Türk eğitim sistemindeki cinsiyet eşitsizliklerinin AB ülkeleri ile karşılaştırılması

Bu araştırma, Türk eğitim sistemindeki cinsiyet eşitsizliklerini ortaya koymayı ve var olan durumu AB ülkeleri ile karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Araştırmada kullanılan yöntem, doküman incelemesidir. Evreni, Türkiye ve 27 AB ülkesi oluşturmaktadır. Örneklem alınmaksızın tüm evrene ulaşılmak istenmiştir. Araştırmada en son istatistiksel verilere ulaşılmak istendiğinden, ilgili veriler OECD (2012), UIS (2011), EURYDICE (2009) ve MEB (2012) istatistiklerinden elde edilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde, ilgili boyutlarda AB ülkeleri değerlerinin aritmetik ortalamalarına veya yüzdeliklerine bakılmış ve Türkiyenin değerleri ile karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak Türkiye, eğitimin tüm kademelerinde kızların brüt okullaşma oranları ve cinsiyet eşitliği indeksi ve ilköğretimden yükseköğretime kadar kızlardan beklenen eğitim süresi bakımından AB ülkelerinin gerisindedir.

A comparison of gender inequality in Turkish education system with that of EU countries

This study sets out to display the inequality on gender basis in the Turkish education system while making a comparison of the current state in Turkey with that of EU countries. The method used in the research is document analysis. The population constituted Turkey and 27 EU countries, and without taking a sample, the whole population is intended to be reached. The research data come from such institutes as OECD (2012), UIS (2011), EURYDICE (2009), and the Ministry of Education (2012) since access to the latest statistical data is required. As for data analysis, the percentage of and the arithmetic mean of EU countries values are examined on the relevant dimensions and comparison is made with the values of Turkey. According to the outcomes of the research, Turkey is still well behind the EU countries in terms of girls gross schooling rates and gender parity index at all stages of education and expected number of years of girls formal schooling from primary school to higher education.

PDF

___

Adem, M. (1995). Demokratik, Laik, Çağdaş, Eğitim Politikası. Ankara : Şafak Matbaacılık.
Avrupa Parlamentosu. (2007). AB - Türkiye İlişkilerine İlişkin Avrupa Parlamentosu Kararı. (2007/36-0376).
Bruce, H. R., & Işık, A. A. (2006). Gender inequality in schooling: The case of Turkey. Sociology of Education, Albany, 79, 25-43.
Byrne, D., & Baron, R. A. (1997). Social psychology. (8 th Edn.). Boston.
Charlton, E., Mills M., Martino W., & Beckett, L. (2007). Sacrificial girls: A case study of the impact of streaming and setting on gender reform. British Educational Research Journal, 33(4), 459- 478.
Cooper, M. A. (2009). Dreams deferred? The relationship between early and later postsecondary education aspirations among racial / ethnic groups. Educational Policy, 23(4), 615-650.
Daniel, J., Kanwar, A., & Uvalic- Trumbic, S. (2009). Breaking higher educations iron triangle: Access, cost and quality. Change, March / April, 30-35.
DPT. (2001a). Okul Öncesi Eğitim İlköğretim - Özel Eğitim Özel İhtisas Komisyonu Raporu. 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı.
DPT. (2001b). Ortaöğretim: Genel Eğitim, Meslek Eğitimi, Teknik Eğitim Özel İhtisas Komisyonu Raporu. 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı.
DPT. (2008). 9. Beş Yıllık Kalkınma Planı.
Dünya Bankası. (2010). Türkiye: Gelecek Nesiller İçin Fırsatların Çoğaltılması. Yaşam fırsatları (Rapor No: 48627-TR), [Online]: Retrieved on 06 October 2010, at URL: http:// siteresources.worldbank.org/TURKEYEXTN/Resources/361711_1270026284729/ ExpandingOpportunitiesForTheNextGeneration_tr.pdf.
Eccles, J. S., & Harold, R. D. (1996). Family involvement in childrens and adolescents schooling.In A. Bloom & J. F. Dunn. (Eds.). Family - school links: How do they affect educational outcomes?. 3-34. Mahwah. NJ: Erlbaum.
EHEA. (2001). Towards the European higher education area. Communiqué of the meeting of European ministers in charge of higher education in Prague on May 19th 2001. [Online]: Retrieved on 06 October 2010, at URL: http: //ehea.europeunit.ac.uk.
Ekinci, C. E. (2009). Türkiyede Yükseköğretimde Öğrenci Harcama ve Maliyetleri. Education and Science, 34(154), 119-133.
Erginer, A. (2009). Avrupa Birliği Eğitim Sistemleri. Ankara: Pegem A Akademi.
EURYDICE. (2005). Key data on education in Europe 2005. [Online]: Retrieved on 02 March 2009,at URL: http: //www.eurydice.org.
EURYDICE. (2006). National summary sheets on education systems in Europe and ongoing reforms. [Online]: Retrieved on 10 March 2012, at URL: http: //www.eurydice.org.
EURYDICE. (2009). Key data on education in Europe 2009. [Online]: Retrieved on 12 April 2011,at URL: http: //www.eurydice.org.
Fahd, N., Marji, M., Myfti, N., Masri, M., & A. Makaran. (1997). A double discrimination: Blind girls life chances. Gender and disability. Womens experiences in the Middle East. In L. Abu-Habib (Ed.), (p: 46-52), Dublin: Oxfam.
Gülcan, M. G. (2005). AB ve Eğitim Süreci. Ankara: Anı Yayıncılık.
Heyzer, N. (2002). Gender equality is key to sustainable development. Earth Times Monthly.
Husu, L. (2000). Gender discrimination in the promised land of gender equality. Higher Education in Europe, 25(2), 221-8.
Iannelli, C. (2007). Inequalities in entry to higher education: A comparison over time between Scotland and England and Wales. Higher Education Quarterly, 61(3), 306-333.
IEA. (2005). Key data on education in Europe 2005. The International Association for the Evaluation of Educational Achievement. [Online]: Retrieved on 04 April 2009, at URL: http://www.eurydice.org.
Johnstone, D. B. (2004). Economics and politics of cost sharing in higher education: Comparative perspective. Economics of Education Review, 23, 403-410.
Jones, A. (2010). Enhancing educational opportunity and access to university education in the 21th Century - tensions and synergies. Çanakkale Onsekiz Mart University, 2010 World Universities Congress, 20/24 October 2010, Proceeding I, 868-874.
Jütting, J., Morrisson, C., Dayton-Johnson J., & D. Drechsler. (2008). Measuring gender (in)equlity: The OECD gender, institutions and development data base. Journal of Human Development, 9(1), 65-86.
Karip, E. (2005). Küreselleşme ve Lizbon eğitim 2010 hedefleri. Eğitim Yönetimi Dergisi, 11(42), 195-209.
Kavak, Y. (1997). Dünyada ve Türkiyede İlköğretim. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Kavak, Y. (2009). Dünyada İlköğretimin Genel Görünüşü. Türkiyede Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Sistemi: Temel Sorunlar ve Çözüm Önerileri. (Edt: Özdemir, S., Bacanlı H. ve Sözer M.). Ankara: TED Yayınları. [Online]: Retrieved on 01 May 2009, at URL: http://portal.ted.org. tr.
Kaya, Y., K. (1993). İnsan Yetiştirme Düzenimize Yeni Bir Bakış. Ankara: Bilim Yayınları.
Kısakürek, M. A. (2003). Avrupa Birliği ve Eğitim. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları, Yayın No. 192.
Kihtir, A. (2003). Avrupa Birliğinin Eğitim Politikası. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Klasen, S. (2006). UNDPs gender-related measures: Some conceptual problems and possible solutions. Journal of Human Development, 7(2), 243-274.
Klasen, S., & Lamanna F. (2009). The impact of gender inequality in education and employment on economic growth: New evidence for a panel of countries. Feminist Economics. 15(3), 91-132.
Lesnick, A. (2005). On the job: Performing gender and inequality at work, home, and school. Journal of Education and Work, 18(2), 187-200.
Maya, İ. Ç. (2006). AB Sürecinde Türkiye ile AB Ülkeleri Eğitim İstatistiklerinin Karşılaştırılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4), 375-394.
McMahon, W. W. (1987). Consumption and other benefits of education. Economics of education: Research and studies. (Ed. G. Psacharopoulos). Oxford: Pergamon Press, Headington Hill Hall., p: 129-133.
MEB. (2009). Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2008-2009. [Online]: Retrieved on 05 February 2009, at URL: http://sgb.meb.go.tr.
MEB. (2012). Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2011-2012. [Online]: Retrieved on 15 February 2012, at URL: http://sgb.meb.go.tr.
Merter, F. (2007). Kızların Okullaşması Açısından Bazı Avrupa Birliği Topluluğu Üyesi Ülkeler ve Asya Ülkelerinin Karşılaştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 221-244.
OECD. (2004). Education at a glance 2004. [Online]: Retrieved on 05 February 2009, at URL: http:// www.oecd.org.
OECD. (2012). Education at a glance 2012. [Online]: Retrieved on 05 September 2012, at URL: http://www.oecd.org.
Post, D. (2004). Family resources, gender, and immigration: Changing sources of Hong Kong educational inequality, 1971-2001. Social Science Quarterly, 85(5), 1238-1258.
Print, M., Ornstrom, S., & Nielsen, H. S. (2002). Education for democratic processes in schools and classrooms. European Journal of Education, 37(2), 193-210.
Psacharapoulos, G. (1994). Returns to investment in education: A global update. World Development, 22 (9), 1325-1343.
Sakınç, S. (2006). Avrupa Birliği Yükseköğretim Programları ve Üniversitelerin Sorumluluğu. Avrupa Birliği Dersleri Ekonomi-Politika-Teknoloji. (Edt: İrfan Kalaycı). Ankara: Nobel Yayın D.
Sarpkaya, R. (2008). Türk Eğitim Sisteminin Amaçları ve Temel İlkeleri. Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi (Edt. Ruhi Sarpkaya), Ankara: Anı Yayıncılık.
Schiebinger, L. (2002). European women in science. Science in Context, 15 (4), 473-481.
Stromquist, N. P. (2006). Gender, education and the possibility of transformative knowledge. Compare, 36(2), 145-161.
Şimşek, M. (2010). Türkiyede Beşeri Kalkınma Bakımından Cinsiyet Eşitsizliği: Türkiye Avrupa Birliği Karşılaştırması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi (The Journal of International Social Research, Women Studies (Special Studies), 3 (13), 232-245.
Tansel, A. (2002). Determinants of school attainment of boys and girls in Turkey: Individual, household and community factors. Economics of Education Review, 21, 455-70.
Tansel, A. (2003). Türkiyede okullaşma oranları ve eğitimin getirisi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Düşün Dergisi, 14, 25-29.
Tuwor, T., & Sossou, M. A. (2008). Gender discrimination and education in West Africa: Strategies for maintaining girls in school. International Journal of Inclusive Education, 12 (4), 363-379.
Tuzcu, G. (2006). Eğitimde Vizyon 2023 Süreci ve Avrupa Birliğine Giriş Süreci. Türk Eğitim Derneği Yayınları. [Online]: Retrieved on 05 February 2009, at URL: http://portal.ted.org.tr.
TÜSİAD. (2008). Türkiyede Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri. TÜSİAD Basın Bülteni.
UN (2012a). The millenium development goals report. [Online]: Retrieved on 01 January 2013, at URL: http://mdgs.un.org.
UN (2012b). The millenium development goals report. Gender Chart. [Online]: Retrieved on 01 January 2013, at URL: http://mdgs.un.org.
UN CEDAW (2000). Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımın Ortadan Kaldırılması Anlaşmasının Maddesi Gereğince İsveç Tarafından Komiteye Sunulan 18.12.2000 Tarihli Rapor. s. 42, 43, 47. [Online]: Retrieved on 07 March 2010, at URL: http://daccessdds. un.org
UNESCO (2000). The dakar framework for action. Education for all: Meeting our collective commitments. World Education Forum, 26-28 April 2000, Dakar, Senagal. [Online]: Retrieved on 10 January 2012, at URL: http://www.unescobkk.org.
UNESCO UIS (UNESCO Institute for Statistics). (2011). Global education digest 2011. Comparing education statistics across the world. [Online]: Retrieved on 05 February 2012, at URL: http:// uis.unesco.org/Education/Documents/ged-2011-en.pdf.
UNİCEF. (2002). The State of the worlds children. New York: UNİCEF.
Unterhalter, E. (2008a). Cosmopolitanism, global social justice and gender equality in education. Compare, 38(5), 539-553.
Unterhalter, E. (2008b). Global values and gender equality in education: Needs, rights and capabilities. In gender education and equality in global context: Conceptual frameworks and policy perspectives, S. Fennell & M. Arnot (Eds.), Abingdon: Routledge, 19-34.
Ünal, I. (1996). Eğitim ve yetiştirme ekonomisi. Ankara: Epar Yayınları, Torun Matbaası.
Vandemoortele, J. (2003). Are the MDGs feasible?. Development Policy Journal, March, 1-23.
Wallon, G. (2002). On the Helsinki report: The law is not enough. EMBO Reports, 3 (10), 915-918.
Wehmeyer, M. L., & Rousso, H. (2009). Achieving equity: Disability and gender. C. Skelton, B. Francis & L. Smulyan (Eds.). Gender and Education, London: Sage Publication Ltd.
Yeşil, R. (2002). Okul ve ailede insan hakları ve demokrasi eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.