Aydın ili koşullarında sera ısıtmasında jeotermal enerjinin kullanılabilirliğinin incelenmesi

Bu çalışmada, öncelikle dünyada ve ülkemizdeki jeotermal enerji ve seracılığın potansiyeli ile mevcut durumu ortaya konulmuştur. Daha sonra jeotermal enerjinin kullanımıyla ilgili yapılan çalışmalar değerlendirilerek, Aydın ili için jeotermal enerjinin sera ısıtmasında kullanılabilirliği incelenmiştir. Mevzuatta jeotermal sera alt sınırı, Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgelerinde 3 da ve bireysel seralarda 5 da olarak belirlenirken, üst sınır konulmayarak, mümkün olduğunca büyük seralar teşvik edilmiştir. Aydın ilinin jeotermal sahalar açısından büyük bir kısmının sera ısıtmasına elverişli olduğu ve jeotermal enerjinin diğer tüm enerjilere göre daha ekonomik olduğu belirlenmiştir. Çalışmada önerilen sera büyüklüğü olan 25 dalık bir jeotermal ısıtmalı seranın maliyetinin yaklaşık 2 milyon TL olacağı ve bunun 2-4 yıl içinde geri ödeyeceği tespit edilmiştir. Dış sıcaklık değerleri açısından Aydın ilinde jeotermal sera kurulmasına herhangi bir engel bulunmamaktadır. Aydın ili seralarında yetiştirilecek bitkiler için 6 ay (Kasım-Nisan); özellikle domates yetiştirilmesi durumunda ise 9 ay (Eylül-Mayıs) ısıtma yapılması gerektiği belirlenmiştir.

Investigation of geothermal energy utilization for greenhouse heating in the province of Aydın

In this study, at first, the current situation of the potential for geothermal energy and greenhouse of the world and Turkey was determined. Later, former studies were evaluated regarding the use of geothermal energy and the utilization of geothermal energy for greenhouse heating of the province of Aydın. The lower limit of the geothermal greenhouse area in the legislation was assigned as 3 da for the Agriculture Based Specialized Industrial Zones and 5 da for the individual greenhouses. However, greenhouses have been encouraged to be as large as possible. In terms of geothermal fields, a large portion of the province of Aydın is convenient for greenhouse heating and geothermal energy is more economical than all other energies. In the present study, the proposed geothermal heated greenhouse size has been identified as a 25 da and would cost around £ 2 million. This size of greenhouse can repay its spendings within 2-4 years. In terms of the outside temperature, there are no obstacles for the establishment of geothermal greenhouse in the province of Aydın. In the greenhouses of Aydın, six months (November-April) heating is required for the grown plants, particularly in the case of tomato cultivation nine months (September-May) heating is required.

PDF

___

Anonymous, 2002. Cost of Facilities, Oregon State University. http://nwrec.hort.oregonstate.edu/tomatogh.html. Erişim: Mayıs 2012
Aydın İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü. 2012. Jeotermal Seracılık Potansiyeli Anket Çalışması.
Başçetinçelik, A. 2000. Türkiyede Seracılığın Gelişimi ve Geleceği Paneli, İstanbul Ticaret Odası, Yayın No: 2000-2039, İstanbul.
Dağıstan, H. 2006. Yenilenebilir Enerji Ve Jeotermal Kaynaklarımız, Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi, Türkiye 10. Enerji Kongresi 27-30 Kasım, İstanbul, s:73-80.
DPT, 1996. Madencilik Özel İhtisas Komisyonu, Endüstriyel Hammaddeler Alt Komisyonu, Jeotermal Enerji Çalışma Grubu Raporu, Yayın No: DPT : 2441ÖİK: 497.
Eltez, S. ve R.Z. Eltez. 2005. Bergama ve Dikili İlçeleri (İzmir) Sera Potansiyeli ve Seracılık Faaliyetleri Üzerine Bir Araştırma, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(2):203-214
GEKA, 2011. TR32 Düzey 2 Bölgesi (Aydın, Denizli, Muğla) Jeotermal Kaynakları Ve Jeotermal Enerji Santralleri Araştırma Rap., 27s.
Genelge, 2008. 2008/1 nolu Organik Tarım ve Jeotermal Seracılık Yatırım Projeleri Genelgesi, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Son Güncelleme: 17.12.2008
Gudmundson, J.S. 1985. Stanford University, California. Geothermal Resources Council Bulletin, USA.
Gül, A., Y.Tüzel, İ.H.Tüzel. 2005. Örtü altı Sebze Yetiştiriciliği, İyi Tarım Uygulamaları Ders Notları, Ege Üniversitesi, İzmir.
Günerhan, H. 2011. Jeotermal Enerjili Sera Isıtma Sistemleri, X. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi 13-16 Nisan, İzmir.
Hancıoğlu Kuzgunkaya, E.,G.Gökçen ve A.Baba. 2011. Dünyada Ve Türkiyede Jeotermal Enerjinin Gelişiminde Araştırma Merkezlerinin Yeri, X. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi Bildiriler Kitabı, s:283-288, 13-16 Nisan-İzmir.
GTHB, 2012. Jeotermal Enerjinin Seracılıkta Kullanımının Önündeki Engellerin Tespiti Projesi Araştırma Raporu, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Aydın İl Müdürlüğü, 36s.
Harzadın, G. 1994. Jeotermal Enerjinin Sera Isıtılmasında Kullanılma Olanakları. Jeotermal Uygulamalar Sempozyumu, Bildiri Kitabı, Denizli, 534 s.
Kacira, M. 2011. Greenhouse Production in US: Status, Challenges, and Opportunities. Presented at CIGR 2011 conference on Sustainable Bioproduction WEF 2011, September 19-23, 2011 Tower Hall Funabori, Tokyo, Japan
Karacabey, E. 2008. Balçova (İzmir) Yöresinde Bazı Ürünler İçin Sera Isı Gereksinimlerinin Belirlenmesi Ve Isı Açığının Farklı Sistemlerle Karşılanmasının Teknik Ve Ekonomik Yönden İncelenmesi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. 112 s.
Kasap, A. ve G.Erdem. 1994. Plastik ve Cam Serada Jeotermal Kaynakla Isıtma Sisteminin Diğer Bazı Isıtma Sistemlerine Göre Üstünlüklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, Jeotermal Uygulamalar Sempozyumu, Bildiri Kitabı, Denizli, 534 s.
Kelkit, A ve Y.Bulut. 1998. Seralarda Süs Bitkileri Yetiştiriciliğinde Jeotermal Enerjinin Önemi, Ekoloji Çevre Dergisi,(8):29, 21-24.
Kendirli, B. ve B.Çakmak. 2010. Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Sera Isıtmasında Kullanımı, Ankara Ün. Çevrebilimleri Derg.2 (1):95- 103.
Keskin, G. ve N.Çakaryıldırım. 2003. Örtü altı Sebze Yetiştiriciliği, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Bakış, Sayı 4, Nüsha 8, ISSN 1303-8346
Kılıç, Ö. ve A.M.Kılıç. 2009. Jeotermal Enerjinin Ülkemiz Açısından Önemi ve Çevresel Etkilerinin İncelenmesi, TMMOB Jeotermal Kongresi, 23-25 Aralık, Ankara.
Koç Çakaloz, B., F.Ayar Şensoy ve N.Ercan. 2010. Sera Domates Yetiştiriciliğinde Sınırlı Isıtmanın Polen Çimlenmesi Üzerine Etkisi, Ege Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 47 (3): 287-290.
Kurtar, E.S. 2012. Sera Ekolojisi Ders Notları, 72 s. http://www2.omu.edu.tr/docs/dersnotu/1407.pdf. Erişim: Mayıs 2012
Kuter, N. 2009. Çankırı Kenti ve Yakın Çevresinin Termal Turizm Açısından Değerlendirilmesi, TMMOB Jeotermal Kongresi, 23- 25 Aralık, Ankara.
Lambarraa, F. 2011. Dynamic efficiency analysis of Spanish outdoor and Greenhouse Horticulture sector. EAAE 2011 Congress, Change and Uncertainty Challenges for Agriculture, Food and Natural Resources. August 30 to September 2, 2011 ETH Zurich, Zurich, Switzerland.
Mertoğlu, O., M.Mertoğlu ve N.Bakır. 2006. Türkiyede Jeotermal Uygulamalarda Son Durum ve 2013 Yılı Hedefleri, Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi, Türkiye 10. Enerji Kongresi 27-30
Kasım, İstanbul, s:153-163Meteoroloji Genel Müdürlüğü. 2011. İklim Verileri Kayıtları.
MTA, 2011. Başkanlığı 2011 Yılı Faaliyet Raporu, Enerji Hammadde Etüt ve Arama Dairesi, 61s.
Rad, S. ve G.Yarşı. 2005. Silifke İlçesinde Serada Domates Yetiştiren İşletmelerin Ekonomik Performansları ve Birim Ürün Maliyetleri, Tarım Bilimleri Dergisi, 11 (1):26-33.
Resmi Gazete. 2004. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, Tarih: 31.12.2004, Sayı: 25687.
Resmi Gazete. 2005. Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun, Tarih: 10.5.2005, Kanun No: 5346.
Resmi Gazete. 2006. Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), Tarih: 01.07.2006, Sayı: 26215.
Resmi Gazete. 2007a. Jeotermal Kaynaklar Ve Doğal Mineralli Sular Kanunu, Kanun No: 5686, Tarih: 13.6.2007, Sayı: 26551.
Resmi Gazete. 2007b. Hazine Arazilerinin Teknolojik Veya Jeotermal Seracılık Ve Organik Tarım Yatırımlarına Tahsisinde Uygulanacak Esas Ve Usullere İlişkin Tebliğ, Tarih: 03.05.2007 Sayı: 26511.
Resmi Gazete. 2007c. Jeotermal Kaynaklar Ve Doğal Mineralli Sular Kanunu Uygulama Yönetmeliği, Tarih: 11.12.2007, Sayı: 26727.
Resmi Gazete. 2009a. Tarım Arazilerinin Korunması, Kullanılması Ve Arazi Toplulaştırmasına İlişkin Tüzük. Tarih: 24.7.2009 Sayı: 27298.
Resmi Gazete. 2009b. Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği, Tarih: 10.11.2009, Sayı: 27402.
Serpen, U. 2006. Türkiyede Jeotermal Enerji Sektörü, Sorunları Ve Çözümler, Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi, Türkiye 10. Enerji Kongresi s:101-110, 27-30 Kasım, İstanbul.
Serpen, U.,N.Aksoy ve T.Öngür. 2009. Türkiyede Jeotermal Enerji Endüstrisinin 2009 Güncel Durumu, TMMOB Jeotrmal Kongresi, 23-25 Aralık, Ankara.
Tarım Ve Köyişleri Bakanlığı. 2006. TR3 Ege Bölgesi Tarım Master Planı, Strateji Geliştirme Başkanlığı Ankara 312 s.
TÜİK. 2006. Tarımsal İşletmeler Bitkisel Üretim Araştırması, TÜİK Haber Bülteni, 18 Aralık 2008, Sayı:197, 3s.
TÜİK. 2010. Bölgesel Göstergeler TR32 Aydın, Denizli, Muğla, Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası, Ankara, 112s.
TÜİK. 2011. Karşılaştırmalı Bölgesel İstatistikler.
Türkiye Jeotermal Derneği. 2005. Jeotermalin Türkiye İçin Önemi ve 2005 İçin Yeni Stratejiler.
Türkiye Jeotermal Derneği. 2006. Türkiye Jeotermal Derneği Raporu, Jeotermalin Türkiye için Önemi ve 2006 için Yeni Bakış, Ankara
www.agrobay.com. Erişim: Nisan 2012
www.eie.gov.tr. Erişim: Mart 2012
www.enerji.gov.tr. Erişim: Şubat 2012
www.kobiden.com. GAP Seracılar Birliği Derneği, 2011. Müslüm Yanmaz, 17.03.2011 Erişim: Mart 2012
www.tedgem.gov.tr. Erişim: Mart 2012
Yağcıoğlu, A.K. 2005. Sera Mekanizasyonu, EÜZF Yayınları, No:562, Bornova, 363 s.
Yavuz, F. 2005. Türkiyede Tarım, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Aralık- 2005, 243 s.
Yıldız, M. 2010. Aydın İlindeki Jeotermal Enerji Kaynaklarının Sera Isıtmak Amacıyla Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi,
Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, 101 s.