Türkiye’de banka denetimi

Yaşanan son küresel ekonomik krizle birlikte bankacılık sektörünün düzenlenmesi ve denetlenmesi konusu, ulusal boyutun ötesinde, uluslararası anlamda yoğun şekilde yeniden gündeme taşınmıştır. Türkiye’de benzer bir süreç 2000-2001 krizi öncesinde yaşanmaya başlanmış, bankacılık sektörüne ilişkin mevzuat ve uygulamalar radikal nitelikte değişikliklere uğramıştır. Kamusal nitelikteki düzenleme ve denetimin özerk bir yapı tarafından gerçekleştirilmesi, kurum içi denetim mekanizmalarının geliştirilmesi, bağımsız denetim kuruluşlarının fonksiyonlarının şekillendirilmesi bankacılık sektöründeki denetimin temellerini oluşturmuştur. Çalışmada, Türk bankacılık sektörünün kamusal denetim, iç denetim ve bağımsız denetim olarak üç bölümde sınıflandırılabilecek denetim mekanizması değerlendirilmiştir.

Banking supervision in Turkey

The weak regulation and supervision of the banking sectors have been discussed in the context of international markets during the recent global crisis. Turkey initiated a similiar process and the extensive restructuring program for the Turkish banking sector was put into implementation before and after the 2000-2001 national crisis. The fundemental steps have been taken in terms of the banking supervision. The single regulatory and supervisory agency to oversee the sector was established, adequate and efficient internal audit system started to operate and independent auditing system was enforced. The aim of this paper is to evaluate the system of banking supervision in Turkey that can be classified as regulatory authority’s supervision, internal audit and independent audit.

PDF

___

ALTINOK, Tevfik, Mehmet Hasan EKEN ve Serkan ÇANKAYA; (2011), Küresel Mali Piyasalarda Yeniden Yapılanma ve Tür kiye, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, Yayın No: 2010-117, İstanbul.
ALTINTAŞ, Halil; (2004), “Bankacılık Krizleri, Nedenleri ve Eko nomik Maliyetler”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 22, ss. 39-61.
Bank for International Settlements, (2004), Basel II’nin Uygulanmasına İlişkin Gözönünde Tutulması Gereken Husu slar, BDDK Araştırma Dairesi Çevirisi.
BDDK; (2011a), Finansal Piyasalar Raporu Mart 2011.
BDDK; (2001b), Yıllık Rapor 2010.
BDDK; (2010), BDDK’nın Kuruluşu ve Yapısı – BDDK’nın Faa liyetleri.
BDDK; (2007), Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler Aralık 2006.
BDDK; (2005), 10 Soruda Yeni Basel Sermaye Uzlaşısı (Basel II).
BDDK; (2002), Yıllık Rapor 2001.
BDDK; (2001a), Bankacılık Sektörü Yeniden Yapılandırma Programı.
BDDK; (2001b), Yıllık Rapor 2000.
COŞKUN, M. Necat; (2001), “Gelişmekte Olan Ekonomilerde Bankacılık Krizleri”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2/2001, ss. 39-50.
DEMİRGÜÇ-KUNT, Aslı ve Enrica DETRAGIACHE; (1998), “The Determinants of Banking Crises in Developing and Devel oped Countries”, IMF Staff Papers, Vol. 45, No: 1, ss. 81-109.
GRIFFITH-JONES, Stephany, Jose Antonio OCAMPO ve Joseph Eugene STIGLITZ; (2010), “Introduction”, Stephany GRIFFITH-JONES, Jose Antonia OCAMPO ve Joseph Eugene STIGLITZ (Ed), Oxford University Press, Initiative for Policy Dialogue Series, ss. 1-16.
HOGGARTH, Glenn ve Jack REIDHILL; (2003), “Resolution of Banking Crises: a Review”, Bank of England Financial Stability Review, December 2003, ss. 109-123.
HUTCHISON, Michael ve Kathleen MCDILL; (1999), “Are All Banking Crises Alike? The Japanese Experience in Interna tional Comparison”, NBER Working Paper Series, No: 7253.
KARLUK, Rıdvan; (1999), Türkiye Ekonomisi, Beta Yayımcılık, İstanbul.
KENC, Turalay ve Sel DİBOOĞLU; (2010), “The 2007-2009 Fi nancial Crises, Global Imbalances and Capital Flows: Implica tions for Reform”, Journal Economic Systems, No: 34, ss. 3-21.
LEVINE, Ross; (2010), “An Autopsy of the U.S. Financial Sys tem”, NBER Working Paper Series, No:15956.
NERSISYAN, Yeva ve L. Randall WRAY; (2010), “The Global Financial Crisis and the Shift to Shadow Banking”, Levy Eco nomics Institute Working Paper, No: 587.
STIGLITZ, Joseph Eugene; (2010), “The Financial Crisis of 2007-2008 and Its Macroeconomic Consequences”, Stephany GRIFFITH-JONES, Jose Antonia OCAMPO ve Joseph Eugene STIGLITZ (Ed), Oxford University Press, Initiative for Policy Dialogue Series, ss. 19-49.
TAŞÇIOĞLU, Abdullah; (1998), Cumhuriyet Dönemi Bankalar Kanunları ve İlgili Yasal Düzenlemeler, Türkiye Bankalar Birliği, İstanbul.
TAYLOR, John B.; (2009), “The Financial Crisis and the Pol icy Responses: An Empirical Analysis of What Went Wrong”, NBER Working Paper Series, No: 14631.
TCMB; (2001), Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı.
TOPRAK, Metin ve Osman DEMİR; (2001), “Türk Bankacılık Sektörü: Sorunlar, Krizler ve Arayışlar”, Cumhuriyet Üniversi tesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 2, Sayı: 2, ss. 1-26.
Türkiye İç Denetim Enstitüsü; “İç Denetimin Tanımı” http://www. tide.org.tr/page.aspx?nm=ic_denetim. 25 Eylül 2011
Tüsiad; (2002), Bankacılık Sektörünün Maliyetlerine İlişkin Politika Önerileri, Yayın No: TÜSİAD-T/2002-12/348.
YURTSEVER, Gürdoğan; (2009), Teftişten İç Denetime Banka Müfettişliği, Türkiye Bankalar Birliği, Yayın No:265, İstanbul.
YURTSEVER, Gürdoğan; (2008), Bankacılığımızda İç Kontrol, Türkiye Bankalar Birliği, Yayın No:256, İstanbul.
3182 Sayılı Bankalar Kanunu.
4389 Sayılı Bankalar Kanunu.
5411 Sayılı Bankacılık Kanunu.
8 Şubat 2001 tarihli, BDDK’nın yayımladığı Bankaların İç De netim ve Risk Yönetim Sistemleri Hakkında Yönetmelik.
22 Temmuz 2006 tarihli, BDDK’nın yayımladığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Tarafından Yapılacak De netime İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik.
1 Kasım 2006 tarihli, BDDK’nın yayımladığı Bankaların İç Sistemleri Hakkında Yönetmelik.
1 Kasım 2006 tarihli, BDDK’nın yayımladığı Bankalarda Bağımsız Denetim Gerçekleştirecek Kuruluşların Yet kilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik.
14 Eylül 2007 tarihli, BDDK’nın yayımladığı Bankalarda Bilgi Sistemleri Yönetiminde Esas Alınacak İlkelere İlişkin Tebliğ.
13 Ocak 2010 tarihli, BDDK’nın yayımladığı Bağımsız De netim Kuruluşlarınca Banka Bilgi Sistemleri ve Bankacılık Süreçlerinin Denetimi Hakkında Yönetmelik.