TÜRKİYE'DE TURİZM VE TİCARİ AÇIKLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ: TODA VE YAMAMOTO NEDENSELLİK YAKLAŞIMI1

Literatürde turizm ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiye odaklanan çok sayıda çalışma yer almasına rağmen turizm ile ticari açıklık arasındaki ilişkiyi inceleyen sınırlı sayıda çalışma yer almaktadır. Dolayısıyla bu çalışma Türkiye için ticari açıklık ve turizm arasındaki ilişkileri belirlemeyi amaçlamaktadır. Analiz 1980-2013 dönemi yıllık verileri kullanılarak Toda ve Yamamoto nedensellik yaklaşımı yardımıyla yapılmıştır. Analiz sonucu elde edilen ampirik bulgular, turizm ve ticari açıklık arasında çift yönlü nedensellik ilişkisinin varlığını göstermektedir. Bu ampirik bulguların önemi turizm sektörünün ticari açıklığı artırmasıdır. Sonuçta ticari açıklıktaki artışların turizm sektörünü pozitif etkileyeceği ifade edilebilir. Benzer şekilde turizm sektörünün büyümesi de özellikle ihracat artışları kanalı ile ticari açıklığı artırabilmektedir.

THE RELATIONSHIP BETWEEN TOURISM AND TRADE OPENNESS IN TURKEY: TODA AND YAMAMOTO CAUSALITY APPROACH

There are numerous studies focusing on the relationship between tourism and economic growth in the literature, whereas only a few studies analyze the relationship between tourism and trade openness. Hence, this study aims to determine the relationship between tourism and trade openness for Turkey. For this aim, Toda and Yamamoto causality approach has applied by using the annual data for the period 1980-2013. The empirical results of this causality approach indicate that there is a bidirectional causality between tourism and trade openness. The significance of the empirical results is that the tourism sector promotes trade openness. Overall it is considered that improvements in trade openness can affect positively the tourism sector. Furthermore, development in tourism sector can engender trade openness through increases of export.

PDF

___

Aslan, A. (2008). Türkiye'de Ekonomik Büyüme ve Turizm İlişkisi Üzerine Ekonometrik Analiz, Munich Personal RePEc Archive (MPRA), (10611), 1-11.
Bahar, O. (2006). Turizm Sektörünün Türkiye'nin Ekonomik Büyümesi Üzerindeki Etkisi: VAR Analizi Yaklaşımı, Yönetim ve Ekonomi, 13(2), 137-150.
Croes, R. R. (2006). A Paradigm Shift to a New Strategy for Small Island Economies: Embracing Demand Side Economics for Value Enhancement and Long Term Economic Stability, Elsevier Tourism Management, 27(3), 453-465.
Çetintaş, H., ve Bektaş, Ç. (2008). Türkiye'de Turizm ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Kısa ve Uzun Dönemli İlişkiler, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 19(1), 37-44.
Çil Yavuz, N. (2006). Türkiye'de Turizm Gelirlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisinin Testi: Yapısal Kırılma ve Nedensellik Analizi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 162-171.
Çoban, O., ve Özcan, C. C. (2013). Türkiye'de Turizm Gelirleri-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Nedensellik Analizi (1963-2010), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1), 243-261.
Değer, M. K. (2006). Turizm ve İhracata Dayalı Büyüme: 1980-2005 Türkiye Deneyimi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 67-89.
Gallego, M. S., Rodriguez, F. L., ve Rodriguez, J. V. P. (2011). Tourism and Trade in OECD Countries. A Dynamic Heterogeneous Panel Data Analysis, Empirical Economics, 41(2), 533-554.
Gautam, V., ve KG, S. (2012). An Empirical Investigation about Relationship between International Trade and Tourist Arrival: Evidence from India, Business Excellence and Management, 2(3), 53-62.
Hazari, B.R., ve Ng, A. (1993). An Analysis of Tourists' Consumption of Non-Traded Goods and Services on the Welfare of the Domestic Consumers, International Review of Economics & Finance, 2(1), 43-58.
Kadir, N., ve Jusoff, K. (2010). The Cointegration and Causality Tests for Tourism and Trade in Malaysia, International Journal of Economics and Finance, 2(1),138-143.
Kar, M., Zorkirişçi, E., ve Yıldırım, M. (2004). Turizmin Ekonomiye Katkısı Üzerine Ampirik bir Değerlendirme, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 4(8), 87-112.
Katırcıoğlu, S. T. (2006). Tourism, Openness and Growth Triangle in a Small Island: The Case of North Cyprus, 17th Symposium, Compstat; Computational Statistics, Rome, 28 Ağustos- 1 Eylül, 1163-1170. file:///C:/ Users/ADM%C4%B0N/Downloads/CD-290%20(1).pdf, Erişim Tarihi 30 Kasım 2015.
Khan, H., Toh, R. S., ve Chua, L. (2005). Tourism and Trade: Cointegration and Granger Causality Tests, Journal of Travel Research, 44(2), 171-176.
Kırbaş-Kasman, S., ve Kasman, A. (2004). Turizm Gelirleri ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik İlişkisi, İktisat İşletme ve Finans, 19(220), 122-131.
Kızılgöl, Ö., ve Erbaykal, E. (2008). Türkiye'de Turizm Gelirleri ile Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bir Nedensellik Analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 351-360.
Kulendran, N., ve Wilson, K. (2000). Is there a Relationship between International Trade and International Travel?, Applied Economics, 32(8),1001-1009.
Özdemir, A. R., ve Öksüzler, O. (2006). Türkiye'de Turizm bir Ekonomik Büyüme Politikası Aracı Olabilir mi? Bir Granger Nedensellik Analizi, Balıkesir Üniversitesi SBE Dergisi, 9(16), 107-126.
Polat, E., Turkan, S., ve Gunay, S. (2010). Relationship between Tourism and Trade in Turkey, International Conference On Applied Economics (ICOAE), Athens, 26-28
August 591-596. http://kastoria.teikoz.gr/ icoae2/wordpress/wp-content/uploads/articles/2011/10/066.pdf, Erişim Tarihi 30 Kasım 2015. Shan, J., ve Wilson, K. (2001). Causality between Trade and Tourism: Empirical Evidence from China, Applied Economics Letters, 8(4), 279-283.
Socher, K. (1986). Tourism in the Theory of International Trade and Payments. The Tourist Review, 41(3), 24- 26.
Surugiu, C., ve Surugiu, M. R. (2011). Causality between Tourism Exports and Trade Openness: Empirical Analysis for Romanian Tourism, Revista Tinerilor Economisti (The Young Economists Journal), 1(17), 100- 109. http://eds.a.ebscohost.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?sid=f405bf1d-3d73-445b-80fa-90648ca6e8 36%40sessionmgr4004&vid=0&hid=4202, Erişim Tarihi 30 Kasım 2015.
Terzi, H. (2015). Is The Tourism-Led Growth Hypothesis (TLGH) Valid for Turkey?, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 16(2): 165-178.
The World Bank, http://data.worldbank.org/indicator, Erişim Tarihi 30 Kasım 2015.
Toda, H.,Y. ve Yamamoto T. (1995). Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes, Journal of Econometrics, 66: 225-250.
Topallı, N. (2015). Turizm Sektörünün Türkiye'nin Ekonomik Büyümesi Üzerindeki Etkisi:1963-2011, International Journal of Economic and Administrative Studies, 7(14), 339-352.
TURSAB, http://www.tursab.org.tr/tr, Erişim Tarihi 30 Kasım 2015.
TÜİK, (2014).. İstatistik Göstergeler 1923-2013. Türkiye İstatistik Kurumu Yayınları, Ankara.
UNWTO. (2015). UNWTO Tourism Highlights. World Tourism Organization 2015 Edition, http://www.e- unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284416899, Erişim Tarihi 30 Kasım 2015.
UNWTO, http://www2.unwto.org/content/why-tourism, Erişim Tarihi 30 Kasım 2015.
Vanegas, M., ve Croes, R. R. (2003). Growth, Development and Tourism in a Small Economy: Evidence from Aruba, International Journal of Tourism Research, 5(5), 315-330.
Yamak, N., Tanrıöver, B. ve Güneysu, F. (2012). Turizm - Ekonomik Büyüme İlişkisi: Sektör Bazında Bir İnceleme, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(2): 205-220.
Wong, K. N., ve Tang, T. C. (2010). Tourism and Openness to Trade in Singapore: Evidence Using Aggregate and Country-Level Data, Tourism Economics, 16(4), 965-980.

Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi-Cover

ISSN: 1306-2174
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2005
Yayıncı: Abant İzzet Baysal Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi