Eğitim Müfettişlerinin Görevlerinden Dolayı Yaşadıkları Stres Düzeyinin İncelenmesi

Araştırmanın amacı, eğitim müfettişlerinin denetim görevlerinden dolayı yaşadıkları stres düzeyini belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 2009-2010 akademik yılında İstanbul ilinde çalışan 208 eğitim müfettişi oluşturmaktadır. Veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen "Eğitim Müfettişlerinin Stres Düzeyini Belirleme Ölçeği" ile toplanmıştır. Ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0,90 olarak bulunmuştur. Veriler aritmetik ortalama, standart sapma, t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları, eğitim müfettişlerinin rol çeşitliğinden dolayı orta düzeyde stres yaşadıkları; denetimin etkisizliği ve çalışma koşullarından dolayı daha fazla stres yaşadıkları ve iletişim sorunlarından dolayı da normalden daha fazla stres yaşadıklarını ortaya koymuştur. Genel olarak eğitim müfettişlerinin denetim görevlerinden dolayı orta düzeyde stres yaşadıkları anlaşılmıştır. Araştırmada cinsiyet, yaş, ödül almış olma durumu ve hizmet içi eğitim değişkenleri bakımından anlamlı farklılıklar bulunurken, müfettişlerin eğitim durumları ve kıdem değişkenlerine göre herhangi bir fark bulunmamıştır.

Examining Education Supervisors' Stress Level They Experience Due to Their Duties

The main purpose of this study is to determine education supervisors' stress level they experience due to their duties. The working group comprised of 208 education supervisors employed in İstanbul province in the 2009-2010 academic year. The data were gathered through Education Supervisors' Stress Level Determination Scale (ESSLDS) developed by the researchers themselves. The Cronbach Alpha reliability coefficient of the scale was found as 0, 90. The data were analyzed with arithmetic mean, standard deviation, t-test and one-way variant analysis method (ANOVA). The results reveal that the education supervisors experience moderate level stress due to variety of their duties; a bit higher stress due to inefficiency of supervision and difficulties of working conditions; lower than normal level stress regarding of communication problems. In general, education supervisors experience moderate level stress due to their supervisory duties they carry out. While there are significant differences in gender, age, number of rewards and number of in-service training variables, there is no significant difference concerning education and professional experience variables.

PDF

___

Açıkgöz, S. (2001) Türk ulusal eğitiminde Teftiş Sisteminin Yapısı, İşleyişi, Sorunları ve Öneriler. 2000 Yılında Türk Milli Eğitim Örgütü ve Yönetimi Ulusal Sempozyumu, l 1-13 Ocak 2001 (s.107-118), Ankara: Ankara: Öğretmen Hüseyin Hüsnü Tekışık Eğitim Araştırma Geliştirme Vakfı Yayınları, 4.
Akinboye , J.O., Akinboye, D. & Adeyemo D. A. (2002). Coping with Stress in Life and Workplace. Nigeria: Stirling Horden Publishers.
Altındağ, M. (2007). İlköğretim Müfettişlerinin Rehberlik, Değerlendirme ve Soruşturma Rolleri Hakkında Ankara İli Öğretmen Ve Müfettişlerinin Görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Arnold, H.J. & Feldman, D.C. (1986). Organizational Behavior. McGraw-Hill.
Baltaş, A.ve Baltaş Z. (1999). Stres ve Başa Çıkma Yolları. (19.baskı) İstanbul: Remzi Yayınevi
Barnes, J., Cote, J., Cudeck, R., Malthouse, E. (2001). Factor analysis--checking assumptions of normality before conducting factor analysis. J. Consum. Psychol. 10(1, 2), 79-81.
Barrick, K.R. (1989). Burnout and Job Satisfaction of Vocational Supervisors. Ohio Univervity, Winter, 35-41.
Başaran, A. (1986). İlköğretim Kurumlarında Grupla Teftiş Uygulamaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Başaran, A. ve Bozkurt, E. (Ed.) (2003) Türk Millî Eğitim Teftiş Sisteminde Yapılanma Sorunu (s.62-66). Ankara: Tem-Sen Yayınları.
Başaran, A. ve Özdemir, T. (2001). Çağdaş ve Demokratik Eğitimde Teftiş, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Bhagat, R.S., McQuaid, S. J., Lindholm, H. & Segovis, J. (1985). Total life stress: A Multimethod Validation of the Construct and Its Effects on Organizationally Valued Outcomes and Withdrawal Behaviors. Journal of Applied Psychology. 70(1), 202-214.
Billingsley, B.S. & Cross, L. H. (1992). Predictors of Commitment, Job Satisfaction, and Intend to Stay In Teaching: A comparison of General and Special Educators, The Journal of Special Education, 25(4), 453-471.
Boehlko, J. (2009). What Are Causes Of Stres? Journal of Physiology, 45(2), 1-12.
Bozkurt, E. (Ed.) (2003), Türk Millî Eğitim Teftiş Sisteminde Yapılanma Sorunu (s.192-219), Ankara: Tem- Sen Yayınları
Cedoline, A.J. (1982). Job Burnout in Public Education: Symptoms, Causes and Survival Skills. Teachers Collage, Columbia University, 1(3), 1-34.
Derogatis, L. R. (1987). The Derogatis Stress Profile (DSP): Quantification of Psychological Stress. Adv. Psychosom. Med., 17, 30-54.
Doğanay, E. (2006). Taşra Birimlerindeki İlk ve Orta Öğretim Kurumlarında Yürütülen Teftiş Hizmetlerinin Karşılaştırılması (Van İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
Gündüz, Y. (2008). Avrupa Birliğine Uyum Sürecinde Millî Eğitim Bakanlığı Teftiş Sisteminin Yenilenme İhtiyacı. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Harman, M. (1998). Sınıf Öğretmenlerine Uygulanacak Teftiş Form Önerisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
Hobfalll, S. (1989). Conservation of Resources: A New Attempt at Conceptualizing Stress. American Psychologist, 44, 513-524.
Jones, L. (2009). Causes of Stress at Work and Implications for Interventions. School of Psychology, 32(5), 1-23.
Karasar, N. (2004). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kavas, E. (2005). İlköğretim Müfettişlerinin Denetim Davranışlarına İlişkin Öğretmen Algı ve Beklentileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
Lambie, W.G. (2006). Burnout Prevention: A Humanistic Perspective and Structured Group Supervision Activity. Journal of Humanistic Councelling, Education and Development, 45, 32-44.
Maslach, C., Schaufeli, W.B. & Leiter, M.P. (2001). Job Burnout, Annual Review of Psychology, 52, 397-422.
Micklevitz, S.A. (2001). Proffesional Burnout, Illioanlis Parksi and Recreation, Special Focus, 27, 27-44.
O'Driscoll, M.P., & Beehr, A. T. (1994). Supervisor Behaviors, Role Stressors and Uncertainty as Predictors of Personal Outcomes for Subordinates. Journal of Organizational Behavior, 15(2), 141-155.
Onat, M., Civelek, H., Cengiz, C., Budak, M., Erçakmak, Y., Demir, S., Seçkin, N. ve Öz, M. (2003). T.C. MEB. Teftiş Sistemi Çalışma Grubu (1979), Ankara: Tem-Sen Yayınları.
Pennington, C. M., & Ho, B. (2009). Acomparison of Work related Attitudes of TESOL Members with Other Educators and Employee Groups: An International Survey Using the Maslach Burnout Inventory. The Journal of Educational Physchology, 32(2), 29-38.
Phares, J. E. (1988). Anxiety and Stress Introduction to Personality. (2nd Edition). USA: Scottt and Foresman Company.
Pines, A.M. (1993). Burnout. In Existential Perspective. In W.B Schaufeli, C. Maslach & T. Marek (Ed.), Proffesional Burnout: Recent Developments ın Theory and Research. Taylor & Francis, 33-51.
Pines, A.M. & Aronson, E. (1983). Combatting Burnout: Causes and Cures (2nd edition), New York: Free Press.
Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (1998). Örgütsel Psikoloji. Bursa: Alfa Yayınları.
Sarafino, E.P. (1994). Health Psychology: Biopsychosocial Interactions. Second Edition. New York: John Wiley & Sons, Inc.
Scheier, M. F. & Charles S. C. (1987). Dispositional Optimism and Physical Well-being: The Influence of Generalized Outcome Expectancies on Healht. Journal of Personality, 51(2), 169-210.
Scherer, R. F., Wiebe F. A., Luther, D. C., & Adams J. S. (1988). Dimensionality of coping: Factor stability using the ways of coping questionnaire. Psychological Reports, 62, 763-770.
Schwab, L. R., Jackson, E, S. & Schuler, S. R. (1986). Educator Burnout: Sorces and Consequences. Educational Quarterly, 10(3), 14-30.
Tekışık, H. H. (2003). Millî Eğitimde Teftiş ve Müfettiş Sorunu. Ankara: Tem-Sen Yayınları.
Vieira, A. L. (2011). Interactive LISREL in Practice, Getting Started with a SIMPLIS Approach, Springer Heidelberg Dordrecht, London New York.
Wisniewski, L., & Gargiulo, R.M. (1997). Occupational Stres and Burnout among Special Educators: A Review of the Literature. The Journal of Special Education, 31(3), 325- 346.
Yıldırım, B. (2001). İlköğretim Etkinliği İçin Yeni Bir İletişim Modeli Önerisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 213-224.
Yıldırım, N. (2011). Müfettişlik Mesleğinin Eğitim Müfettişleri Üzerindeki Etkileri. International Journal of Educational Research, 2(3), 35-51.
Zalaquett, P.C., & Wood, R. J. (1998). (Eds.), Evaluating stress: A book of resources, Lanhan, MD: The Scarecrow Press.