Sosyal Devlet Tasfiye mi Oluyor, Yeni Bir Sosyal Devlet mi Ortaya Çıkıyor?

Çalışma, Türkiye’de 1990’lı yıllardan bu yana sağlık, eğitim, istihdam, sosyal güvenlik ve diğer refah uygulamaları açısından yasal ve kurumsal değişimleri bir bütün olarak devletin biçiminde bir değişimin unsurları olduğu varsayımından hareket etmektedir. Bu değişimin sınıf mücadelelerinin sonucunda şekillenen sermaye birikim rejimindeki dönüşümün bir parçası olan devletin kurumsal olarak dönüşümünün bir uzantısı olduğunu iddia etmektedir. Özellikle dünyada refah politikalarının ve kurumlarının yeni biçimlerini ve bu süreçte devletin toplumsal yeniden üretim sürecinde oynadığı rolü analiz eden makale, refah sistemlerinin geçirdiği çok boyutlu dönüşümü ele almakta, böylece refah devletinin tasfiyesi olarak tartışılan süreci Türkiye özelinde tartışmaya açmaktadır. Makale, söz konusu dönüşümü, düzenleme yaklaşımı çerçevesinde ele almakta ve Türkiye’de refah devletinin sermaye birikim rejimi ve bunun kurumsal düzenlemeleri yoluyla ortaya çıktığını savunmaktadır. Bu süreçte basitçe refah devletinin tasfiyesinden bahsedilemeyeceğini, daha çok Fordizme özgün olarak şekillenmiş Keynesyen Refah Devletinin Yaygın, Neoliberal Birikim Rejimi çerçevesinde kurumsal olarak yeniden şekillendiğini iddia etmektedir. Türkiye’de de benzer bir dönüşüm sürecinin yaşandığını vurgulayan çalışma, bu çerçevede Türkiye’de refah devletinin ve refah kurumlarının Neoliberal dönüşüm sürecinde bazı sapmaların olduğunu belirtmektedir. Bunun da AKP’nin siyasal ve toplumsal olarak varlık unsuru olarak gördüğü iki uluslu hegemonik projesinde bağımlı sınıfarın rızasını almaya yönelik politika ve kurumsal tercihlerinden kaynaklandığını vurgulamaktadır. Çalışma, Türkiye’de refah devletinin bağımlı sınıfara yönelik bir kontrol mekanizması işlevinin yanı sıra sermaye birikim rejiminin bir parçası olan düzenleme biçimi olarak işlev gördüğünü ve kamusal alanda kristalleşmiş sınıf mücadelelerinin sonucunda ortaya çıkacak yeni kurumsal biçimler halinde şekilleneceğini öne sürmektedir.

Social State Disappears or a New Social State Emerges?

This paper acts on the assumption that the legislative and institutional transformations in health, education, employment, social security and other welfare provisions in Turkey since 1990’s are that the elements of a change in the form of the state form as a whole and claims that these policy changes are an extension of the state’s institutional change which is part of the capital accumulation regime that are shaped by result of the class struggle. The article that analyses especially new forms of welfare policies and institutions in the world, and the role of the state in the social reproduction process, is addressing the transformation of the welfare system in multidimensional level, so that the process discussed in the liquidation of the welfare state is open to discussion in the case of Turkey. The article, analyse this transformation within the framework of Regulation Approach and has argued that the welfare state in Turkey has been emerged as a result of the capital accumulation regime and its institutional arrangements. The paper argues that this process cannot be simply referred to the liquidation of the welfare state, but rather to institutional restructuring of the Keynesian Welfare State which was shaped by Fordist accumulation regime in the framework of the Lean Neoliberal Accumulation Regime. The paper, stressed that there had been a similar transformation process in Turkey, but there are some deviations in the Neoliberal transformation process of the welfare state and welfare institutions, which was caused by the AKP’s political and social ontological strategy which is depended on two nations hegemonic project aimed at obtaining the consent of the dependent class and institutional preferences. The article suggests that the welfare state which is a structural control mechanism for the dependent class, functions as a mode of regulation in the process of capital accumulation in Turkey, at the same time and will be institutionalised in the new forms as a result of class struggles which crystallise in the public sphere.

PDF

___

Aglietta, M. (1987) A Theory of Capitalist Regulation: The US Experience, Londra: New Left Books.
Alber, J. (1988) “Continuities and Changes in the Idea of the Welfare State”, Politics and Society, 16, 4, 451-468.
Barrow, C., W. (1993) Critical Theories of the State Maxist, Neo-Marxist, Post-Marxist, Londra: University of Wisconsin Press.
Başbakanlık (2003) Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma: 1 Değişim Yönetimi İçin Yönetimde Değişim, Ekim, Ankara.
Boratav, K. (2003) Türkiye İktisat Tarihi: 1908-2002, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Boratav, K. (2015) Dünyadan Türkiye’ye, İktisattan Siyasete, İstanbul: Yordam Yayınları.
Boyer, R. (1979) “Wage Formation in Historical Perspective: The French Experience”, Cambridge Journal of Economics, 3, 99-118.
Boyer, R. (1990) The Regulation School : A Critical Introduction, (der. C. Charney), New York: Columbia University Press.
Boyer, R. ve Saillard, Y. (2002) Regulation Theory: The State of Art, New York: Routledge Press.
Castel, R. (2003) From Manual Workers to Wage Laborers: Transformation of the Social Question, New Brunswick: Transaction Publishers.
Clarke, S. (1991) “Introduction: The State Debate”, Clarke, S. (der.) The State Debate, Londra: Mac Millian Press, 5-55.
Clarke, S. (1991) The State Debate, Londra: Mac Millian Press.
Flora, P. ve Heidenheimer, A. J. (1981) The Development of Welfare States in Europe and America, Londra: Transaction Books.
Fraser, D. (1973) The Evolution of the Welfare State, Londra: Macmillan Press.
Friedman, M. (1988) Kapitalizm ve Özgürlük, İstanbul: Altın Kitaplar.
Gamble, A. (1988) The Free Economy and the Strong State: The Politics of Thatcherism, Londra: Macmillan.
Gough, I. (1975) “State Expenditure in Advanced Capitalism”, New Left Review, 92, 53-92.
Gough, I. (1979) The Political Economy of the Welfare State, Londra: MacMillian.
Hall, P. (1952) The Social Services of Modern England, Londra: Routledge.
Hirsch, J. (1983) “The Fordist Security State and New Social Movements”, Kapitalistate, 10/11.
Jessop, B. (1991) “The Welfare State in the Transition from Fordism to post-Fordism”, Kastendiek, H. Jessop, B. Nielsen, K. & Pedersen O.K. (der.) The Politics of Flexibility, Aldershot, England: Edward Elgar.
Jessop, B. (1995) “The Transition to Post-Fordism and Schumpeterian Workfare State”, Loader, B. ve Burrows R. (der.) Towards a Post-Fordist Welfare State , Londra: Routledge.
Jessop, B. (2000) “The Crisis of the National Spatio-Temporal Fix and the Ecological Dominance of Globalizing Capitalism”, International Journal of Urban and Regional Studies, 24 (2), 323-60.
Jessop, B. (2002) The Future of the Capitalist State, Oxford: Polity Press.
Kastendiek, H., Jessop, B., Nielsen, K. ve Pedersen O. K. (1991) The Politics of Flexibility, Aldershot, England: Edward Elgar.
King, D.S. (1987) The New Right: Politics, Markets and Citizenship, Londra: Macmillan.
Koven, S. ve Michel, S. (1990) “Womanly Duties: Maternalist Politics and Origins of Welfare States in France, Germany, Great Britain and the United States, 1880-1920”, The American Historical Review, 95, 4, 1076- 1108.
Lash, S. ve Urry, J. (1987) The End of Organized Capitalism, Cambridge: Polity Press.
Lipietz, A. (1987) Mirages and Miracles: The Crises of Global Fordism, Londra: Verso.
Loader, B. ve Burrows R. (1995) Towards a Post-Fordist Welfare State, Londra, Routledge.
Marshall, T. H. (2000) “Citizenship and Social Class”, Pierson, C., Castles, F. G. (der.) The Welfare State Reader, Cambridge: Polity Press, s.32-41.
Marx, K. (1993) Kapital Cilt 1 (çev. A. Bilgi), Ankara: Sol Yayınları.
Miliband, R. (1969) The State in Capitalist Society, Londra: Weidenfeld and Nicolson.
O’Connor, J. (1973) The Fiscal Crisis of the State, New York: St. Martin’s Press.
Offe, C. (1984) Contradictions of the Welfare State, Cambridge: MIT Press.
Olson, M. (1982) The Rise and Decline of Nations: Economic Growth, Stagflation, and Social Rigidities, New Haven, Conn: Yale University Press.
Peck, J. (1996) Workplace: The Social Regulation of Labour Markets, New York: Guilford Press. Peck, J. (2001) Workfare States, New York: Guilford Press.
Pierson, C. ve Castles, F. G. (2000) The Welfare State Reader, Cambridge: Polity Press. Pierson, P. (1995) Beyond The Welfare State, Londra: Polity Press.
Piven, F. F. - Cloward, R. (1971) Regulating the Poor: The Functions of Public Welfare, New York: Vintage Books. Poulantzas, N. (2000) State, Power, Socialism, Londra: Verso Press.
Soyer, A. (2004) Sanayi Devriminden Küreselleşmeye Darbeden AK Partiye Sağlığın Öyküsü, İstanbul: Sorun Yayınları.
Thernborn, G. (1986) “Karl Marx Returning”, International Political Science Review, 7, 2, 131-164.
Tullock, G. (1976) The Vote Motive: An Essay in the Economics of Politics, with Applications to the British Economy, Princeton: Princeton University Press.
Von Hayek, F. (2000) “The Meaning of the Welfare State”, Pierson, C., Castles, F. G. (der.) The Welfare State Reader, Cambridge: Polity Press, 90-95.
Wilensky, H. (1976) The New Corporatism, Centralization and Welfare State, Londra: Sage. 12, 1/2.
UNDP (2016), Human Development Report 2016, UNDP, www.undp.org/
Yayla, A. (2000), Özgürlük Yolu-Hayek’in Sosyal Teorisi, Ankara: Liberte Yayınları.
Wahl, A. (2004) “European Labour; The Ideological Legacy of the Social Pact”, Monthly Review, 55, 8.
Wallerstein, I. (1998); Liberalizmden Sonra, (çev. E. Öz), İstanbul: Metis Yayınları.