YURTTAŞ GAZETECİLİĞİNİN ANA AKIM MEDYAYA ETKİSİ: WHATSAPP İHBAR HATLARI ÖRNEĞİ

Yurttaş gazeteciliği, profesyonel mesleği gazetecilik olmayan bireylerin haber üretme ve yayma süreçlerinde aktif rol almasını ifade etmektedir. Ana akım medyanın sahip olduğu yapısal birtakım sorunlarla birlikte iletişim teknolojilerinde yaşanan dönüşümler neticesinde yaygınlık kazanan yurttaş gazeteciliği günümüzde farklı şekillerde ortaya çıkabilmektedir. Bunlardan bir tanesi de merkez medyanın ana haber bültenlerinde kullanılan WhatsApp ihbar hatlarıdır. Bir haberleşme aracı olarak ortaya çıkan WhatsApp uygulaması, kişilerin seslerini duyurabilme potansiyeli nedeniyle yurttaş gazeteciliğinin araçlarından birisi haline gelmiştir. Söz konusu uygulama ile bireyler şahit oldukları bir olaya ait görüntüleri haber merkezlerine ulaştırdıkları gibi yaşadıkları bir mağduriyeti de haber merkezlerine iletebilmektedirler. Böylelikle, haber profesyonellerinin dışındaki bireyler de haber süreçlerinde aktör olarak ortaya çıkmaktadırlar. Bu çalışma, 2016 yılının Ekim ayında en çok reyting alan üç ana haber bülteninin on (10) günlük zaman aralığındaki haberlerini analiz ederek WhatsApp ihbar hatlarının ana haber bültenlerine etkisini ölçmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, WhatsApp ihbar hattına gelen haberlerinin içerik analizini yaparak söz konusu etkinin nicel boyutunun yanı sıra, nitel boyutunu da açıklamayı hedeflemektedir. Yapılan bu analiz yalnızca yurttaş gazeteciliğinin ana haber bültenlerine etkisini ortaya koymakla kalmayıp medya-toplum ilişkisi üzerine de saptamalar yapma imkânı vermektedir.

THE IMPACT OF CITIZEN JOURNALISM ON THE MAINSTREAM MEDIA: THE CASE OF WHATSAPP NOTIFICATION LINES

Citizen journalism means that non-professional journalists are actively involved in news production and dissemination processes. Citizen journalism, which has become widespread due to the structural problems of the mainstream media and the transformations in communication technologies, can appear in various forms today. One of them is the WhatsApp notification lines used in the main news bulletins of the central media. The WhatsApp application, which emerged as means of communication, made it one of the instruments for citizen journalism because of the potential to have people hear their voices. As a result of this application, the images of the events individuals are witnessing can reach the news centers as well as they become crime victims. In this way, the individuals beside the news professionals also emerge as actors in the news processes. This study aims to measure the effect of WhatsApp notification lines on the main news bulletins by analyzing the ten day periodicals of the three main news bulletins selected through random sampling. In addition to this, WhatsApp aims to reveal the qualitative aspect as well as the quantitative dimension of the effect by analyzing the content of news reports on the notice line. This analysis not only reveals the impact of citizen journalism on the main news bulletins, but also allows the media to identify the relationship between the media and the society.

___

  • Ayhan, Emrah ve Önder, Murat (2017). “Yeni Kamu Hizmeti Yaklaşımı: Yönetişime Açılan Bir Kapı”, Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, C:3, S:2 (19-48).
  • Ayhan, Emrah ve Önder, Murat (2016). “Democratic Rights of Turkish Immigrants in Germany; Enduring Discrepancy of Theory and Practice”, IOSR Journal of Humanities and Social Science (IOSR-JHSS), 21:12, Ver. 1, December 2016, (26-36).
  • Alankuş, Sevda (2013). “Yeni Habercilik Arayışları: Hak Odaklı Habercilik, Yurttaş Gazeteciliği, Barış Gazeteciliği”, Gazeteciliğe Başlarken Okuldan Haber Odasına içinde, (Derleyen: Sevda Alankuş), İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
  • Arık, Emel (2013). “Yurttaş Gazeteciliğinin Günümüzdeki Görünümü: Twitter Gazeteciliği Örneği” . İletişim ve Kuram Araştırma Dergisi, Sayı: 36, (73-87).
  • Cangöz, İncilay (2005). “Yurttaş Gazeteciliği ve Yerel Basın” , Gazetecilik ve Habercilik İçinde, Der. Sevda Alankuş, İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
  • Çambay, Sinem Onar (2015). “Bilgi Çağında Sosyal Sorumluluk Odaklı Gazetecilik: Yurttaş Gazeteciliği”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 8, Sayı:38, (910-916).
  • Dağtaş, Erdal (2007). “Yurttaşlık Haklarının İnşası Ekseninde Eskişehir Yerel Basınında Online (Çevrimiçi) Bir Örnek: Midas Gazetesi”, Yeni Medya Çalışmaları içinde, (Der. Mutlu Binark), Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Doctorow, Cory (2006). “Dan Gillmor Explains “Citizen Journalism” http://www.boingboing. net/2006/05/02/dan-gillmor-explains.html, Erişim Tarihi: 07.02.2017
  • Duran, Ragıp (2005). “Yurttaş Gazeteciliği” , Gazetecilik ve Habercilik İçinde, (Der. Sevda Alankuş), İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
  • Güngör, Nazife (2013). İletişim Kuramlar Yaklaşımlar, Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Kutlu, Tezcan Özkan ve Bekiroğlu, Onur (2010). “Türkiye’de Yurttaş Gazeteciliği Bağlamında İnternet Haberciliği: Bianet Örneğinde Kentsel Dönüşüm Projesiyle İlgili Haberlerin Analizi”. Selçuk İletişim Dergisi, Cilt: 6, Sayı:2, (254-269).
  • Mutlu, Erol (2005). Globalleşme, Popüler Kültür ve Medya, Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Önder, Murat (2011a). “A Preliminary Cross National Test of Competing Theories of Nonprofits: Does Culture Matter?” The International Review of Public Administration. 16:1, (71- 90).
  • Önder, Murat (2011b). “What Accounts for Changing Public Trust in Government? A Causal Analysis with Structural Equation Model” Journal of US-China Public Administration, 8:2, (154-165).
  • Özer, Ömer (2012). “Yurttaş Gazeteciliği: Eskişehir Örneğinde Bir Araştırma”, Alternatif Medya Alternatif Gazetecilik içinde, Der. Ömer Özer, Konya: Literatürk Yayınları.
  • Özsever, Atilla (2004). Tekelci Medyada Örgütsüz Gazeteci, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
  • Uzun, Ruhdan, (2006). “Gazetecilikte Yeni Bir Yönelim: Yurttaş Gazeteciliği”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 16, (633-656).
  • Turan, Nuray (2007). “Yeni Medya ve Gazetecilik” , Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Anabilim Dalı.
  • Yılmaz, Yasemin (2015). “Ana Akım Medyada Yer Alan Eğitim Haberlerinin Söylem Seçkinleri Açısından Analizi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.