Siyasi ve iktisadi yapı ekseninde Türk bankacılık sektörünün Tarihsel analizi

Ekonomik kalkınmanın en önemli gereklerinden biri olan sağlıklı bir bankacılık yapısı, son yıllardaki yoğun çabalar sonucu sağlanan bazı iyileşmelere karşın Türkiye’de hala tam anlamıyla oluşturulamamıştır. Temel işlevi tasarrufların verimli yatırım alanlarına aktarılmasına aracılık etmek olan bankalar bu temel işlev lerini yerine getirmek yerine, yıllar boyunca, kendileri açısından son derece kârlı olsa da ülke ekonomisi açısından verimsiz bir biçimde çalışmaya devam etmiştir. Banka kaynaklarının önemli kısmı yıllar boyunca Devlet iç borçlanma senetlerine ya da grup şirketlerine aktarılmış, dolayısıyla kaynakların ekonominin geneline yayılması sağlanamamıştır. Tarihsel bir bakış açısıyla ele alındığında, tüm çabalara rağmen bankacılık sektörünün bu temel niteliğinin uzun yıllar boyunca değiştirilememiş olmasının, iktisadi ve siyasi yapıdan kaynaklandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Historical analysis of the Turkish banking sector with respect to economic and political structure

Despite the all measures and efforts implemented by the governments in recent years, Turkish banking sector couldn’t be turned into an effective and desired banking form for the economy. Contrary to their main function of transferring savings into efficient investments, Turkish banking sector hasn’t made sufficient contribution to the national economy. For years, a great part of bank sources have been channelized to Treasury bills and bonds or group corparations, and so its funds haven’t been spread to the economy effectively. From a historical perspective, the analysis of the main reasons why the banking system doesn’t make an expected level of utility for the Turkish economy leads one to conclude that the essential problems come from economic and political structures.

PDF

___

AKGÜÇ, Öztin; (1989), 100 Soruda Türkiye’de Bankacılık, Gerçek Yayınevi, İstanbul.
AL, Hüseyin; (1998), ‘Türk Bankacılığının Tarihi gelişimi 1’, Active Finans, Haziran-Temmuz.
ALP, Ali; (2002), Uluslararası Mali Piyasalardaki Gelişmeler ve Türkiye, İMKB Yayınları, Ankara.
ARTUN, Tuncay; (1983), Gelişimi Özellikleri ve Sorunlarıyla Türkiye’de Bankacılık, Tekin Yayınevi, Ankara.
AYAN, Ebubekir; (2002), ‘Ülkeyi Krize Götüren Süreçte Türk Bankacılık Sektörünün Sorunları’, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
AYAN, Ebubekir; (2007), Bankacılık Risklerinin Yönetiminde Basel-II Uzlaşısı, Beta, İstanbul.
BASTI, Eyüp; (2005), ‘2001 Finansal Krizinin Türkiye Ticari Bankacılık Sektörünün Toplam Faktör Verimliliğine Etkileri’, İşletme İktisat ve Finans, Aralık 2005.
BİLA, Hikmet; (1979), Matbaacılık, Ankara. CHP Tarihi 1919-1979, Doruk
BORATAV, Korkut; (2008), Türkiye İktisat Tarihi 1908-2007, İmge Kitabevi, Ankara.
BUMİN, Mete; (2007), Türk Bankacılık Sektöründe Yabancı Bankalar, Turhan Kitabevi, Ankara.
CELASUN, Merih; (2002), ‘2001 Krizi, Öncesi ve Sonrası: Makroekonomik ve Mali Bir Değerlendirme’, Türkiye Ekonomisi Araştırmaları-I, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği.
DEANE, Phyllis; (1994), İlk Sanayi İnklabı, Çev: Tevfik Güran, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
DOĞRU, Necati; Sabah, 01.11.2000.
ELDEM, Edhem; (1999), Osmanlı Bankası Tarihi, Osmanlı Bankası Tarihi Araştırma Merkezi, İstanbul.
FERTEKLİGİL, Azmi; (1993) Türkiye’de Borsanın Tarihçesi, İMKB, İstanbul.
GÜNAL, Mehmet; (2001), Türk Bankacılık Sektörünün Sorunları ve Geleceği, Ankara Ticaret Odası Yayını, Ankara.
KAZGAN, Gülten; (2002), Tanzimattan 21. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
KAZGAN, Haydar; (1995), Osmanlı’da Avrupa Finans Kapitali, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
KAZGAN, Haydar; (1997), Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Türk Bankacılık Tarihi, TBB, İstanbul.
KAZGAN, Haydar; ATEŞ, Toktamış; TEKİN, Oğuz vd; (1999a), Osmanlı’dan Günümüze Türk Finans Tarihi - I. Cilt, TBB, İstanbul.
KAZGAN, Haydar; ATEŞ, Toktamış; TEKİN, Oğuz vd; (1999b), Osmanlı’dan Günümüze Türk Finans Tarihi - II. Cilt, TBB, İstanbul.
KEPENEK, Yakup; (2007), Türkiye Ekonomisi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
KORALTÜRK, Murat; (1997), Türkiye’de Sermaye Birikimi Sorununa Tarihsel Perspektiften Bir Bakış ve Ahmet Hamdi Başar’den Seçmeler, SPK Yayınları, Ankara.
KÖKSAL, Bilge Aloba ve İLKİN, A. Rasih; (1973), Türkiye’de İktisadi Politikanın Gelişimi, Yapı Kredi Bankası yayınları, İstanbul.
PAMUK, Şevket; (1994), Osmanlı Ekonomisinde Bağımlılık ve Büyüme, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
PAMUK, Şevket; (2003), Osmanlı İmparatorluğu’nda Paranın Tarihi, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
PARASIZ, İlker; (1996), Kriz Ekonomisi, Ezgi Kitabevi, Bursa.
SAK, Güven; SÖNMEZ, Sinan; ERKAL, Funda; GÖKMEN,
Özgür; ŞEKER, Nesim; ULUĞTEKİN, Murat; (2002), Türkiye İş Bankası Tarihi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
TABAKOĞLU, Ahmet; (2000), Türk İktisat Tarihi, Dergah Yayınları, İstanbul.
TARLAN, Selim; (1986), Tarihte Bankacılık, Maliye ve Gümrük Bakanlığı Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Yayını, Ankara.
TEKELİ, İlhan ve İLKİN; Selim (1983), 1929 Dünya Buhranında Türkiye’nin İktisadi Politika Arayışları, ODTÜ Yayınları, Ankara.
TEKELİ, İlhan ve İLKİN, Selim; (1997), Para ve Kredi Sistemi- nin Oluşumunda Bir Aşama: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, TCMB, Ankara. The Banker, July 2001.
TOPRAK, Zafer; (1982), Türkiye’de Milli İktisat 1908-1918, Yurt Yayınları, Ankara.
www.tbb.org.tr