Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi ve İdari Yapıya Etkisi

Bu makale, 2018 yılı Temmuz ayı itibarıyla parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçiş yapan Türkiye’deki değişimi ilk olarak siyasal yapı, sonrasında da idari yapıdaki dönüşümler çerçevesinde incelemektedir. Çalışmada, yeni sistemde Cumhurbaşkanına verilen yetkiler ortaya konarak analiz edilmektedir. Cumhurbaşkanına asli düzenleme yetkisi veren ve özerk bir alan tanıyan Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri ile merkezi yönetimi bünyesine katan yeni Cumhurbaşkanlığı teşkilatı ayrıntılı irdelenmektedir. Çalışmanın son kısmında ise özellikle siyasal sistemin niteliği açısından ABD Başkanlık Sistemi ile karşılaştırma yapılarak okuyucuya toparlayıcı bir değerlendirme sunulmaktadır.

Presidential System and Its Effect On The Administrative Structure in Turkey

This paper analyzes the changes in Turkey which transitioned to the presidential system from a parliamentary system as of July, 2018, first in terms of political structure; then in terms of the transformations in the administrative structure. In this study, the powers given to the President in the new system are revealed and analyzed. The Presidential Decrees, which give the President the authority to primary regulation and grant an autonomous field, and the new Presidency organization that swallows the central administration are studied in detail. In the last part of the study, a comprehensive evaluation is presented to the reader by making comparison to the USA Presidential System, especially in terms of the qualification of the political system.

PDF

___

Açıl, M. (2018) “2017 Anayasa Değişiklikleri Çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri”, İstanbul Hukuk Mecmuası, 76, 2, 725-756.
Akçalı, P. (2016) Karşılaştırmalı Devlet Sistemlerine Giriş, Ankara: İmge.
Akkoç, Y. S. ve Ergün, T. (2018) “Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemine Geçişe İlişkin Mevzuatta Yapılan Düzenlemelerin İçişleri Bakanlığına Etkileri”, İdarecinin Sesi, Temmuz-Ağustos, 30-36.
Ardıçoğlu, A. (2017) “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”, Ankara Barosu Dergisi, 3, 19-51.
Aslan-Akman, C. (2014) “Başkanlık Sistemlerinin Latin Amerika Deneyimi: Çok-Partili Sistemlerdeki Çeşitlilikler, Sorunlar ve Fırsatlar”, Kamalak, İ. (der.), (Yarı) Başkanlık Sistemi ve Türkiye, İstanbul: Kalkedon, 223-253.
Ataöv, T. (2011) Federasyon, Başkanlık, Yarı-Başkanlık, İstanbul: Destek Yayınevi.
Bağce, H. E. (2016) Parlamenter Sistem mi, Başkanlık mı?: Yoksulluktan Hukukun Üstünlüğüne Ülkelerin Dünyadaki Yeri, İstanbul: Gonca Yayınevi.
Demir, F. (2014) “Yarı Başkanlık Sistemi ve Türkiye”, Yaşar Üniversitesi Dergisi, 8 (Özel Sayı), 831-876. Eğilmez, M. (2018) “Tek Hazine Hesabı Değişti”, Erişim Tarihi: 06.12.2018, http://www.mahfiegilmez. com/2018/08/tek-hazine-hesab-degisti.html
Gönenç, L. (2007) “Hükümet Sistemi Tartışmalarında ‘Başkanlı Parlamenter Sistem’ Seçeneği”, Güncel Hukuk, 44, 39-43.
Gözler, K. (2017), “Cumhurbaşkanlığı Sistemi mi, Başkanlık Sistemi mi, Yoksa Neverland Sistemi mi?”, http:// www.anayasa.gen.tr/neverland.htm. Erişim Tarihi: 16.11.2018.
Gözler, K. (2018a) Türk Anayasa Hukuku, Bursa: Ekin.
Gözler, K. (2018b) Türkiye’nin Yönetim Yapısı, Bursa: Ekin.
Gözler, K. ve Kaplan, G (2012) “Bakan Yardımcıları Bakanlık Hiyerarşisine Dâhil midir?”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 98, 11-24.
Greenberg, E. S. ve Page, B. I. (2007), America’s Democratic Republic, New York: Pearson Longman.
https://bianet.org/bianet/siyaset/199041-ozel-sektorden-kabineye-atanan-bes-bakan. Erişim
https://www.archives.gov/founding-docs/constitution-transcript. Erişim Tarihi: 05.04.2019.
https://www.dw.com/tr/türkiyenin-özel-sektör-ağırlıklı-yeni-hükümeti/a-44595156. Erişim Tarihi: 26.05.2019.
https://www.usa.gov/branches-of-government. Erişim Tarihi: 12.02.2019.Tarihi: 26.05.2019.
Hürriyet Gazetesi, Erişim Tarihi: 10.12.2014, http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27744744.asp.
Kalaycıoğlu, E. (2005) “Başkanlık Rejimi: Türkiye’nin Diktatörlük Tehdidiyle Sınavı”, Ergül, T. (yay. haz.), Başkanlık Sistemi, Ankara: Türkiye Barolar Birliği, 13-29.
Kamalak, İ. (Der.) (2014) (Yarı) Başkanlık Sistemi ve Türkiye, İstanbul: Kalkedon.
KAYSİS, https://www.kaysis.gov.tr/Devlet_Teskilat_Detsis, Erişim Tarihi: 08.09.2015.
Kükner, B. (2012) “Hükümet Sistemi Seçeneklerinden ‘Başkanlı Parlamenter Sistem’ Seçeneği ve Türkiye Açısından Uygulanabilirliği”, Ankara Barosu Dergisi, 2, 277-304.
Landy, M. ve Milkis, S. M. (2010) American Government: Balancing Democracy and Rights, USA: Cambridge University Press.
Linz, J. J. (1990) “The Perils of Presidentialism”, Journal of Democracy, 1, 1, 51-69.
O’Connor, K. ve Sabato, L. J. (2009) American Government: Roots and Reform, USA: Pearson Longman.
Oyan, O. (2019) “Yeni Anayasa ve Yeni Devlet Yapılanması”, Çalışma ve Toplum, 1, 105-126.
Özbudun, E. (2011) Türk Anayasa Hukuku, Ankara: Yetkin.
Özbudun, E. (2018) Türk Anayasa Hukuku, Ankara: Yetkin.
Özkal Sayan, İ. ve Zengin, O. (2019) “Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi ve Personel Sistemine Etkileri”, 13. Uluslararası Kamu Yönetimi Sempozyumu Özet Kitapçığı, Gaziantep Üniversitesi, 18-20 Nisan 2019, 310-311.
Özsoy Boyunsuz, Ş. (2014) Başkanlı Parlamenter Sistem, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
Özsoy Boyunsuz, Ş. (2017) Dünyada Başkanlık Sistemleri, Ankara: İmge.
Sabah Gazetesi, Erişim Tarihi: 02.12.2014, http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/12/02/ cumhurbaskanligindaki-baskanlik-sayisi-degisiyor.
Söyler, Y. (2018) Yeni Başkanlık Sisteminde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Ankara: Seçkin.
Storey, W. (2011) US Government and Politics, Edinburgh: Edinburgh University Press.
Tannahill, N. (2012) American Government: Policy and Politics, USA: Pearson.
Teziç, E. (2015) Anayasa Hukuku, İstanbul: Beta.
Turan, İ. (2005) “Başkanlık Sistemi Sevdası: Zayıf Temelli Bir Özlem”, Ergül, T. (yay. haz.), Başkanlık Sistemi, Ankara: Türkiye Barolar Birliği, 112-124.
Uluşahin, N. (1999) Anayasal Bir Tercih Olarak Başkanlık Sistemi, Ankara: Yetkin.
Ülgen, Ö. (2018) “Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Niteliği ve Türleri”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1, 3-39.
Welch, S., Gruhl, J., Rigdon, S. M. ve Thomas, S. (2012) Understanding American Government, USA: Wadsworth.
Wilson, J. Q., Dilulio, J. J. ve Bose, M (2011) American Government: Institutions and Policies, USA: Wadsworth.
Yıldırım, T. (2017) “Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 23, 2, 13-28.
Zengin, O (2017) “Denge Arayışı Üzerine Kurulu Bir Yapı: ABD Başkanlık Sistemi”, III. Stratejik Kamu Yönetimi Sempozyumu Bildiri Özet Kitabı, Marmara Üniversitesi, 13-14 Nisan 2017, 21-22.
Zengin, O. (2013) “Hükümet Sistemleri ve Türkiye-Latin Amerika Değerlendirmesi”, Zengin, O. (Ed.) Latin Amerika Çalıştayı Bildiler Kitabı, TİKA ve AÜ LAMER, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, 285-310.