Bilişim Sistemlerindeki Gelişmelerin Türkiye'de E-Vergi Uygulamaları Üzerine Yansımaları Ve Değerlendirilmesi

Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) vergi tahsilat oranını yükseltmek, vergi maliyeti olarak görülen unsurları azaltmak ve vergiye gönüllü uyumun arttırılmasını sağlamak adına son dönemlerde bilişim teknolojilerindeki hızlı gelişime ayak uydurmaya çalışmaktadır. Bu doğrultuda yapılan çalışmalar Vedop 1-2-3 sistemleri ile başlamış ve elektronik beyanname, elektronik defter, elektronik tebligat, elektronik yoklama vb. sistemlerin hayata geçirilmesiyle önemli bir boyut kazanmıştır. Bu bağlamda çalışmanın amacı bilişim sistemlerindeki gelişmelerin vergisel alandaki yansımalarının hem mevzuat açısından hem de uygulama sonuçları ile ilgili istatistikî bilgiler açısından incelenerek istenilen amaçlara ulaşılıp ulaşılmadığının ortaya konulmasıdır. Çalışmanın sonunda E-Beyanname, E-Fatura, E-Defter, E-Tebligat, E-Yoklama ve E-Haciz uygulamalarının daha etkin kullanılması, uygulamalar neticesinde elde edilen tasarruf düzeylerinin ve vergi tahsilât oranının arzu edilen düzeye çıkarılmasına yönelik neler yapılması gerektiğine yönelik öneriler sunulacaktır.

Impact and Assessment on E-Taxation of Developments in Information Systems in Turkey

The Department of Revenue Administration (IOP) has recently been trying to keep pace with the rapid development of information technologies in order to increase the tax collection rate, decrease the tax costs, and increase the voluntary compliance. Work carried out in this direction started with Vedop 1-2-3 systems and gained an important dimension with the activity passing of many systems such as electronic declaration, electronic notebook, electronic notification and electronic inspection. In this context the aim of the study is to examine whether the reflections of the developments in the information systems on tax revenues are examined in terms of both statutory and statistical information about the results of the legislation and whether the desired aims have been achieved. At the end of the workshop, suggestions will be made on how to use electronic declaration, electronic notebook, electronic notification and electronic inspection and electronic attachment applications more effectively, saving levels in terms of applications and what needs to be done to raise tax collection rates to the targeted level.

___

  • ACILAR, Ali; (2012), “Küçük Şehir Belediyelerinde Web Sitesi ve E-Belediye Kullanımı: Bilecik Belediyesi Örneği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32 (1), ss. 125-142.
  • ALPTÜRK, Ercan; (2008), “Hukuksal ve Vergisel Boyutlarıyla Elektronik Haciz Uygulaması”, E- Yaklaşım Dergisi, S:60, 12.06.2018.
  • ATMACA, Kemal; (2009), “E-Devlet'ten Olgun Devlet'e ya da E-Devlet'in Olgunlaştırılması”, Denetişim Dergisi, Sayı 2, ss. 31-43.
  • AYFER, Ümit; (2015), “Elektronik Haciz Uygulamaları ve Yaşanan Bazı Problemler”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı: 322, ss: 57-60.
  • BAKER, D. L. (2009). “Advancing E-Government Performance in the United Statesthrough Enhanced Usability Benchmarks”. Government Information Quarterly, 26(1), 82-88.
  • BAUMGARTEN, J., and CHUİ, M. (2009). “E-Government 2.0”. McKinsey Quarterly, 4(2), 26-31.
  • BEKTAŞ, İsmail; (2010), Celal Bayar Üniversitesi Öğrenci İşleri E-Devlet Uygulamasının Kamu Tasarrufu Üzerindeki Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Manisa: Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • ÇARIKÇI, Oğuzhan; (2010), “Türkiye'de E-Devlet Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 12, ss: 95-122.
  • ÇETİN, Güneş; (2010), “Bilişim Teknolojilerindeki Gelişmelerin Vergilemede Kayıt Düzeni ve Denetim Uygulamalarına Etkisi”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2 (1), ss.79-86.
  • ÇOLAK, Mustafa; (2009), “E-Devlet Uygulamalarında Önemli Bir Adım: Vergi Tahsilâtında E- Haciz”, Yaklaşım Dergisi, S:198, ss.42-55.
  • DELİBAŞ, Kayhan ve YİĞİT, Emin; (2005), Siyaset Kurumu (Kurumlara Sosyolojik Bakış), Edt: S. Güçlü, Birey Yayıncılık, İstanbul.
  • DİŞLİ, Meltem; (2016), “Türkiye ve Birleşik Krallıktaki E-devlet Uygulamalarının Karşılaştırılması”, Akademia Disiplinlerarası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 2 (1), ss. 11-22.
  • DÖNMEZ, D. (2007). Dünyada ve Türkiye'de E-Devlet. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
  • DPT, (2007), OECD E-Devlet Çalışmaları Türkiye, Ankara: DPT Yayınları No: 2726.
  • ERDAL, M. (2002). E-Belediye Kavramı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Uygulaması. 1. Bilgi ve Ekonomi Kongresi, Bildiriler Kitabı, 165-180.
  • ESER, Nermin; (2011), Bilgi Sistemlerinin Kamu Yönetimine Katkısı ve Türkiye'deki CBS Tabanlı E-Yönetim Projeleri, Kamu Yönetimi ve Teknoloji, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları, Ankara.
  • EUROPEAN COMMISSION. (2003). The Role of e-Government for Europe's Future. Brüksel.
  • FU, Jen Ruei, FARN, Cheng Kiangand and CHAO, Wen Pin; (2006), “Acceptance of Electronic Tax Filing: A Study of Taxpayer Intentions”, Information & Management, 43, (1), pp. 109 - 126.
  • GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI; (2015), 2014 Yılı Faaliyet Raporu, Strateji Geliştirme Başkanlığı.
  • GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI; (2016), 2015 Yılı Faaliyet Raporu, Strateji Geliştirme Başkanlığı.
  • GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI; (2017), 2016 Yılı Faaliyet Raporu, Strateji Geliştirme Başkanlığı.
  • GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI; (2018), 2017 Yılı Faaliyet Raporu, Strateji Geliştirme Başkanlığı.
  • GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI; (2018), 2017 Yılı Performans Programı.
  • GİRAY, Filiz; (2010), “Yolsuzlukla Mücadelede E-Devlet ve Türkiye’deki Durum”, Sosyo Ekonomi Dergisi, ss. 153-178.
  • HEPAKSAZ, Engin; (2012), “Türkiye’de Vergi Sisteminin Yeniden Yapılandırılmasında Muhtemel Fayda ve Maliyetleriyle Vedop Projesi ve E-mali Uygulamalar”, 27. Türkiye Maliye Sempozyumu, Tebliğler Kitabı, 2010 (2), ss.27-46.
  • INFOCOMM DEVELOPMENT AUTHORITY OF SINGAPORE (2013), Annual Survey on Infocomm Usagein Householdsfor 2013.
  • İNCE, N. Murat; (2001), Elektronik Devlet: Kamu Hizmetlerinin Sunulmasında Yeni İmkânlar, DPT Yayını, Ankara. http://www.bilgitoplumu.gov.tr/wp-content/uploads/2014/04/Murat_Ince_E- Devlet.pdf 20.03.2018.
  • KARA, Murat ve YILMAZ A. Baran; (2017), “Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlerde E-Belge Kullanımı ve Uygulamaları”, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 35, ss. 253-269.
  • KOCABEYOĞLU, Aydın; (2010),“E-Haciz ve Karşılaşılan Sorunlar”, Yaklaşım Dergisi,18 (209), ss. 64-67.
  • MARGETTS, H., and DUNLEAVY, P. (2007), Government on the Internet: Progress in Delivering Information and Services Online (researchreport).
  • OECD (2003). OECD E-Government Studies: Finland 2003. Paris: OECD Publishing.
  • OGURLU, Yücel; (2010), “İdare Hukukunda E-Devlet Dönüşümü ve Dijitalleşen Kamu Hizmeti”, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul.
  • ÖKTEM, Mustafa Kemal ve AYDIN, Mehmet Devrim. (2014), “Bilgi Teknolojileri ve Türk Kamu Yönetiminde Dönüşüm”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2),257-282.
  • ÖZ, Ersan ve BOZDOĞAN, Doğan; (2012), “Türk Vergi Sisteminde E-Maliye Uygulamaları”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (2), ss. 68-92.
  • ÖZ, Semih; (2004), “E-Devlet Uygulamaları Çerçevesinde İnternetten Beyanname Alımı”, Vergi Sorunları Dergisi, 27 (194), ss. 7-21.
  • ÖZBEK, Mahmut; (2007), “E-Devlet ve Türkiye Uygulamaları Kapsamında VEDOP Projesi”, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • PATHAK, Raghuvar Dutt, GURMEET Singh, RAKESH Belwal and SMITH, Rfi; (2007), “E- governance and Corruption-developments and Issues in Ethiopia”, Public Organization Review, September 2007, 7 (3), pp 195-208.
  • SINGAPORE E-GOV 2015 (2015), E-Government Masterplan 2011-2015 Collaborative Government. https://www.tech.gov.sg/-/media/GovTech/Aboutus/Corporate- Publications/eGov/eGovBOOK1115.pdf
  • SNEAD, J. T., and WRIGHT, E. (2014),“E-Government Research in the United States”. Government Information Quarterly, 31(1), 129-136.
  • SNIDER, James; (2001), E-Democracy as Deterrence, Paper Delivered At The Annual Meeting of the American Political Science Association, San Francisco, California.
  • SUÇİÇEK, Mahmut; (2010), “E-Haciz Mükellefleri Kayıt Dışına İtebilir”, https://www.muhasebenet.net/makale_mahmut%20sucicek_e%20haciz%20mukellefleri%20kayitd isina%20itebilir.html 10.06.2018.
  • ŞAHİN, Ali; (2008), Türk Kamu Yönetiminde Yapısal Dönüşüm ve E-Devlet, Çizgi Kitabevi, Konya.
  • ŞAKAR, Yiğit, Ayşe; (2011), “Türkiye’de E-Devlet Uygulamalarının Vergi Hukuku Alanına Yansımaları: E-Haciz Uygulaması ve Karşılaşılan Sorunlar”, Mali Çözüm Dergisi, S. 106, ss. 69-81.
  • T.C. KALKINMA BAKANLIĞI; “E-Devlet Proje ve Uygulamaları”,Eylül 2005 http://www.bilgitoplumu.gov.tr 20.05.2018.
  • T.C. ULAŞTIRMA DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI; E-Devlet Portalı http://www.edevlet.gov.tr/ 03.04.2018.
  • TEMUR, Nuri; (2011), E-Devlet: Kamu Hizmetlerinde Vatandaş Memnuniyeti, Türkiye Noterler Birliği Yayınları, Ankara.
  • TERCAN, Yalçın; (2015), “Elektronik Defter Standardı: XBRL”, Vergi Sorunları Dergisi. S. 322, ss. 71-85.
  • The E-Government Customer Perception Survey (2010). Web: https://www.tech.gov.sg/About- Us/Facts-and-figures/Survey-Reports/Government-to-Public-Surveys/2010-For-2009
  • TOLBERT, C. J., and MOSSBERGER, K. (2006). “The Effects of E-Government on Trustand Confidence in Government”. Public Administration Review, 66(3), 354-369.
  • UÇKAN, Ö. (2003). E-Devlet, E-Demokrasi ve Türkiye. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
  • UĞUR, A. Atilla ve ÇÜTCÜ, İbrahim; (2009), “E-Devlet ve Tasarruf Etkisi Kapsamında VEDOP Projesi”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Sayı:2, 2009, ss. 11-12.
  • UN (2016). UN E-Government Survey 2016. New York: Department of Economic and Social Affairs.
  • VAROL, Asaf ve BAŞTÜRK, İhsan; (2015),“Hukuki ve Teknik Boyutuyla Elektronik Tebligat ile Kayıtlı Elektronik Posta Sistemi”, Ankara Barosu Dergisi, (2015/1), ss. 263-278.
  • VERGİ DENETİM KURULU; (2018), 2017 Faaliyet Raporu.
  • WEF: World Economic Forum (2016). The Global Information Technology Report 2016. Web:http://www3 .weforum.org/docs/GITR2016/GITR_2016_fall%20report_final.pdf (Erişim Tarihi: 18.01.2019)
  • WEST, Darnell; (2005), Digital Government: Technology and Public Sector Performance. Princeton University Press.
  • YAVUZ, Ali ve ÇARIKÇI Oğuzhan; (2009), “Bir E-Devlet Hizmeti Olarak E-Maliye Uygulamalarının Algılanması: Isparta İli Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,9 (1), ss. 1-28.
  • YILDIRIM, Hakan, KAPLAN, Volkan, ÇAKMAK, Tuncay ve ÜSTÜN Cem Cihangir; (2006), E- Devlet Başa, Macar Yayıncılık, Ankara.
  • YILDIRIM, Murat; (2010), E-Devlet ve Yurttaş Odaklı Kamu Yönetimi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • YURTSEVER, Hatice; (2016),“Vergi Hukukunda Tebligatta Yeni Bir Uygulama: Elektronik Tebligat”,Yönetim ve Ekonomi Dergisi23/2 (2016), ss. 451-466.
  • YÜRÜK, Esma (2017). “E-Devlet Ana Kapılarında Sunulan Hizmetler Üzerine Bir İnceleme: Türkiye ve Seçilmiş Ülke Örnekleri”, Gazi Üniversitesi S.B.E. Kamu Yönetimi A.B.D. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi.