Üniversite öğrencilerinin intihar olasılıklarının incelenmesi

Araştırmada üniversite öğrencilerinin intihar olasılıklarını, sosyal problem çözme (SPÇ), kişilerarası öfke ve suçluluk-utanç değişkenlerinin yordayıp yordamadığının incelenmesi ve öğrencilerin yaş ve cinsiyetlerine göre intihar olasılıklarının saptanması amaçlanmıştır. Bu amaçla, 381 kadın, 260 erkek öğrenciden, Sosyal Problem Çözme Envanteri, İntihar Olasılığı, Kişilerarası Öfke ve Suçluluk-Utanç Ölçekleri kullanılarak veri toplanmıştır. Katılımcıların intihar olasılıkları, olumsuz benlik ve tükenme, hayata bağlılıktan kopma ve öfke düzeyleri, SPÇ ve kişilerarası öfke tarafından yordanmaktadır. Ayrıca, intihar olasılığını ve olumsuz benlik ve tükenmeyi en iyi yordayan SPÇ bileşeni, probleme olumsuz yönelim; kişilerarası öfke bileşeni ise intikam tepkileridir. Hayata bağlılıktan kopmanın yordanmasında, probleme olumlu yönelimin; öfkenin yordanmasında da içtepisel dikkatsiz yaklaşımın etkisi en büyüktür. Hayata bağlılıktan kopmayı ve öfkeyi en iyi yordayan kişilerarası öfke bileşeni intikam tepkileridir. Öğrencilerin intihar olasılıkları, yaş ve cinsiyet açısından farklılaşmamaktadır.

Examining the suicide probability among university students

The aim of this study was to determine whether social problem solving (SPS), interpersonal anger and guilt-shame variables predict university students' suicide probability, and their suicide probability based on their age and gender. For this purpose, data were collected from 381 female, 260 male students via Social Problem Solving Inventory, Suicide Probability, Interpersonal Anger and Guilt and Shame Scales. Suicide probability, negative self and exhaustion, dissociation from devotion to life and anger degrees of participants were predicted by SPS and interpersonal anger. Moreover, the best predictors of suicide probability and negative self and exhaustion were negative orientation to problem component of SPS and vengeful reactions component of interpersonal anger. Positive orientation to problem had the greatest effect on predicting dissociation from devotion to life, and impulsive/carelessness style had the highest effect on predicting anger. The best predictor of dissociation from devotion to life and anger was the vengeful reactions component of interpersonal anger. Suicide probability among participants did not differ between age and gender.

PDF

___

Altındağ, A., Sır, A. ve Özkan, M. (2001). Türkiye’de intihar hızlarındaki değişimler (1974-1998). Türkiye’de Psikiyatri, 3 (2), 79-87.
Bağlı, M. (2004). Batman intiharları bağlamında özgürlüğün ve geleneksel toplumsal yapının kentsel kurgusu. Kriz Dergisi, 12 (1), 21-40.
Balkaya, F. ve Şahin, N. (2003). Çok Boyutlu Öfke Ölçeği. Türk Psikiyatri Dergisi, 14 (3), 192-202.
Baltaş, A. ve Baltaş, Z. (1997). Stres ve başa çıkma yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Bilge, F. (1996). Danışandan hız alan ve bilişsel yaklaşımlarla yapılan grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin kızgınlık düzeyleri üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Chang, E. C. (2002). Predicting suicide ideation in an adolescent population: Examining the role of social problem solving as a moderator and mediator. Personality and Individual Differences, 32 (7), 1279-1291.
Davison, G. C. & Neale, J. M. (2004). Anormal Psikolojisi (Çev: İ. Dağ). Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
Dora, S. (2003). Sosyal Problem Çözme Envanterinin (revize edilmiş formu)Türkçeye uyarlaması, geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Dost, A. ve Yağmurlu, B. (2006). Suçluluk ile utanç duygularının kavramsallaştırılmasına ilişkin sorunlar. Türk Psikoloji Yazıları, 9 (17), 37-52.
Durak-Batıgün, A. (2002). Gençler ve intihar: diğer yaş gruplarıyla farklılaşan özellikler. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Durak-Batıgün, A. (2004). İntihar ile ilgili bazı değişkenler: Öfke/saldırganlık, dürtüsel davranışlar, problem çözme becerileri, yaşamı sürdürme nedenleri. Kriz Dergisi, 12 (2), 49-61.
Durak-Batıgün, A. (2005). İntihar olasılığı: Yaşamı sürdürme nedenleri, umutsuzluk ve yalnızlık açısından bir inceleme. Türk Psikiyatri Dergisi, 16 (1), 29-39.
Dünya Sağlık Örgütü. (2013). Suicide rates. http://www.who.int/mental_health/prevention/suicide/suicideprevent/en/ adresinden 21 Mayıs 2013 tarihinde indirilmiştir.
D'Zurilla, T. J. & Goldfried, M. R. (1971). Problem solving and behavior modification. Journal of Abnormal Psychology, 78 (1), 107-126.
D’Zurilla, T. J., Chang, E. C., Nottingham IV, E. J. & Faccini, L. (1998). Social-problem solving deficits and hopelessness, depression and suicidal risk in college students and psychiatric inpatients. Journal of Clinical Psychology, 54 (8), 1091-1107.
D'Zurilla, T. J., Nezu, A. M. & Maydeu-Olivares, A. (2004). Social problem solving: Theory and assessment. In E.C. Chang, T.J. D'Zurilla, & L.J. Sanna (Eds.), Social problem solving: Theory, research, and training (pp.11-27). Washington, D.C.: American Psychological Association.
Ersoy, E. (2008). Yatarak tedavi gören psikiyatri hastalarında intihar eğilimi ile ilişkili özellikler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Eskin, M. (2003). İntihar. Ankara: Çizgi Tıp Yayınevi.
Gençtanırım, D. (2004). Ergenlerde intihar olasılığının yordanması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Hisli-Şahin, N., Onur, A. ve Basım, N. (2008). İntihar olasılığının öfke, dürtüsellik ve problem çözme becerilerindeki yetersizlik ile yordanması. Türk Psikoloji Dergisi, 23 (62), 79-92.
Hisli-Şahin, N. ve Durak-Batıgün, A. (2009). Lise ve üniversite öğrencilerinde intihar riskini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması. Türk Psikiyatri Dergisi, 20 (1), 28-36.
Kalafat, J. ve Lester, D. (2000). Shame and suicide: A case study. Death Studies, 24, 157-162.
Lester, D. (1997). The role of shame in suicide. Suicide and Life-Threatening Behavior, 27 (4), 352-361.
Lester, D. (1998). The association of shame and guilt with suicidality. Journal of Social Psychology, 138 (4), 535-553.
Maydeu-Olivares, A. ve D'Zurilla, T. J. (1996). A factor-analytic study of the Social Problem-Solving Inventory: An integration of theory and data. Cognitive Therapy and Research, 20 (2), 115-133.
Odağ, C. (2002). İntihar: Tanım-kuram-sağaltım. İzmir: Halime Odağ Psikanaliz ve Psikoterapi Vakfı Yayınları.
Orbach, I., Bar-Joseph, H. & Dror, N. (1990). Styles of problem solving in suicidal individuals. Suicide and Life-Threatening Behavior, 20 (1), 56-64.
Özgüven, İ. E. (1992). Üniversite öğrencilerinin sorunları. H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 1-13.
Paracıkoğlu, V., Sayıl, I. ve Özgüven, H. D. (2004). Ankara'da intihar girişimleri üzerine bir izleme çalışması: Dünya Sağlık Örgütü-Avrupa çok merkezli intihar davranışı izlem çalışması sonuçları. Kriz Dergisi, 12 (2), 1-17.
Range, L. M., MacIntyre, D. I. , Rutherford, D., Billie, S., Payne, B., Knott, E., Brown, M. & Foster, C. L. (1997). Suicide in special populations an circumstances: A review. Aggression and Violent Behavior, 2 (1), 53-63.
Rudd, M. D. (1989). The prevalence of suicidal ideation among college students. Suicide and Life Threatening Behavior, 19 (2), 173-183.
Savaşır, I., ve Şahin, N. (1997). Bilişsel-davranışçı terapilerde değerlendirme: Sık kullanılan ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
Shneidman, E, S. , Farberow, N. L. ve Litman, R. L (1970). The psychology of suicide. New York: Science House.
Soykan, Ç. (2003). Öfke ve öfke yönetimi. Kriz Dergisi, 11 (2), 19-27.
Stein, D., Apter, A., Ratzoni, G., Har-Even, D. & Avidan, G. (1998). Association between multiple suicide attempts and negative affects in adolescents. Journal of the American Academy of Child Adolescent Psychiatry, 37 (5), 488-494.
Şahin, N. H. ve Batıgün, A. D. (2000). İntihar olasılığı ve yaşamı sürdürme nedenleri. Yayınlanmamış çalışma.
Tangney, J., Wagner, P., Fletcher, C. & Gramzow, R. (1992). Shamed into anger? The relation of shame and guilt to anger and self-reported aggression. Journal of Personality and Social Psychology, 62 (4), 669-675.
Tangney, J. P., Wagner, P. & Hill-Barlow, D. (1996) Relation of shame and guilt to constructive versus destructive responses to anger across the lifespan. Journal of Personality and Social Psychology, 70, 797-809.
Tangney, J. P. & Dearing, R. L. (2004). Shame and guilt. New York: Guilford Press.
Temel, D. (2008). The role of perceived social problem solving, narcissism, self-esteem and gender in predicting in aggressive behaviors of high school students. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
TUİK (2011). Türkiye İstatistik Kurumu intihar istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/Kitap.do?metod=KitapDetay&KT_ID=11&KITAP_ID=23 adresinden 21 Mayıs 2013 tarihinde indirilmiştir.
Tuğcu, H. (2006). Çeşitli faktörlere göre intihar olgusu çalışması. Kriz Dergisi, 14 (2), 17-21.
Tüzün, Z. (1997). Life events, depression, social support systems, reasons for living and suicide probability among university students. Yayınlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Zeyrek, E. Y., Gençöz, F., Bergman, Y. & Lester, D. (2009). Suicidality, problem-solving skills, attachment style, and hopelessness in Turkish students. Death Studies, 33 (9), 815-827.