Türkiye’de Zeytinyağı Üreticileri Açısından Lisanslı Depoculuk Sistemi

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de zeytinyağı sanayicilerinin lisanslı depoculuk sistemi hakkındaki görüş ve beklentilerini belirlemektir. Araştırmada tesadüfi olarak seçilen 53 zeytinyağı işletmesi ziyaret edilmiş ve amaca uygun hazırlanan anket formları yöneticilerle yüz yüze görüşülerek doldurulmuştur. Sanayicilerin lisanslı depoculuk sistemine ilişkin görüşlerinin ölçülmesinde Beşli Likert Ölçeği kullanılmıştır. İşletme yöneticilerinin lisanslı depoculuk hakkındaki görüşleri açısından temel özellikleri gruplandırılmış; elde edilen gruplar arasında farklılık olup olmadığını belirlemek için Varyans (one-way Anova), Kruskall-Wallis ve Khikare analizleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, zeytinyağı sanayicilerinin genel olarak lisanslı depoculuk sistemi ve işleyişi hakkında bilgi sahibi olmadıkları belirlenmiştir. Yasal düzenlemelerin hayata geçirilebilmesi ve sistemden beklenen faydaların sağlanabilmesi için, sektördeki tüm paydaşların sistemle ilgili konularda bilgilendirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Lisanslı depoculuk sistemi, zeytinyağı, yağhane, Turkey

The Warehouse Receipt System in terms of Olive Oil Producers in Turkey

The aim of this study is to determine the views of the warehouse receipt system and the expectations of olive oil producers in Turkey. To carry out the research, 53 randomly selected olive oil firms were visited, and through face-to-face meetings with the managers the relevant questionnaires were filled in. The five-point Likert Scale was used to measure the producers’ views regarding the warehouse receipt system. The analysis of the variance, the Kruskall-Wallis and the Chi-Square tests were used in order to analyse difference between the groups of managers in terms of their views of licensed warehousing. As a result of the research, it was determined that in general, olive oil producers have no knowledge about the warehouse receipt system and its functioning. In order to both implement legal regulations and to ensure the expected benefits from the system, it was recommended to inform all the stakeholders in the sector on the issues related to the system.

Keywords:

Warehouse receipt system olive oil, olive mill, Turkey, İzmir,

PDF

___

Anonymous, 2013. Kalite Güvence Sistemi ve ISO 9000 Standartları, http://www.istanbul.edu.tr/eng/metalurji/selim/ tky4%2087-112. pdf, Accessed: October, 2013. (in Turkish).
Carter M. and Waters E, 2004. Rethinking Rural Finance: A Synthesis of the Paving the Way Forward for Rural Finance Conference, Collaborative Research Support Program, University of Wisconsin Madison, Washington DC-United States of America.
Coulter J. and Onumah G, 2002. The Role of Warehouse Receipt Systems in Enchanced Commodity Marketing and Rural Livelihoods in Africa, Food Policy, 319-337 pp.
Coulter, J., 2009. Review of warehouse receipt system and inventory credit initiatives in Eastern and Southern Africa, UNCTAD. All ACP Ag. Commodities Programme (AAACP).
Çukur, F., Demirbaş, N., Çukur, T., Dayan, V. and Uzun, A.Ç., 2015. Evaluation of Attitudes and Behaviors on Food Safety and Quality Management Systems of Firm Owners in Olive Oil Enterprises: The Case Study of Mugla Province-Turkey, Journal of Agricultural Science and Technology, Supplementary Issue: 1653-1668.
EBSO, 2012. Hizmete Özel Rapor.(Special Report). (in Turkish).
EİB, 2012. Hizmete Özel Rapor.(Special Report). (in Turkish).
Erbay, R., 2007. Lisanslı Depoculuğun ve Teslimata Bağlı İşlemlerin Türkiye Tarım Ürünleri Piyasasına ve Vadeli İşlemlere Olası Etkileri, İstanbul Ticaret Odası, 2007-26, İstanbul, 119 pp. (in Turkish).
FAO, 2015. http://faostat.fao.org/ Accessed : July, 2015.
GTHB, İzmir İl Müdürlüğü, 2012. Hizmete Özel Rapor. (Special Report). (in Turkish).
GTB, 2013. Kuruluş ve Faaliyet İzni Verilen Lisanslı Depolar, www.gumrukticaret.gov.tr, Accessed: Jun, 2013. (in Turkish).
Güriş, S. and Astar M, 2014. Bilimsel Araştırmalarda SPSS ile İstatistik, ISBN: 978-975-353-418-5, İstanbul, 430pp. (in Turkish).
Höllinger, F. and Rutten, L., 2009. The use of warehouse receipt finance in agriculture in ECA countries, Technical Background Paper for the World Grain Forum 2009, St. Petersburg, Russian Federation, 6-7 June.
IOC (a), 2015. http://www.internationaloliveoil.org/estaticos/view/ 131-world-olive-oil-figures Accessed : July, 2015.
IOC(b), 2015. Survey and Assessment Division, http://www.internationaloliveoil.org/estaticos/view/130-survey-and-assessment-division, Accessed : July, 2015.
İZTO, 2012. Hizmete Özel Rapor. (Special Report). (in Turkish).
Kalaycı, S., 2008. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, 426 pp. (in Turkish).
Karabaş, S. and Gürler, A.Z., 2010. Lisanslı Depoculuk Sisteminin İşleyişi ve Türkiye'de Uygulanabilirliği, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 1: 196-210. (in Turkish).
La Grande, M.D., 2002. Feasibility Study for a Regional Warehouse Receipt Program for Mali, Senegal and Guinea, Abt Associates Inc., Montgomery-United States of America.
Lacroix, R. and Varangis, P., 1996. Using Warehouse Receipts in Developing and Transition Economies, Finance and Development, 3: 36-39..
Lavee, S., Navero, D.B., Bongi, G., Jardak, T., Loussert, R., Martin, G.C. and Trigui, A., 1997. Zeytinin Biyolojisi ve Fizyolojisi, Dünya Zeytin Ansiklopedisi, IOC, ISBN 84-01-61944-0, 59-105 pp.
Lyimo, A.P., 2009. Warehouse Receipt System Rudi Experience, ESAANET Nairobi Meeting, 17th May 2009.
Malhotra, 1996. Marketing Research: An Applied Orientation, 2.ed., Prentice-Hall International Inc, Upper Saddle River, New Jersey, 890 pp.
Martin, E. and Bryde, P., 1999. Grain Receipts in Economies in Transition: An Introduction to Financing of Warehouse Receipts, Agricultural Finance and Credit Infrastructure in Transition Economies, Org. Econ Cooperat and Dev, Moscow, 218-232 pp.
Newbold, P., 1995. Statistics for Business and Economics, Prentice Hall International Editions, New Jersey, 867 pp.
Official Gazette, 2013. http://www.resmigazete.gov.tr/default.aspx, Accessed: Jun, 2013. (in Turkish).
Onumah, G., 2010. Implementing warehouse receipt systems in Africa potential and challenges, Fourth African Agricultural Markets Program Policy Symposium, September 6-7, Lilongwe, Malawi.
Saran, P., Bindra, P.S., Mehta, S.M., Mishra, A., Unnikrishnan, K., Kaul, A., Taori, K.J., Kumar, S., Bansal, R.K., Vilasachandran, T. and Samantaray, M.K., 2005. Report of The Working Group on Warehouse Receipts and Commodity Futures, Dep. Res.Bank of India.
Savran, M.K. and Demirbaş, N., 2011. Türkiye’de Sofralık Zeytinde Kalite Sorunu ve Öneriler, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25(2): 89-99. (in Turkish).
Saygılıer, G.D., 2009. İzmir Pamuk Borsasının Etkinleşememe ve Gelişememe Nedenleri, Çözüm Önerileri, YL Tezi, Marmara Ü. Sosyal Bilimler Ens., İşletme ABD. (in Turkish).
Tekçe, H., 2006. Türkiye Vadeli İşlemler Borsasının Polonya Örneği ile Karşılaştırılması, YL Tezi, Marmara Ü. Bankacılık ve Sigortacılık Ens., Sermaye Piyasası ve Borsa ABD. (in Turkish).
Tosun, D., Savran, M.K., Niyaz, Ö.C., Keskin, B. and Demirbaş, N., 2014. The Evaluation of the Warehouse Receipt System for Agro-Food Products in Turkey, Anadolu Journal of Agricultural Sciences, 29(3):240-247.
Ünal, M.R., 2011. Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Araştırma Raporu, Fırat Kalkınma Ajansı, Malatya, 36 pp. (in Turkish).
Üzümoğlu, S.S., 2008. Tarımsal Ürün Borsaları ve Vadeli İşlemler, YL Tezi, Kocaeli Ü., Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme ABD. (in Turkish).