Nilgün MORDOĞAN, Bihter ÇOLAK ESETLİLİ, Şafak CEYLAN, Evren GÜNEN, Hakan ÇAKICI

Organik Gübrelemenin Zeytinin Makro Element İçeriği ile Verim ve Bazı Kalite Özelliklerine Etkisi*

Bu araştırmada organik gübrenin (sığır gübresi) 0, 75, 150 ve 225 kg/ağaç dozlarının sofralık zeytin ağaçlarında yaprak ve meyvenin makro element içeriklerine, verim ve bazı kalite özelliklerine etkileri incelenmiştir. Zeytin beslenmesinde önemli bir etkiye sahip olan organik gübre, yapraklarda N, K, Mg içeriğini kontrole göre önemli olarak arttırmıştır. Sağlıklı beslenme de önemli bir yeri olan zeytin meyvesinde ise N, P, K, Mg değerlerini yükseltmiştir. Ayrıca meyve verimi ve et/çekirdek oranında kontrole göre önemli olarak artışlar belirlenmiştir. En yüksek verim en yüksek uygulama dozu olan 225 kg/ağaç uygulamasında elde edilmiştir. Yaprak ve meyvede makro element içerikleri Mg dışında yıllara bağlı önemli bir değişim göstermemiştir. Magnezyum değerlerinin yaprak ve meyvede ikinci yıl daha yüksek olduğu belirlenmiştir.

Effect of Organic Fertilization on Macro Element Content, Yield and Some Quality Properties of Olive

Tn this study, the effect of 0, 75, 150 and 225 kg/tree doses of cattle manure on macro element content, yield and some quality properties of leaf and fruit of olive trees was investigated. Nitrogen, K, Mg content in the leaves increased significantly with organic fertilizer that has a major impact in the olive nutrition compared to the control. N, P, K, Mg content of olive fruit which plays an important role in a healthy diet were increased by organic fertilizer applications. Significant increase were also determined in the fruit yield and meat/core ratio compared to the control. The maximum yield was obtained with the application of 225 kg/tree dose that was the highest. Macro elements content in leaves and fruits didn't show a significant change depending on the years except Mg. Magnesium value in leaves and fruits were found to be higher in the second year.

PDF

___

Açıkgöz, N., M.E. Akkaş, A. Moghaddam ve K. Özcan. 1993. Tarist PC'ler için istatistik ve kantitatif genetik paketi. Uluslararası Bilgisayar Uygulamaları Semp. 133, 19 Ekim 1993 Konya.
Aksalman, A., Ü. Dikmelik, G. Püskülcü ve N. Özgen. 1993. Aydın yöresi zeytinlerinin beslenme durumunun tespiti (Sonuç Raporu). Zeytincilik Araştırma Enstitüsü. Bornova-İzmir.
Anonim. 1998. İzmir ilçelerinin ekonomik profili ve alternatif yatırım olanakları. İzmir Ticaret Odası Yayın No:54.
Anonim. 2014. http://www.tarim.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/ BUGEM.pdf . Erişim: Aralık 2015.
Aydeniz, A. ve A. Brohi. 1991. Gübreler ve gübreleme. Cumhuriyet Üniversitesi, Tokat Ziraat Fak. Yayın No:10.
Başar, H., V. Katkat, M.A. Turan ve H. Çelik. 2000. Determination of nutritional status of some horticultural crops irrigated with various water resources around Iznik region. Workshop on Environmental Impact of Water Quality, Irrigation Practices Soil Type and Crop Interactions "Abstracts". (November 7, 2000. Antalya), p. 75.
Bingham, F.T. 1962. Chemical soil tests for available phosphorus. Soil Sci. 94: pp. 87-95.
Bremmer, R. 1965. Total nitrogen. Editor C.A. Black. Methods of Soil Analysis. Part. 2. Amer. Soc. of Agronomy Inc. Wisconsin, USA, pp 1149-1178.
Bouyoucos, G.J. 1962. Hydometer method. Improved for Making. Particle Size Analiysis of Soil Agronomy Journal, 54(5): 464-465.
Brohi, A., A. Aydeniz ve M.N. Karaman. 1995. Toprak verimliliği. Gaziosmanpaşa Üniv. Ziraat Fak. Yayınları 5. Kitaplar Serisi, 5.
Ceylan, Ş., F. Yoldaş, N, Mordoğan, B, Çolak Esetlili ve N.T. Barlas. 2012. Effect of organic and inorganic fertilizer on yield and nutrient uptake by onion cultuvated with directly seed method. VIII. International Soil Science Congress "Land Degradation and Challenges in Sustainable Soil Management". (May 15- 17 Çeşme, İzmir, TURKEY) poster.
Ceylan, Ş., F. Yoldaş ve Ö.L. Elmacı. 2013. Organik brokoli yetiştiriciliğinde hayvansal gübre kullanımı. Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırma Proje Raporu, No: 2010-ÖMYO-002.
Dikmelik, Ü. 1984. Farklı yaşlardaki memecik zeytin ağaçlarında dane ve budama artıkları ile topraktan kaldırılan azot, fosfor, potasyum miktarlarının saptanması. E.Ü. Ziraat Fak. Bitki Besleme Bölümü, Doktora Tezi.
Doran, I. ve R. Aydın. 1999. İçel yöresi zeytinliklerinin beslenme durumunun tespiti. Anadolu J. of AARI, 9(1): 105-130.
Doran, I., E. İsen, B. Pekkolay ve M. Mungan. 2006. Mardin yöresi zeytinliklerini beslenme durumunun tespiti. Dicle Üni. Ziraat Fak. Diyarbakır.
Fayed, T.A. 2010. Response of four olive cultivars to common organic manures in Libya. American-Eurasian J. Agric. & Environ. Science, 8 (3): 275-291.
Güneş, A., M. Alpaslan ve A. İnal. 2000. Bitki besleme ve gübreleme. Ankara Üni. Ziraat Fak. Yayın No: 1514, 199 s.
Hassan, A.M., N. Abd-Alhamid, B.M.A. Rawheya, H.S.A. Aly Hassan, A.A. Abdelhafez and L.F. Haggag. 2015. Effect of organic and bio-fertilization on yield and quality of "Manzanillo" olives. Middle East J. Agric. Res., ISSN 2077-4605. 4(3): 485- 493.
Hegazi, E.S., M.R. El-Sonbaty, M.A. Eissa, M.A. and T.F.A. El- Sharony. 2007. Effect of organic and bio-fertilization on vegetative and flowering of picual olive trees. World J. Agric. Sci., 3: 210-217.
Jackson, M.L. 1967. Soil chemical analysis. Prentice Hall of India Private Limited. New Delhi.
Jones, J.R., B. Wolf and H.A. Mills. 1991. Plant analysis handbook. Micro and macro Publishing, Inc.
Jordao, P.V. and F. Leitao. 1990. The olive's mineral composition and some parameters of quality in fifty olive cultivars grown in Portugal. Acta Horticulturae 286 Olive Growing. pp 461-464.
Kacar, B. 1972. Bitki ve toprağın kimyasal analizleri. II. Bitki analizleri. A.Ü. Ziraat Fak. Yayınları, 453.
Kacar, B. 1995. Toprak Analizleri: Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri III, Ankara Üni., Zir. Fak., Eğitim Araş. ve Geliştirme Vakfı Yayınları, 81-86 s.
Kacar, B. ve V. Katkat. 2007. Gübreler ve gübreleme tekniği. Nobel Yayın No: 1119. Fen ve Biyoloji Yayın Dizisi:34 Ankara, ISBN 978-9944-77-159-7.2, 459-473 s.
Karakır, N. 1979. Zeytinde meyve gelişmesi ve meyvelerin bileşimi üzerinde karşılaştırmalı araştırmalar. E.Ü. Zir. Fak. Meyve ve Bağ Yetiştirme Islahı Bölümü, Doktora tezi.
Kotez, W.A.G. and M. Joubert. 1992. Effect of different organic materials for soil improvement,mulching and fertilization on the performance of apricot trees. J. Southern African Society For Hort.Sci., 2: 31-35.
Lindsay, W.L. and Norvell W.A. 1978. Development of DTPA soil test for zinc, iron, manganese and copper. Soil Sci. Soc. Amer. J. 42: pp 421-428.
Lott, W.L. 1956. Leaf analysis technique in coffee research. I.B.E.C. Research Inst. Publish.
Maksoud, M.A. 2000. Response of growth and flowering of "Mazanillo" olive trees to different sort of nutrient. Egyptian Journal Horticulture. 27: 4, 5/3-523.
Martinez, L.C. and M.C. Sanchez. 1978. Fertilization. 11nd. International olive cultivation and olive-oil seminar. Cordaba (Spain), III. Lectura Subjects.
Mordoğan, N., Ş. Ceylan, H. Akdemir ve H. Çakıcı. 2002a. Organik gübrelemenin patatesin (Solanum tuberosum L.) verim ve kalitesine etkisi. Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırma Proje Raporu No: 2000-ZRF-014.
Mordoğan, N., H. Hakerlerler, Ş. Ceylan, Ş. Aydın, B. Yağmur ve U. Aksoy. 2002b. Effect of organic fertilization on fig leaf nutrients and fruit quality. Journal of Plant Nutrition, 36(7): 1126-1136.
Mordoğan, N., Ş. Ceylan, S. Delibacak, H. Çakıcı, E. Günen, T. Pekcan ve Ç. Çolak. 2013. Organik gübrelemenin zeytin yetiştirilen kumlu-tınlı topraktaki besin element içeriğine etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(1): 7- 13.
Özbek, N. 1981. Meyve ağaçlarının gübrelenmesi. Tarım ve Orman Bakanlığı, 184-200 s.
Püskülcü, G. ve A. Aksalman. 1988. Zeytinde yaprak toprak örneklerinin alınma prensipleri ve gübre tavsiyeleri. Tarım, Orman ve Köy Bakanlığı Zeytincilik Araş. Enst. Müd. İzmir. Yayın No: 44.
Rauterberg, E., und f. Kremkus. 1951. Bestimmung von gesamthumus und alkalilöslichen humusstoffen im boden,. zeitschrift fur pflanzenernahrung, Düngung, Bodenkunde, Vol. 54, no. 3, pp. 240-249.
Sarifakioğlu, C.M. 1995. Bazı zeytin çeşitlerinde yaprak ve meyvede mineral besin maddelerinin mevsimsel değişimi ve ürün ile kaldırılan besin maddelerinin belirlenmesi. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak A.B.D., Yüksek Lisans Tezi.
Seferoğlu, S. ve G. Şahin. 2013. Zeytin bitkisinde farklı organik gübrelerin besin elementleri üzerine etkisi. Türkiye 5. Organik Tarım Sempozyumu. 25-27 Eylül Samsun s, 132-138.
Steve, D. 2009. Sustainable farming compost tea. Cited in http://www. compost-tea-notes%20(4).pdf. Erişim: Aralık 2015.
Soyergin, S. 1993. Bursa yöresi gemlik çeşidi zeytinlerin bazı besin elementleri içeriği ve bu elementlerin mevsimsel değişimleri. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova. Doktora Tezi.
Soyergin, S., I. Moltay, Ç. Genç, A.E. Fidan ve A. R. Sütçü. 2002. Nutrient status of olives grown in the marmara region. Acta Hort., 586:375-379.
Tan, M. 1995. Budama ve yapraktan gübrelemenin Edremit yağlık zeytin çeşidinde meyve verim ve kalitesine etkileri üzerine araştırmalar. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri A.B.D. Doktora Tezi.
Tekin, H., M. Kaleli, A. Ulusaraç, A. Akıllıoğlu, Ü. Dikmelik ve G. Püskülcü. 1994. Gaziantep yöresi zeytinliklerinin beslenme durumu. Bahçe Dergisi, Yalova. 23(1-2): 43-52.
U.S. Soil Survey Staff. (1951). Soil survey manuel. U.S. Department of Agriculture Handbook 18. Washington, D.C: U.S. Goverment. Printing Office.
Walker, D.J. and M.P. Bernal. 2004. Plant mineral nutrition and growth in a saline mediterranean soil amended with organic wastes. commun. Soil Sci. Plant Anal. 35, 2495-2514.