Demokrasilerin ticari ilişkiler arasındaki çekim etkisi: Türkiye üzerine panel çekim modeli

Bu çalışmanın amacı demokrasilerin ticari ilişkiler arasındaki çekim etkisini incelemektir.Çalışma Türkiye özelinde olup, Türkiye’nin demokratik, kısmen demokratik ve demokratik olmayanülke gruplarıyla ihracat ve ithalat ilişkilerini karşılıklı demokrasi seviyeleriyle açıklamayaçalışmaktadır. 145 ülkeye ait veriler kapsamında panel çekim modeline göre hazırlanan veri seti 1996 ve2008 yıllarını içermektedir. Ulaşılan bulgulara göre; Türkiye ve ticari ilişkide bulunulan ülkelerindemokrasi seviyeleri karşılıklı olarak ihracat hacmini etkilemede farklı düzeylerde anlamlıdır. Enyüksek çekim etkisi demokratik ülkelerle gerçekleşirken, demokrasi seviyesi düştükçe bu etkiazalmaktadır. İthalat açısından ise demokratik ülkelerin tek taraflı çekim etkisi dışında anlamlısonuçlara ulaşılamamıştır. Genel olarak ise, Türkiye’deki demokratikleşme sürecinin demokratik vegelişmiş ülkelerle olan ihracat hacmini diğer ülkelere oranla çok daha fazla artırmasına neden olacağısonucuna ulaşılmıştır.

Gravıty effect of democracıes among trade relatıons: Panel gravıty model on Turkey

The aim of this study is to analyse gravity effect of democracies among trade relations.The study which is specific on Turkey, tries to explain Turkey's export and import relations withdemocratic, partly democratic and nondemocratic country groups with their mutual democracy levels.The data set, prepared according to the panel gravity model of 145 countries covers the years 1996 and2008. According to the findings attained; democracy levels of Turkey and countries trade relationassociated with are significant in different levels in affecting export volume mutually. While the highestgravity effect is with democratic countries, as the level of democracy recedes this effect decreases. Interms of imports, there is no significant result except the unilateral gravity effect of democraticcountries. Generally, the democratization process in Turkey is precipitated to increase the importvolume with the democratic and developed countries proportionally other countries.

PDF

___

ALBAYRAK, M. (1995). Atatürkçü Düşünce Sistemi ve Liberalizm Ekonomik ve Siyasal Bakımdan Bir Karşılaştırma Denemesi, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, C:5, S:18.
ANDERSON, J.E. (1979) “A Theoretical Foundation for the Gravity Equation”, American Economic Review, 93 (1), 170-192.
BALTAGI, B. H. (2005), Econometric Analysis of Panel Data, 3rd ed., John Wiley & Sons.
BECKER P., RAVELOSON J.A. (2008). What is Democracy, Friedrich-Ebert-Stiftung (FES), Antananarivo.
BERGSTRAND, J.H. (1985) “The Gravity Equation in International Trade: Some Microeconomic Foundations and Empirical Evidence”, Review of Economics and Statistics, 67 (3), 474-481.
BHARGAVA, A., FRANZINI, L., NARENDRANATHAN, W. (1982). “Serial Correlation and The Fixed Effects Model”, The Review of Economic Studies, Vol:49, No: 4, pp. 533-549.
BLISS, H. ve RUSSETT, B. (1998). “Democratic Trading Partners: The Liberal Connection, 1962– 1989”, The Journal of Politics, 60 (November): 1126–47.
BLUM, S. ve GUIMARAES, R (2003); “Do the Poor Need Democracy? Tracing The Debate On Democracy And Pro-Poor Development” ZEF Bonn Zentrum für Entwicklungsforschung Center for Development Research Universität Bonn.
BULUT, N. (2003). “Kapitalizm-Demokrasi İlişkisi (Demokrasinin Ekonomik Temelleri Üzerine Bir İnceleme)”, A.Ü. Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, C:7, S: 1-2, ss. 69-88.
CHRISTENSON, R. M. (1971). Ideologies and Modern Politics, Nelson, New York.
CHRISTIE, E. (2001), “Potentional Trade in Southeast Europe: A Gravity Model Approach”, The wiiw Balcan Observatory, Global Development Network Southeast Europe, Working Papers No. 11.
ÇETİN, H. (2002). “Liberalizmin Tarihsel Kökenleri”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C: 3, S:1.
DEARDORFF, A. V. (1995) “Determinants of Bilateral Trade: Does Gravity Work in a Neoclassical World?”, NBER Working Paper, No. 5377.
DEMİR, N. (2010). “Demokrasinin Temel İlkeleri Ve Modern Demokrasi Kuramları”, Ege Akademik Bakış, 10 (2), ss.597-611.
GRENE, W. H. (2003). Econometric Analysis, 5th, Prentice Hall, New Jersey.
HAMİTOĞULLARI, B. (1982). Çağdaş İktisadi Sistemler, Strüktürel ve Doktrinal Bir Yaklaşım, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, 3. Baskı, No: 508.
HELPMAN, E., KRUGMAN, P. R. (1985). Market Structure and Foreign Trade: Increasing Returns, Imperfect Competition, and the International Economy, The MIT Press, Cambridge, London.
IM, K.S., PESARAN, M.H., SHIN, Y. (2003). “Testing for Unit Roots in Heteregeneous Panels”, Journal of Econometrics, Vol: 115, pp:53-74.
KODAMAN, B. (2011). “Liberal Demokrasinin Zemini”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S: 23.
KONO, D. Y. (2008). “Democracy and Trade Discrimination”, The Journal of Politics, Vol. 70, No. 4, October 2008, pp. 942–955.
KONO, D.Y. (2006). “Optimal Obfuscation: Democracy and Trade Policy Transparency”, American Political Science Review, Vol. 100, No. 3.
KUŞAT, N. (2011). “Demokratikleşme Sürecini Tamamlayamamış Toplumların Ekonomik ve Siyasi Açıdan Değerlendirilmesi: Sürdürülebilir Demokrasi”, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, C: 18, S: 1.
LEVIN ,A., LIN, C.F., CHU, C.S.J. (2002) “Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite- Sample Properties”, Journal of Econometrics, Vol: 108, pp:1-24.
LINNEMANN, H. (1966). An Econometric Study of International Trade Flows, North Holland, Amsterdam.
LIM, J.J. ve DECKER, J.H. (2007). “Democracy and Trade: An Empirical Study”, Munich Personal RePEc Archive (MPRA), No: 6077. http://mpra.ub.uni-muenchen.de/6077/
MANSFIELD, E. D., MILNER, H. V., ROSENDORF B. P. (2002). “Why Democracies Cooperate More: Electoral Control and International Trade Agreement ”,International Organization, 56 (3), pp: 477–514.
MANSFIELD, E. D., MILNER, H. V., ROSENDORF B. P. (2000). “Free to Trade: Democracies, Autocracies, and International Trade” American Political Science Review, 94 (2), pp: 305–321.
MILNER, H. V. ve KUBOTA, K. (2005). “Why the Move to Free Trade? Democracy and Trade Policy in the Developing Countries.” International Organization 59 (Winter): 107–44.
MORROW, J.D., SİVERSON, R.M., TABARES, T.E., (1998). “The Political Determinants of International Trade: The Major Powers, 1907–90”, American Political Science Review, 92 (3), pp: 649–661.
NİŞANCI, M. (2001). “Liberal Demokrasi ile Popülist Demokrasi Arasındaki Gerginliğin Ekonomik Nedenleri”, A.Ü. Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, C:5, S: 1-4, ss. 579-597.
POLACHEK, S.W. (1997). “Why Democracies Cooperate More and Fight Less:The Relationship Between International Trade and Cooperation”, Review of International Economics, 5(3), pp. 295-309
PÖYHÖNEN, P. (1963). “A Tentative Model for the Volume of Trade Between Countries”, Weltwirtschaftliches Archiv, 90, 23-40.
TINBERGEN, J. (1962). Shaping The World Economy: Suggestions for an International Economic Policy. New York: The Twentieth Century Fund.
WALLERSTEIN, I. (1998). Jeopolitik ve Jeokültür, (Çev: Mustafa Özel), İz Yayıncılık, İstanbul.