Hizmetler sektörü içinde hizmet ticaretinin yeri ve karşılaştırmalı bir analizi

Dünyada ekonomiye yön veren temel sektörler; tarım, sanayi ve hizmet sektörleridir. Son yıllarda dünya ülkelerinde tarım ve sanayi sektöründen çok, hizmet sektörü önemli bir üstünlük arz etmektedir. Çünkü hizmet sektörü, tarım ve sanayi sektörüne oranla daha fazla gelir getiren bir sektör konumundadır. Bu çalışmada, hizmetler sektörünün dünyada ve Türkiye’de GSYİH’ya ve istihdama olan etkisi araştırılmış olup; Türkiye’nin hizmet ticaretindeki konumu ve önemi ele alınmıştır. Daha sonra, Türkiye’nin stratejik potansiyele sahip hizmet ticaretinde öncü olan alt sektörleri tespit edilerek, bu alt hizmet sektörlerine ilişkin veriler önem sırasına göre karşılaştırılmıştır. Ayrıca, bu sektörlerin ülkeye sağladıkları ekonomik katkılar analiz edilmiştir. Bununla beraber önemli hizmet alt sektörlerinden olan turizm hizmetlerinin, hizmet ihracatı içerisinde en büyük paya sahip olduğu saptanmıştır.

Service sector’s place in the service trade and a comparable analysis

The basic sectors which shape the world economy are agriculture, industry and service sector. In recent years, the service sector gained more importance than agriculture and industry in many countries in the world. Main reason for this is the fact that the service sector brings more income when we compare with the agriculture and industry. In this study, the effects of service sectors to GDP and employment have been researched globally and in Turkey; the location and importance of Turkey were discussed in the service trade. Then, sub-sectors which are pioneers have been identified in Turkey which has strategic potential in trade service. then, data about these sub-service sectors has been compared in order of importance. Also these compared sectors provide economic contribution to their country and contribution of these sectors has been analyzed. Nevertheless, tourism service which is one of the important sub-service sectors has been identified as having the largest share.

PDF

___

Aslan, M.H. (1998). Hizmet Ekonomisi. Alfa Yayınları, İstanbul, ss.9. Bilgi İletişim Teknolojileri Sektör Raporu (2010), http://www.invest.gov.tr Erişim: 01.09.2011
Çatalbaş, N. (2005). Uluslararası Hizmetler Ticaretinin Serbestleştirilmesi ve Gelişme Yolundaki Ülkelere Etkileri (Türkiye Uygulaması). Doktora Tezi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir, ss.54-179.
Devlet Planlama Teşkilatı (DPT)(2000). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001–2005). Hizmet Ticaretinin Serbestleştirilmesi Özel İhtisas Komisyonu Raporu, ss.52. http://ekutup.dpt.gov.tr/ ticaret/oik559.pdf Erişim: 25.06.2011
Dünya Bankası (2011). http://databank.worldbank.org/ Erişim: 25.08.2011 Ekinci, M.B. (2008). Uluslararası Hizmet Ticaretinde Gelişmekte Olan Ülkeler ve Türkiye. İstanbul Ticaret Odası Yayınları No:10, Vimeks Matbaacılık, İstanbul, ss.205-297.
Erdal, B. (2006). Ankara’da Hizmet İşletmelerinin Tanıtım Faaliyetleri ve Büyük Anadolu Oteli Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, ss.83.
Ergün, B. (2009). Türkiye İle Avrupa Birliği Arasında Hizmet Ticaretinin Karşılıklı Olarak Serbestleştirilmesi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, ss.70-83.
Gündoğan N. (2002). Hizmetler Sektöründe İstihdam. Kamu-İş, C:7(1):6
İbik, Ö.A. (2006). Rekabet Ortamında Hizmet Kalitesinin Önemi ve Bir Havayolu İşletmesinde Hizmet Kalitesinin Gerçekleştirilmesine Yönelik Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli, ss.5.
Karagöl, E.T. ve Akgeyik T. (2010). Türkiye’de İstihdam Durumu: Genel Eğilimler. Seta (Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı) Analiz Dergisi, Ankara, 21:24
Karluk, R. (1995). Türkiye Ekonomisi. Beta A.Ş., 2.Baskı, Eskişehir, ss.291-292.
Öztürk, S.A. (1998). Hizmet Pazarlaması. Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, ss.15.
Riddle, D.I. (1998). Niche Markets For Sevice Exports. İnternational Trade Forum. Geneva, pp.16-17.
Sayım, F. ve Aydın V. (2011). Hizmet Sektörü Özellikleri ve Sistematik Olmayan Risklerin Sektör Menkul Kıymetleri İle Etkileşimine Sair Teorik Bir Çalışma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Kütahya, (29):248-249.
Seyidoğlu H. (2003). Uluslar arası İktisat- Teori, Politika ve Uygulama. Güzem Yayınları, 15. Baskı, İstanbul, ss.790-791.
Taşkesenlioğlu, Z. (2010). Türkiye’de Hizmet Ticareti. Müstakil Sanayi ve İşadamları Derneği 2009 Hizmet Sektör Raporu. İstanbul, ss.29.
Topçu, E. ve Hayırsever F. (2010). Avrupa Birliği ve Hizmet Ticaretinin Liberalizasyonu.
Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.15, (2):394.
TÜİK (2005) http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=9 Erişim:01.09.2011 Türkiye İstatistik Kurumu, Uluslararası Ekonomik Göstergeler
http://tuikapp.tuik.gov.tr/ulusalgostergeler/degiskenlerUzerindenSorgula.do Erişim:08.06.2011
http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?tb_id=55&ust_id=16 Erişim: 21.06.2011
http://tuikapp.tuik.gov.tr/ulusalgostergeler/tabloOlustur.do Erişim: 29.06.2011
http://www.tuik.gov.tr/IcerikGetir.do?istab_id=158 Erişim: 09.06.2011 Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Ödemeler Dengesi İstatistikleri
http://www.tcmb.gov.tr/odemedenge/odmain.html Erişim:15.08.2011
http://evds.tcmb.gov.tr/cbt.html Erişim: 29.07.2011
WTO (Dünya Ticaret Örgütü) Statistics,
http://www.wto.org/english/res_e/statis_e/its2010_e/its2010_e.pdf Erişim: 09.06.2011
http://www.wto.org/english/res_e/statis_e/its2010_e/its10_world_trade_dev-e.pdf Erişim: 09.06.2011