TMS 36 VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ STANDARDI: BİST 100'DE BİR ARAŞTIRMA

Türkiye, Vergi Usul Kanunu'nun fevkalade amortisman uygulaması dışında uzun vadeli varlıklarda değer düşüklüğü konusuyla Uluslararası Muhasebe Standartları ile tanışmıştır. TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü Standardı, kapsamındaki varlıklarda değer azalması durumunun tespitine, eğer varsa ölçülmesine ve kayıtlara alınmasına yönelik rehberlik sağlamaktadır. Çalışmada, Türkiye'de TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü Standardı uygulamasına dair durum tespitleri yapılmıştır. Bu bağlamda TMS 36 Standardı kapsamındaki varlık türleri incelenerek bunlara dair yapılan değer düşüklükleri tespit edilmiştir. Ayrıca özellikli bir konu olan şerefiye ve şerefiyeye sahip şirketler ayrı ele alınarak incelenmiştir. Örneklem olarak öncü gösterge özelliğine sahip BİST 100 Endeksi'ndeki şirketler alınmıştır. Finansal şirketlerin TMS 36 Standardı kapsamında bulundurdukları varlıklar şirketin aktifinde çok az yer tuttukları için örneklem dışı bırakılarak finansal olmayan 89 şirket örneklemde yer almıştır. Örnekleme dahil edilen şirketler 2014 yılında BİST 100'de yer alan finansal olmayan şirketlerdir. Bu şirketlerin 2012, 2013 ve 2014 yıllarına ait finansal tablo ve dipnotları incelenmiş ve sayısal veriler elde edilerek dikey analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak standardın uygulanma seviyesinde yıllar itibariyle gittikçe bir artma olduğu gözlemlenmiştir. Bununla birlikte standardın gereği olarak hesaplanan kullanım değeri tespitinde bazı hususların net anlaşılamadığı daha detaylı açıklama ve yorumlara ihtiyaç duyulduğu görülmüştür

THE STANDARD OF TAS 36 IMPAIRMENT OF ASSETS: AN INVESTIGATION IN BIST 100

Turkey has become acquainted with impairment of long-lived assets through International Accounting Standards without the exception of extraordinary depreciation practice by Tax Procedure Law. TAS (Turkish Accounting Standard) 36 Impairment of Assets Standard guides to determination of the impairment, (if there is) evaluation and recognition of it for the assets within the scope of the standard. The study deals with the situation determination of TAS 36 Standard's implementation in Turkey. In this context, the asset types in the scope are examined and the impairments concerning each types of asset in the scope are determined. Also, the specialized topic goodwill and firms which own goodwill asset are separately examined. ISE 100 Index (Istanbul Stock Exchange) known as leading indicator is taken as sample. Financial companies are excluded from the sample, for their assets in the scope of TAS 36 Standard are at very low rate. Thereby the companies partaking in the sample are non-financial ones and the number of them is 89. The data taken from the financial statements and footnotes of these companies are analyzed with vertical analysis method. As a result, an ever-increasing situation is observed at the level of implementation by years. Besides, the necessity of more detailed explanation and comments is seen for some issues concerning estimating of the value in use

PDF

___

AKGÜN, Ali İhsan; (2009), "Türkiye Finansal Raporlama Standartları Açısın- dan Varlıklarda Değer Düşüklüğü ve Şerefiyenin İncelenmesi", Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, ss.1-34.
ALCIATORE, Mimi; Carol Callaway DEE; Peter EASTON and Nasses SPEAR; (1998), "Asset Write-downs: A Decade of Research", Journal of Accounting Literature, 17, pp.1-39.
AYÇİÇEK, Fahri; (2011), "Değeri Düşen Maddi Duran Varlıkların Ölçümleme- sinde İşletmeye Özgü Bir Değer Olarak Kullanım Değeri", İSMMMO Mali Çözüm Dergisi, 103, ss.121-131.
BALL, Ray and Philip BROWN; (1968), "An Empirical Evaluation of Accoun- ting Income Numbers", Journal of Accounting Research, 6, pp.159- 178.
COMISKEY, Eugene E. and Charles W. MULFORD; (2010), "Goodwill, Trig- gering Events, and Impairment Accounting", Managerial Finance, 36(9), pp.746-767.
DERAN, Ali ve İncilay SAVAŞ; (2013), "Maddi Olmayan Duran Varlıkların Değerleme ve Finansal Tablolarda Sunum Esasları", Cumhuriyet Üni- versitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(2), ss.73-95.
DURSUN, Nergis Nevruz ve Ganite KURT; (2008), "Varlıklarda Değer Düşük- lüğü Standardı ve İMKB' de İşlem Gören Şirketlerde Uygulanmasında Karşılaşılan Sorunlar", Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 1, ss.95-113.
ELLIOTT, John A., and J. Douglas HANNA; (1996), "Repeated accounting write-offs and the information content of earnings", Journal Of Acco- unting Research, 34, pp.135-155.
ERTAN, Yasemin ve Ümit GÜCENME GENÇOĞLU; (2013), "Şerefiyede De- ğer Düşüklüğü Testi: İMKB 50 Endeksindeki İşletmelerin Uygulamala- rı", Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 2, ss.1-23.
ESEN, Özgür Muhittin ve Ali Atilla PEREK; (2009), "Varlıklarda Değer Dü- şüklüğü Standardının (TMS-36) Nakit Yaratan Birim, Şerefiye ve Şirket Varlıkları Açısından İncelenmesi", Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 11(3), ss.143-171.
GORDON, Elizabeth and Hsiao-Tang HSU; (2014), "A Long-Lived Asset Impa- irments and Future Performance Under US GAAP and IFRS", SSRN Working Paper Series, Internet Address: http://papers.ssrn.com/sol3/ papers.cfm?abstract_id=2127868, Date of Access: 10.11.2015.
GÖKÇEN, Gürbüz; Başak ATAMAN ve Cemal ÇAKICI; (2011), Türkiye Fi- nansal Raporlama Standartları Uygulamaları, Birinci Baskı, Ankara: Türkmen Kitabevi.
GUTHRIE, James and Tsz Ting PANG; (2013), "Disclosure of Goodwill Impa- irment under AASB 136 from 2005-2010", Australian Accounting Review, 23(3), pp. 216-231.
Kamu Gözetleme Kurumu; (2016), "TFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar Standardı", İnternet Adresi: http://kgk.gov.tr/contents/files/TFRS_10. pdf, Erişim Tarihi: 15.01.2016.
Kamu Gözetleme Kurumu; (2016), "TFRS 11 Müşterek Anlaşmalar Standar- dı," İnternet Adresi: http://kgk.gov.tr/contents/files/TFRS_11.pdf, Eri- şim Tarihi: 15.01.2016.
Kamu Gözetleme Kurumu; (2015), "TMS 16 Maddi Duran Varlıklar Standar- dı", İnternet Adresi: http://kgk.gov.tr/contents/files/TMS16.pdf, Erişim Tarihi: 22.10.2015.
Kamu Gözetleme Kurumu; (2015), "TMS 2 Stoklar Standardı", İnternet Adre- si: 22.10.2015. Erişim Tarihi:
Kamu Gözetleme Kurumu; (2016), "TMS 28 İştiraklerdeki ve İş Ortaklarında- ki Yatırımlar Standardı", İnternet Adresi: http://kgk.gov.tr/contents/ fi- les/TMS28.pdf, Erişim Tarihi: 15.01.2016.
Kamu Gözetleme Kurumu; (2015), "TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü Standardı", İnternet Adresi: http://kgk.gov.tr/contents/files/TMS36.pdf, Erişim Tarihi: 22.10.2015.
Kamu Gözetleme Kurumu; (2015), "TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlık- lar", İnternet Adresi: http://kgk.gov.tr/contents/files/TMS38.pdf, Erişim Tarihi: 22.10.2015.
Kamu Gözetleme Kurumu; (2015), "TMS 40 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Standardı", İnternet Adresi: http://kgk.gov.tr/contents/files/TMS40.pdf, Erişim Tarihi: 20.12.2015.
KAYA, Uğur ve Engin DİNÇ; (2007), "Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Maddi Duran Varlıkların Değerlenmesi Ve Muhasebeleştirilmesi", Çu- kurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), ss. 343- 364.
KIZIL, Ahmet; Mehmet FİDAN; Cevdet KIZIL ve İrem KESKİN; (2013), TMS-TFRS Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartla- rı, İstanbul: DER Yayınları.
KVAAL, Erlend; (2005), "Topics in Accounting for Impairment of Fixed As- sets", Unpublished PhD Thesis, Oslo: Norwegian School of Manage- ment.
MEETING, David T. and Randall W. LUECKE; (2002), "Asset Impairment and Disposal: New Accounting Guidance for Longlived Assets", Journal of Accountancy, March 1, pp. 49-60.
ÖKTEM, Recep; (2011), "Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Açısın- dan Zayi Olan Mallar Değerlemesi Ve Raporlanması", World Of Acco- unting Science, 13(3), ss. 155-176.
PEETATHAWATCHAI, Pimpana ve Acaranupong KITTIMA; (2012), "Are Impairment Indicators and Losses Associated in Thailand?", Journal of Financial Reporting and Accounting, 10(1), pp.95-114.
PETERSEN, Christian and Thomas PLENBORG; (2010), "How do Firms Imp- lement Impairment Tests of Goodwill?", Abacus, 46(4),pp.419-446.
REINSTEIN, Alan and Gerald H. LANDER; (2004), "Implementing the Impa- irment of Assets Requirements of SFAS No. 144: An Empirical Analy- sis", Managerial Auditing Journal, 19 (3), pp. 400-411.
RIEDL, Edward J.; (2004), "An Examination of Long-lived Asset Impair- ments"., The Accounting Review, 79 (3), pp. 823-852.
SARIOĞLU, Kerem ve Muhittin Özgür ESEN; (2007), "İşletme Birleşmelerinde Şerefiyenin Muhasebeleştirilmesi ve Raporlanması", Yönetim Dergisi, 57, ss.44-54.
SEETHARAMAN, Arumugam; Jayashree SREENIVASAN; Sudha RAJU and Tey Ya YEE; (2006), "Managing Impariment of Goodwill", Journal of Intellectual Capital, 7(3), pp.338-353.
SİPAHİ, Barış ve Ayça Akarçay ÖĞÜZ; (2010), "TMS 36 Çerçevesinde Maddi Duran Varlıklarda Değer Düşüklüğünün Ölçülmesi", Journal of Acco- unting & Finance, 45, ss.253-262.
STRONG, John S. and John R. MEYER; (1987), "Asset Writedowns: Manage- rial Incentives and Security Returns", The Journal of Finance, 42(3), pp. 643-661.
TERZİ, Serkan; (2009), "Şerefiyede Değer Düşüklük Testinin Uluslararası Mu- hasebe Standardı (IAS 36) ve Amerikan Muhasebe Standardı (SFAS 142) Açısından İncelenmesi", Mali Çözüm Dergisi, 95, ss.101-122.
TUĞAY, Osman; (2014), "Maddi Duran Varlıklarda Değer Düşüklüğü, Değer Düşüklüğünün İptali Ve Muhasebeleştirilmesi İşlemlerinin TMS 16/TMS 36 ve Vergi Mevzuatı Açısından İncelenmesi", Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 7(1), ss.31-52.
ULLAH, Subhan; Syed Umar FAROO and Murtaza Masood NIAZI; (2010), "An Examination of the IAS 36 Asset Impairment on the Valuation Mo- dels Used by Analysts Firms in UK.", Research Journal of Internatio- nal Studies, 15, pp.27-36.
VANZA, Samir; Peter WELLS and Anna WRIGHT; (2011), "Asset Impairment and the Disclosure of Private Information", SSRN Electronic Journal, Internet Address: http://papers.ssrn.com /sol3/papers.cfm?abstract_id= 1798168, Date of Access: 03.09.2015.
WATTS, Ross L.; (2003), "Conservatism in Accounting Part I: Explanations and Implications", Accounting Horizons, 17(3), pp.207-221.
YAMAMOTO, Takashi; (2008), "Asset Impairment Accounting and Appraisers: Evidence from Japan", Appraisal Journal, 76 (2), pp.179-188
YARDIMCIOĞLU, Mahmut; (2007), "Gayri Maddi Duran Varlıkların Mevzua- tımız ve Uluslararası Standartlar Yönünden Durumu: Şerefiye Örneği", Mali Çözüm, 81, ss.63-68.
YILDIZTEKİN, İhsan; (2010), "Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Duran Varlıkların Muhasebeleştirmesiyle İlgili Örnekler", Atatürk Üniversi- tesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(4), ss.259-288.
ZUCCA, Linda J. and David CAMPBELL; (1992), "A Closer Look at Discreti- onary Writedowns of Impaired Assets", Accounting Horizons, 6(3), pp.30.