Sosyal Politikanın “Sınıf” Sorunu ve Sosyal Devlet Modelleri

1970’lerin sonunda neoliberal ekonomi politikaları hakim hale gelmiş ve sosyal devletin bu politikalar ekseninde dönüşümü başlamıştır. Bu süreçte sosyal politika alanı tasfiye edilmeye çalışılmışsa da yakın dönemde yaşanan ekonomik, sosyal ve siyasal gelişmelerin etkisiyle sosyal politika akademik ve bürokratik düzeyde yeniden tartışılmaya başlanmıştır. Bugün sosyal politika alanında yapılan çalışmaların çoğu bir ön kabulle, Esping-Andersen tarafından geliştirilen sosyal politika yaklaşımını ve onun sosyal devlet modellerini geçerli olarak kabul etmektedir. Yazarın ve izleyicilerinin ortak noktası, sosyal politikada sınıfın ve sınıf mücadelesinin oldukça dar bir açıdan ele alınmasıdır. Her ne kadar Esping-Andersen modellemesinde sınıf mücadelesine özel bir önem atfetse de konuyu yalnızca İsveç örneği üzerinden yaptığı çözümlemeyi bir genellemeye dönüştürmüştür. Sosyal politika alanında yapılan çalışmaların büyük bir çoğunluğunun Esping-Andersen’in sınıfandırmasına yaslanması nedeniyle alanın bir sınıf sorunu ile karşı karşıya olduğunu iddia etmek mümkündür. Bu çalışma, Esping-Andersen’in sosyal politika yaklaşımının ve sosyal devlet modellemesinin tarihsel ve toplumsal birikiminden kopuk bir yaklaşımı temsil ettiğini iddia etmektedir. Belirtilen iddia, Esping-Andersen’in sosyal devlet modellemesinde kullandığı sınıf mücadelesi çözümlemesiyle somutlaştırılmaktadır. Çalışmanın amacı, sosyal politikanın ve sosyal devletin Esping-Andersen ile somutlaşan egemen yaklaşım karşısında sınıf temelinde geliştirilen yaklaşımları hatırlatmak ve bu çerçevede yazarın sosyal devlet modellemesinin bir eleştirisini sunmaktır.

The Problem of Class in Social Policy and Social State Models

By the end of the 1970’s, neoliberal economic policies had become dominant and the transformation of the social state had been started depending upon to these policies. Although the social policy field was tried to be liquidated in this process, it was started to be discussed again at the academic and bureaucratic level by the infuence of recent economic, social and political developments.Today, most of the work done in the social policy accepts the social policy approach and social state models which developed by Esping-Andersen with a postulate. Esping-Andersen and his audience’s common point is whole slew of the existence of class and class struggle in social policy. Although Esping-Andersen’s modelling attiributes a special importance to the class struggle, he dealt his analysis to the Swedish case and generalized it. Because of the vast majority of studies in the field of social policy leaning to the classification of Esping-Andersen today, it’s possible to argue that social policy is facing with a class problem. This study claims that Andersen’s social policy approach and its social state model represents a vagabond approach against the historical and social accumulation of social policy. The stated claim is embodied with the class struggle analysis that Andersen uses in the model of social state. The aim of this study to remind the class-based approaches against the sovereign conceptualization of social policy which embodied in Esping-Andersen’s approach and present a critique of author’s social state modeling in this framework.

PDF

___

Akduran, Ö. (2010) “Hayırseverlik Çağında Refah Devleti Kuramları”, Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 8, 32, 30-48.
Alcock, P, May, M ve Rowlingson, K. (2011) Sosyal Politika Kuramlar ve Uygulamalar, Ankara: Siyasal Kitabevi Yayınları.
Arts, W. ve Gelissen, J. (2002) “Three worlds of welfare capitalism or more? A state-of-the-art-report”, Journal of European Social Policy, 12, 2, 137-158.
Baldwin, P. (1992) “The Welfare State for Historians: A Review Article”, Comperative Studies in Society and History, 34, 4, 695-707.
Baranowski, M. (2013) “Towards The Welfare State Sociology”, Kultira i Edukacj, 99, 6, 1, 135-148.
Berger, J. (2000) “Gelişmiş Kapitalist Toplumlarda Piyasa ve Devlet”, Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1,2, 125-148.
Buğra, A. (2010) Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika, İstanbul: İletişim Yayınları.
Dumeil, G. ve Levy, D. (2008) “Neoliberal (Karşı) Devrim”, Saad-Filho, A. ve Johnston, D. (der.) Neoliberalizm: Muhalif Bir Seçki, İstanbul: Yordam Kitap, 25-41.
Erdut, Z. (2004a) “Liberal Ekonomi Politikaları ve Sosyal Politika”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 1, 2, 11-37.
Erdut, Z. (2004b) “Günümüzde Sosyal Politikanın Açılımları”, 1. Ulusal Sosyal Politika Kongresi Kitabı, Ankara: DİSK Yayınları.
Esping-Andersen, G. (1990) The Three Worlds of Welfare Capitalism, Oxford: Polity Press.
Esping-Andersen, G. (1999) Social Foundations of Postindustrial Economics, New York: Oxford University Press.
Esping-Andersen, G. (2011a) “Toplumsal Riskler ve Refah Devleti”, Buğra, A. ve Keyder, Ç. (der.) Sosyal Politika Yazıları, İstanbul: İletişim Yayınları, 33-52.
Esping-Andersen, G. (2011b) “Altın Çağ Sonrası? Küresel Bir Ekonomide Refah Devleti İkilemleri”, Buğra, A. ve Keyder, Ç. (der.) Sosyal Politika Yazıları , İstanbul: İletişim Yayınları: 53-101.
Ferrera, M. (2011) “Sosyal Avrupa’da Güney Avrupa Refah Modeli”, Buğra, A. ve Keyder, Ç. (der.) Sosyal Politika Yazıları, İstanbul: İletişim Yayınları, 195-229.
Flora, P. ve Heidenheimer, J.A. (2009) “The Historical Core and Changing Boundaries of Welfare State”, Flora, P. ve Heidenheimer, J. A. (der.) The Development of Welfare States in Europe and America. New York: Transaction Publisher, 17-36.
Fülberth, G. (2011) Kapitalizmin Kısa Tarihi (çev. S. Usta), İstanbul: Yordam Kitap.
Gough, I. (1979) The Political Economy of the Welfare State, Dublin: The Macmillan Press Ltd.
Gough, I. (2004) “Social policy regimes in the developing world”, Kennett, P. (der.) A Handbook of Comparative Social Policy, Cheltenham: Edward Elgar Publishing, 239-260.
Gökçeoğlu, Ş. (2015) “İnsan Hakları Perspektifinden Sosyal Güvenlik Hakkının Anlamı ve Kapsamı”, VII. Ulusal Sosyal İnsan Hakları Sempozyumu Kitabı, Ankara: Sosyal Güvenlik Denetmenleri Derneği Yayınları, 131- 151.
Göze, A. (2011) Liberal Marxiste, Faşist Nasyonal Sosyalist ve Sosyal Devlet, İstanbul: Beta Yayınları.
Klienman, M. (2011) “Kriz mi? Ne Krizi? Avrupa Refah Devletlerinde Süreklilik ve Değişim”, Buğra, A. ve Keyder, Ç. (der.) Sosyal Politika Yazıları, İstanbul: İletişim Yayınları, 159-193.
Koray, M. (2005a) Avrupa Toplum Modeli, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları
Koray, M. (2005b) “Görülmek İstenmeyen Gerçek: Sosyal Refah Politikaları ve Demokrasi İlişkisi”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2, 5, 26-60.
Koray, M. (2007) “Sosyal Politikanın Anlamını ve İşlevini Tartışmak”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 4, 15, 19-56.
Koray, M. (2012) Sosyal Politika, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Kutlu, D. (2015) Türkiye’de Sosyal Yardım Rejiminin Oluşumu, Ankara: Notabene Yayınları.
Leibfried, S. (1991) “Towards of a European welfare state” Jones, C. (der.) New Perspectives on the European Welfare State in Europe, Londra: Routledge, 120-143.
Méda, D. (2012) Emek Kaybolma Yolunda Bir Değer Mi? (çev. I. Ergüden), İstanbul: İletişim Yayınları.
Metin, B. ve Özaydın, M. (2014) Çalışma ve Refah, Ankara: Gazi Kitabevi Yayınları.
Mullard, M. ve Spicker, P. (1998) Social Policy in a Changing Society, Londra: Routledge Publications.
Myles, J. ve Quadagno J. (2002) “Political Theories of the Welfare State”, Social Service Review, 76, 1, 34-57.
Offe, C. (1984) Contradictions of the Welfare State, Londra: Hutchinson & Co Publishers Ltd.
Offe, C. (1987) “Democracy against the Welfare State? Structural Foundations of Neoconservative Political Opportunities”, Political Theory, 15, 4, 501-537.
Özdemir ve A. M. ve Özdemir-Yücesan, G. (2009) “21.Yüzyıl İçin Sosyal Politika: Mevcut Söylemlerin Eleştirisi”, Esin, P. (der.) Sosyal Politikada Güncel Sorunlar, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Politika Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları, 323-358.
Özuğurlu, M. (2003) “Sosyal Politikanın Dönüşümü ya da Sıfatın Suretten Kopuşu”, Mülkiye Dergisi, XXVII, 239, 59-74.
Parry, G. (1985) “Welfare State and Welfare Society”, Government & Opposition, 20, 3, 287-296.
Petersen, K. (2013) “The early Cold War and the Western welfare state”, Journal of International Comperative Social Policy, 29, 3, 226-240.
Polanyi, K. (2011) Büyük Dönüşüm (çev. A. Buğra), İstanbul: İletişim Yayınları.
Powell, M. ve Barrientos, A. (2004) “Welfare regimes and the welfare mix”, European Journal of Political Research, 43, 1, 83-105.
Rosanvallon, P. (2004) Refah Devletinin Krizi (çev. B. Şahinli) Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Sunal, O. (2011) “Sosyal Politika: Sosyal Adalet Açısından Kuramsal Bir Değerlendirme”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 66, 3, 283-305.
Talas, C. (1990) Toplumsal Politika, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Talas, C. (1992) Türkiye’nin Açıklamalı Sosyal Politika Tarihi, Ankara: Bilgi Yayınevi.
Venieris, D. (2013) Crisis, Social Policy and Social Justice: The Case for Greece, Helenic Observatory European Institute GreeSEE Paper No.69.
Wilson, T. (1980) “Welfare Economics and the Welfare State”, Statsvetenskaplig Tidskrift, 83, 5, 367-374.
Yaşar, Y. ve Yenimahalleli Yaşar, G. (2012) “Neoliberal Küreselleşme ve Sosyal Politikada Dönüşüm”, Mülkiye Dergisi, XXXVI, 274, 63-92.