İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Okuma ve Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi: Uşak İli Örneği
Bu araştırmanın amacı, Uşak ilindeki ilkokulların 4. sınıflarında okuyan öğrencilerin eleştirel okuma beceri düzeyleri ile problem çözme becerilerinin cinsiyet, ailenin sosyoekonomik düzeyi, ailenin eğitim düzeyi, öğrencinin bilgisayar ve tablet kullanma sıklığı gibi değişkenlere göre incelemek ve öğrencilerin eleştirel okuma becerileri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmanın verileri, 12 ilkokuldaki 466 öğrenciden toplanmıştır. Verilerin toplanması aşamasında, öğrencilerden kişisel bilgilerini toplamak amacıyla Kişisel Bilgi Formu, Eleştirel Okuma Beceri Ölçeği ve Çocuklar İçin Problem Çözme Envanteri uygulanmıştır. Toplanan verilerin analizinde, aritmetik ortalama, standart sapma, ANOVA Testi, Tukey Testi, korelasyon ve regresyon analizi gibi analiz yöntemlerinden faydalanılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre, öğrencilerin eleştirel okuma becerisi yüksek, problem çözme becerisi ise orta düzeyde çıkmıştır. Dördüncü sınıf öğrencilerinin eleştirel okuma beceri düzeyi ile problem çözme beceri düzeyi arasında orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.
___
- Akar, C., Başaran, M., & Kara, M. (2016). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin
eleştirel okuma becerisinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi.
Turkish Studies Dergisi, 11(3), 1–14.
- Akyol, A. (2011). Türkçe dersi öğretim programında eleştirel okuma
[Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi]. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon
Kocatepe Üniversitesi.
- Alisinanoğlu, F. (2003).Çocukların denetim odakları ve algıladıkları anne
tutumları arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri
Dergisi, 1(1), 96–107.
- Arıcı, A. F. (2005). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuma durumları
[Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Atatürk Üniversitesi sosyal bilimler
Enstitüsü.
- Aybek, B., & Ekinci, Ö. (2010). Öğretmen adaylarının empatik ve eleştirel
düşünme eğilimlerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 9(2),
816–827
- Aybek, B., & Tümkaya, S. (2008). Üniversite öğrencilerinin eleştirel
düşünme eğilimlerinin sosyo-demografik özellikler açısından
incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 387–402.
- Basmaz, I., & Kutlu, Ö. (2021). Eleştirel düşünme eğilimlerinin okuduğunu
anlama, öğrenci, aile ve ev ortamı değişkenleri bağlamında incelenmesi.
Dijital Ölçme ve Değerlendirme Araştırmaları Dergisi, 1(2),
100–118.
- Beşer, A., & Kıssal, A. (2009). Critical thinking disposition and problem
solving skills among nursing students. Dokuz Eylül Üniversitesi
Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 2(3), 88–94.
- Bingham, A. (1983). Çocuklarda problem çözme yeteneklerinin
geliştirilmesi. (A. Ferhan Oğuzkan, Çev.). MEB Basımevi.
- Bulut Serin,N., & Derin,R. (2008). İlköğretim öğrencilerinin kişilerarası
problem çözme becerisi algıları ve denetim odağı düzeylerini
etkileyen faktörler. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(1), 1–18
- Çam, B. (2006). İlköğretim öğrencilerinin görsel okuma düzeyleri ile
okuduğunu anlama, eleştirel okuma ve Türkçe dersi akademik
başarıları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi].
Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Cenkseven, F., & Akar-Vural, R. (2006). Ergenlerin düşünme gereksinimi ve
cinsiyetlerine göre problem çözme becerilerinin karşılaştırılması.
Eğitim Araştırmaları Dergisi, 25, 45–53.
- Çifçi, M. (2006). Eleştirel okuma. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten,
54(1), 55–80.
- Cüceloğlu, D. (1995). İyi düşün doğru karar ver (10. baskı). Sistem Yayıncılık.
Demir, R., & Kan, M. O. (2017). 7. Sınıf öğrencilerinin eleştirel okuma becerileri.
Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 666–682.
[CrossRef]
- Eğmir, E., & Ocak, G. (2017). Eleştirel düşünme öğretim programının
öğrencilerin eleştirel düşünme becerisi ve öz değerlendirme düzeylerine
etkisi. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 5, 138–156
- Erdem, A. R., & Yazıcıoğlı, A. (2014). Öğretmen adaylarının problem çözme
becerileri ile eleştirel düşünme becerileri arasındaki ilişki. 6.
Uluslararası eğitim Araştırmaları kongresi. Ankara.
- Eroğlu, E. (2001). Ailenin çocuklarda problem çözme yeteneğinin gelişmesi
üzerindeki etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Güven, M., & Çam Aktaş, B. (2013). Eleştirel okuma ve görsel okuma
arasındaki ilişki. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim
Çalışmaları Dergisi, 3(6), 32–45.
- Hatay Polat, R. (2008). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin bazı sosyo-demografik
özellikleri ve düşünme ihtiyacına göre problem çözme becerilerinin
incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Çukurova Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kanbay, Y. (2013). Hemşirelik öğrencilerine verilen eleştirel düşünme
eğitiminin problem çözme becerisi üzerine etkisi [Yayımlanmış Doktora
Tezi]. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- Kantek, F., Öztürk, N., & Gezer, N. (2010). Bir sağlık yüksekokulunda
öğrencilerin eleştirel düşünme ve problem çözme becerilerinin
incelenmesi. International Conference on New Trends in Education
and Their Implications. Antalya.
- Karadeniz, A. (2014). Eleştirel okuma özyeterlilik algısı ölçeğinin geçerlilik
ve güvenirlik çalışması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,
3(1), 113 –140. [CrossRef]
- Karadüz, A. (2010). Dil becerisi ve eleştirel düşünme. Turkish Studies International
Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish
or Turkic, 5(3), 1566–1593.
- Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler ve
teknikler (28. basım). Nobel Yayıncılık.
- Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem
çözme [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Kutlu, Z. S. (2014). Lise 9. sınıf öğrencilerinin zorbalık düzeylerinin problem
çözme becerisi ve boyun eğici davranışları ile ilişkinin incelenmesi
[Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü.
- Leech, N. L., Barrett, K. C., & Morgan, G. A. (2015). SPSS for intermediate
statistics: Use and interpretation (5th ed). Taylor & Francis Group.
- Özden, Y. (2008). Öğrenme ve öğretme (13. baskı). Pegem Yayıncılık.
- Özmutlu, P., Gürler, İ., Kaymak, H., & Demir, Ö. (2014). Ortaokul öğrencilerinin
eleştirel okuma becerilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi.
Turkish Studies, 9(3), 1121–1133.
- Polat, Ö., & Yağbasan, Ş. (2019). 60–72 aylık çocukların sosyal problem
çözme becerileri ile ilkokula hazır bulunuşluk düzeyleri arasındaki
ilişkinin incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 9(4), 869–891
- Polat, R. H. (2008). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin bazı sosyo-demografik
özellikleri ve düşünme ihtiyacına göre problem çözme becerilerinin
incelenmesi [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi]. Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Çukurova Üniversitesi.
- Potur, Ö. (2014). Ortaokul Türkçe derslerinde eleştirel okuryazarlık eğitimi
[Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
- Sadioğlu, Ö., & Bilgin, A. (2008). İlköğretim öğrencilerinin eleştirel okuma
becerileri ile cinsiyet ve anne-baba eğitim durumu arasındaki ilişki.
İlköğretim Online, 7(3), 814–822
- Saracaloğlu, A. S., Bozkurt, N., & Serin, O. (2003). Üniversite öğrencilerinin
okuma ilgileri ve okuma alışkanlıklarını etkileyen faktörler. Eğitim
Araştırmaları Dergisi, 4(12)
- Saracaloğlu, A. S., & Kanmaz, A. (2012). Eğitim fakültesi birinci sınıf
öğrencilerinin problem çözme becerilerine genel bir bakış. New World
Publishing Sciences Academy.
- Serin, O., Serin, B. N., & Saygılı, G. (2010). İlköğretim düzeyindeki çocuklar
için problem çözme envanterinin (ÇPÇE) geliştirilmesi. İlköğretim
Online Dergisi, 9(2), 446–458.
- Sezen, G., & Paliç, G. (2011). Lise öğrencilerin problem çözme becerisi
algılarının belirlenmesi. 2nd International Conference on New Trends
in Education and Their Implications’da sunulmuş bildiri. Antalya.
- Sungur, N. (1992). Yaratıcı düşünce (1. basım). Acar Matbaacılık.
Türkmen, N. (2014). Eğitim fakültesi öğrencilerinin eleştirel düşünme
eğilimleri ve yaratıcılık düzeylerinin karşılaştırılması [Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi]. Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Türnüklü, E. B., & Yeşildere, S. (2005). Problem, problem çözme ve eleştirel
düşünme. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 107–123.
- Ülküer, N. S. (1988). Çocuklara problem çözme becerisi nasıl kazandırılır?
Yaşadıkça Eğitim.
- Ünal, F., & Sever, A. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının eleştirel okumaya
yönelik Özyeterlik algıları. Dil ve Edebiyat Egitimi Dergisi, 2(6), 33–42.
- Uyar Aydın, C., & Balkan, S. (2022). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuma
sıklığı ile eleştirel okumabecerileri arasındaki ilişki. SDU International
Journal of Educational Studies, 9(1), 17–28
- Vatansever Bayraktar, H., Doğan, M. C., & Toy, S. (2018). İlkokul öğrencilerinin
probelem çözme becerilerinin incelenmesi. Sobider, 5(7), 195–215
- Yazgan, Y., & Bintaş, J. (2005). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf
öğrencilerinin problem çözme stratejilerini kullanabilme düzeyleri:
Bir öğretim deneyi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,
28, 210–218.
- Yıldırım, A. (2011). Eleştirel pedagoji. Anı Yayıncılık.
- Yıldırım, H. İ., & Yalçın, N. (2008). Eleştirel düşünme becerilerini temel alan
fen eğitiminin fen bilgisi öğretmen adaylarının problem çözme
becerilerine etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 165–187.
- Yurtseven, R., & Ocak, G. (2021). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin problem
çözme becerilerinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Alan
Araştırmaları Dergisi, 10(1), 16–34.