Endüstri-içi ticaret ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türk imalat sanayi endüstrisi üzerine bir uygulama

Bu çalışma, Türk imalat sanayi endüstrisinde endüstri-içi ticaret düzeyi ile ekonomik büyüme arasında eşbütünleşik bir ilişkinin olup olmadığını araştırmaktadır. Bu amaç kapsamında ilk olarak 1989-2012 dönemine ilişkin Türk imalat sanayisinin endüstri-içi ticaret düzeyi Grubel-Lloyd Endeksi kullanılarak belirlenmiştir. İkinci olarak Türk imalat sanayi endüstrisinde endüstri-içi ticaret düzeyi ile ekonomik büyüme arasında eşbütünleşik bir ilişkinin olduğu Johansen (1988) eşbütünleşme yöntemi ile tespit edilmiştir. Analiz sonucu, Türk imalat sanayi endüstri-içi ticaret düzeyinin % 1 yükselmesi ekonomik büyümenin yaklaşık % 1,4 artacağı- nı göstermektedir.

Intra-industry trade and economic growth relationship: An application of Turkish manufacturing industry

This study researches whether there is a cointegrated relationship between the level of intra- industry trade manufacturing industry and economic growth in Turkey. Within the scope of this study, firstly the level of intra- industry trade for Turkish manufacturing is determined using the Grubel-Lloyd Index for the period 1989-2012. Secondly the cointegrated relationship between the level of intraindustry trade in Turkish manufacturing and a economic growth has been determined with Johansen (1988) cointegration method. The result of analysis shows that 1% rise of level of intra-trade industry in the Turkish manufacturing is expected to increase economic growth about 1,4%.

PDF

___

AYDIN, A.; (2008) “Endüstri-içi Ticaret ve Türkiye: Ülkeye Özgü Belirleyicilerin Tespitine Yönelik Bir Araştırma”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt XXV, Sayı:2, 881-921.
BERSTRAND, J. H. AND EGGER P.; (2006), “Trade Costs and Intra-Industry Trade”, Review of World Economics, vol. 142, pp. 433-458.
BİLGİN, C. VE ŞAHBAZ, A.; (2009), “Türkiye’de Büyüme ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkileri”, Sos. Bil. D. 8 (1), 177- 198.
BOZKURT, H.; (2007), Zaman Serileri Analizi, Ekin Kitabevi, Bursa.
ÇAKMAK, Ö. A.; (2006) “Türkiye ile Almanya, İtalya, Fransa ve İngiltere Arasında İmalat Endüstrisinde Endüstri-içi Ticaretin Yapısı: 1991-2004”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:3, Yıl:2, Sayı:1, 30-47.
ÇALIŞKAN, Ö.; (2010) “Türkiye-AB Ticaretinde Endüstri-içi Ticaret Olgusu, 1990-2007”, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 28, Sayı 2, 1-45.
ÇEPNİ, E. VE KÖSE, N.; (2000), “Intra-Industry Trade Patterns of Turkey A Panel Study”, METU International Conference on Economics IV, Ankara, September:13-16.
DICKEY, D. A. and FULLER W. A.; (1981), “Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with aunit root”, Econometrica, 49 (4) July, pp. 1057-1072.
DOĞANER G. F.; (2001a) “How Important is Intra-Industry Trade Between Turkey and ıts Trading Partners? A Comparison Between the European Union and Central Asia Turkic Republics”, Russian and East European Finance and Trade, Vol.37, No:4, 61-76.
DOĞANER G. F.; (2001b), “Tekstil Sektöründe Endüstri-içi Ticaret”, Dış Ticaret Dergisi, Vol.21, 15-31.
ENDERS, W.; (1995), Applied Econometric Time Series, John Wiley and Sons Inc., New York.
ERK, N. ve TEKGÜl, Y.; (2001), “Ekonomik Entegrasyon ve Endüstri-içi Ticaret: Türkiye-AB Ülkeleri arasındaki Endüstriiçi Ticaretin Ölçülmesi ve Ticaret Tipinin Belirlenmesi”, METU International Conference on Economics V, Ankara, September:10-13.
ERLAT G. ve ERLAT H.; (2003), “Measuring Intra-Industry and Marginal Intra-Industry Trade: The Case for Turkey”, Emerging Markets Finance and Trade, Vol. 39, No:6, 5-38.
ERTEKİN, M.; (2007), Sektörler İtibariyle Endüstri-içi Ticaret ve İhracat-EİT İlişkisi Üzerine Bir Uygulama, T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı, Ankara.
GREEAWAY, D. ve MILNER C.; (1986), The Economics of Intra-Industry Trade, Basil Blackwell, Oxford. GRUBEL H. G. ve LLOYD, P. J.; (1971), “The Empirical Measurement of Intra-Industry Trade”, Economic Record, Vol. 47, Issue 4, 494-517.
GRUBEL H. G. and LLOYD P. J.; (1975), Intra-Industry Trade: The Theory and Measurement of International Trade in Differenrtiated Products, The Macmillan Pres Ltd., London.
IŞIK, N., ACAR, M. ve IŞIK, B.; (2004), “Enflasyon ve Döviz Kuru İlişkisi: Bir Eşbütünleşme Analizi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, C. 9., S. 2., ss. 325-340.
JOHANSEN, S.; (1988), “Statistical Analysis of Cointegration Vectors”, Journal of Economic Dynamics and Control, (12), pp. 231-254.
JOHANSEN, S. and JUSELIUS, K.; (1990), “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration – with Applications to the Demand for Money”, Oxford Bulletin of Economics and Static, 52 (2), pp. 169-210.
KARACA, O.; (2003),“Türkiye’de Enflasyon Büyüme İlişkisi:Zaman Serisi Analizi”,Doğuş Üniversitesi Dergisi, 4 (2), 247-255.
KAYA, A. A. ve ATIŞ A. G.;(2007), “Türkiye Kimya Sanayi Endüstri İçi Ticaretinin Statik ve Dinamik Analizi: Avrupa Birliği Üye ve Aday Ülkeleri, Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Çin”, Ege Akademik Bakış, 7 (1), 251-291.
KRUGMAN, P. R.; (1979), “Increasing Returns, Monopolistic Competitions and International Trade”, Journal of International Economics, 9, pp. 469-479.
KÜÇÜKAHMETOĞLU O.; (2002), “Endüstri-içi Ticaret ve Türkiye”, İktisat İşletme ve Finans, Ocak, Yıl: 17, Sayı: 190, 34-50.
MICHAELY, M.; (1962), Concentration in International Trade, North-Holland Publish Company, Amsterdam.
ÖZKAYA, M. H.; (2010), “Tekstil Sektöründe Endüstri-içi Ticareti Etkileyen Faktörler Üzerine Ampirik Çalışma”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, ss: 137-157.
ŞİMŞEK, N.; (2005), “Türkiye’nin Yatay ve Dikey Endüstri-içi Dış Ticareti”, D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 20, Sayı:1, 43-62.
TARI, R.;(2010), Ekonometri, Umuttepe Yayınları, Genişletilmiş 6. Baskı, Kocaeli.
VERDOORN P. J.; (1960), “The Intra-Block Trade of Benelux”, E. A. G. Robinson (Ed.), Economics Consequences of the Size of Nations, Mcmillan, London, pp. 291-329.
YENİLMEZ F. ve KUTLU E.; (2005)," Türkiye ile AB Ülkeleri Arasındaki Endüstri İçi Ticaretin Önemi" İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, Sayı: 229, Nisan, 45-64.
ZHOU, F., YANG, J., and LAN, Y.; (2009), “An Emprical Study on Relations between Intra-industry Trade in Chinese Manufacturing and Economic Growth”, Second International Conference on Future Information Technology and Management Engineering, pp. 511-516.
http://comtrade.un.org/db/ , (15.07.2013).
http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist , (12.04.2013).