Lisede Okuyan Öğrencilerin Yalnızlık Durumlarına Etki Eden Değişkenlerin İncelenmesi

Yalnızlık, tüm insanlık için her zaman var olan ve gelecekte de var olacak bir süreçtir. Ölüm, ayrılık gibi yaşam deneyimlerine ek olarak, dünyanın geçirdiği dönüşüm içerisinde, her birey yalnızlıkla tanışmaktadır. Elbette pek çok farklı etken yalnızlığa neden olmaktadır. Bu çalışma kapsamında lisede okuyan 434 öğrenci ile görüşülmüş ve oluşturulan görüşme formu ile UCLA Yalnızlık Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmada öğrencilerin yalnızlık durumları, sosyo-demografik özellikler ve sosyal destek ve okul sosyal hizmeti açısından ortaya konmaktadır. Okul sosyal hizmeti, okullarda meydana gelen problemlerin çözümünde önemli bir role sahiptir. Araştırmanın temel bulgularını özetlemek gerekirse, cinsiyet açısından, erkekler kızlardan daha yalnız; annenin eğitim düzeyi açısında anneleri üniversite mezunu olan öğrencilerin yalnızlık düzeyleri diğerlerinden daha az; babanın eğitim düzeyi açısından, babası üniversite mezunu olan öğrencilerin yalnızlık düzeyleri diğerlerinden daha az; kardeş sayısı açısından, kardeş sayısı fazla olan öğrencilerin yalnızlık düzeyi daha fazla; gelir durumu açısından, gelir durumu yüksek olan öğrencilerin yalnızlık düzeyleri diğerlerinden daha düşüktür. Ayrıca kentte yaşama durumlarına göre, uzun süre kentte yaşayan öğrencilerin yalnızlık düzeyleri diğerlerine göre daha azdır. Sonuçlar, sosyal destek açısından özetlenecek olursa, verilerde bütün sosyal destek alt boyutlarını kapsayacak biçimde benzer bir örüntü olduğu tespit edilmiştir. Alt boyutlar tek tek ele alındığında, empatik sosyal desteğe sahip olan öğrencilerin yalnızlık puanı ortalamaları, bu tür desteğe sahip olmayan öğrencilere göre daha düşük, benzer şekilde bilgilendirici sosyal desteği sahip olan öğrencilerin yalnızlık puanı ortalamaları, bu tür desteğe sahip olmayan öğrencilere göre daha düşük bulunmuştur. Maddi sosyal desteği olan öğrencilerin yalnızlık puanı ortalamalarının, bu tür desteğe sahip olmayan öğrencilere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Araçsal sosyal destek açısından bakıldığında, bu tür desteği olan öğrencilerin yalnızlık puan ortalamalarının bu tür desteğe sahip olmayan öğrencilere göre daha düşük olduğu görülmektedir. Güvence veren sosyal desteği olan öğrencilerin yalnızlık puanı ortalamalarının, bu tür desteğe sahip olmayan öğrencilere göre daha düşük olduğu saptanmıştır. Son olarak, herhangi bir türde sosyal desteğe sahip olan öğrencilerin yalnızlık puanı ortalamalarının, herhangi bir türde sosyal desteğe sahip olmayan öğrencilere göre daha düşük olduğu belirlenmiştir. Bütün sosyal destek alt boyutlarında, yalnızlık ölçeğine ilişkin olarak gruplar arasındaki ortalama puan farkı, t-testi kullanılarak analiz edilmiş ve sonuçların istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir.

___

  • Mavili Aktaş, A. ve Duyan, V. (2002). Kriz Durumları ve Yalnızlık, Sosyal Hizmet Sempozyumu 2001: Deprem ve Sosyal Hizmetler. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu, Başbakanlık Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü ve UNICEF Türkiye Temsilciliği Ortak Yayını.
  • Aral, N. Gürsoy, F. Ve Bıçakçı, M. (2006). Yetiştirme Yurdunda Kalan ve Kalmayan Kız Ergenlerin Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi www.e-sosder.com ISSN:1304-0278 Kıs. C.5 S.15 ,10-19.
  • Ben-Ari, Adital Gil, Sharon. (2004)“Well-Being among Minority Students: The Role of Perceived Social Support”, Journal of Social Work; 4; 215. http://jsw.sagepub.com/cgi/content/abstract/4/2/215
  • Buchholz, E. and Catton, R. (1999). Adolescents’ Perceptions of Aloneless and Loneliness. Adolescence, 34 (133), 203-214.
  • Bullock, J.R. Loneliness in Young Children. Urbana, IL:ERIC Clearinghouse on Elementary and Early Childhood Education. (ERIC Document Reproduction Service No. ED419624), 1998.
  • Cohen, S. Ve T.A Willis (1985) “Stres, Social Support and The Buffering Hypothesis”, Psychology Bullettin. 98, 2: 310-357.
  • D’Aboy J. E. (1972). Loneliness: An Investigation of Terminology, Dissertation Abstracts International. 33 (07).
  • Demir, A. (1989). UCLA Yalnızlık Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği, Psikoloji Dergisi, 7, 8, 14-18.
  • Demir, A. (1990). Üniversite Öğrencilerinin Yalnızlık Düzeylerini Etkileyen Bazı Etmenler. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara.
  • Duman, N. (2000). Ankara Liselerinde Çeteye Katılma Potansiyeli Olan Öğrenci Grupları ve Okul Sosyal Hizmeti. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Dupper, D.R. (2002). School Social Work: Skills & Intervention for Effectives Practice, John Wiley & Sons Publisher, United States.
  • Gilligan, R. (1998). The Importance of Scholls and Teachers in Child Welfare. Child and Family Social Work.
  • Isıkhan, V. (2007). Kanser ve Sosyal Destek, Ankara, Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 18, 1, 17 - 32.
  • Kazancıoğlu, G. (1995). Görgülü, H., Bireyden Topluma Ruh Sağlığı, İstanbul: Alfa Basım Yayın.
  • Lufting, R. (1987). Children’s Loneliness, Perceived Easa In Making Friends and Estimated Social Adequacy: Development and Social Metacognition. Child Study Journal, 12, 35-53.
  • Mcwhirter, B., (2002). Besett-Alesch, T., Horibata, J. And Gat, I. Loneliness in High Risk Adolescents, The Role of Coping, Self-Esteem and Empathy. Journal of Youth Studies, 5(1), 69-84.
  • Moustakas, C. (1969). Loneliness, Englewood Cliffs, Prentice Hall.
  • Nurmi, J.E., Toivonen, S., Salmela-Aro, K. and Eronen, S. (1997). Social Stlevelgies and Loneliness. Journal of Social Psychology, 137 (6), 764-777.
  • Parker, J ve Asher, S. (1993). Friendship and Friendship Quality In Middle Childhood: Lins With Peer Group Acceptance and Feelings of Loneliness and Social Dissatisfaction, Developmental Psychology. 29, 611-621.
  • Ponzetti, J. J. (1990). Loneliness among college students. Family Relations, 39, 336–340.
  • Qualter, P. (2003). Loneliness in Children and Adolescents: What Do Schools and Teachers Need to Know and How Can They Help?, Pastoral Care in Education An International Journal of Personal, Social and Emotional Development, 21:2, 10 – 18.
  • Rokach, A. ve Brock, H. (1998). Coping with Loneliness. Journal of Psychology, 132.
  • Rosedale, M. (2007). Loneliness: An Exploration of Meaning. Journal of American Psychiatric Nurses Association, 13.
  • Sawir, E., Marginson, S., Deumert, A., Nyland, C. and Ramia, G. (2008). Loneliness and International Students: An Australian Study. Journal of Studies in International Education 12.
  • Schultz, N ve Moore, D. (1986). The Loneliness Experience of College Students: Sex Differences, Personality and Social Psychology Bulletin, 12, 12-24.
  • Tufan, B. (1994). Göçmenlerde, İşçilerde İş Kazaları. Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğü. Ankara.
  • Weiss, R. (1973). Loneliness: The experience of emotional and social isolation. Cambridge, MA: MIT Press.