CİCERO: YAŞLILIĞIN ERDEMLERİ

Yaşlılık, insan hayatının en zor dönemlerinden biri olarak kabul edilir. Bu evre yaşayacak herkesi ilgilendirdiğinden tarih boyunca üzerine hep konuşulan bir konu olmuştur. Genellikle yaşlılık nahoş bir insani evre olarak algılanır. Fakat bu algının görece olduğunu söylemek mümkündür. Çünkü bazı düşünürler yaşlılık hakkında genel kanaatin dışında da anlayış geliştirmişlerdir. Zor ve zahmetli görünen yaşlılık bazılarına son derece sempatik ve avantajlı görünmüştür. Böyle düşünenlerden biri olan Roma filozofu Cicero yaşlılık hakkındaki olumlu görüşlerini yansıtan detaylı bir eser yazmıştır. Eserinde yaşlılığın olumsuzlukları ağır basan bir dönem değil, tersine avantajlı bir yaş evresi olduğunu argümanlarıyla belirtmiştir. Ona göre yaşlılığın kötü bir yaş aralığı olarak anlaşılmasını sağlayan dört faktör/neden vardır. Bunlar: ‘insanı işlerden uzaklaştırması’, ‘bedeni zayıflatması’, ‘insanı hemen hemen her zevkten yoksun kılması’ ve ‘ölüme yakın olması’dır. Cicero, bu faktörlerin kötü olmaktan ziyade avantaj olabileceğini ve böylece yaşlılığın erdemlerine dönüştüğünü anlatır. Bu çalışmada Cicero’nun söz konusu nedenlerin nasıl erdeme dönüştüğü hakkındaki görüşleri irdelenecektir.

___

  • Arendt, Hannah (2004). Geçmişle Gelecek Arasında, çev. Bahadır Sina Şenel, 2.Baskı, İstanbul.
  • Cicero (1998). Yaşlılık Dostluk, çev. Ayşe Sarıgöllü- Türkan Tunga, İstanbul.
  • Çiçek, Hasan (2019). “Cicero’nun Yaşlılık Övgüsü”, 3. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Kongresi, Tam Metin Kitabı, 26.12.2019, s.113-119. (https://ac804878-0974-4646-b58c-a1cbea6e1cd9.filesusr.com/ugd/614b1f_827bdaa8ca3447e2afbff27f58b5f1b8.pdf. 13.03.2020).
  • De Cavalli Marino (2007). Yaşlılığa Övgü, çev.Murad Beg, Haz. Mehmet Aydın, Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • İmam Şafii (2013). Divan, çev. A. Ali Ural, İstanbul, Şule Yayınları.
  • Güncel Türkçe Sözlük https://www.sozluk.gov.tr/ (26.11.1019).
  • Mevlana (1965). Mecalis-i Sab’a, çeviren ve hazırlayan. Abdülbaki Gölpınarlı. Konya: K. Turizm Derneği Yayınları.
  • ----------- (1990). Fihi Mafih, çev. M.Ü. Anbarcıoğlu. İstanbul: MEB.