TÜRKİYE’DE HALKLA İLİŞKİLER AKADEMİSYENLERİ NE ÇALIŞIYOR? “HALKLA İLİŞKİLER” MAKALELERİNE YÖNELİK BİR İNCELEME

Sanayi Devrimi ile birlikte doğan halkla ilişkiler (Hİ), tarihsel gelişim süreci içerisinde sürekli değişim göstererek günümüzde kamu ve özel sektörde geniş bir kullanım alanına sahip modern bir bilim dalı ve yönetsel bir fonksiyon olarak kabul edilmektedir. Küreselleşen iş dünyasının hızla değişen dinamik özelliklerine yanıt verecek şekilde gelişen ve hem kamuda hem de özel sektördeki önemini kanıtlayan halkla ilişkiler, iletişim sektöründeki akademisyenlerin başat ilgi alanlarının içerisinde yer almaktadır. Bu doğrultuda, Türkiye’de de halkla ilişkiler disiplinini konu edinen çok sayıda akademik makalenin literatüre kazandırıldığı görülmektedir. Bu literatürü kapsayan araştırmada, “Türkiye’de halkla ilişkiler akademisyenleri hangi alanlarda çalışıyor?” sorusu cevaplanmaya çalışılmış, aynı zamanda makalelerin çalışma alanlarının geçirdiği değişim ve halkla ilişkiler makalelerinin hangi akademik dergilerde yayımlandığı tespit edilmiştir. Toplam 301 adet makaleye; makale başlığı, özeti ve anahtar kelimeler üzerinden doküman analizi ve betimsel tarama ile içerik analizi uygulanmış; belirlenen 26 kategori, üç sınıflandırma altında sunulmuştur. En fazla makalenin dahil olduğu ilk üç kategori; “kamu yönetimi”, “kurumsal iletişim” ve “internet-web siteleri” olarak belirlenirken en az makalenin ait olduğu kategorilerin ise, “finansal Hİ” ve “bilgi toplumu” olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Halkla İlişkiler, İçerik Analizi, Türkiye’de Halkla İlişkiler, Türkiye’de Halkla İlişkiler Makaleleri

WHAT DO PUBLIC RELATIONS SCHOLARS WORK ON IN TURKEY? AN INVESTIGATION DIRECTED TO “PUBLIC RELATIONS” ARTICLES

Public relations (PR) has emerged with the Industrial Revolution and continued its historical development through constant change and currently it reached a stage as a modern scientific field and a managerial function that has a wide field of usage in both public and private sectors. PR has managed to develop as a field that is able to answer the needs of global business world and proved its importance both in public and private sectors. PR is one of the main fields of research of communication scholars and in Turkey there are many PR articles contributing to the academic literature. This article aims to answer the question of: “Which fields do PR scholars work in Turkey?” and determine the change in the field of PR research and the journals that published these articles. A total of 301 articles were subjected to content analysis through document analysis and descriptive scanning of the article title, abstract and keywords as the unit of analysis. The results are presented in 26 categories and 3 classes. Among these categories, top three are determined as: “public administration”, “corporate communication”, “Internet and web sites” whereas the last categories turned out to be “financial PR” and “knowledge society”.

Keywords:

Public Relations Content Analysis, Public Relations in Turkey, Public Relations Articles in Turkey, Content Analysis,

PDF

___

Akdağ, M. ve Arklan, U. (2009). Toplam Kalite Yönetimi İlkelerine Halkla İlişkiler Penceresinden Bakış. E-Journal of New World Sciences Academy Humanities, 4 (2), 175-192.
Akgül, M. ve Akdağ, M. (2017). Türkiye’de Yeni Medya Eğitimi Üzerine Niceliksel Bir Betimleme. Erciyes İletişim Dergisi Akademia, 5 (1), 210-220.
Akıncıoğlu, Y. G. (2005). Halkla İlişkilerin Gelişim Süreci. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 21, 169-172.
Alikılıç, Ö. ve Onat, F. (2007). Bir Halkla İlişkiler Araci Olarak Kurumsal Bloglar. Journal of Yasar University, 8 (2), 899-927.
Asna, A. (1997). Halkla İlişkiler Dünden Bugüne Bir Sanat-Meslek Öyküsü. İstanbul: Sabah Kitapları Türkiye’den Dizisi 3.
Asna, A. (1988). Halkla İlişkilerin Türkiye’de Benimsenmesi. Halkla İlişkiler Sempozyumu-87, (s. 27-30). Ankara: A.Ü.SBF Basın-Yayın Yüksekokulu-TODAİE Yayınları.
Asna, A. (1983). Public Relations. İstanbul: Osmanlı Matbaası.
Ateş, E. K. (2016). Bir Bilim Dalı Olarak İletişim Bilimleri Alanının Türkiye’deki Konusal Kapsam Analizi. The Journal of Academic Social Science Studies (JASSS), 51, 217- 228.
Aydın, A. H. ve Taş, İ. E. (2013). Kamu Yönetiminde Halkla İlişkiler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Aziz, A. (2005). Dünyada ve Türkiye’de İletişim Araştırmaları. Türkiye’de İletişim Araştırmaları Sempozyumu Bildiri Kitapçığı, (s. 1-19). Ankara: Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi.
Bakan, Ö. (2002). Halkla İlişkiler Eğitiminde Teori-Pratik Dengesi Bakımından Türkiye İçin Bir Model Önerisi. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 2 (2), 64-72.
Bozkurt, İ. (2000). Bütünleşik Pazarlama İletişimi. İstanbul: MediaCat Yayınları.
Budak, G. ve Budak, G. (2004). Halkla İlişkiler (Davranışsal Bir Yaklaşım). (4. bs.). İzmir: Barış Yayınları.
Büyükbaykal, G. N. (2005). Turizm-Halkla İlişkiler İlişkisinin Boyutları. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi, 21, 557-562.
Canpolat, N. (2013). Türkiye’de Halkla İlişkiler Eğitimi: Halkla İlişkiler Ders Programlarının Değerlendirilmesine Yönelik Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (e-GİFDER), 2 (2), 139-162.
Çelik, Z. (2015). Türkiye’de Vakıf Üniversitelerinin Mevcut Durumu ve Geleceği, İLEM Politika Notu 8, İstanbul: İlmi Etüdler Derneği, 2-11.
Demir, Ş. Ş. (2011). Halkla İlişkiler Faaliyetlerinde İletişim Tekniklerinin Etkisi: Konaklama İşletmeleri Örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8 (2), 127-150.
Erdem, A. ve Akbaba, E. (2007). Halkla İlişkiler Nedir? Ne Değildir? M. Işık (Ed.). Tüm Yönleriyle Halkla İlişkiler ve Tanıtım (s. 181-206). Konya: Eğitim Kitabevi.
Erdoğan, İ. (2002). İletişimi Anlamak. Ankara: Erk Yayınları.
Ergeç, N. E. (2014). Uluslararası Yükseköğrenim Trendleri Bağlamında İletişim Eğitimini Yeniden Düşünmek. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 8 (2), 5-31.
Ergeç, N. E. (2006). Kurtuluş Savaşı Sırasında Yürütülen İletişim Çabalarının Halkla İlişkiler Açısından İncelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (3), 1-18.
Ezber, B. ve Sayar, T. E. (2016). Türkiye’de Akademi Dışı Medya ve İletişim Eğitimi. Marmara İletişim Dergisi, 26, 71-83.
Ferguson, M. A. (1984). Building Theory in Public Relations: Interorganizational Relationships as a Public Relations Paradigm. Public Relations Division, Association for Education in Journalism and Mass Communication Annual Convention, Gainesville, FL.
Fidan, M. (2008). Halkla İlişkiler Gelişim Süreci. A. Kalender ve M. Fidan (Ed.). Halkla İlişkiler (s. 49-78). Konya: Tablet Yayınları.
Göksel, A. B. ve Baytekin, E. P. (2008). Bilgi Toplumunda İşletmeler Açısından Önemli Bir Zenginlik: Entelektüel Sermaye-Halkla İlişkiler Perspektifinden Bir Değerlendirme. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 31, 81-98.
Güllüpınar, F. (2012). Göç Olgusunun Ekonomi-Politiği ve Uluslararası Göç Kuramları Üzerine Bir Değerlendirme. Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (4),
Gülmez, M. (2002). İnternet’te İşletmelere Yönelik Halkla İlişkiler ve Sivas’ ta Web Sitesi Olan KOBİ’ler Üzerine Bir Uygulama. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 26, 57-70.
Gökçe, O. (1993). Halkla İlişkiler: Modern Yönetim Fonksiyonu. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 99-112.
Holsti, O. R. (1969). Content Analysis for the Social Sciences and Humanities. Reading, MA: Addison-Wesley Pub. Co.
Işık, M. ve Eşitti, Ş. (2014). Erzurum Palandöken Dağı Bölgesinde Bulunan Otel İşletmelerinde Sürdürülen Halkla İlişkiler Uygulamalarına Yönelik Bir Alan Araştırması. Journal of International Social Research, 7 (32), 639-651.
Kalağan, G. (2010). Cumhuriyet Dönemi Türk Kamu Bürokrasisi’nde Yeniden Yapılanma ve Yönetsel Reform Çalışmaları. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 2 (1), 65-84.
Kadıbeşegil, S. (1986). Halkla İlişkilerde Temel İlkeler. İzmir: Tükelmat Yayınları.
Kalender, A. (2013). Kavram Olarak Halkla İlişkiler, Dünyada ve Türkiye’de Halkla İlişkilerin Tarihsel Gelişimi. A. Z. Özgür (Ed.). Halkla İlişkiler (s. 2-29). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi AÖF Yayınları: 1676. 2- 30.
Karakoç, E. (2004). Toplam Kalite Yönetiminin Halkla İlişkiler Açısından Anlam ve Önemi. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 3 (2), 23-29.
Kazancı, M. (2006). Osmanlı’da Halkla İlişkiler. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 4 (3), 5-20.
Kazancı, M. (1980). Halkla İlişkiler. Ankara: A. Ü. SBF Yayınları No.459.
Keloğlu-İşler, E. (2007). Halkla İlişkiler Mitler ve Gerçekler. Ankara: Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, Kırkıncı Yıl Kitaplığı No: 4.
Keloğlu-İşler, E. İ. (2005). Sosyal Bilimlerde Eğitimin Endüstriyel Yapıyla Bütünleşmesi: Halkla İlişkiler Örneği. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 20, 83-104.
Leblebici, D. N. (2005). Küresel Değişim Baskısına Karşı Türk Bürokrasisindeki Yapısal Uyum Çabalarının Yapısal Atalet Kavramı Açısından Değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6 (1), 1-14.
Mıhçıoğlu, C. (1986). Bir Yönetim Deneyi: İdari Danışma Merkezi Kırtasiyecilikle Savaş. Ankara: Ankara Üniversitesi Basın-Yayın Yüksekokulu Yayınları.
Mıhçıoğlu, C. (1971). Halkla İlişkiler’de Araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 26 (2), 93-106.
Mutlu, E. (2000). Türkiye’de İletişim Eğitimi: Kişisel Bir Tarih Denemesi. İletişim, 8, 234- 259.
Okay, A. ve Okay, A. (2008). Undergraduate And Graduate Public Relations Education In Turkey: A Quantitative Study Of Dissertations Contributions To Public Relations Field (1984-2007) [Türkiye’de Lisans ve Lisansüstü Halkla İlişkiler Eğitimi: Tezlerin Halkla İlişkiler Alanına Katkısının Kantitatif Bir Çalışması (1984-2007)]. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 5 (2), 5-14.
Okay, A. (2003). Public Relations Education in Turkey [Türkiye’de Halkla İlişkiler Eğitimi]. European PR News, 2 (3), 19-27.
Okay, A. (2002). Türkiye’de 1989-1999 Yılları Arasında Yapılan Halkla İlişkiler Konulu Tezlere Sayısal Bir Yaklaşım. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 13, 465-479.
Okay, A. (2001). Web’de Halkla İlişkiler. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 2 (1), 88-96.
Onal, G. (1997). Halkla İlişkiler. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Onat, F. (2010). Bir Halkla İlişkiler Uygulama Alanı Olarak Sosyal Medya Kullanımı: Sivil Toplum Örgütleri Üzerine Bir İnceleme. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 31, 103-122.
Onat, F. ve Alikılıç, Ö. (2008). Sosyal Ağ Sitelerinin Reklam ve Halkla İlişkiler Ortamları. Journal of Yasar University, 3 (9), 1111-1143.
Özdemir B. P. ve Yamanoğlu M. A. (2009). Disiplinlerarası Bir Alan Olarak Halkla İlişkiler: Türkiye’ deki Akademik Çalışmalar Üzerine Niteliksel Bir İnceleme. F. Keskin ve B.
P. Özdemir (Ed.). Halkla İlişkiler Üzerine Disiplinlerarası Bir Alanın Yönelimleri (s. 15-30). Ankara: Dipnot Yayınları.
Özgen, E. (1996). Yönetim Psikolojisi ve Halkla İlişkiler. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 3, 215-231.
Özkanal, B. ve Özgür, A. Z. (2017). Türkiye’de Yükseköğretimde Açık ve Uzaktan Öğrenme Yöntemi ile İletişim Eğitimi Üzerine Değerlendirmeler. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 9 (4), 5-24.
Özkaya, B. (2012). Halkla İlişkiler 2.0 Kapsamında Kurumların Arama Motoru Kullanıcılarına Yönelik Çalışmaları. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33 (2), 355-382.
Öztürk, M. C. ve Ayman, M. (2007). Web Sayfalarının Halkla İlişkiler Amaçlı Kullanımı. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 4 (4), 57-66.
Peltekoğlu, F. B. (2007). Halkla İlişkiler Nedir? İstanbul: Beta Yayım Dağıtım.
Peltekoğlu, F. B. (1993). Halkla İlişkiler Giriş. İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayın No. 524.
Sallot, L. M., Lyon, L. J., Acosta-Alzuru, C. ve Ogata Jones, K. (2003). From Aardvark to Zebra: A New Millennium Analysis of Theory Development in Public Relations Academic Journals. Journal of Public Relations Research, 15 (1), 27-90.
Savaş, F. (1992). İşletme Yönetiminde Halkla İlişkiler. Marmara İletişim Dergisi, 1 (1), 171- 184.
Sezgin, M. (2004). İşletmelerde Sosyal Sorumluluk ve Halkla İlişkiler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO Dergisi, 7 (1-2), 137-152.
Solmaz, B., Taştekin, H., Yüksek, Ö., Akpınar, K. ve Bakmaz, E. Y. (2017). Halkla İlişkiler Eğitiminde Uluslararasılaşmanın Önemi: İngiltere ve Türkiye Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 37, 271-288.
Solmaz, B., Arslan, A., Aydın, B. O. ve Duğan, Ö. (2012). Türkiye’de Halkla İlişkiler Lisans Eğitimi Üzerine Bir Değerlendirme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 253-269.
Şeker, M. ve Şeker, T. (2011). İletişim Eğitiminde Temel Sorunlar ve Açmazlar. Akdeniz İletişim Dergisi, 15, 99-118.
Tanyıldızı, N. İ. ve Serttaş, A. (2013). Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri’nde Halkla İlişkilerin Tarihsel Gelişimi. The Journal of Academic Social Science Studies (JASSS), 6 (6), 567-584.
Teke, K., Demir, C., Fedai, T. ve Ersoy, K. (1999). GATA Eğitim Hastanesine Başvuran Hastalara Sunulan Halkla İlişkiler Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 4 (1), 43-50.
Tokgöz, O (2014). Türkiye’de İletişim Araştırmaları İçinde 1970’li Yıllarda Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde Yapılan İletişim Konusundaki Doktora Tezlerinin Rolü ve Konumu. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 1 (1), 115-142.
Tokgöz, O (2006). Türkiye’de İletişim Araştırmalarında İletişim Eğitiminin Rolü ve Önemi. Küresel İletişim Dergisi, 1, 1-12.
Tokgöz, O. (2003). Türkiye’de İletişim Eğitimi: Elli Yıllık Bir Geçmişin Değerlendirilmesi. Kültür ve İletişim, 6 (2), 7-32.
Tortop, N. (1998). Halkla İlişkiler. (7. bs). Ankara: Yargı Kitabevi.
Tosun, N. B. (2002). İşletmelerin Finansal Değer Oluşturma Çalışmalarında Halkla İlişkiler ve Reklamın Rolü. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi İletişim Dergisi, 15, 89-115.
Tunçel, H. (2009). Halkla İlişkilerin Adlandırma Sorunsalı Üzerine Bir Değerlendirme. Marmara İletişim Dergisi, 14, 109-123.
Tunçel, H. (2009). Halkla İlişkiler Anlayışıyla Bütünleşik Pazarlama İletişimi. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 35, 115-136.
Varol, A. ve Alemdar, K. (2007). İletişim Fakültelerine Öğrenci Yerleştirmede Karşılaşılan Çelişkiler ve Çözüm Önerileri. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 24, 1-12.
Yağmurlu, A. (2010). E-Halkla İlişkiler ve Bakanlık Uygulamaları. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6 (2), 62-80.
YÖK İstatistik (2017). https://istatistik.yok.gov.tr/, Erişim Tarihi: 19.05.2017.
Yılmaz, E. (1996). İnternet: Yeni Bir Kitle İletişim ve Halkla İlişkiler Aracı. Türk Kütüphaneciliği, 10 (3), 277-283.
Uzun, R. (2007). İstihdam Sorunu Bağlamında Türkiye’de İletişim Eğitimi ve Öğrenci Yerleştirme. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 25, 117-134.