Fen Bilgisi Dersine İlişkin Öğrenci Görüşlerinin Değerlendirilmesi (Diyarbakır İli Örneği)

Problem durumu: Fen Bilgisi dersi ile öğrencilere çevre, doğal olaylar ve bilimsel gelişmeler öğretilir. Eleştirel düşünme ve problem çözme becerileri ancak öğrencilerin öğretme-öğrenme ortamına aktif katılımıyla kazandırılır. Öğretmen uygun öğretme modellerini, stratejilerini ve tekniklerini seçmede ve kullanmada önemli bir yere sahiptir. Etkili öğrenmeyi gerçekleştirmek için öğretmenlerin öğretimsel amaçları belirlemeleri, uygun öğrenme ortamlarını düzenlemeleri ve öğrencilerinin öğrenmelerini ölçme ve değerlendirmeleri önemlidir. Artık öğretmen merkezli uygulamalar yerine, öğrenci merkezli öğretme-öğrenme ortamları tercih edilmektedir. Fen Bilgisi derslerinde temel yaklaşım öğrenci merkezli bir ortam oluşturmak ve aktif öğrenme yaklaşımlarını kullanmaktır. Araştırmanın Amacı: Araştırmanın amacı, sosyo-ekonomik düzeyleri açısından ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin Fen Bilgisi dersine ve öğretme-öğrenme ortamına ilişkin görüşlerini belirlemektir Araştırmanın Yöntemi: Tarama modeli niteliğinde olan bu araştırmada, Diyarbakır il merkezinde 15 İlköğretim okulunda toplam 826 öğrenciye 53 maddeden oluşan 5’li Likert tipi bir ölçek uygulanmıştır. Veriler Tek yönlü varyans analizi, Kruskall Wallis H ve Mann Whitney U testleri kullanılarak çözümlenmiştir. Bulgular ve Sonuçlar: Araştırma sonucunda, öğrencilerin öğretmenlerinin kendilerini yeterince tanımadıklarını,kendilerine yeterince ilgi göstermedikleri, öğrencilerin öğretmenlerinden çekindikleri ve bütün bunların sonucunda da öğrencilerin Fen Bilgisi dersine aktif bir şekilde katılamadıkları belirlenmiştir. Öneriler: Fen Bilgisi öğretmenleri hizmet öncesi ve hizmet içi eğitim döneminde iyi yetiştirilmelidir. Öğretmenler öğrenci merkezli etkinlikleri uygulamalı, öğrencilerin kendilerini rahat hissetmelerini sağlamalı, mümkün olduğu kadar çok materyal kullanmalı, derste sürekli aynı öğrencilere soru sormaktan ve öğrencileri cezalandırmaktan kaçınmalıdır.

An Evaluation of Elementary School Students' Opinions Toward Science Classes

Problem Statement: In science classes the students are taught their environment, natural events and scientific developments. Critical thinking and problem solving skills can only be achieved by participating teaching-learning environ- ment actively. The teacher has an important role in choosing and using the suitable teaching models, strategies and techniques. It is important for the teachers to determine instructional aims, design suitable learning environment and measure and evaluate his/her students learning to realize effective teaching. The basic approach in science classes is to create student-centered environment and use active learning approach. Purpose of the Study: The aim of this study was to determine the opinions of 7th grade elementary school students towards Science classes according to their socio-economic level and to make an evaluation about current teaching-learning environment in Science classes. Methods: In this descriptive study, a 53-item, 5-point Likert-type scale was administered to 826 students enrolled in 15 Elementary schools in Diyarbakır city. One Way Anova, Kruskall Wallis H and Mann Whitney U tests were used to analyze the data. Findings and Results: The students stated that their teachers did not know them sufficiently and the teachers were not interested in their students. The students stressed that they were afraid of their teachers and could not feel well during class hours and all these affected their active participation to Science classes. Recommendations: Science teachers should be trained well during their pre and in-service education. The teachers should; use student-centered activities, make their students feel worthy, use different materials as much as they can, avoid asking the same students during class hours and avoid punishing them.

___

  • Ada, Ş. (2003). Sınıf içi olası sorunlara karşılık alınabilecek önlemler. Zeki Kaya (Ed.), Sınıf yönetimi içinde (s.193-212). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Aydın, B. (2000). Etkili matematik öğretimi için sınıf içi demokratik yöntemler. Çağdaş Eğitim Dergisi, 269, 13-17.
  • Bakaç, M. (2003). Fen bilgisi öğretiminde ölçme-değerlendirme üzerine bir çalışma. Milli Eğitim Dergisi, http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/157/bakac.htm web adresinden 21 Kasım 2005 tarihinde edinilmiştir.
  • Başar, H. (2003). Sınıf yönetimi (10. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Başaran, İ. E. (1992). Eğitim psikolojisi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
  • Bloom, S. B. (1998). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme. Çeviren: D. Ali Özçelik, İstanbul: MEB Yayınları.
  • Bulut, İ. (2006). Yeni ilköğretim birinci kademe programlarının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
  • Dağlı A. ve Öner, M. (2002). İlköğretim okullarının ikinci kademesinde okuyan öğrencilerin fen bilgisi öğretmenlerinin sınıf içi iletişim davranışlarına ilişkin algıları. Çağdaş Eğitim Dergisi, 292, 23-30.
  • Doymuş, K., Canpolat, N., Pınarbaşı, T. ve Bayrakçeken, S. (2002). Fen derslerinin öğretiminde “teori” kavramı. Çağdaş Eğitim Dergisi, 293, 21-26.
  • Erden, M. ve Akman, Y. (1997). Eğitim psikolojisi. Ankara: Arkadaş Yayınları.
  • Gagne, R. M., Briggs, L. J., & Wager, W. W. (1992). Principles of ınstructional design. Fourth edition. USA: Harcourt Brace Jovanovich Publishers.
  • Gömleksiz, M. N. (2005). Yeni ilköğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 5 (2), 339-384.
  • Gürkan, T. ve Gökçe, E. (2002). İlköğretim öğrencilerinin fen bilgisi dersine yönelik görüşleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiriler kitabı içinde (s.329–337). ODTÜ, Ankara.
  • Kaptan, F. (1998). Fen bilgisi öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Kaptan, F. (1996). Fen bilgisi dersinde öğrencileri öğrenmeye teşvik eden temel öğretmen davranışları. Çağdaş Eğitim Dergisi, 226, 14-16.
  • Kaptan, F. ve Arslan, B. (2002). Fen öğretiminde soru-cevap tekniği ile anoloji tekniğinin karşılaştırılması. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiriler kitabı içinde (s.183–189). ODTÜ, Ankara. Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (2003). İlköğretimde fen bilgisi öğretimi. http://iogm.meb.gov.tr/Modul-7.pdf web adresinden 1 Aralık 2003 tarihinde edinilmiştir.
  • Kaptan, F. ve Kuşakcı, F. (2002). Fen öğretiminde beyin fırtınası tekniğinin öğrenci yaratıcılığına etkisi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiriler kitabı içinde (s.197–202). ODTÜ, Ankara.
  • Karasar, N. (1994). Araştırmada rapor hazırlama (7. Baskı). Ankara:3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd.
  • Köktaş, Ş. K. (2003). Öğretmenlik mesleğine giriş. Adana: Nobel Kitabevi.
  • Kuzgun, Y. (2004a). İlgiler. Yıldız Kuzgun ve Deniz Deryakulu (Editörler), Eğitimde bireysel farklılıklar içinde (s.71–94), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kuzgun, Y. (2004b). Zekâ ve yetenekler. Yıldız Kuzgun ve Deniz Deryakulu (Editörler), Eğitimde bireysel farklılıklar içinde (s.13–70), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kuzgun, Y. ve Deryakulu, D. (2004). Bireysel farklılıklar ve eğitime yansımaları. Yıldız Kuzgun ve Deniz Deryakulu (Editörler), Eğitimde bireysel farklılıklar içinde (s.1–11), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • MEB (2003). http://www.ttkb.meb.gov.tr web adresinden 28 Ağustos 2003 tarihinde edinilmiştir.
  • Orbay, M., Özdoğan, T., Öner, F., Kara, M. ve Gümüş, S. (2003). Fen bilgisi laboratuar uygulamaları I-II dersinde karşılaşılan güçlükler ve çözüm önerileri. http://yayim.meb.gov.tr/yayimlar /157/ orbay.htm web adresinden 1 Şubat 2003 tarihinde edinilmiştir.
  • Özden, Y. (2002). Sınıf içinde öğrenme öğretme ortamının düzenlenmesi. Emin Karip (Ed.), Sınıf yönetimi içinde (s.31-60). Ankara: PegamA Yayıncılık.
  • Özden, Y. (1999). Eğitimde dönüşüm eğitimde yeni değerler (2. Baskı). Ankara: Pegama Yayıncılık.
  • Reece I., & Walker, S. (1997). Teaching, training and learning – a practical guide. Third edition. Business Education Publishers Limited. Great Britain: Athenaeum Press.
  • Telli, S. ve Çakıroğlu, J. (2002). Biyoloji sınıfındaki öğrenme ortamının biyolojiye yönelik tutumlarına etkisi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiriler kitabı içinde (s. 28-32). ODTÜ, Ankara.
  • Ülgen, G. (1997). Eğitim psikolojisi. İstanbul: Alkım Yayınevi.
  • Ünal, S. ve Ada, S. (1999). Öğretmenlik mesleğine giriş. Marmara Üniversitesi Yayın No:646. İstanbul: Teknik Eğitim Fakültesi.