3008 Sayılı İş Kanunu’ndan 931 Sayılı İş Kanunu’na: Türkiye’de Bireysel İş Hukukunun Kurumsallaşması

Türk iş hukuku, Türkiye Cumhuriyeti’nin modern tarihinin sosyal, ekonomik ve politik dinamiklerini temel özellikleri ile oldukça uyumludur. Çalışmanın konusu, 1936 yılında yasallaşan, 3008 Sayılı İş Kanunu ile 1967 tarihinde yasallaşan 931 Sayılı İş Kanunu’nun değerlendirilmesi olarak belirlenmiştir. Çalışmada, tek parti döneminde yapılan 3008 Sayılı İş Kanunu ile 1961 sonrası dönemde yapılan 931 Sayılı İş Kanunu’nda yer alan yasal düzenlemeleri karşılaştırmaya odaklanılması amaçlanmaktadır. 3008 Sayılı İş Kanunu, toplu iş hukuku ve sosyal güvenlik hukuku ile bireysel iş hukuku konusundaki düzenlemeleriyle temel bir kanundur. 3008 Sayılı İş Kanunu belirli temel özelliklere sahip olduğu için, bu çalışmada da tartışıldığı gibi, 931 Sayılı İş Kanunu’nun yapısını belirlemektedir. Bu çalışmada analiz edilen ana konu, ekonomik, sosyal ve yasal arka planları ile 3008 Sayılı İş Kanunu’dur. Ayrıca, 3008 Sayılı İş Kanunu ve 931 Sayılı İş Kanunu, bireysel iş hukuku alanındaki değişim doğrultusunda analiz edilmiştir.

Towards Labor Law No. 3008 to Labor Law No. 931: Institutionalization of the Individual Labor Law in Turkey

Turkish labor law is highly competent with the main characteristics of the social, economic and political dynamics of the modern history of the Republic of Turkey. The subject of this study is to analyze Labor Code No. 3008 and Labor Code No. 931, which were enacted in 1936 and 1967 respectively. The study aims to focuses on a comparison between the legal arrangements made in the oneparty rule period, in which Labor Code No. 3008 was also introduced, and Labor Code No. 931 made in the post period of 1961. Labor Code No. 3008 was a fundamental law with its arrangements about collective labor law and social security law as well as individual labor law. Since it has certain fundamental characteristics, Labor Code No. 3008 determines the structure of the Labor Code No. 931, which is also discussed in this study. The main issue analyzed in this paper is Labor Code No. 3008 with its economic, social and legal background. Furthermore, Labor Code No. 3008 and Labor Code No. 931, analyzed through the change in the field of individual labor law.

___

  • Akkaya, Y. (2010) Cumhuriyetin Hamalları: İşçiler İstanbul: Yordam Kitap
  • Çelik, A. (2010) Vesayetten Siyasete Türkiye’de Sendikacılık: İletişim Yayınları
  • Ekin, N. (1982) “Türkiye’de 1980 Öncesi Endüstri İlişkilerinin Genel Görünümü”, Sosyal Siyaset Konferansları, 31, 125-138. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/9630
  • Ekin, N. (1986) “Türkiye’de Endüstri İlişkilerinin Gelişimi ve 1936 İş Kanunu”, Sosyal Siyaset Konferansları, 35-36, 33-51. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/9748
  • Gülmez, M. (1986) “1936 İş Yasasının Hazırlık Çalışmaları”, Sosyal Siyaset Konferansları, 35-36, 127-163. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/9755
  • Güzel, A. (1986) “3008 Sayılı İş Yasasının Önemi ve Başlıca Hükümleri”, Sosyal Siyaset Konferansları, 35-36, 165- 222. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/9756
  • Koç, Y. (2010) Türkiye İşçi Sınıfı Tarihi Ankara: Epos Yayınları
  • Işıklı, A. (2003) İş Hukuku Ankara: İmaj Yayınevi
  • Kessler, G. “1934-1945” “Türkiye İş Kanunu”, Çev: Ziyaeddin Fahri. Hukuk Gazetesi, Sayı 31 – 32,
  • Kessler, G. (1948) “Zonguldak ve Karabük’teki Çalışma Şartları”, Çev: Orhan Tuna., İ.Ü.İktisat Fakültesi Mecmuası, 9, 173 – 196
  • Makal, A. (2004) “Cumhuriyet’in 80. Yılında Türkiye’de Çalışma İlişkileri”, Sosyal Siyaset Konferansları, 47, 123- 172. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/9596
  • Makal, A. (1999) Türkiye’de Tek Partili Dönemde Çalışma İlişkileri: 1920 – 1946 Ankara: İmge Kitabevi Yayınları
  • Makal, A. (2007) Ameleden İşçiye İstanbul: İletişim Yayınları
  • Oğuzman, M. Kemal. (1967) “931 Sayılı Yeni İş Kanununun Özellikleri” İstanbul Üniversitesi Hukuk Faküktesi Mecmuası, 33, 3-4, 215-227 http://dergipark.gov.tr/download/article-file/96250
  • TBMM, (1936a). TBMM Zabıt Ceridesi, Cilt 12, İçtima 1, 8.6.1936 http://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d05/c012/tbmm05012075.pdf
  • TBMM, (1936b) TBMM Zabıt Ceridesi, Cilt 12, İçtima 1, 3.6.1936 http://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d05/c012/tbmm05012073.pdf
  • TBMM, (1962) Toplu Sözleşme, Grev ve Lokavt kanunu tasarısı ve Geçici Komisyon ve Plan Komisyonları raporları (1/273) https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/MM__/d01/c016/mm__01016074ss0132.pdf
  • Tunçomağ, K. (1974) “Türkiye’de İş Hukuku Mevzuatının Gelişmesi”, Sosyal Siyaset Konferansları, 25, 1-27. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/9523