Türkiye’nin Afrika ile ilişkilerinde proaktif politikalarının teorik analizi: Konstrüktivist teori, eleştirel teori ve uluslararası toplum teorisi

Türkiye’nin Afrika ile ilişkilerini kuramsal analizle birlikte sunmayı hedefleyen çalışma,konstrüktivist, eleştirel ve uluslararası toplum teorileri temelinde Kıta ile ilişkileri açıklamayaçalışacaktır. Öncelikle her üç teorinin de neden çalışma için uygun görüldüğü ve hangi tezlerisavunduğu ifade edilecek daha sonra da Türkiye’nin Afrika politikalarının tarihsel arka planı Osmanlıdönemi ilişkilerden itibaren ele alınmaya başlanacaktır. Osmanlı sonrasında cumhuriyet Türkiyesinin1998 Afrika’ya Açılım Eylem Planı’na kadar geçirdiği süreç, yine üç kuram çerçevesinde analizedilecek ve son olarak 1998 yılı yeni bir milat kabul edilerek sonrasındaki Türkiye-Afrika ilişkilerininve Türk dış politikasının çok boyutluluğunda Afrika’ya yönelişinin dönüşümü üzerinde teorik analizyapılarak üzerinde önemle durulacaktır. Tarihsel arka plan, uluslararası sistemin dinamikleri ve ulusalyapıdaki değişkenlerin tümü gözetilerek yapılacak olan teorik analizlerde Türkiye’nin proaktifpolitikalarının değerlendirmesi de yapılmaya çalışılacaktır.

Theoretıcal analysıs of Turkey's proactıve polıcıes ın relatıons wıth Afrıca: Constructıvıst theory, crıtıcal theory and ınternatıonal communıty theory

The article aiming at representing Turkish-African relations will be based on theoreticalanalysis which will try to explain relations with the Continent by based on constructivist, critical andinternational community theories. First, it will be explained why these theories are suitable to resumethe mutual relations and then historical background of Turkey’s Africa policies will be dwelt on startingfrom the Ottoman period. The phase, which the post-Ottoman republican Turkey went through until theExpansion to Africa Action Plan of 1998, will again be analyzed within the framework of three theories,and finally, by accepting the year 1998 as a new milestone, it will be emphasized on the Turkish- African relations in the following period and on the transformation of the orientation of the Turkish foreign policy towards Africa in its multidimensionality, by conducting a theoretical analysis Alsoevaluation of Turkey’s proactive policies will be made in theoretical analysis that will be made bypaying attention to historical background, international system dynamics and national structuresvariables.

PDF

___

“Afrika'yla ticaret hacmi 16 milyar dolar”, Star Gazetesi, 25 Mayıs 2010
“Aybar: “Afrika ile ilişkilerde beyaz adam gibi davranmamalı gerçekçi olmalıyız”, Beykent Üniversitesi, http://busam.beykent.edu.tr/sayfagoster.aspx?sayfa=26&AspxAutoDetectCookieSupport=1 (Erişim tarihi: 27.12.2010)
“Babacan Jean Ping görüşmesi”, haber7com, 17 Temmuz 2008
“Fas Krallığı Büyükelçisi Abdullah Zagour’un açılış konuşması”, Ankara Üniversitesi Afrika Araştırmaları Merkezi Açılış Töreni, 3 Aralık 2008
ADLER, Emanuel (1997), “Seizing the Middle Ground: Constrictivism in World Politics”, European Jornal of International Relations, cilt 3, no 3 (September 1997)
African Innovation Project (2010), http://www.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fwww.africaninnovationproject.com%2F&h=35fd 7 (erişim tarihi: 25.12.2010)
AfroTürk (2010), www.afroturk.com (Erişim tarihi: 05.01.2011)
AGMON, Marcy (1986), “Defending the Upper Gulf: Turkey's Forgotten Partnership”, Journal of Contemporary History, cilt. 21, No. 1 (January 1986)
Ankara Üniversitesi Afrika Araştırmaları Merkezi (2010), www.acaum.org (Erişim tarihi: 05.01.2011)
BOLUKBASİ, Suha (1993), “The Johnson Letter Revisited”, Middle Eastern Studies, cilt. 29, No. 3 (July 1993)
BOSTANOĞLU, Burcu ve Mehmet Akif Okur (2009), Uluslararası İlişkilerde Eleştirel Kuram, İmge Kitabevi/Siyaset Dizisi, Ankara
BULL, Hedley (1990), The Anarchical Society: A Study of Order in World Politics, Macmillan, Londra
ÇİFTÇİ, Kemal (2010), Tarih, Kimlik ve Eleştirel Kuram Bağlamında Türk Dış Politikası, Siyasal Kitabevi, Ankara
DAĞTAŞ, Lütfü (2010), “Türkiye’nin Siyahları bir araya geliyor”, Gündem, İzmirlife, sayı 105, (Mayıs 2010)
ERKİN, Feridun C. (1952), “Turkey's Foreign Policy”, Proceedings of the Academy of Political Science, cilt. 24, No. 4, (January 1952)
Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (2010), “Yüksek Lisans Programı”, http://www.sbe.gazi.edu.tr/index.php?SolMenuId=9&lang=tr (erişim tarihi: 25.12.2010)
HAJ, Mohamed El Hassan Ahmed El (2007), Türkiye ve Afrika Ülkeleri Diplomatik Temsilcileri Ortak Stratejik Vizyon Geliştirme Projesi, II. Çalıştay Sonuç Raporu, “Afrika Ülkeleri ve Türkiye Arasındaki Diplomatik İlişkiler”, TASAM, Stratejik Rapor No: 20, (Ekim 2007)
HAZAR, Numan (2003), Küreselleşme Sürecinde Afrika ve Türkiye-Afrika İlişkileri, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara
HAZAR, Numan (2008), “Türkiye'nin Afrika'ya Açılımı”, Stratejik Analiz, sayı: 99, (Temmuz 2008)
HÜSEYİNOĞLU, Pınar (2008), Türkiye-Afrika Sivil Toplum Kuruluşları Forumu Bugün Başlıyor “Türkiye Afrika İlişkilerinde Tarihi Dönemeç”, Basın Bülteni, İdelog Halkla İlişkiler, (13 Ağustos 2008)
IPEK, Volkan (2010) “Turkey-Africa relations between 1453-1919”, Africa News,(30 November 2010)
İNAT, Kemal ve Ali Balcı (2007), “Dış Politika: Gelenekselden Post-Moderne Teorik Perspektifler”, Zeynep Dağı (der.), Uluslararası Politikayı Anlamak, Alfa Yayınları, İstanbul
Kadir Has Üniversitesi Ortadoğu ve Afrika Merkezi (2010), “Merkezin Misyonu”, http://odam.khas.edu.tr/merkezin-misyonu.html (erişim tarihi: 25.12.2010)
KARDAŞ, Tuncay (2007), “Güvenlik: Kimin Güvenliği ve Nasıl?”, Zeynep Dağı (der.), Uluslararası Politikayı Anlamak, Alfa Yayınları, İstanbul
KAVAS, Ahmet (2006), Osmanlı-Afrika İlişkileri, TASAM Yayınları, İstanbul
KAVAS, Ahmet (2010), “Türkiye-Afrika İlişkileri: Bin Yılı Aşan Dostluk Köprüsü”, http://www.tasamafrika.org/index.php/tr/arsiv/makaleler/233-tuerkiye-afrika-likileri-bin-yl-aan-dostluk- koepruesue.html (Erişim tarihi: 25.12.2010)
KIZILARSLAN, Attila G. (2007), Türkiye ve Afrika Ülkeleri Diplomatik Temsilcileri Ortak Stratejik Vizyon Geliştirme Projesi, IV. Çalıştay Sonuç Raporu, “Afrika Ülkeleri-Türkiye Arasındaki Ekonomik İlişkiler”, “Türkiye-Afrika İlişkileri”, TASAM, Stratejik Rapor No: 24, (Aralık 2007)
LEFFLER, Melvyn P. (1985), “Strategy, Diplomacy, and the Cold War: The United States, Turkey, and NATO, 1945-1952”, Journal of American History, cilt.71, (March 1985)
MACFIE, A. L. (1989), “The Turkish Straits in the Second World War, 1939-45”, Middle Eastern Studies, cilt. 25, No. 2 (April 1989)
MANGO, Andrew (1995), “Turkey in Winter”, Middle Eastern Studies, cilt. 31, No. 3 (July 1995)
OBA, Ali Engin (2008), “Türkiye-Afrika İlişkilerinde Yeni Bir Dönem Başlarken”, Stratejik Analiz, Ekim, Cilt 9, Sayı 102
Ortadoğu ve Afrika Araştırmacılar Derneği (2009), www.ordaf.org.tr (Erişim tarihi: 05.01.2011)
ÖCAL, Mehmet (2010), “Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Bölgesel ve Küresel Güvenlik ve Barışa Katkısı”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 28 Yıl: 2010/1
ÖZKAN, Mehmet ve Birol Akgün (2010), “Turkey’s opening to Africa”, Journal of Modern African Studies, cilt 48, no 4
SEZER, Hamiyet (2002), “II. Abdülhamit Döneminde Osmanlı'da Vilayet Yönetiminde Düzenleme Gayretleri- Trablusgarp Örneği ve Ahmet Rasim Paşa”, http://acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/2307/2988.pdf?show
STANLEY, Henry Morton (1890), In darkest Africa; or, The quest, rescue, and retreat of Emin, governor of Equatoria, New York C. Scribner's Sons, London
Stratejik Araştırmalar Merkezi (2005), www.sam.gov.tr (Erişim tarihi: 05.01.2011)
Stratejik Araştırmalar ve Analiz Merkezi (2008), www.cesran.org (Erişim tarihi: 05.01.2011)
T.C. Dışişleri Bakanlığı (2011), “Türkiye Afrika İlişkileri”, http://www.mfa.gov.tr/turkiye-afrika- iliskileri.tr.mfa (Erişim tarihi: 27.02.2011)
TASAM (2007), Türkiye ve Afrika Ülkeleri Diplomatik Temsilcileri Ortak Stratejik Vizyon Geliştirme Projesi, IV. Çalıştay Sonuç Raporu, “Afrika Ülkeleri-Türkiye Arasındaki Ekonomik İlişkiler”, Stratejik Rapor No: 24, (Aralık 2007)
TEPEBAŞ, Ufuk (2010a), “Sahra Altı Afrika’nın Artan Önemi ve Türkiye”, http://www.tasamafrika.org/index.php/tr/arsiv/makaleler/231-sahra-alt-afrikann-artan-oenemi-ve- tuerkiye.html (Erişim tarihi: 25.02.2011)
TEPEBAŞ, Ufuk (2010b), “Türkiye’nin Afrika Açılımı ve Türkiye-Afrika İş Birliği Zirvesi”, http://www.tasamafrika.org/index.php/tr/arsiv/makaleler/251-tuerkiyenin-afrika-aclm-ve-tuerkiye- afrika--birlii-zirvesi.html (Erişim tarihi: 25.02.2011)
The U.S. Agency for International Development (2005), “U.S. Overseas Loans And Grants 1945-2008, Obligations and Loan Authorizations” 1 July 1945-30 September 2005, CONG-R-0105, http://pdf.usaid.gov/pdf_docs/PNADH500.pdf (Erişim tarihi: 28.02.2010)
Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (2005), www.tasam.org.tr (Erişim tarihi: 05.01.2011)
Türkiye Büyük Millet Meclisi (2010), Tutanak Dergisi, 55’inci Birleşim, Dönem 23, Yıl 4, (2 Şubat 2010)
Türkiye-Afrika İşbirliği Zirvesi (2010), “Türkiye-Afrika Ortaklığı İçin İşbirliği Çerçevesi”, http://africa.mfa.gov.tr/framework-of-cooperation-for-africa-_-turkey-partnership.tr.mfa (Erişim tarihi: 16.01.2011)
Türkiye-Afrika Ülkeleri Kültürel Sosyal ve Ekonomik İşbirliği Derneği (2010), http://www.aksiad.org/index.php?option=com_content&view=article&id=58&Itemid=55 (Erişim tarihi: 02.01.2011)
UÇAR, Ahmet (2007), Güney Afrika’da Osmanlılar, Çamlıca Basım Yayın, İstanbul
Uluslararası İlişkiler ve Stratejik Analizler Merkezi (2004), www.turksam.org (Erişim tarihi: 05.01.2011)
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu, Ortadoğu ve Afrika Araştırmaları Merkezi (2008), http://www.usak.org.tr/menu.asp?id=3&yid=63 (erişim tarihi: 25.12.2010)
United Nations (1958), United Nations General Assembly Official Records, Agenda Item 63 Annexes Thirteenth Session, New York 1958, Document A/3853 v3 Document A/4075, UN Official Records, General Assembly 756th Meeting 24 September 1958, New York
WALT, Stephen M. (1998), “International Relations: One World, Many Theories”, Foreign Policy, No.110, Special Edition: Frontiers of Knowledge, (Spring 1998)
WENDT, Alexander (1992), “Anarchy Is What States Make of It: The Social Construction of Power Politics”, International Organization, cilt. 46, No. 2 (Spring 1992)
YEŞİLBURSA, Behçet K. (1999), “Turkey's Participation in the Middle East Command and Its Admission to NATO, 1950-52”, Middle Eastern Studies, cilt. 35, No. 4, Seventy-Five Years of the Turkish Republic (October 1999)