KISA FİLM YAPIMINDA ANLAM YARATMA ARACI OLARAK SES

            Bir öyküyü ya da olay örgüsünü kısa zamanda anlatmak durumunda olan kısa film yönetmeni, durumun farkındalığını hissederek daha yoğun anlamlar üretmek durumundadır. Yoğun anlam üretebilmenin yolu ise eskiden beri söylenen ve bir deyiş halini alan “sinema bir görüntü sanatıdır” ifadesini “sinema görsel ve işitsel bir sanattır” formuna dönüştürmekten geçer. Çünkü ses, sadece aşılması gereken teknik bir sorun değil aynı zamanda filmin anlatımına da olumlu katkı sağlayabilecek estetik bir unsurdur. Bu anlamda önem kazanan ses öğesinin, kısa film yönetmenleri tarafından ne ölçüde estetik bir öğe olarak kullanıldığı ve filmin oluşumu sırasında ne derece anlatıma destek sağlayan bir unsur olarak ele alındığı, bu araştırmanın temel sorunsalıdır. Bu araştırma, Akbank Uluslararası Kısa Film Festivali’ne katılan ve ön elemeyi geçen filmlerle sınırlıdır. Çalışma kapsamında festivale katılarak ön elemeyi geçen 19 kurmaca kısa film içinden seçilen 5 kısa filmin ses kuşağı incelenerek bu filmlerin analizi yapılmaktadır. Analizlerde, Walter Ong’un “Sesin Merkezileştirme Özelliği”, Christian Metz’in “Sinematografik Özdeşleşme Kuramı” ve sese ilişkin kuramsal yaklaşımlar sonucu elde edilen “Sesin Sinemaya Sağladığı Olanaklar” kapsamında ortaya çıkan kriterler kullanıldı. Yapılan analizler sonucunda filmlerin büyük çoğunluğunda ses kuşağının ve ses tasarımının göz ardı edildiği belirlendi. Filmlere bakıldığında görüntü anlamında belirli bir yetkinliğe ulaştıkları ancak ses unsurlarının kullanımı konusunda yeterli olmadıkları gözlendi.

SOUND AS A TOOL TO CREATE MEANING IN SHORT FILM PRODUCTION

            The director who is supposed to tell us a story or a series of events has to produce dense meanings at a short time. The way to dense meanings is to turn the expression of “Cinema is a visual art” into the expression of “Cinema is an audio-visual art” as the sound is not only a technical problem that has to be solved but an aesthetical component, which contributes the narration of a film as well. Thus, the purpose of this study is to discuss the extent short film directors consider the sound as an aesthetical component supporting the narration. Sound is not only practical matter to overcome it as a part of narrative as well. So, the problem of the study is to determine how the sounds used in the films as a part of fictional narrative. This study is limited to the films, which passed the pre-selection of the Akbank International Short Film Festival. The sound structure of five short films selected from the 19 fictional ones, which had passed the pre-selection of the festival, was analyzed. During the analyses, Walter Ong’s “The Centralization Effect of Sound” and Christian Metz’s “Cinematographic Identification Theory” were used. It was determined that most films had ignored the significance of sound although they were fairly good at a picture.

___

  • Arslantepe, M. (2007). Bir Film Çekmek ve Masaüstü Filmciliğe Giriş, İstanbul: Beta Yayınevi
  • Akyürek, F. (2004). Senaryo Yazarı Olmak, İstanbul: Mediacat Yayınevi
  • Bordwell, David (2009). Film Sanatı, Çev. Ertan Yılmaz, Emrah Suat Onat, İstanbul: De Ki Yayınları
  • Can, A. 2008, “Kısa Filmde Ritm”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 19, Konya
  • Çelikcan, P. (1996). Müziği Seyretmek, Ankara: Yansıma Yayınları
  • Eisenstein, S. (1975). Bir Sinemacının Düşünceleri, Çev: Azmi Arna, İstanbul: Yol Yayınları
  • Ergül, R. R. (2001). Ses, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Sağlık Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayını
  • Kemal, O. (2003). Senaryo Tekniği ve Senaryolar, Haz. Işık Öğütçü, İstanbul: Tekin Yayıncılık
  • Konuralp, S. (2004). Film Müziği, İstanbul: Oğlak Yayıncılık
  • Ok, A. (1995). Türk Sinemasında Film Müzikleri, İstanbul: Arion Yayınevi
  • Ong, W. J. (2003). Sözlü ve Yazılı Kültür, İstanbul: Metis Yayınları
  • Öngören, M. T. (1991). Senaryo ve Yapım, İstanbul: Alan Yayıncılık
  • Sözen, M. (2003). Sinemada Ses Kullanımı, Ankara: Detay Yayıncılık
  • Zeren, A. (1978). Müzikte Ses Sistemleri, Ankara: Ofset Otomat Basımevi
  • Pehlivan, F. (1997). Biyofizik, Ankara: Hacettepe Taş Yayınları
  • Pekman, P. (2004). Görüntünün Müziği Müziğin Görüntüsü, İstanbul: Pan Yayınları
  • Rotha, P. (2001). Sinema Yazıları, Çev: Ayzer Ovatman, İstanbul: İzdüşüm Yayınları
  • Tonks, P. (2006). Film Müziği, Çev. Ala Sivas, İstanbul: Es Yayınları
  • Uysal, Ö. S. Yayımlanmamış Ders Notları
  • Ülgen, A. (2005), “Sinema ve Müzik Sanatı İlişkisi Üzerine”, Sekans Dergisi, Sayı 5, Ankara: Paragraf Yayınevi
  • http://www.baskent.edu.tr/~scanan/sesweb/ses.html
  • http://jray72.blogcu.com/diyalog-nedir_12132231.html