SÜREKLİ DENETİM YÖNTEMİ OLARAK BANKALARDA MERKEZDEN DENETİMİN HİLE İLE MÜCADELEDE ÖNEMİ: PERSONEL ÜZERİNDE NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Bilgi teknolojilerinde yaşanan gelişmelerin bir sonucu olarak iç denetim tekniklerindeenformasyon odaklı bir dönüşüm gözlenmektedir. Bankacılık sektöründe yoğun ve karmaşıkişlemler icra edilmesi sebebiyle etkin iç denetim uygulamalarına ihtiyaç duyulmaktadır. İşlemyoğun bir yapı taşıyan bankacılık sektöründe suiistimal riskleri giderek artmaktadır. Busuiistimal/hile risklerinin asgari seviyeye indirilmesi için yeni bir iç denetim metodu olarakmerkezden/sürekli denetim uygulamaları öne çıkmaktadır. Bu çalışmada bankacılık sektöründekiolası hileler ile mücadele edilmesinde bir sürekli denetim yöntemi olarak merkezden denetimintaşıdığı önemin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede merkezden denetimin hiletürleri ve hile kaynakları bağlamında etkinliğinin tespit edilmesi amacıyla teftiş kurulu kökenlibanka yöneticileri ile yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Banka yöneticileri ile yapılangörüşmeler neticesinde merkezden denetimin hile ile mücadelede etkin bir iç denetim tekniğiolduğu yönünde bulgulara ulaşılmıştır.

THE IMPORTANCE OF THE CENTRAL AUDIT IN THE BANKS AS A CONTINUOUS AUDIT METHOD IN TERMS OF FRAUD PREVENTION: A QUALITATIVE RESEARCH ON THE PERSONNEL

As a result of the developments in information technologies, an information-oriented transformation is observed in internal audit techniques. Because it is performed intensive and complex transactions in banking sector it is needed effective internal audit techniques. Fraud risks increase in banking sector because banking process has intense transactions. For this fraud risks decrease minimal level, central audit practices come into prominence as a new internal audit method. This study aims to present important of central audit as a continuous auditing method in combating possible frauds in banking sector. In this context, in order to determine the effectiveness of the central audit in terms of the types of fraud and sources of fraud it is carried out face to face interviews with bank managers having internal auditor origin. At the end of interviews actualizing with bank managers it was found that the central audit was an effective internal audit technique in the fraud prevention.

PDF

___

Akdemir, Ç. (2016). Hilenin veri madenciliği ile ortaya çıkartılması ve perakende sektöründe bir uygulama (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Altheide, D. L. (1987). Reflections: ethnographic content analysis, Qualitative Sociology, 10(1), 65-77.
American Institute of CPAs (AICPA) (2002). SAS No.99 Consideration of Fraud in a Financial Statement Audit (AU 316). Erişim adresi https://www.aicpa.org/Research/Standards/AuditAttest/DownloadableDocuments/AU-00316.pdf.
Berg, B. L. ve Lune, H. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Çev.: Hasan Aydın, Konya: Eğitim Yayınevi.
Bozkurt, N. (2000). İşletme çalışanları tarafından yapılan hileleri doğuran nedenler, Yaklaşım Dergisi, 92, 63-68.
Bozkurt, N. (2016). İşletmelerin kara deliği hile: çalışan hileleri (3.Basım). İstanbul: Alfa Yayınları.
Bricki, N. ve Green J. (2007). A Guide to Using Qualitative Research Methodology, London: London School of Hygiene and Tropical Medicine. Erişim adresi https://evaluation.msf.org/sites/evaluation/files/a_guide_to_using_qualitative_research_methodology.pdf.
Buckhoff, T. A. (2001). Employee fraud: perpetrators and their motivations”, The CPA Journal, 28, 72.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Chan, D. Y. ve Vasarhelyi ,M. A. (2011). Innovation and practice of continuous auditing, International Journal of Accounting Information Systems, 12(2), 152-160.
Chartered Institute of Internal Auditors (CIIA). (2014). Risk based internal auditing. Erişim adresi https://global.theiia.org/standards-guidance/topics/Documents/201501GuidetoRBIA.pdf.
Christians, C. G. (2005). Ethics and Politics in Qualitative Research, –Handbook Of Qualitative Research – Chapter 6, California: Sage Publications.
Coram, P., Ferguson, C. ve Moroney, R. (2006). The value of internal audit in fraud detection. Monash University Working Paper. Erişim adresi: http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.111.5299&rep=rep1&type=pdf.
Creswell, J. W. (2009). Research design: qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. California: SAGE Publications.
Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri: beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Çev.: Mesut Bütün ve Selçuk Beşir Demir, Üçüncü Baskıdan Çeviri. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Dimitrijevic, D., Milovanovic, V. ve Stancic, V. (2015). The role of a company's internal control system in fraud prevention, e-Finanse, 11(3), 34-44.
Erkan, M. ve Demirel Arıcı, N. (2011). Hata ve hile denetimi: sermaye piyasası kurulu'na kayıtlı halka açık şirketlere ilişkin düzenlemeler, Muhasebe ve Denetime Bakış, 33, 29-43.
Garanti Bankası (GB). (2016). 2015 faaliyet raporu. Erişim Adresi: https://www.garantiinvestorrelations.com/tr/images/pdf/Garanti-Bankasi-2015-Faaliyet-Raporu.pdf.
Gentles, S. J., Charles, C., Ploeg, J. ve Mckibbon K. A. (2015). Sampling in qualitative research: insights from an overview of the methods literature, The Qualitative Report, 20(11), 1772-1789.
Glesne, C. (2015). Nitel araştırmaya giriş. Çev.: Ali Ersoy ve Pelin Yalçınoğlu. Ankara: Anı Yayıncılık.
Gönen, S. ve Rasgen, M. (2015). Sürekli denetim sisteminin bir yazılım programında uygulanabilirliğine ilişkin örnek olay çalışması, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(1), 181-191.
Hasanefendioğlu, B. (2015). 50 soruda risk bazlı iç denetim, Dinamo Eğitim ve Danışmanlık, Erişim adresi: http://dinamo.co/wp-content/uploads/2017/02/50_soruda_risk_bazli_ic_denetim.pdf.
İç Denetim Koordinasyon Kurulu (İDKK). (2013). Kamu iç denetim rehberi, Erişim adresi: http://www.yok.gov.tr/documents/10279/7708108/kamu_ic_denetim_rehberi.pdf/c211ed07-a2f1-4008-8626-41ced0e6e045.
Karausta, T. (2013). Mesleki hile adli denetim ve türkiye’de adli denetim mesleğinin gerekliliği üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış doktora tezi). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kirk, J. ve Miller, M. L. (1986). Reliability and validity in qualitative research. California: Sage Publications.
Kocameşe, M. (2015). İşletmelerde suiistimal (yolsuzluk) risklerinin yönetimi, Mali Çözüm Dergisi, 127, 199-207.
KPMG. (2009). Yöneticilerin bakış açısı ile türkiye’de suistimal: riskler, etkiler ve alınması gereken dersler. https://tide.org.tr/uploads/turkiyede_suistimal.pdf.
KPMG. (2013). Audit committee handbook. Erişim Adresi: https://home.kpmg.com/content/dam/kpmg/ie/pdf/2017/01/ie-aci-handbook-oct-2013.pdf.
Kramer, B. P. ve Zikmund, P. E. (2004). 10 truths you need to know about fraud, Strategic Finance, 29-34.
Macdonald, S. ve Headlam, N. (2009). Research methods handbook: introductory guide to research methods for social research. Manchester: Centre for Local Economic Strategies.
Mack, N., Woodsong, C., Macqueen, K. M., Guest G. ve Namey, E. (2005). Qualitative research methods: a data collectors field guide. North Carolina: Family Health International.
Mason, J. (2002). Qualitative researching. London-Thousand Oaks-New Delhi: SAGE Publications.
Mengi, B. T. (2012). Hile denetiminde yetkinliklerin değerlendirilmesi - hile karosu, Mali Çözüm Dergisi, 22, 113-128.
Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber. Çev.: Selahattin Turan (Üçüncü Basımdan Çeviri). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi. Çev.: Sadegül Akbaba ve Ali Ersoy (İkinci Baskıdan Çeviri). Ankara: Pegem Akademi.
O’Gara, J. D. (2004). Corporate fraud case studies in detection and prevention. New Jersey: John Wiley & Sons Inc, Hoboken.
Özbek, Ç. (2012). İç denetim, kurumsal yönetim, risk yönetimi, iç kontrol. İstanbul: Türkiye İç Denetim Enstitüsü Yayınları, Yayın No: 3.
Patton, M. Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods. Beverly Hills, CA: Sage.
Pricewaterhousecoopers (PWC). (2012). Internal audit 2012 Asia pasific supplement. Erişim Adresi: https://www.pwc.com/sg/en/advisory/assets/publication-internal-audit-2012asiapac.pdf.
Ramos, M. (2003). Auditor’s responsibility for fraud detection, Journal of Accountancy, 195, 28-35.
Ruyter, K. ve Scholl, N. (1998). Positioning qualitative market research: reflections from theory and practice, Qualitative Market Research: An International Journal, 1(1), 7-14.
Skousen, C. J. (2004). An Empirical Investigation of the Relevance and Predictive Ability of the SAS 99 Fraud Risk Factors (Doctor of Philosophy). Oklahoma State University.
The Institute of Internal Auditors (IIA). (2009). Internal auditing and fraud. The IIA Research Foundation. Erişim Adresi: http://www.kcgaudit.co.uk/wp-content/uploads/2016/01/internal_auditing_and_fraud.pdf.
The Institute of Internal Auditors (IIA). (2017). International standards for the professional practice of internal auditing-standards. Erişim Adresi: https://na.theiia.org/standards-guidance/Public%20Documents/IPPF-Standards-2017.pdf.
Tracy, S. J. (2013). Qualitative research methods: collecting evidence, crafting analysis, communicating impact. Chichester: John Wiley & Sons.
Türkiye Halkbankası (HB). (2016). 2015 faaliyet raporu. Erişim Adresi: https://www.halkbank.com.tr/yatirimci-iliskileri/images/channels/faaliyet_raporlari_pdf/2015_faaliyet_raporu.pdf.
Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: görüşme, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 6(4), 543-559.
Uzun, A. K. (1999). Organizasyonlarda iç denetim fonksiyonu ve önemi, Active Bankacılık ve Finans Dergisi, 1(6), 1-4.
Vasarhelyi, M. A., Alles, M., Kuenkaikaew, S. ve Littley, J. (2012). The acceptance and adoption of continuous auditing by internal auditors: a micro analysis, International Journal of Accounting Information Systems, 13(3), 267-281.
Wells, J. T. (2013). Corporate fraud handbook: prevention and detection. New Jersey: John Wiley & Sons Inc, Hoboken.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, E. ve Baskan, T. D. (2014). Muhasebe hilelerinin önlenmesinde kullanılan araçlar: bist şirketleri üzerine bir araştırma, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 62, 1-18.
Ziraat Bankası (ZB). (2016). 2015 faaliyet raporu. Erişim Adresi: https://www.ziraatbank.com.tr/tr/yatirimci-iliskileri-ZB/finansal-bilgiler/Documents/FaaliyetRaporu2015.pdf.