Disülfirama bağlı olarak gelişen bir katatoni olgusu

Katatoni, sınıflandırma sistemlerinde daha çok şizofreninin bir alt grubu olarak değerlendirilmiş olsa da, birçok genel tıbbi durum, nörolojik hastalık ya da bazı ilaçlara bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Disülfiram, alkol bağımlılığı tedavisinde caydırıcı etkisi nedeniyle kullanılabilen bir ajandır. Psikoz ve deliryum gibi nöropsikiyatrik yan etkilere neden olabilir. Katatonik sendrom disülfiramın çok nadir görülen bir yan etkisidir. Bu yazıda, kliniği bilişsel işlevlerde bozulma ile başlayan ve katatonik sendroma dönüşen bir vaka sunulmaktadır. Hastanın alkol kötüye kullanımı dışında psikiyatrik öyküsü yoktu ve son 1 aydır, reçetesiz temin ettiği disülfiramı kullanıyordu. Hastaya, disülfirama bağlı katatoni tanısı ile elektrokonvülsif tedavi uygulandı. Tam düzelme sağlanan ve ilaçsız izlenen vakanın iyilik hali devam etti. Bu çalışmada, örnek vaka çerçevesinde katatoni kavramı tartışılmaktadır.

A case of catatonia induced by disulfiram

Although catatonia has predominantly been evaluated as a subtype of schizophrenia, many of general medical conditions, some of neurological diseases or medications may cause catatonia. Disulfiram is an agent that is being used in the treatment of alcohol dependency by its aversive effect. It may cause neuropsychiatric side effects such as psychosis or delirium. Catatonic sydrome is a rare side effect of disulfiram. This paper aimed to report a case turning into catatonic syndrome following cognitive deterioration. The patient had no prior psychiatric history except alcohol abuse and was using disulfiram in the last month. With the diagnosis of “catatonia induced by disulfiram”, electroconvulsive therapy was applied. Full remission was obtained and the patient have been followed up without any medication. Concept of catatonia is discussed in this context.

___

  • 1. Taylor MA, Fink M. Catatonia in psychiatric classification: a home of its own. Am J Psychiatry 2003; 160:1233–1241.
  • 2. Abrams MA, Taylor R. Catatonia. A prospective clinical study. Arch Gen Psychiatry 1976; 33:579-581.
  • 3. Şengül C, Dilbaz N, Üstün İ, Balcı Şengül C, Okay T. Subklinik hipotiroidinin eşlik ettiği bir periyodik katatoni olgusu. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2005; 6:57-59.
  • 4. Balcı Şengül C, Şengül C, Okay T, Dilbaz N. Katatonik belirtilerle başvuran bir ADEM olgusu sunumu. Nöropsikiyatri Arşivi 2005; 42:35-38.
  • 5. Lee JW, Schwartz DL. Catatonia associated with hyponatremia. Neuropsychiatry Neuropsychol Behav Neurol 1997; 10:63-64.
  • 6. Yacoub A, Kohen I, Francis A. Catatonia with thrombotic thrombocytopenic purpura. Psychosomatics 2004; 45:363-364.
  • 7. Vırıt O, Kokaçya MH, Kalenderoğlu A, Altındağ A, Savaş HA. Karmaşık bir katatoni olgusu. Klinik Psikiyatri 2009; 12:51-55.
  • 8. Kirubakaran V, Sen S, Wilkinson, CB. Catatonic stupor: unusual manifestation of temporal lobe epilepsy. Psychiatr J Univ Ott 1987; 12:244–246.
  • 9. Yeh AW, Lee JW, Cheng TC, Wen JK, Chen WH. Clozapine withdrawal catatonia associated with cholinergic and serotonergic rebound hyperactivity: a case report. Clin Neuropharmacol 2004; 27:216-218.
  • 10. Saddichha S, Phutane V, Thirthalli J. De novo dose-dependent catatonia due to disulfiram therapy: A report and review. J Clin Pharmacol 2010 (in press).
  • 11. Akhtar S, Ahmad H. Ciprofloxacin-induced catatonia. J Clin Psychiatry 1993; 54:115-116.
  • 12. Northoff G. What catatonia can tell us about ‘top-down modulation’: a neuropsychiatric hypothesis. Behav Brain Sci 2002; 25:555-577.
  • 13. Northoff G, Eckert J, Fritze J. Glutamatergic dysfunction in catatonia? Successful treatment of three akinetic catatonic patients with the NMDA antagonist amantadine. J Neurol Neurosurg Psychiatry 1997; 62:404-406.
  • 14. Bush G, Fink M, Petrides G, Dowling F, Francis A. Catatonia, II. Treatment with lorazepam and electroconvulsive therapy. Acta Psychiatr Scand 1996; 93:137-143.
  • 15. Ungvari GS, Leung CM, Wong MK, Lau J. Benzodiazepines in the treatment of catatonic syndrome. Acta Psychiatr Scand 1994; 89:285-288.
  • 16. Penland HR, Weder N, Tampi RR. The catatonic dilemma expanded. Ann Gen Psychiatry 2006; 5:14.
  • 17. Benegal V, Hingorani S, Khanna S. Idiopathic catatonia: validity of the concept. Psychopathology 1993; 26:41-46.
  • 18. Rajagopal S. Catatonia. Advances in Psychiatric Treatment 2007; 13:51-59.
  • 19. Fuller RK, Gordis E. Does disulfiram have a role in alcoholism treatment today? Addiction 2004; 99:21-24.
  • 20. O’Shea B. Disulfiram revisited. Hosp Med. 2000; 61:849-851.
  • 21. Fisher CM. ‘Catatonia’ due to disulfiram toxicity. Arch Neurol 1989; 46:798-804.
  • 22. Schmuecker JD, Meloy JR, Williams DJ. Disulfiram toxicity and catatonia in a forensic outpatient. Am J Psychiatry 1992; 149:1275-1276.
  • 23. Hajela R, Cunningham GM, Kapur BM, Peachey JE, Devenyi P. Catatonic reaction to omeprazole and disulfiram in a patient with alcohol dependence. CMAJ 1990; 143:1207-1208.
  • 24. Mirsal H, Yalug I, Tan D, Stern TA, Kalyoncu A, Pektas O, Erdogan G, Beyazyürek M. Delirium-associated disulfiram and ethanol interactions. Prim Care Companion J Clin Psychiatry 2005; 7:235-237.
  • 25. Hotson JR, Langston JW. Disulfiram-induced encephalopathy. Arch Neurol 1976; 33:141-142.
  • 26. Tosun M. Alkol ve Diğer Maddeler İle İlişkili Bozukluklar. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Rektörlük Yayını, İstanbul, 2000, 39.
  • 27. Rosebush PI, Hildebrand AM, Furlong BG, Mazurek MF. Catatonic syndrome in a general psychiatric inpatient population: frequency, clinical presentation, and response to lorazepam. J Clin Psychiatry 1990; 51:357-362.
Düşünen Adam - Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1018-8681
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1984
  • Yayıncı: Kare Yayıncılık
Sayıdaki Diğer Makaleler

EMDR (göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden işleme): Psikoterapide farklı bir seçenek

Önder KAVAKÇI, Orhan DOĞAN, Nesim KUĞU

Üniversite öğrencilerinin ruhsal hastalığa yönelik inançları

Satı ÜNAL, FİLİZ HİSAR, BÜLENT ÇELİK, Zeynep ÖZGÜVEN

Lumbosakral radikulopatili hastaların tanısında dermatomal duyusal uyarılmış potansiyeller

Seher BİNGÖL, Aysun SOYSAL, Burcu YÜKSEL, Belgin MUTLUAY, Baki ARPACI

İki uçlu duygudurum bozukluğu ve lipit döngüselliği ilişkisi

Kürşat ALTINBAŞ, Aysel ÖZER, Cavide ÇAKMAK, Erhan KURT, E. Timuçin ORAL

Nöreleptik malign sendrom: Bromokriptin ile tedavi edilen bir olgu

Özge CANBEK, Meltem Efe SEVİM, Fatih ÖNCÜ, Hüseyin Soysal

İntiharı öngörebilecek bir araç: Hastane anksiyete ve depresyon ölçeği

Oğuz KARAMUSTAFAOĞLU, Başak ÖZÇELİK, Bahadır BAKIM, Yasemin Cengiz CEYLAN, Burcu Göksan YAVUZ, Tuğba GÜVEN, Sinem GÖNENLİ

Yatan psikiyatri hastalarında madde kullanımı ve hastalıklara göre dağılımı: Retrospektif bir çalışma

Medine Yazıcı GÜLEÇ, Rumeysa Yeni ELBAY, Sena ŞAYAKÇI, Handan METERİS, Aytül Gürsu HARİRİ, Ahmet Ertan TEZCAN

Ketiapin kötüye kullanımı ve olanzapin ile kombinasyonu sonucu gelişen lökopeni: Bir olgu sunumu

Erkan AYDIN, ÖMER ŞENORMANCI, Kürşat ALTINBAŞ, Erhan KURT

Factorial structure, reliability and validity of the Turkish version of the drinking motives questionnaire-revised in male alcohol dependent inpatients

Cüneyt EVREN, Selime ÇELİK, Reside AKSOY, Turan ÇETİN

Disülfirama bağlı olarak gelişen bir katatoni olgusu

Özlem Devrim BALABAN, MURAT İLHAN ATAGÜN, Latif Ruhsat ALPKAN