İlkokul 4. Sınıfta Dienes İlkelerine Göre Yapılandırılmış Geometri Etkinliklerinin Öğrenci Başarısına ve Kalıcılığa Etkisi

Bu çalışmada; Dienes'in ilkelerine (yapılandırmacılık, dinamiklik, matematiksel değişkenlik ve algısal değişkenlik) göre yapılandırılmış öğretimin 4.sınıf öğrencilerin geometri başarısı ve kalıcılığa etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışma, ön-test son-test kontrol gruplu yarı-deneysel desene göre tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Nevşehir ili merkez ilkokullarındaki üç farklı okulun birer şubelerinde öğrenim görmekte olan ve "Geometri Düzey Belirleme Testi" sonucunda birbirine denk dördüncü sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Çalışma iki deney grubu ve bir kontrol grubu ile yürütülmüştür. Çalışma 39 ders saati sürmüştür. Deney gruplarında Dienes ilkelerine göre öğretim yapılırken, kontrol grubunda öğretim sürecine araştırmacı tarafından müdahale edilmemiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak "Geometri Düzey Belirleme Testi" kullanılmıştır. Araştırma sürecinden elde edilen ön-test, son-test ve kalıcılık testi puanlarına ait ortalamaların karşılaştırılmasında Kovaryans (ANCOVA) ve ilişkili örneklemler t-testi (paired-sample t-test) analizi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara bakıldığında; deney gruplarında Dienes ilkelerine göre yürütülen öğrenme etkinliklerinin geometri başarısına etkisi araştırmacı tarafından öğretime müdahale edilmeyen kontrol grubunun başarısından yüksek çıkmıştır. Deney 1 ve Deney 2 gruplarının "Geometri Düzey Belirleme Testi" son-test puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık bulunmazken, deney grupları ile kontrol grubu arasında anlamlı farklılık çıkmıştır. Uygulama bitiminden üç hafta sonra uygulanan kalıcılık testi sonuçlarına bakıldığında ise, tüm gruplarda öğrenilen bilgilerin bir kısmının hatırlanmadığı ya da unutulduğu görülmüştür. Grupların kalıcılık testi puanları sontest puanlarına göre 5-7 puan arası azalmıştır. Her ne kadar kalıcılık puanları açısından gruplar arası anlamlı bir fark görülmese de, grupların kalıcılık puanları son test puanları açısından karşılaştırıldığında kontrol grubundaki düşüşün önemli olduğu söylenebilir.

The Effects of Using Geometry Activities Based on Dienes' Principles on 4th Graders' Success and Retention of Learning *

This study aimed to investigate the effects of geometry instruction based on Dienes' principles (constructivity, dynamic, mathematical variability and conceptual variability principles) on 4th graders' geometry success and retention of learning. It was a pretestposttest control group quasi-experimental study. The study group comprised three classes of 4th graders from three different elementary schools in Nevşehir who had been shown to be identical via a "Geometry Level Identification Test". The study was conducted with two experimental groups and a single control group. The study took 39 class hours. While instruction in the experimental groups was based on Dienes' principles, the researcher did not intervene in the instructional process in the control group. The data collection tool used in the study was the "Geometry Level Identification Test". In comparing the pretest, posttest and retention test mean scores, Covariance (ANCOVA) and paired-sample t-test analyses were used. The results revealed that the experimental groups, which experienced learning activities based on Dienes' principles, had better geometry success than the control group where instruction was not manipulated. While no significant difference emerged between the "Geometry Level Identification" posttest mean scores of the two experimental groups, both groups differed significantly from the control group. The retention test given three weeks following the study showed that some information had been forgotten by all three groups. The retention test scores of the groups were 5-7 points lower than their posttest scores. Even though a significant difference was not found between the retention scores of the groups, it may be stated that the decline in the control group was noteworthy.

PDF

___

Albaladejo, I. M. R., Garcia, M. ve Codina, A. (2015). Developing mathmatical compedenciesin secendary students by introducing dynamic geometry systems in the classroom. Education and Science, 40(177), 43-58.
Altunay, D. (2004). Oyunla desteklenmiş matematik öğretiminin öğrenci erişisine ve kalıcılığa etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Arseven, A. (2010). Gerçekçi matematik öğretiminin bilişsel ve duyuşsal öğrenme ürünlerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Ayaz, M. F. ve Şekerci, H. (2015). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının akademik başarıya ve tutuma etkisi: bir meta-analiz çalışması. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12-2(24), 27-44.
Battista, M. T. (2002). Learning geometry in a dynamic computer environment. Teaching Children Mathematics, 8(6), 333-339.
Bloom, B. S. (2012). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme (D. A. Özçelik, Çev.). Ankara: Pegem Akademi.
Burns, M. (2007). About teaching mathematics A K-8 Resource. USA: Math Solutions.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (11. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
Büyüköztürk, Ş. (2014). Deneysel desenler (4. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (3. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
Cathcart, W. G., Pothier, Y. M., Vance, J. H. ve Bezuk, N. S. (2003). Learning mathematics in elementary and middle schools (3. bs.). New Jersey: Prentice Hall.
Clements, D. H. (1998). Geometric and spatial thinking in young children. National Science Foundation, Arlington, VA. ERIC veritabanından erişildi (ED436232).
Clements, D. H. ve Battista, M. (1992). Geometry and spacial reasoning. D. Grouws (Ed.), Handbook of research on mathematics teaching and learning içinde (s. 420-464). New York: Macmillan.
Cohen, J. (1977). Statistical power analysis for the behavioral sciences (Düzenlenmiş bs.). London: Academic.
Cross, C. T., Woods, T. A. ve Schweingruber, H. (2009). Mathematics learning in early childhood. Washington, DC: National Academies.
Çağlar, G. (2010). Yapılandırmacı yaklaşımın matematik öğretimine (ilköğretim 7. sınıflarda) etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Çilingir, E. (2015). Gerçekçi matematik eğitimi yaklaşımının ilkokul öğrencilerinin görsel matematik okuryazarlığı düzeyine ve problem çözme becerilerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Demircioğlu, H. ve Atasoy, Ş. (2006). Çalışma yapraklarının geliştirilmesine yönelik bir model önerisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 71-79.
Dickson, L., Brown, M. ve Gibson, O. (1984). Children learning mathematics a teacher's guide to recent research. London: The Alden Press Ltd, Oxford.
Dienes, Z. P. (1960). Building up mathematics (4. bs.). London: Hutchinson Educational.
Dienes, Z. P. (1964). Insight into arithmetical processes. The School Review, 72(2), 183-200.
Dienes, Z. P. ve Golding, E. W. (1971). Approach to modern mathematics. New York: Herder and Herder.
Driskell, S. O. S. (2004). Fourth-grade students' reasoning about properties of two dimensional shapes. (Yayımlanmamış doktora tezi). University of Virginia, USA.
Duatepe Paksu, A. ve Ubuz, B. (2009). Effects of drama-based geometry instruction on student achievement, attitudes, and thinking levels. The Journal of Educational Research, 102(4), 272-286. doi:10.3200/JOER.102.4.272-286
Duatepe Paksu, A., İymen, E. ve Pakmak, G. S. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının dörtgenlerin köşegenleri konusundaki kavram görüntüleri. Eğitim ve Bilim, 38(167), 162-178. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/1633/474 adresinden erişildi.
Efendioğlu, A. (2006). Anlamlı öğrenme kuramına dayalı olarak hazırlanan bilgisayar destekli geometri programının ilköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına ve kalıcılığa etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Faggiano, E. (2012). About physical and technological manipulation in primary and lower secondary school geometry education. 12th International Congress on Mathematical Education'da sunulmuş bildiri, COEX, Seoul, Korea.
Fidan, Y. ve Türnüklü, E. (2010). İlköğretim 5.sınıf öğrencilerinin geometrik düşünme düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 185-197.
Fossa, A. J. (2003). On the ancestry of Z. P. Dienes's theory of mathematics education. Revista Brasileira de História da Matemática, 3(6), 79-81.
Gecu, Z. ve Satici, A. F. (2012). The effects of using digital photographs with Geometer's Sketchpad at 4th grade. Social and Behavioral Sciences, 46, 1956-1960. doi:10.1016/j.sbspro.2012.05.410
Gningue, S. M. (2000). The use of manipulatives in middle school Algebra: An application of Dienes variability principles (Yayımlanmamış doktora tezi). Columbia Üniversitesi, Columbia.
Gningue, S. M. (2006). Students working within and between representations: An application of dienes's variability principles, For the Learning of Mathematics, 26(2), 41-47.
Gökbulut, Y. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının geometrik cisimler konusundaki pedagojik alan bilgileri (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Gökbulut, Y. ve Ubuz, B. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının prizma bilgileri: Tanım ve örnekler oluşturma. İlköğretim-Online, 12(2).
Heddens, J. W. ve Speer, W. R. (1995). Today's mathematics: activities and instructional ideas. New Jersey: Prentice-Hall.
Heppner, P. P., Kivlighan, D. M. J. ve Wampold, B. E. (1999). Research design in counseling (2. bs.). Belmont, CA: Wadsworth.
Hoffer, A. (1983). van Hiele based research. R. Lesh ve M. Landua (Ed.), Acquisition of mathematics concepts and process içinde (s. 201-226). USA: Academic.
Işık, E. ve Çağdaşer, B. T. (2009). Yapısalcı yaklaşımla cebir öğretiminin 6. sınıf öğrencilerinin matematiğe yönelik tutumlarına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 941-954.
İnan, H. Z. ve Doğan Temur, Ö. (2010). Understanding kindergarten teachers' perspectives of teaching basic geometric shapes: A phenomenographic research. ZDM Mathematics Education, 42, 457-468.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (24. bs.). Ankara: Nobel.
Kurt, E. S. (2015). Gerçekçi matematik eğitiminin uzunluk ölçme konusunda başarı ve kalıcılığa etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Martin, T., Lukong, A. ve Reaves, R. (2007). The role of manipulatives in arithmetic and geometry tasks. Journal of Education and Human Development, 1(1). http://www.scientificjournals.org/journals2007/articles/1073.htm adresinden erişildi.
Meng, C. C. ve Sam, L. C. (2013). Enhancing primary pupils' geometric thinking through phase-based instruction using the geometer's sketchpad. Asia Pacific Journal of Educators and Education, 28, 33-51.
Miller, S. P. ve Mercer, C. D. (1997). Educational aspects of mathematics disabilities. Journal of Learning Disabilities, 30(1), 47-56.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2009). İlköğretim matematik dersi 1-5. sınıflar öğretim programı. Ankara: MEB - Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı Yayıncılık.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2014). TIMSS 2011 ulusal matematik ve fen raporu 4. sınıflar. http://timss.meb.gov.tr/wp-content/uploads/TIMSS-2011-4-Sinif.pdf adresinden erişildi.
National Council of Teachers of Mathematics. (2001). Navigating through geometry in prekindergarten- grade2. Reston, VA.
Olkun, S. (2003). Comparing computer versus concrete manipulatives in learning 2D geometry. Journal of Computers in Mathematics and Science Teaching, 22(1), 43-56.
Olkun, S. (2005). Türkiye'de ilköğretim düzeyinde matematik eğitimine program ve işleniş açısından genel ve eleştirel bir bakış. A. Altun ve S. Olkun (Ed.), Güncel gelişmeler ışığında ilköğretim: matematik, fen, teknoloji, yönetim içinde (s. 59-76). Ankara: Anı Yayıncılık.
Olkun, S. ve Altun, A. (2003). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar deneyimleri ile uzamsal düşünme ve geometri başarıları arasındaki ilişki. The Turkish Online Journal of Educational Technology, TOJET, 2(4), 86-91.
Olkun, S. ve Aydoğdu, T. (2003). Üçüncü uluslararası matematik ve fen araştırması (TIMMS) nedir? Neyi sorgular? Örnek geometri soruları ve etkinlikler. İlköğretim-Online 2(1).
Olkun, S. ve Sinoplu, N. B. (2008). The effect of pre-engineering activities on 4th and 5th grade students' understanding of rectangular solids made of small cubes. International Online Journal of Science and Mathematics Education, 8, 1-9.
Olkun, S. ve Toluk Uçar, Z. (2012). İlköğretimde etkinlik temelli matematik öğretimi (4. bs.). Ankara: Eğiten.
Olkun, S., Altun, A. ve Smith, G. G. (2005). Computers and 2D geometric learning of Turkish fourth and fifth graders. British Journal of Educational Technology, 36(2), 317-326.
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi. (2012). 2012 lisans yerleştirme sınavları sonuçları. http://www.osym.gov.tr/dosya/1-60607/h/2012-lyssayisalbilgiler23072012.pdf adresinden erişildi.
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi. (2013). 2013 lisans yerleştirme sınavları sonuçları. http://www.osym.gov.tr/dosya/1-69292/h/2013-lyssayisalbilgilerbasin.pdf adresinden erişildi.
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi. (2015). 2015 lisans yerleştirme sınavları sonuçları. http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2015/LYS/2015LYSSAYISALBILGILER30062015.pdf adresinden erişildi.
Öksüz, C. ve Uça, S. (2011). Matematik dersinde probleme dayalı öğrenme üzerine bir örnek olay. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 20-29.
Özçakır Sümen, Ö. (2013). GeoGebra yazılımı ile simetri konusunun öğretiminin matematik başarısı ve kaygısına etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Post, T. (1981). The role of manipulative materials in the learning of mathematical concepts. M. M. Lindquist (Ed.), In Selected Issues in Mathematics Education içinde (s. 109-131). Berkeley, CA: National Society for the Study of Education and National Council of Teachers of Mathematics, McCutchan, VA.
Post, T. ve Reys, R. E. (1979). Abstraction generalization and design of mathematical experiences for children. K. Fuson ve W. Geeslin (Ed.), Models for mathematics learning içinde (s. 117-139). Columbus, OH: ERIC/SMEAC.
Programme for International Student Assessment. (2003). PISA 2003 ulusal nihai rapor. http://pisa.meb.gov.tr/wp-content/uploads/2013/07/PISA-2003-Ulusal-Nihai-Rapor.pdf adresinden erişildi.
Programme for International Student Assessment. (2006). PISA 2006 ulusal ön rapor http://yegitek.meb.gov.tr/dosyalar%5Cdokumanlar%5Culuslararasi/pisa_2006_ulusal_on_raporu. pdf adresinden erişildi.
Sarı, S. ve Bulut, S. (2013). Somut materyallerle geometri öğretiminin dördüncü sınıf öğrencilerinin geometri başarısına ve ders işlenişine yönelik düşüncelerine etkilerinin incelenmesi. 12. Matematik Sempozyumu'nda sunulmuş bildiri, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Siew, N. M. ve Chong, C. L. (2014). Fostering students' creativity through van Hiele's 5 phase-based tangram activities. Journal of Education and Learning, 3(2), 66-80.
Siew, N. M., Chong, C. L. ve Abdullah, M. R. (2013). Facilitating students' geometric thinking through Van Hiele's phase-based learning using tangram. Journal of Social Sciences, 9(3), 101-111.
Sriraman, B. (2008). The legacy of Zoltan Paul Dienes. B. Sriraman (Ed.), Mathematics education and the legacy of Zoltan Paul Dienes içinde (s. vii-x). Charlotte, NC: Information Age.
Sriraman, B. ve English, L. D. (2005). On the teaching and learing of Dienes' principles. ZDM, 37(3), 258- 262.
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2012). Using multivariate statistics (6. bs.). USA: Pearson.
Tekin, H. (1991). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (13. bs.). Ankara: Yargı.
Tertemiz, N. (2005). İlköğretim ikinci sınıf matematik dersi sayılar ünitesinin değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 25-45.
Terzi, M. (2010). Van Hiele geometrik düşünme düzeylerine göre tasarlanan öğretim durumlarının öğrencilerin geometrik başarı ve geometrik düşünme becerilerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Toptaş, V. (2007). İlköğretim matematik dersi (1-5) öğretim programında yer alan 1.sınıf geometri öğrenme alanı öğrenme-öğretme sürecinin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Toptaş, V. (2008). Geometri öğretiminde sınıfta yapılan etkinlikler ile öğretme-öğrenme sürecinin incelenmesi. İlköğretim Online, 7(1), 91-110.
Toptaş, V. (2010). İlköğretim matematik dersi (1-5) öğretim programı ve ders kitaplarında geometri kavramlarının sunuluşunun incelenmesi. İlköğretim Online, 9(1), 136-149.
Trends in International Mathematics and Science Study. (1999). TIMSS 1999 ulusal raporu. http://timss.meb.gov.tr/wp-content/uploads/timss_1999_ulusal_raporu.pdf adresinden erişildi.
Trends in International Mathematics and Science Study. (2011). TIMSS 2011 ulusal matematik ve fen raporu: 4. sınıflar. http://timss.meb.gov.tr/wp-content/uploads/TIMSS-2011-4-Sinif.pdf adresinden erişildi.
Turgut, M. F. (1990). Eğitimde ölçme ve değerlendirme metotları (7. bs.). Ankara: Saydam.
Tutak, T. (2008). Somut nesneler ve dinamik geometri yazılımı kullanımının öğrencilerin bilişsel öğrenmelerine, tutumlarına ve van Hiele geometri anlama düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Tutak, T., Türkdoğan, A. ve Birgin, O. (2009). The effect of geometry teaching with CABRI to learning levels of forth grade students. e-Journal of New World Sciences Academy Physical Sciences, 4(2), 26-35.
van Hiele, P. M. (1959). The child's thought and geometry. http://geometryandmeasurement.pbworks.com/f/VanHiele.pdf adresinden erişildi.
Velo, J. (2001). The impact of Dynamic Geometry Software on student's abilities to generalize in geometry (Yayımlanmamış doktora tezi). The Ohio State Üniversitesi, Ohio.
Yenilmez, K. ve Yaşa, E. (2008). İlköğretim öğrencilerinin geometrideki kavram yanılgıları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XXI(2), 461-483.
Yiğit, A. (2007). İlköğretim ikinci sınıf seviyesinde bilgisayar destekli eğitici matematik oyunlarının başarıya ve kalıcılığa etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Yücel Yumuşak, E. (2014). Oyun destekli matematik öğretiminin 4. sınıf kesirler konusundaki erişi ve kalıcılığa etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
Yücel, F. (2009). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin geometrik düşünme düzeyleri ve buluş yoluyla geometri öğretiminin öğrencilerin geometrik düşünme düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Zaranis, N. (2014). The use of ICT in the first grade of primary school for teaching circles, triangles, rectangles and squares. http://rehab-workshop.org/IDEEpapers/idee2014_submission_10.pdf adresinden erişildi.
Zhang, X. (2012). Enriching fifth-graders' concept images and understandings of unit fractions (Yayımlanmamış doktora tezi). Illinois State Üniversitesi, USA.