- -

7423

OSMANLININ SON DÖNEMLERİNDE SİNCAR (SOSYAL VE İKTİSADİ DURUM)

Bu makalede Osmanlı döneminde Musul Vilayetine bağlı önemli yerleşim merkezlerinden Sincar bölgesi ele alınmaktadır. Çalışma Osmanlı'nın bölgedeki hakimiyetinin son dönemlerine denk gelen XIX yy. Ikinci yarısından Birinci Dünya Savaşının son dönemlerini kapsayan 1850 -1917 yılları ile sınırlıdır ve bu dönemde Sincar'ın nin sosyal, kültürel, iktisadi ve dini hayatı ile ilgilidir

SINCAR IN THE LAST PERIOD OF OTTOMANS (SOCIAL AND ECONOMICAL SITUATION)

The current study sheds light on the economic, and social life conditions in one angle of the sprawling Ottoman country representing the area of Sinjar, which was an important part of Mosul, the Ottoman state, and in a critical era of rule-filled developments of the Ottoman Empire: which represented the era between .This study is regarded as an important and exciting area of research for the fact that it is an era filled with the developments of the rule of the Ottoman Empire. Moreover, there are other reasons for choosing this title to be the focus of the study such as distinguishing Sinjar district from the rest of Iraqi's other districts being described as the district of intense ethnic minorities and religious communities. It is also for the researcher's personal interest in the current topic and the natural conditions of life of this community and to know more about the economic relations of its members and the social life for the people of Sinjar despite their ethnic and religious differences. Moreover, it is because most of the research and studies that addressed this era were mostly limited to only political history, while neglecting other important aspects, especially concerning the economic, and social life conditions, on this basis of which no empirical historical study was published specific to this subject in the late Ottoman period
PDF

___

  • ABDURRAHMAN, Beşir Said, Behdinan ve aşairuha –dirase tarihiyye- , takdim: Halil ali murad ve Rızk Abdülmun‘im Şa‘as, Matbaatü Hani, Duhok 2006.
  • AİNSWORTH, W. F, The Assyria origin of Devil worshipper, (Transaction of the Ethnological society) Vol. 11, 1860.
  • BABAN, Cemal, Usulü esma’i’l-mudun ve’l-mevakı‘ el-‘Irakiyye, Matbaatü’l-mecme‘i’l- ‘ilmi, Bağdat 1976.
  • BAZU, Şükr Hıdır Murad, Sincar hilale’l-‘ahdi’l-meleki 1921-1958, takdim: Abdülfettah Ali Yahya el-Botani, Matbaatü cami‘atü Duhok, Duhok 2012.
  • BELL, Gertrude Lowthian, Amurath to Amurath, (London, 1911).
  • BENDEROĞLU, Abdullatif, et-Turkmân fî 'Irak es-Sevre, Matbaatu'l- Cumhuriyye, Bağdat 1973.
  • BRAUER, Eric, Yehud Kurdistan, Çev, Şahvân Kerkûkî - Abdurrezzak Botânî, 1. baskı, Matbaatu vizare et-terbiye, Erbil 2002.
  • BUDGE, Sir Wallis, Rahelat ile’l-‘Irak, çev. Fuad Cemil, Menşuratu’l-Fecr, Bağdat 1968.
  • CELÎL, Celîl ve diğerleri, el-Hareketu’l-kurdiyye fi’l-̒asri’l-hadîs, Çev: ̒Abdî Hâcî, Dâru’rRâzî, Beyrut 1992.
  • CEMİL, Seyyar Kevkeb Ali, Tekvinü’l-Arabi’l-hadis 1516-1916, Daru’l-kutub li’t-tıbâ’, Musul 1991.
  • ÇÖL, İsmail Bey, el-Yezidiyye kadîmen ve hadîsen, el-Matbaatu'l- Emrîkiyye, Beyrut 1934.
  • E.J.R, Notes on Kurdish Tribes, Government press,(Baghdad, 1919).
  • EBU TALİP Han, Rihletu Ebî Talip Han ile’l-Irak ve Urubbâ 1799, Tercemehu mine’lFransiyyeti: Mustafa Cevad, Matbaatu’l-İman, Bağdad 1969.
  • ED-DEMELUCİ, Sıddik, el-Yezidiyye, Matbaatu’l-ittihad, Musul 1949.
  • ED-DEVECİ, Saîd, Tekâlîd ez-zevâc fî’l-Mevsil, Dâr el-Kutub li't-tiba'a ve'n- neşr, Musul 1975.
  • EDGAR, T. A. Wigram, Mehdu'l-beşeriyye- el-hayat fî şarki Kurdistan, Çev: Cercîs Fethullah, Matbaatu'z-zeman, Bağdat 1971.
  • el-‘AZZAVi, Abbas, 'Aşairu el-'Irak, I, Matbaatu el-maarif, Bağdat 1947.
  • el-ALLAF, İbrahim Halil, Tarihu’l-Musul el-hadis –Dirasat ve makalat-, Mektebetü’lCebel el-Arabi, Musul 2007.
  • el-'ANÎ, Nuri Abdulhamîd, el-'Irak fi'l-'ahdi'l-Celâirî 738 - 814 / 1337 - 1411, Dâru'- şuûni's-sekâfiyye'l- 'amme, Bağdat 1986.
  • el-E‘RACİ, Ahmed Ali Hasan, “Mevki‘u Sincar”, Mecelletu’l-Hidaye, Sincar, Ağustos 2005.
  • el-HAMDANİ, Kahtan Ahmed Süleyman, el-Mudîf 'inde'l- 'aşair el-'Irakiyye, Bağdat 2000.
  • el-HURMUZî, Erşed, et-Turkmân ve'l-vatanu'l-'Irakî, Muesseset Vakf Kerkûk, İstanbul 2003.
  • el-ISTAHRİ, İbn İshak İbrahim b. Muhammed el-Farisi (ö. 340/951), el-Mesalik ve’lmemalik, thk. Muhammed Cabir Abdülal el-Hüsni, Metabi‘u Daru’l-‘İlm, Kahire 1961.
  • el-KAYSİ, Abdülvahhab Abbas, “Hareketü’l-ıslah fi’d-Devleti’l-Osmaniyye ve te’siruha fi’l-Irak 1839-1877m”, Mecelletü’l-Adab, sayı, 3, Bağdat, Ocak, 1971.
  • el-KERMELİ, el-Eb Anastas Mary (ö. 1947), el-Yezidiyye, Mektebetü’d-Dirasati’l-‘Ulya, Bağdat Üniversitesi.
  • ………………, Hulasatu Tarih el-‘Irak, Dar el-Verrak li’n- neşr, Basra 1919.
  • el-'UMERî, Yasin b. Hayrullah el-Hatib, Zübdetü’l- asar el-celiyye fi havadisi’l-eradiyye, thk. İmad Abdüsselam Rauf, Matbaatü’l-Adab, Necef 1974.
  • ………………, Garaibu'l- eser fî Havadis rub' el-karn et-tasi' 'aşer, Matbaatu ummu'rRebîeyn, Musul 1940.
  • EMİN Ağa, Abdullah, Beldetu Eski Musul Tarihuha ve Âsaruha, Matbaatu'l- Cumhuriyye, Musul 1974.
  • en-NUHHAS, Züheyr Ali Ahmed, Tarihu’n-neşati’t-ticari fi’l-Musul beyne’l-harbeyni’l- ‘alemiyeteyn 1919-1939, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Musul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Musul 1995.
  • ERMELE, İshak, el-Kusâra fi Nekebati’n-Nesâra, Beyrut 1920.
  • es-SERRAF, Ahmed Hamid, eş-Şebek - Asluhum, luğetuhum, 'akâiduhum, 'âdâtuhum -, Matbaatu'l -maarif, Bağdat 1954.
  • es-SİNDî, Bedirhan, el-Muctema' el-Kurdî fi'l -manzûr el-istişrâkî, Dar Ârâs li't-tiba'a ven'n- neşr, Erbil 2002.
  • es-SUFİ, Ahmed, Hutatu’l-Musul, Matbaatü Ümmü’r-Rebi‘iyyin, Musul 1953.
  • EVLİYA ÇELEBİ, Muhammed Zılli b. Derviş, Seyahatname, İlk baskı, İstanbul 1314/1897.
  • ez-ZABİT, Şakir Sabir, Mûcez Tarîhu't- Turkman fi'l-Irak, I, Matbaatu'l-Maarif, Bağdat 1961.
  • HASBAK, Şakir, “Mumeyyizat el-Hayat el-Kabeliyye el-Kurdiyye”, Mecelletu kulliyeti'lel-Âdâb, Sayı: 2, Cami'atu Bağdad, , Bağdat, Şubat 1960.
  • ………………, el-Irak eş-Şimali, -Dirase li nevahi’t-tabiiyye ve’l-iktisadiyye ve’lbeşeriyye, Kahire 1959.
  • ………………, ez-Zira'a ellâ 'Aşâiriyyûn fî Kurdistan”, Mecelletu Şems Kurdistan, Sayı: 3,4, Dar es'-Sekafe ve'n- neşr el-Kurdiyye, Bağdat, Ağustos ve Eylül 1971.
  • HEARD, W. H, Notes on the yazidis, (The journey of the Royal anthropological Institute Great Britain and Ireland) vol: 41, 1911.
  • HESİNYANİ, Musa Mustafa, Sincar Dirasetun fi tarihihe’s-siyasiyyi ve’l-hadariyy. 521- 600/1127-1261, Daru Sperez li’t-taba‘eti ve’n-neşr, Duhok 2005.
  • İBN BATTUTA, Ebu Abdullah Muhammed et-Tancî (779/1377), Rihletu İbn Battuta (Tuhfetü’n-nuzzar fi garaibi’l-emsar ve acaibi’l-esfar Seyahatname-i İbni Batuta), Dâru’sSadr, Beyrut 1964.
  • İBN ŞEDDÂD, Ebû Abdullah İzzeddin Muhammed b. Ali b. İbrâhim (684/1285), elA'lakü'l-hatire fî zikri ümerai'ş-Şam ve'l-cezire, Yahyâ Zekeriyyâ Abbare (thk), Vizaretü'sSekâfe, Dımaşk 1978.
  • KAŞA, el-Eb Süheyl, Musul fi’l-‘ahdi’l-Celili 1139-1250 h./1726-1834 m., et-Tenvir li’ttıbaati ve’n-neşr, Beyrut 2010.
  • LAYARD, Austen Henry, Nineveh and Bbylon a narrative of a second expedition to Assyrian during the year 1849-1851, (London, 1867).
  • LEACH, E. R, Social and economic organization of Rawunduzkurds, London School of Economics, (London, 1940).
  • LOTSKİ, Wladimir Borisofits, Tarihu’l-aktar el-Arabiyye el-hadise, Daru’t-Tekaddum, Moskova 1971.
  • MİNORSKY, Vladimir Fedorovich, “eş-Şebek”, Dairetu'l -maarifi'l -İslamiyye, Dar eş- şa'b 1986.
  • MİZİRİ, Şaban, Vilayetü’l-Musul fi’n-nısfi’s-sani mine’l-karni’t-tasi‘ ‘aşer –dirase fi evda‘iha el-iktisadiyye ve’l-ictima‘iyye 1850- 1900m., 2. Baskı, Daru Ciya li’t-tıbaati ve’n-neşr, Bağdat 2006.
  • MUHAMMED, Halil İsmail, İklîm Kurdistan el-Irak–Dirase fi’t-tekvîni’l-kavmî li’ssukkân- Erbîl 1998.
  • NİKİTİN, Basîl, el-Kurd dirase sosyolociyye ve tarihiyye, Çeviren: Nûrî Talebânî, Üçüncü baskı, Dar Ârâs li't-tiba'a ven'n- neşr, Erbil 2004.
  • OLSON, Robert William, Hisaru’l-Musul ve’l-‘alakat el-Usmaniyye el-Farisiyye, 1718- 1743 m., Çev: Abdurrahman b. el-Hac Emin Bey el-Çelebi, 1. Baskı, Daru’l-‘ulum, Beyrut 1983.
  • RAWOLV, Leonardt, Rihletu’l- meşrik ila el-‘Irak ve Suriye ve Lübnan ve Filistin, Çev: Selîn Taha et-Tikrîtî, Dar el-hurriyye lit’t-tiba’a, Bağdat 1978.
  • RÊKÂNİ, Mahmud Şeyh Sin Haso, Sincar fi’l-ahdi’l-meleki 1921-1958, Matbaatü’l-Hac Haşim, Erbil 2012.
  • SİNCARİ, Hıdır, “Sincar ism ve tarih”, Mecelletü Laleş, sayı: 15, Duhok 2001.
  • SİNCARİ, Rüstem, “Muhtasaru Tarihi Sincar”, Ceridetu Habat, sayı: 933, 4.5.1999.
  • SÜLEYMAN, Hıdır, “Merasimu el-hitan 'inde el-Ezidiyye”, Mecelletu et-turas eş-şa'bî, sayı. 11, Dar eş-şuûn es-sekafiyye, Bağdat 1974.
  • SYKES, Mark, el-Kabaili'l-Kurdiyye fi'l- İmberatûriyye el-'Usmâniyye, Çev: Halil Ali Murad, Dar ez-Zeman li't-tiba'a ven'n- neşr, Dimeşk 2007
  • ŞAMILOV, A, Havle mes'ele el-iktâ' beyne el-Ekrad, Çeviren: Kemal Mazhar Ahmed, İkinci baskı, Matbaatu'l-Havadis, Bağdat 1984.
  • ŞENKÂLÎ, “el-Hayat el-ictimâ'iyye fî Sincâr”, Mecelletu Laleş, Sayı: 15, Duhok, Nisan 2001.
  • ŞERİF, Abdussettar Tahir, el-Muctema' el-Kurdî - dirase ictima'iyye sekâfiyye siyâsiyye -, Cem'iyye es-sekâfe'l- Kurdiyye, Bağdat 1981.
  • ŞÜMEYSANİ, Hasan, Medinetü Sincar mine’l-fethi’l-‘Arabi el-İslami hatte’l-fethi’l- ‘Usmani, 1. Baskı, Beyrut 1923.
  • YAKUT el-Hamevî, Şihabu’d-din Ebu Abdullah er-Rûmî el-Bağdâdî (ö. 626/1028), Mu‘cemu’l-Büldân, Dâru Sadır, Beyrut 1995.
e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Yayıncı: Şarkıyat Araştırmaları Derneği
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

KÜRTÇE MEÂL-TEFSİR GELİŞİM SÜRECİ (KURMANCÎ ÖRNEĞİ)

Haşim ÖZDAŞ

PERSIAN WRITING IN CLASSICAL LITERATURE: WEDA’Î SAMPLE

Hayrullah ACAR

ZEMAHŞERÎ'NİN el-KELİMU´N-NEVÂBİĞ ADLI ESERİN ŞERH VE TERCÜMELERİNE DAİR BİR DEĞERLENDİRME

Hacı ÇİÇEK

OSMANLININ SON DÖNEMLERİNDE SİNCAR (SOSYAL VE İKTİSADİ DURUM)

- -

MERSİN’İN TARSUS İLÇESİNDE KONUŞULAN ARAP DİYALEKTİ (ZAMİR VE FİİL ÇEKİMİ BAĞLAMINDA İNCELEME)

Yusuf ÖZCAN

A POETIC ISLAMIC LAW BOOK IN KURDISH LITERATURE: RÎSALETU SEFÎNETU’L-EKRAD İLA SEBÎLİ’R-REŞAD/SEFÎNA KURDAN Jİ BO EHLÊ BAJAR Û GUNDAN BY MELA EBDULCELÎLÊ BOTÎ

Hayrullah ACAR