Hüseyin ERDEM, Mehmet GÜRKAN, Ahmet Hamdi AKTAŞ

Tekli ve ikiz gebe Konya Merinosu koyunları farklı seviyede beslemenin canlı ağırlık ve vücut kondisyonu ile kuzuların büyümeleri üzerine etkisi

Amaç: Bu çalışmanın amacı, tekli ve ikiz gebe Konya Merinosu koyunları gebeliğin son döneminde farklı seviyede besin maddesi içeren rasyonlarla beslemenin, koyunların doğum öncesi canlı ağırlıkları ve vücut kondüsyonları ile kuzuların sütten kesime (75. gün) kadar olan büyüme ve yaşama güçleri üzerine etkisini araştırmaktır.Gereç ve Yöntem: Aşım sezonunda (Eylül) 120 baş koyuna östrüs senkronizasyonu uygulanarak doğal aşım yapıldı. Doğal aşım yaptırılan koyunların gebelik muayeneleri real-time ultrasonla yapılarak tekli ve ikiz gebe koyunlar belirlendi. Gebeliğin son 6 haftasında 54 baş tek ve 54 baş ikiz fetüs taşıyan koyunlar 6 alt gruba (3 tekli, 3 ikiz) ayrıldı. Daha sonra bu koyunlar doğuma kadar NRC (1985)'in tavsiye ettiği günlük besin madde ihtiyaçlarına yakın (%100), bunun altında (%80) ve üstünde (%120) besin maddesi ihtiva eden 6 farklı rasyonla gruplar halinde beslendi.Bulgular: Araştırmada, gebeliğin son döneminde farklı seviyede rasyonlarla beslenen koyunların doğum öncesi canlı ağırlıkları ve vücut kondüsyon puanları arasındaki fark önemli bulundu (P0.05) oldu.Öneri: Sonuç olarak, tekli ve ikiz gebe Konya Merinosu koyunları gebeliğin son 6 haftalık döneminde NRC (1985)'in tavsiye ettiği günlük besin maddesi ihtiyaçlarının yaklaşık %80'i seviyesinde beslemenin, sütten kesime kadar kuzuların optimum seviyede büyümeleri için yeterli olacağı kanısına varıldı.

Effect of feeding at different levels of single or twin pregnant Konya Merino ewes on the live weights, body condition of ewes and growth of lambs

Aim: The aim of the present study was to examine the effect of feeding with ratios containing different nutrient levels of single or twin pregnant ewes during the last gestation on the live weights (LW), body conditions of Konya Merino ewes and growth and survival rate of lambs until weaning.Materials and Methods: For this aim, first, 120 ewes were synchronized with hormone at mating season (September) and mated. After pregnancy statuses of ewes were determined via ultrasound imaging, 54 single and 54 twin pregnant ewes were separated 6 subgroups (3 singles, 3 twins). After, this ewes were fed until birth with 6 different rations (containing different nutrients levels) according to daily nutrient requirement of NRC (100%), below (80%) or above (120%) as groups during the last 6 weeks of pregnancy.Results: In the study, the differences between live weights and body condition scores of ewes before birth were significant (P0.05).Conclusion: As a result, it can be said that feeding of Konya Merino ewes during the last 6 weeks of pregnancy with ration about 80% of the level of daily nutrient requirements recommended by NRC may be sufficient for optimal growth of lambs until weaning.

PDF

___

Akmaz A, Akçapınar H, 1990. Koç katımı öncesinde ve gebe- liğin son dönemlerinde farklı düzeyde beslemenin Konya Merinoslarında döl verimine ve kuzularda büyüme ve ya- şama gücüne etkileri. Doğa Türk Vet Hay Derg, 14, 301- 319.
Alan M, 1995. Prediction of gestation age by the measure- ment of biparietal diameter in ewes. Turk J Vet Anim Sci, 19, 109-112.
Bowman PJ, Fowler DG, Wysel DA, White DH, 1989. Evaluati on of a new technology when applied to sheep production systems: Part II - Real-time ultrasonic scanning of ewes in mid-pregnancy. Agricultural Systems, 29, 287-323.
Dawson LER, Carson AF, Kilpatrick DJ, Laidlaw AS, 2005. Ef- fect of herbage allowance and concentrate food level offe- red to ewes in late pregnancy on ewe and lamb performan ce. Anim Sci, 81, 413-421.
Dinç DA, Erdem H, Taşal İ, Semacan A, Ergin A, 2001. Early pregnancy diagnosis in ewes by means of transrectal realtime ultrasonography. Arch Tierz Dummerstorf, 44, 65-69.
Dinç DA, Taşal İ, Erdem H, Semacan A, Aral S, 1994. Koyunlarda transabdominal ultrasononografi ile yavru sayımı. Eurasian J Vet Sci, 10, 81-83.
Erdem H, Sarıbay MK, Tekeli T, 2006. Aşım sezonunda östrüsleri senkronize edilen Konya Merinosu koyunlarda embriyonik ölümlerin real-time ultrason ile belirlenmesi. HayAraş Derg, 16,14-18.
Erdem H, Sarıbay MK, Tekeli T, 2008. Geç embriyonal ve erken fötal dönemde Konya Merinosu koyunlarda gebelik tanısı ve fötal sayım amacıyla transabdominal ultrasonografik muayene tekniğinin etkinliğinin belirlenmesi. Eurasian J Vet Sci, 24, 15-20.
Garcia A, Neary MK, Kelly GR, Pierson RA, 1993. Accuracy of ultrasonography in early pregnancy diagnosis in the ewe. Theriogenology, 39, 847-861.
Gearhart MA, Wingfield WE, Knight AP, Smith JA, Dargatz DA, Boon JA, Stokes CA, 1988. Real-time ultrasonography for determining pregnancy status and viable fetal numbers in ewes. Theriogenology, 30, 323337.
Gordon IR, 2004. Pregnancy testing technology. In: Reproductive technologies in farm animals, Birinci Baskı, CABI Publishing Yayınevi, Oxfordshire, UK, pp; 215-216.
Grace ND, Beach D, Quinlivan TD, Ward B, 1989. Multiple pregnancy diagnosis of ewes using real time ultrasonic body scanner and video-fluoroscopy systems. Proc NZ Soc Anim Prod, 49, 107-111.
Haşimoğlu S, Aksoy A, Çakır A, Uçarcı F, Özen N, 1975. Morkaraman koyunların gebeliğin son 8 haftası ve laktasyon periyodlarında enerji ve protein ihtiyaçları. Atatürk Üni Zir Fak Derg, 6, 101-110.
Houghton PL, Turlington LM, 1992. Application of ultrasound for feeding and finishing animals: a review. J Anim Sci, 70, 930-941.
Jordan RM, 1987. The effects of energy level and source of energy fed gestating and lactating ewe on their performance. 15th Annual Sheep and Lamb Feeders Day. Feb 5, 1987. West Central Experiment Station, University of Minnesota, Morris, USA.
Jordan RM, 1991. Effects of gestation weight gain of ewe lambs on their subsequent performance. Proceedings of 63th Annual Sheep and Lamb Feeders Day. University of Minnesota, Morris, USA.
Jordan RM, Hanke HE, 1988. Effects of level and source of energy fed gestation ewes. 16th Annual Sheep and Lamb Feeders Day. Feb. 4, 1988. West Central Experiment Station, University of Minnesota, Morris, USA.
Kenyon PR, Wall AJ, Burnham DL, Stafford KJ, West DM, Morris ST, 2010. Effect of offering concentrate supplement in late pregnancy, under conditions of unrestricted herbage, on the performance of multiple-bearing ewes and their lambs to weaning. Anim Prod Sci, 50, 485-492.
Kerslake JI, Kenyon PR, Morris ST, Stafford KJ, Morel PC H, 2008. Effect of concentrate supplement and sward height on twin bearing ewe body condition and the performance of their offspring. Anim Prod Sci, 48, 988-994.
Khan K, Meyer H, Thompson JM, 1992. Effect of pre-lambing supplementation and ewe body condition score on lamb survival and total weight of lambs weaned. Proc of ASAS West Sect, 43, 175-177.
King JM, Fisher JS, Murphy PM, 1990.Threshold condition scores of merino ewes for improved autumn lambing performance in Western Australia. Proc Aust Soc Anim Prod, 18, 272-275.
Kirchgessner M, 1985. Hayvan Besleme. Tübitak Yayınları No: 611.
Küplülü Ş, Çetin Y, Ceyhun Macun HC, Tasdemir U, 2002. Akkaraman ırkı koyunlarda transrektal ve transabdominal ultrasonografi yöntemi ile erken gebelik tanı sınırlarının belirlenmesi. Lalahan Hay Arş Enst Derg, 42, 25-33.
Langlands JP, Donald GE, Paull DR, 1984. Effect of different stocking intensities ın early life on the productivity of Merino ewes grazed as adults at two stocking rates. 2. Reproductive performance. Aust J Exp Agric Anim Husb, 24, 47-56.
Lynch JJ, Leng RA, Hinch GN, Nolan J, Bindon BM, Piper LR, 1990. Effects of cottonseed supplementation on birth we- ights and survival of lambs from a range of litter sizes. Proc Aust Soc Anim Prod, 18, 516-521.
Morris S T, Kenyon P R,. West DM, 2005. Effect of hogget nut- rition in pregnancy on lamb birthweight and survival to weaning. New Zeal J Agr Res, 48, 165-175.
NRC, 1985. Nutrient Requirements of sheep, Altıncı Baskı, National Academy Press, Washington, DC, USA.
NRC, 2007. Nutrient Requirements of Small Ruminants. Nati- onal Academy Press, Washington, DC, USA.
Odabaşıoğlu F, 1990. Bazı Faktörlerin Orta Anadolu Meri- nosu Kuzularının Büyüme Kabiliyeti Üzerine Etkileri. Ank Üniv Vet Fak Derg, 37, 609-619.
Orr RJ, Treacher TT, Mason VC, 1985. The effect of ammo- nia treatment on the intake of straw and hay when offe- red with rations of concentrates to ewes in late pregnancy. Anim Prod, 40, 101-109.
Özder M, Yurtman İY, Köycü E, 1995. Kondüsyon puanı ve ko- yun yetiştiriciliğinde kullanımı. Hayvansal Üretim Dergisi, 36, 1-10.
Pond WG, Church DC, Pond KR, Schoknecht PA, 2005. Sheep and goats. In: Basic animal nutrition and feeding, Ed; Pond WG, Beşinci Baskı, John Wiley&Sons Inc Yayınevi, Teksas, USA, pp; 439-460.
Sarıbay MK ve Erdem H, 2007. Koyunlarda real-time ultraso- nografi ile embriyonik ölümlerin insidansının belirlenme- si. Eurasian J Vet Sci, 23, 19-25.
Scales GH, Burton RN, Moss RA, 1986. Lamb mortality, birth weight and nutrition in late pregnancy. New Zeal J Agr Res, 29, 75-82.
Smeathon DC, Wadams TK, Hockey HUP, 1985. Effect of very low nutrition during pregnancy on live weight and survival of ewes and lambs. Proc NZ Soc Anim Prod, 45, 151- 154.
Taşal İ, Ataman MB, Dinç DA, Ergin A, Erdem H, 1995. Koyun- larda gebelik teşhisi amacıyla A ve B model real-time ult- rason tekniklerin karşılaştırılması. Eurasian J Vet Sci, 11, 41-45.
Zipper N, Kaulfuss KH, May J, Elze K, 1997. Real-time ultraso- nographic pregnancy diagnosis (B-mode) in sheep. 3. De- termination of the number of embryos and fetuses. Tie- rarztl Prax, 25, 212-22.