Değere dayalı performans ölçüsü olarak ekonomik katma değerin kuramsal temelleri: Dünyada ve Türkiye'de uygulamaları

Ekonomik kar ve artık getiri gibi kavramların finansal ekonomi alanının gündemine girmesi iki asır öncelerine dayanmaktadır. Bununla birlikte gerçek finansal performansı bulmada bu kavramlar üzerine yoğunlaşılması, son yarım asırda, Portföy Kuramı, Değerleme Teorisi, Finansal Varlık Değerleme Modeli gibi önemli kuramsal gelişmelerden sonra başlamıştır. Özellikle 1970’lerden itibaren Temsilcilik Maliyetleri kuramındaki gelişmeler, işletmelerin nihai amacının ve finansal performans ölçümünün yeniden tanımlanmasıyla sonuçlanmıştır. Bu yıllarda karşılaşılan zorlayıcı Japon rekabeti, ABD ve diğer gelişmiş ekonomilerde, geleneksel anlayışın sorgulanmasına yol açmıştır. Böylece mevcut yönetim anlayışı ve ölçülerin paydaşlar arası çıkar çatışmalarına yol açtığı belirginleşmiştir. Bunun sonucunda yönetim anlayışı olarak Değer Odaklı Yönetim, ve performans ölçüleri olarak yeni değer tabanlı ölçüler benimsenmeye başlamıştır. Bu ölçülerin en yaygını Ekonomik Katma Değer (EKD)’dir. Gelişmiş piyasalarda dahi henüz tam bir standarda dönüşmemiş olan bu anlayış ve ölçüler, gelişmekte olan piyasalar açısından ise yeni yeni gündem oluşturmaktadır. Bu çalışmada EKD’nin kuramsal ve felsefi kökenleri ayrıntılandırılmakta, Türkiye açısından kullanılabilirliği tartışılmaktadır.

Theoretical foundations of economic value added as a value-based performance measure: World and Turkey

Entering into the agenda of financial economics for economic profit and excess return, goes back to two centuries ago. Nevertheless, those concepts has been focused after considerable theoretical developments such as Portfolio Theory, Valuation Theory, and Capital Asset Pricing Model. Particularly, Agency Theory defined the main goal of companies and financial performance measurement. The tough Japan competition in these years, caused a question on conventional comprehension. So, it has been clearer that current management philosophy and measures cause conflicting interests among stakeholders. Value-based Management as management philosophy and value-based measures as performance metrics have started to be established. The most common one among them is Economic Value Added (EVA). The philosophy and the measures, not forming a standard yet, even in developed markets, have newly come into the agenda in developing markets. In this study, theoretical and philosophical roots of EVA are investigated, phisibility of it from Turkey view, is discussed.

PDF

___

Aggarwal, R. (2001). “Using Economic Profit to Assess Perfromance: A Metric for Modern Firms” Business Horizons, Ocak-Şubat: 55-60.
Copeland, T., Koller, T., ve Murrin, J. (2000), Valuation, :ABD: J.Wiley
Demirakos, E. G., Strong, N. C., Walker, M. (2004), “What Valuation Models Do Analysts Use?”, Accounting Horizons, 18(4), 221-240.
Drucker, P.F. (1995), “The Information Executives Truly Need”, Harvard Business Review, 73,1, 54-63,
Ehrbar, A. (1998), EVA The Real Key to Create Value, ABD: John Wiley&Sons
Evans, M.H. (1999). “Creating Value Through Financial Management” www.exinfm.com/training/course08.doc, (01.08.2008)
Ertuğrul, M., (2005), Değer Tabanlı Yönetim: Finansal Performans Ölçülerinin İMKB’de Test Edilmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü)
Fisher, I. (1965). The Theory of Investment. New York: Augustus M. Kelley Publishers
Grant, J. L. (1996a). Foundations of Economic Value Added, ABD: Wiley
Grant, J.L., (1996b) “Foundations of EVA for Investment Managers”, Journal of Portfolio Management,1:41-47.
Gressle, M., (1996), "How to Implement EVA and Make Share Prices Rise". Corporate Cashflow, 17: 28-30
Gressle, M. (2001). “Value-based Management Enhances Shareholder Value in the New Economy”, Directorship, 27,1:14-18,
Jensen M.C. ve. Meckling, W.H. (1976) “Theory of the Firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure”, Journal of Financial Economics, 3: 305-360
Knight, J. A. (1998), Value Based Management, ABD: McGraw Hill
Koller, T. ve Peacock, J., (2002), “Time for CFOs to Step Up”, The McKinsey Quarterly, 2: 1-3
Liggero, B. (2003) “Who, or, What is EVA? Economic Value Added”, Araştırma Raporu, University of Florida, www.unf.edu/~rligge/eva.html, (20.3.2004)
Marshall, A. (1890), Principles of Economics. New York: MacMillan & Co
Mauboussin, M. J., (2004) “Thoughts on Valuation”, Credit Suisse First Boston, Equity Research Series, www.csfb.com, (24.7.2008)
Maug E., (2004) Executive Compensation, www.duke.edu/~maug/teaching/acf/compensation.pdf, (25.04.2004)
Modigliani, F. ve Miller, M.H., (1958) “The Cost of Capital, Corporation Finance, and the Theory of Investment” American Economic Review, 48(3), 261-297
Modigliani, F. ve Miller, M.H. (1961) “Divident Policy, Growth and the Valuation of Shares” Journal of Business, 34, 411-433.
O’Byrne, S. (1999). “EVA and Its Critics”, Journal of Applied Corporate Finance, 12,2: 18-25
Rappaport, A. (1979). “Strategic Analysis for More Profitable Acquisitions”, Harvard Business Review, 6-7
Rappaport, A. (1998). Creating Shareholder Value, ABD: The Free Press
Shaked, I., Michel, A., ve Leroy, P., (1997), "Creating Value Through E.V.A. - Myth or Reality?" Strategy & Business, 9:41-52
Stern, J. (1993). “Value and People Management”, Corporate Finance, 7:35-37,
Stewart III, G.B., (1991) The Quest for Value. New York: Harper Collins
Stewart III, G.B., (1995) “EVA Works-But Not If You Make These Common Mistakes”, Fortune, 81-82.
Young, S. David ve O’Byrne, S.F. (2001), EVA and Value-based Management, ABD: McGraw-Hill