Yatırım teşviklerinde 5 Nisan paketi

Yatırım teşvikleri yoluyla, genel anlamda, bir ülkenin ekonomik büyümesi ve kalkınması amaçlanmaktadır. Türkiye’nin yatırım teşvik sistemi incelendiğinde, söz konusu amaç doğrultusunda çok sayıda düzenlemeye rastlanmaktadır. Çalışmada öncelikle, son dönem yürürlüğe giren teşvik sistemi ile eski sistemin karşılaştırmasının yapılması amaçlanmış ve yeni düzenlemelerle ne gibi ayrıcalıkların sisteme dahil edildiği ortaya konulmuştur. Önceki yatırım teşvik sistemiyle karşılaştırıldığında, üç unsurlu yatırım sınıflandırmasına stratejik yatırımların eklendiği görülmüştür. Böylece, özellikle, ithal edilen ara malların üretimini Türkiye’de yapacak yatırımların desteklenmesi hedeflenmiştir. Ayrıca, yeni teşvik düzenlemesiyle, bölgesel sınıflandırmada da değişiklik yapılmış ve dörtlü sistemden altılı sisteme geçilmiştir. Eklenen son iki bölge nispeten az gelişmiş illeri içerir. Ancak, bu illerde yapılacak yatırımlarda yatırımcıların kararlarında ulaşım ve güvenlik koşullarının etkili olabileceği düşünülmektedir. Yeni sistemde, Organize Sanayi Bölgeleri’nde yapılacak yatırımlara daha fazla ayrıcalık tanınması dikkat çekmektedir. Ayrıca, vergi indirimlerinin yatırım aşamasında uygulanabilir olmasının yanı sıra yatırıma katkı tutarının bir bölümünün, tüm faaliyetlerden sağlanan gelirler üzerinden hesaplanması yatırımcı firmaların finansman yükünü azaltacaktır.

“April 5th Package” in investment incentives

In general, economic growth and development of a country are purposed by in- vestment incentives. Investigating Turkey’s investment incentive system, a gre- at number of regulations has been coincided towards this purpose. In this study, first of all, the comparison of incentive system that became effective latterly with the old system has been aimed and what sort of privileges was included to the system with the new regulations has been displayed. When compared with the previous investment incentive system, it has been conferred that strategic invest- ments were added to the three-factor investment classification. In this way, sup- porting investments that would produce imported intermediate goods in Turkey was intended. Besides, with the new investment regulation, regional investment incentives classification was changed and it was passed to six-region system from four-region system. Newly added two regions comprise relatively less deve- loped provinces. Nevertheless, it is thought that transportation and security con- ditions could be effective at investors’ decisions on investing in these provinces. In the new system, conceding more privileges to the investments made in Orga- nized Industrial Zones attracts attention. Additionally, tax reduction being appli- cable at the investment stage and part of investment contribution being calcula- ted on revenues provided from all operations would reduce financial burden of investor firms.

___

  • ACAR, Ozan ve Esen Çağlar; (2012), Yeni Teşvik Paketi Üzer- ine Bir Değerlendirme, TEPAV Yayını, Ankara.
  • AKIN, Ali Rıza; (2010), “Yeni Teşvik Sistemi”, www.maliye.gov. tr/alma%20Platformu, 28/03/2012.
  • AY, Hakkı M.; (2005), “Yatırım Teşviklerinin Sabit Sermaye Yatırımları Üzerindeki Etkisi”, Selçuk Üniversitesi İİBF Dergisi, Sayı 2 Cilt 5, Aralık, ss.176-184.
  • BLOMSTRÖM, Magnus &Ari Kokko; (2003), “The Economics of Foreing Direct Investment Incentives”, NBER Working Pa- per, Cambridge, February, pp. 5.
  • BROADWAY, Baffes & Anwar Shah; (1995), “Perspectives on the Role of Investment Incentives in Developing Countries”, Fiscal Incentives for Investment and Innovation, edt. Anwar Shah, Oxford University Press.
  • ÇELİK, Emrah ve Mustafa İlhan;(2012), Yeni Teşvik Sistemi, GEKA, Denizli.
  • ÇOLAKOĞLU, M.Hilmi;(2012), “Yeni teşvik sistemi ve AR-GE Yatırımları”, Dünya Gazetesi.
  • DPT; (2000), Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Rekabet Hu- kuku Ve Politikaları Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
  • ERDOĞAN, R. Tayyip; (2012), “İşte Yeni Teşvik Paketi”, http:// ekonomi.haberturk.com/makro-ekonomi/haber/731332-iste- yeni-tesvik-paketi, 15/04/2012.
  • ESER , Emre; (2011), Türkiye’de Uygulanan Yatırım Teşvik Sistemleri ve Mevcut Sistemin Yapısına Yönelik Öneriler, TC. Başbakanlık DPT Müsteşarlığı Uzmanlık Tezi, Nisan, ss. 9-12.
  • GÖKMEN, Selahattin ve Emre Kartaloğlu; (2012), Yeni Teşvik Sistemi, İSMMMO Yayını, İstanbul.
  • HOLLAND, David & VANN, Richard J.; (1998), “Income Tax Incentives for Investment”, Tax Law and Drafting ,Volume 2, International Monetary Fund, Victor Thuroy, ed., Chapter 23, pp. 3.
  • KARAKURT, Alper; (2010), “Küresel Kriz Ortamında Yatırım Teşvikleri”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Sayı 65/2, ss. 143-164.
  • KIZILOT, Şükrü; (2009), “Yeni Teşvik Paketinin Getireceği Mali Yükler, Bütçe Performansına Muhtemel Etkileri Ve Alınabilinecek Tedbirler”, İşveren Dergisi, Ağustos, www.tisk. org.tr, 23/03/2012.
  • ÖNER, Engin; (2002), “Niçin Vergi Teşvikleri”, Atatürk Üniversi- tesi İİBF Dergisi, Cilt 16, sayı 3-4, ss.97-119.
  • Resmi Gazete; (16/07/2009), 2009/1599 Sayılı Bakanlar Ku- rulu Kararı, Sayı: 27290.
  • SAYGILIOĞLU, Nevzat; (2012), Yatırım Teşviklerinde Ankara’nın Konumu, ASO Yayını, Ankara.
  • ŞAHİN, Mehmet ve Özge UYSAL; (2011), “Bölgesel Kalkınma Çerçevesinde Yatırım Teşviklerinin Shift-Share Analizi”, Maliye Dergisi, Sayı 160, Ocak-Haziran, ss. 111-138.
  • T.C. Ekonomi Bakanlığı; (2012), “Yeni Teşvik Sistemi”, http:// www.ekonomi.gov.tr/upload/459D1E1B-AD17-FF9A-A40A- C03569331A85/6_Nisan_Sunum_son.pdf, 15/04/2012.
  • TEKŞEN, Ömer; (2010), TMS 20 Standardındaki devlet Teşvikleri ile Türkiye’de Yeni Teşvik Sisteminde Yatırıma Sağlanan Desteklerin Muhasebe ve Vergi Açısından İncelenmesi”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt 29. Sayı 2, ss. 431-453.
  • THOMAS, Kenneth P.; (2007), Investment Incentives:Groving Use, Uncertain Benefits, Uneven Controls, International Insti- tute for Sustainable Development, November.
  • TUNCER, Selahattin; (2009), “Dört Bölgeli Yeni Yatırım Teşvik Sistemi”, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Eylül, Sayı 69, www. lebibyalkin.com.tr/dergi, 28/03/2012.
  • UNCTAD; (2004), Incentives, UNCTAD Series on Issues in In- ternational Investmet Agreement, Geneva.
  • UNCTAD; (2011), Investment For Development:Currency Poli- cy Challenges, Geneva.
  • ÜNAL, Ömer; (2009), “Yeni Teşvik Paketi ve Destekler”, Çer- çeve Dergisi, MÜSİAD Yayını, Eylül, ss.196-204.
  • YARDIMCI, Atilla M.; (2012), “Türkiye’de Teşvikler ve Uygulaması”, Hazine Müsteşarlığı Teşvik ve Uygulama Genel Müdürlüğü, ppt sunusu, ss. 1-34.
  • YAVAN, Nuri; (2010), “Türkiye’de Bölgesel ve Sektörel Teşvikler: Teşvik Sistemi Kümelenmeye Ne Ölçüde Duyarlı”, www.tepav.org.tr/sempozyum/2010/sunumlar/Nuri_Yavan.pdf, 15/02/2012.
  • YETKİNER, Erkan; (2009), “Yeni Yatırım Teşvik Sistemi”, Vergi Dünyası Dergisi, Ekim, ss. 9-16.
  • ZEE, Howell H. and Janet G. STOTSKY and Eduardo LEY; (2002), “Tax Incentives for Business Investment: A Primer for Policy Makers in Developing Countries”, World Development, Vol. 30, No. 9, pp.1497–1516.