TUNGA BOZDOĞAN, Yılmaz AKYÜZ, Emin HANTEKİN

Analitik Hiyerarşi süreciyle mali performansın değerlendirilmesi:Bankacılık sektöründe bir uygulama

Günümüzde daha sıkı ve zorlu bir rekabet ortamında bulunan işlemelerin reka- bet güçlerini ölçmeleri ve performanslarını daha güvenilir olarak belirlemeleri ge- rekmektedir. İşletmelerin performanslarının değerlendirmesi tüm bilgi kullanıcılar için mali kararların alınmasında en öne çıkan unsur olmaktadır. Çalışmada, işlet- me performanslarının değerlendirilmesinde çok kriterli karar verme yöntemlerin- den Analitik Hiyerarşi Süreci(AHS) benimsenmiştir ve Türkiye’de faaliyet göste- ren altı banka ele alınarak performansları değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalış- mada, öncelikle konuya ilişkin literatür araştırması yapılmıştır ve daha sonra per- formans kriterleri belirlenmiştir. Belirlenen bankaların 2010 yılı verilerinden yarar- lanılarak Analitik Hiyerarşi Süreci uygulanmıştır. Yöntem sonuçlarına göre banka performans puanları hesaplanarak, performanslarına göre sıralanmıştır.

Evaluation of the financial performance with analytic hierarchy process: an application in the banking sector

Nowadays firms in more rigorous and challenging competitive environment need to establish a more reliable measurement of competitiveness and performance. For all information users performance evaluation of enterprises for financial de- cisions is the most prominent element. In this study, one of multi-criteria decision making methods in the evaluation of operating performance Analytic Hierarchy Process (AHP) is used and it is tried to evaluate the performance of six banks operating in Turkey. First literature review was conducted and then performance criteria have been determined. Analytic Hierarchy Process is applied using the year of 2010 data of the specified banks. According to the results of bank perfor- mance points are calculated and based on their performance is ranged.

PDF

___

ACAR M., (2003), “Tarımsal İşletmelerde Finansal Performans Analizi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 20, Ocak-Haziran 2003, ss. 21-37.
AHMADİ S.A.A., “Performance Evaluation Of Tehran Province Payame Noor University Staffs (Open University) By AHP Tech- nique”, Interdisciplinary Journal Of Contemporary Research In Busıness, Institute of Interdisciplinary Business Research, Vol 4, No 1, May 2012, pp.225-234.
ALBAYRAKY.E., Erkut H., “Banka Performans Değerlendirmede Analitik Hiyerarşi Süreç Yaklaşımı”, İTÜ Dergisi/d Mühendislik, Cilt:4, Sayı:6, Aralık 2005, ss.47-68.
AMY H.I. Lee, Wen-Chin Chen, Ching-Jan Chang, “A Fuzzy AHP And BSC Approach For Evaluating Performance Of IT Department In The Manufacturing Industry In Taiwan”, Expert Systems with Applications 34, 2008, pp.96-107.
AN-YUAN Chang, ”Prioritising The Types Of Manufacturing Flexibility In An Uncertain Environment”, International Jour- nal of Production Research, Vol. 50, No. 8, 15 April 2012, pp.2133–2149.
ASAMOAH D., Annan J., Nyarko S., “AHP Approach for Sup- plier Evaluation and Selection in a Pharmaceutical Manufacturing Firm in Ghana”, International Journal of Business and Management Vol. 7, No. 10, May 2012, pp.49-62.
BALDEMİR E., Bakan H., Kılıç B., “Fakülte Kurulması Uygun Olan İlçelerin AHS Yöntemiyle Belirlenmesi: Muğla İli Örneği”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, Yıl:2012, C:4, S:1, ss.1-15.
BELLVER J.A., Royo R.C., Civera A.R, “New Spanish Banking Conglomerates. Application of the Analytic Hierarchy Process (AHP) to their Market Value”, Inter- national Research Journal of Finance and Economics, Issue 78, 2011, pp.70-82.
BÜYÜKÖZKAN G., “An Integrated Fuzzy Multi-Criteria Group Decision-Making Approach For Green Supplier Evaluation”, In- ternational Journal of Production Research, Vol. 50, No. 11, 1 June 2012, pp.2892–2909.
CHENG-RU Wu, Chin-Tsai Lin and Pei-Hsuan Tsai, “Financial Service of Wealth Management Banking: Balanced Scorecard Approach”, Journal of Social Sciences 4 (4),2008, pp.255-263.
ÇETİN A.C., Bıtırak İ.A., “Banka Karlılık Performansının Anali- tik Hiyerarşi Süreci İle Değerlendirilmesi: Ticari Bankalar İle Katılım Bankalarında Bir Uygulama”, Alanya İşletme Fakültesi Dergisi 2/2, 2010, ss.75-92.
DAĞDEVİREN Metin, Akay Diyar, Kurt Mustafa, “İş Değerlendirme Sürecinde Analitik Hiyerarşi Prosesi Ve Uygulaması”, Gazi Üni..Müh. Mim. Fak. Dergisi, Cilt 19, No 2, 2004, ss.131-138.
DİNÇER H., Görener A., “Performans Değerlendirmesinde Ahp - Vikor ve Ahp - Topsis Yaklaşımları: Hizmet Sektöründe Bir Uygulama”, Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Sigma 29, 2011, ss. 244-260.
DOLLATABADY H.R., Saeideh K., Hadavi Mohammad H., “Hybrid Approach of Fuzzy AHP and SWOT Marketing Strate- gies Formulating in a Large Commercial Bank”, Interdisciplin- ary Journal Of Contemporary Research In Business, Vol 3, No. 7, 2011, pp. 315-329.
FIROUZABADI S.M.A.K., Henson B., Barnes C., “A Multiple Stakeholders’ Approach To Strategic Selection Decisions”, Computers and Industrial Engineering 54, 2008, pp. 851–865.
GİRGİNER N., “Ticari Kredi Taleplerinin Değerlendirmesine Çok Kriterli Yaklaşım: Özel ve Devlet Bankası Karşılaştırması”, MUFAD, Sayı 37, Ocak 2008, ss.132-142.
GİRGİNER N., Çavdar Z., “En Uygun Fiyatlandırma Strate- jisinin Grup Karar Vermeli Analitik Hiyerarşi Süreci İle Değerlendirilmesi: Türkiye Otomotiv Sektörü İçin Bir Uygula- ma”, İktisat, İşletme Finans Dergisi, Ağustos 2007, ss.101-127.
GÜLNUR K., Yıldırım E., “Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) Sisteminin Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) İle Seçimi: Otomo- tiv Sektöründe Bir Uygulama”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2010, C.15, Sayı.1, ss.193-211.
GÜNGÖR S., “Kredi TaleplerininHiyerarşi Süreci Yöntemi Ve Değerlendirilmesinde Analitik Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araştırma”, DEÜ. SBE. Y.Lisans Tezi, 2007.
HUNJAK T., Jakovčević D., “AHP Based Model For Bank Per- formance Evaluation And Rating”, ISAHP 2001, August 2-4, 2001, Proceedings – 6th ISAHP 2001 Berne, Switzerland, pp.149-157.
LIN Chin-Tsai, Chen Yi-Shan, “Evaluating the Emerging Indus- try Credit Ability for Banking Sector Using AHP and GRA: A Case Study in Taiwanese Solar Energy Industry”, The Journal of Grey System 4 , 2008, pp.359-374.
MERT İbrahim Sani, Uludağ Ceyhun, Güney Salih, “Perfor- mans Değerlendirmede Analitik Hiyerarşi Prosesi”, ABMYO Dergisi. S;18, Yıl :5, Nisan 2010, ss.53-68.
MING-KUEN Chen, Shih-Ching Wang, “The Use Of A Hybrid Fuzzy-Delphi-AHP Approach To Develop Global Business In- telligence For Information Service Firms”, Expert Systems with Applications, Volume 37, Issue 11, November 2010, pp. 7394- 7407.
OKKA Osman, “Analitik Finansalnu:839,Ankara, 2009, s.94. Yönetim”, Nobel Yayınları
SAATY T.L., “How to Make a Decision: The Analytic Hierar- chy Process”, European Journal of Operational Research, 48, North Holland, 1990, pp. 9-26.
SAATY Thomas L., Niemira M.P., “A Framework For Making Better Decisions, How To Make More Effective Site Selection, Store Closing And Other Real Estate Decisions”, Research Re- view, Vol. 13, No. 1, 2006, pp.44-48.
SEÇME N.Y., Bayrakdaroğlu A., Kahraman C., “Fuzzy Perfor- mance Evaluation In Turkish Banking Sector Using Analytic Hierarchy Process And TOPSIS”, Expert Systems with Appli- cations 36, 2009, pp. 11699–11709.
SURACHAI Bovornsethanant, Somchai Wongwises, “As- sessment of Useful Life of Lubricants Using Analytical Hier- archy Process (AHP) and Vector Projection Approach (VPA)”, American J. of Engineering and Applied Sciences 3 (2), 2010, pp.470-475.
TBB resmi sitesi, http://www.tbb.org.tr/tr/Banka_ve_Sektor_ Bilgileri/Tum_Raporlar.aspx, 20.08.2012.
TEKÇE I., Dikbaş A., “Yüklenici İnşaat Firmaları İçin Çok Krit- erli Performans Ölçme Modeli Geliştirilmesi”, İTÜ Dergisi/d Mimarlık, Planlama, Tasarım Cilt: 10, Sayı: 1, Mart 2011, ss.151-164.
USTASÜLEYMAN T., “Bankacılık Sektöründe Hizmet Kalite- sinin Değerlendirilmesi: Ahs-Topsis Yöntemi”, Bankacılar Der- gisi, Sayı 69, 2009, ss.33-44.
YARALIOĞLU K., “Performans Değerlendirmede Analitik Hiyerarşi Proses”, Dokuz Eylül Üniversitesi. İİBF. Dergisi, Cilt 16, Sayı:1, 2001, ss.129-142., www.deu.edu.tr/userweb/k. yaralioglu/.../Analitik_Hiyerarsi_Proses.doc, 30.08.2012