Mehmet UYAR, Elif Nur YILDIRIM ÖZTÜRK, Tahir Kemal ŞAHİN

KONYA İLİ MERAM İLÇESİ’NDE AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNE BAŞVURAN 18 YAŞ VE ÜZERİ ERİŞKİN BİREYLERİN SAĞLIK ÇALIŞANLARINA UYGULANAN ŞİDDETE BAKIŞ AÇISININ BELİRLENMESİ / DETERMINATION OF PERSPECTIVES OF VIOLENCE ON HEALTH WORKERS OF 18 YEARS AND OLDER ADULTS WHO APPLY TO FAMILY HEALTH CENTERS IN MERAM D

Hekime ve sağlık çalışanlarına yönelik şiddet son yıllarda giderek artmakta ve şiddet her sektör için önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışmada; 18 yaş ve üzeri erişkin bireylerin şiddet türlerini bilme durumlarının, yaşam boyu şiddete maruz kalma oranlarının ve sağlık çalışanlarına uygulanan şiddete bakış açılarının belirlenmesi amaçlandı. Çalışma kesitsel türde tasarlandı. Araştırma için izinler yerel etik kuruldan alındı. Çalışma Konya ili Meram ilçesi içerisindeki 5 aile sağlığı merkezinde yürütüldü. Çalışmanın örneklem büyüklüğünü 326 olarak belirlendi. 1-30 Kasım 2018 tarihleri arasında herhangi bir nedenle, belirlenen aile sağlığı merkezlerine başvuran bireylerden çalışmaya katılmak için sözlü onam veren 344 kişiyi araştırma kapsamına alındı. Araştırma için 28 soru ve 2 temel bölümden oluşan bir veri toplama formu geliştirildi. Veri toplama formunu, katılımcılara yüz yüze görüşme metoduyla uygulandı. Elde ettiğimiz verileri bilgisayar ortamında analiz edildi. Sayısal verilerin özetlenmesinde; aritmetik ortalama, standart sapma, minimum ve maximum değerlerini, kategorik verilerin özetlenmesinde frekans dağılımları ve yüzdelikleri kullanıldı. Kategorik veriler arasındaki ilişkiler Ki-kare testi ile değerlendirildi ve istatistiksel olarak p’nin 0,05’ten küçük olduğu durumlar anlamlı kabul edildi. Araştırma kapsamına alınan 344 kişinin yaş ortalamaları 38,92±13,78 (Min:18, Max=80) idi. Katılımcıların %57’si kadındı ve %63,8’i evliydi. Katılımcıların %97’si devlete ait sağlık kurumlarında sağlık çalışanlarına yönelik şiddet olaylarının daha sık yaşandığını düşünmekteydi. Sırasıyla katılımcıların %62,3’ü ve %73,7’si şiddetle en sık kadın cinsiyetin ve en sık doktorların karşılaştığını düşündüğünü belirtti. Sağlık çalışanlarının en sık maruz kaldığı şiddet türünün sözlü şiddet olduğunu düşünenlerin oranı %64,5 (n=220) idi. Katılımcıların %37,1’i (n=125) şiddete uğrayan sağlık çalışanlarının şiddeti hak ettiği görüşündeydi. Katılımcıların %2,9’u (n=10), herhangi bir nedenle sağlık çalışanına şiddet uygulamıştı. Sigara, alkol ve düzenli ilaç kullananlar ve yalnız yaşayanlar daha yüksek oranlarda sağlık çalışanlarının şiddeti hak ettiğini düşünmekteydi (p<0,05). Çalışma sonucunda katılımcıların devlete ait sağlık kuruluşlarında, kadın cinsiyette ve doktorlarda şiddet maruziyetinin daha yüksek olduğunu düşündükleri saptandı. Katılımcıların üçte birden fazlası sağlık çalışanlarının şiddeti hak ettiği görüşündeydi.

Anahtar Kelimeler:

Sağlık çalışanı, şiddet, aile sağlığı merkezi, halk sağlığı

DETERMINATION of PERSPECTIVES of VIOLENCE on HEALTH WORKERS of 18 YEARS and OLDER ADULTS WHO APPLY to FAMILY HEALTH CENTERS in MERAM DISTRICT of KONYA PROVINCE

Violence against physicians and healthcare workers has been increasing in recent years and violence is an important problem for every sector. In this study, we aimed to determine the knowledge of violence types, lifelong violence exposure rates and perspectives of violence against healthcare workers among adults aged 18 years and older. We designed a cross-sectional study. We obtained permission from the local ethics committee for the study. We conducted the study in 5 family health centers in Meram district of Konya. We determined the sample size of the study to be 326. Between the dates of 1-30 November 2018, we included 344 people who gave oral consent to participate in the study and applied to designated family health centers for any reason. For the research, we developed a data collection form consisting of 28 questions and 2 basic sections. We applied the data collection form to the participants by face-to-face interview method. We transferred the data we obtained to computer and analyzed it. It was used arithmetic mean, standard deviation, minimum and maximum values in the summary of numerical data, and frequency distributions and percentages in the summary of categorical data. The relationships between the categorical data were analysed with the Chi-square test and considered statistically significant when p was less than 0.05. The mean age of the 344 participants were 38.92 ± 13.78 (Min: 18, Max = 80). 57% of the participants were women and 63,8% were married. 97% of the respondents thought that violence was more frequent in the state health institutions. Respectively 62,3% and 73,7% of the respondents stated that the most frequent violence was experienced by female gender and by doctors. The percentage of those who thought that the most frequent type of violence experienced by health workers was verbal violence was 64,5% (n=220). 37,1% (n=125) of the participants were of the opinion that health workers who suffered violence deserved it. 2,9% (n=10) of the respondents used violence against health care workers for any reason. Smoking, alcohol, prescription drugs users and those living alone thought that health workers deserved violence at higher rates (p<0,05). As a result of the study, we found that the participants thought that the exposure to violence was higher in state-owned health institutions, female gender and doctors. More than one-third of the participants were of the opinion that health workers deserve violence.

Keywords:

Health worker, violence, family health center, public health,

PDF

___

1. WHO World Report On Violence and Health. Geneva, 2002.
2. Warshaw LJ, Messite J. Workplace Violence: Preventive and İnterventive Strategies. J Occup Environ Med. 1996; 38(10): 993-1006.
3. Saines JC. Violence and Aggression in A&E: Recommendations for Action. Accid Emerg Nurs. 1999; 7(1): 8-12.
4. Al B, Zengin S, Deryal Y, Gökşen C, Arı Yılmaz D, Yıldırım C. Increased Violence Towards Health Care Staff. The Journal of Emergency Medicine. 2012; 11: 115-124.
5. WHO Relationship Between Work Stress and Workplace Violence in the Health Sector. Geneva, 2003.
6. Serin H, Serin S, Bakacak M, Ölmez S. Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddet. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2015; 24(3): 109-113.
7. Ayrancı U. Violence: Recognition, Management and Prevention. The Journal of Emergency Medicine. 2005; 28(3): 361-365.
8. Winstanley S, Whittington R. Aggression Towards Health Care Staff in a UK General Hospital: Variation Among Professions and Departments. J Clin Nurs. 2004; 13(1): 3-10.
9. Lau J, Magarey J, McCutcheon H. Violence in the Emergency Department: A Literature Review. Aust Emerg Nurs J. 2004; 7(2): 27-37.
10. Cohen J. Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. Second Edition. Newyork, USA. 1988. Page: 253.
11. İlhan MN, Çakır M, Tunca MZ, Avcı E, Çetin E, Aydemir Ö ve ark. Toplum Gözüyle Sağlık Çalışanlarına Şiddet: Nedenler, Tutumlar, Davranışlar. Gazi Medical Journal. 2013; 24: 5-10.
12. Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması. TC. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara. 2014.
13. Gazete haberi. http://www.milliyet.com.tr/beyaz-onlukluler-isyanda-2013-ten-gundem-2753978/ (Erişim Tarihi: 05.11.2019)
14. Kayhan Tetik B, Gözükara Bağ H, Gültekin A, Savaş Z, Sharifi Z, Sahil SA. Sağlık Personeline Yönelik Şiddet Nedenlerinin ve Şiddet Uygulamayı Düşünen Bireylerin Sosyodemografik Özelliklerinin Değerlendirmesi. Jour Turk Fam Phy. 2017; 08 (1): 02-10.
15. Gignon M, Verheye Jc, Manaouil C, Ammirati C, Turban-Castel E, Ganry O. Fighting Violence Against Health Workers: A Way to Improve Quality of Care? Workplace Health and Safety 2014; 62(6): 220-222.
16. Akça N, Yılmaz A, Işık O. Sağlık Çalışanlarına Uygulanan Şiddet: Özel Bir Tıp Merkezi Örneği. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2014; 13(1): 1-12.
17. Ayrancı U, Yenilmez C, Günay Y, Kaptanoğlu C. Çeşitli Sağlık Kurumlarında ve Sağlık Meslek Gruplarında Şiddete Uğrama Sıklığı. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2002; 3(3): 147-154.
18. Günaydın N, Kutlu Y. Experience of Workplace Violence Among Nurses in Health-Care Settings. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2012; 3(1): 1-5.
19. Algwaiz WM, Alghanim SA. Violence Exposure Among Health Care Professionals in Saudi Public Hospitals: A Preliminary İnvestigation. Saudi Med J. 2012; 33(1): 76-82.