ÇAĞDAŞ EPİSTEMOLOJİDE EPİSTEMİK GERİLEME PROBLEMİ VE GELİŞTİRİLEN ÇÖZÜM ÖNERİLERİNİN YETERLİLİĞİ

Epistemolojinin temel sorunlarından birisi de, dünyaya ilişkin inançlarımızın doğru olupolmadığı, yani bilgi sahibi olduğumuzu düşünmemiz için iyi nedenlere sahip olup olmadığımız sorunudur. Bu sorun yoluyla inançlarımızın değeri ve epistemik gerekçelendirilebilirliği soruşturulmaktadır. Bu hususta çağdaş epistemolojinin en büyük sorunlarındanbiri de kuşkusuz bir gerekçelendirme problemi olan epistemik gerileme problemidir. Sözkonusu bilginin gerekçelendirilmesinde, bir tehdit unsuru olarak gösterilen bu problemeyönelik geliştirilen çözüm önerileri ise yeterli görünmemektedir.Bu çalışmada geleneksel ve çağdaş epistemolojinin bilgi perspektifleri göz önünde bulundurularak, çağdaş dönemde ortaya çıkan epistemik gerileme problemi ele alınmış, gerileme sorunu karşısında ortaya çıkan farklı ve benzer dört temel yaklaşım olan temelcilik,bağdaşımcılık, dışsalcılık ve içeselciliğin getirdikleri çözüm önerilerinin yeterliliği analizedilmiştir.

The Problem of Epistemic Regress in Contemporary Epistemology and The Adequacy of Improved Solution Suggestions

One of the main problems of epistemology; whether our beliefs about the world are correct or not, that is to say, it’s the problem of whether we have suitable reasons or not to think that we have the enough knowledge. The value of our beliefs and its epistemic justifiability are being examined through this problem. In this respect, Undoubtedly; one of the greatest problem of contemporary epistemology is the problem of epistemic regress that is a problem of justification. On the other hand the solution suggestions developed for this problem, which is shown as a threat factor for the knowledge in point, don’t seem sufficient. In this article, the problem of epistemic regress which is emerging in the contemporary period will be discussed by examining the perspectives of tradition and contemporary epistemology. Four different and similar basic approaches that arise resulting from the problem of regress solution proposals brought by foundationalism, compatibilism, externalism and internalism will be analyzed.

___

  • BAÇ, Murat, “Epistemoloji”, Çağdaş Epistemolojiye Giriş. edit.: Nebi Mehdiyev, İstanbul: İnsan Yayınları, 2011.
  • BAŞDEMİR, H. Yücel, Çağdaş Epistemolojide Bilginin Tanımı Sorunu, Ankara: Hititkitap Yayınevi, 2011a.
  • BAŞDEMİR, H. Yücel, “Gettier ve Bilgide Şans Unsuru”, Epistemoloji: Temel Metinler, edit.: Hasan Yücel Başdemir, Çorum: Hititkitap Yayınevi, 2011b.
  • BATAK Kemal, “Ernest Sosa ve Gettier Problemi”, Aristoteles’ten Ernest Sosa’ya Erdem Epistemolojisi, İstanbul: İz Yayıncılık, 2017a.
  • BATAK, Kemal, “Ernest Sosa ve Entelektüel Erdemler”, Aristoteles’ten Ernest Sosa’ya Erdem Epistemolojisi, İstanbul: İz Yayıncılık, 2011b.
  • BATAK, Kemal, “Ernest Sosa’nın Temelci ve Bağdaşımcı Gerekçelendirme Teorisi Eleştirisi”, Aristoteles’ten Ernest Sosa’ya Erdem Epistemolojisi, İstanbul: İz Yayıncılık, 2017c.
  • BATAK, Kemal, “Epistemik İçselcilik ve Dışsalcılık”, KSÜİF Dergisi, (2008).
  • CEVİZCİ, Ahmet, “Temelcilik”, Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Yayınları, 1999.
  • GETTİER, Edmund L., “Gerekçelendirilmiş Doğru İnanç Bilgi midir?”, Epistemoloji: Temel Metinler, çev.: Hasan Yücel Başdemir, Ankara: Hititkitap Yayınevi, 2011.
  • GÜLTEKİN, A. Cüneyt, “Çağdaş Epistemolojide İçselcilik Dışsalcılık Tartışması”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013a.
  • GÜLTEKİN, A. Cüneyt, “Çağdaş Epistemolojide İçselcilik ve Epistemik Sorumluluk”, Posseible: 3. (2013b).
  • GÜLTEKİN A. Cüneyt, “Çağdaş Epistemolojide Temelci Yaklaşıma Getirilen Eleştiriler ve Dışsalcı Çözümler”, Ethos: 7/2 (2014): 43-61.
  • MEHDİYEV Nebi, “Temelcilik”. Çağdaş Epistemolojiye Giriş, edit.: Nebi Mehdiyev, İstanbul: İnsan Yayınları, 2011.
  • ÖZTÜRK, Fatih S. Mehmet, “Epistemik Yenilgi, Deontoloji ve İçsellik”, Kaygı: 23, (2014): 103-115.
  • PLATON, Theaitetos, Toplu Diyaloglar, çev.: Macit Gökberk. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1995.
  • REÇBER, M. Sait, “Plantinga ve Doğru İşlevselcilik”, Çağdaş Epistemolojiye Giriş, edit.: Nebi Mehdiyev, İstanbul: İnsan Yayınları, 2011.
  • TEPE, Harun, “Doğruluk Üzerine Kavramsal Çözümleme”, Çağdaş Epistemolojiye Giriş, edit.: Nebi Mehdiyev, İstanbul: İstanbul Yayınları, 2011.
  • ZAGZEBSKİ, Linda, “Gettier Sorunlarının Kaçınılmazlığı”, Epistemoloji Temel Metinler, çev.: ve edit.: Hasan Yücel Başdemir, Ankara: Hititkitap Yayınevi, 2011.