2015

FOUCAULT’DA İKTİDAR VE İKTİDAR TEKNOLOJİLERİNİN DÖNÜŞÜMÜ

Fransız düşünür Michel Foucault bilgi üretme yolculuğunda önce özneye odaklanmış, bu amaçla dışlanmışlıkları (deli, suçlu, öğrenci, eşcinsel vb.), bunları üreten ve yeniden üreten söylemi, söylemin ilişkide olduğu iktidarı, iktidarla içkin bir ilişkide olan bilgiyi ve yine iktidarın yarattığı hakikatı açıklamaya girişmiştir. Ancak bir süre sonra rotası özneden iktidara kaymıştır. Düşünür, iktidar nedir gibi bir soruya yanıt vermek yerine iktidarın, dahası iktidar ilişkilerinin nasıllığına yanıt arar. İktidarı gündelik toplumsal ilişkilerde somutlaştıran Foucault, kapatılmayı ve bu kapatılmayı sağlayan kurumlara odaklanarak iktidar ilişkilerinin dönüşümünü bize sunmaktadır. Egemenlikten disiplinci iktidara, yani gözetim toplumuna, oradan da düzenleyici iktidara (biyo-iktidar) nasıl geçildiğini tarihsel bir perspektif ve felsefi bir temelle ortaya koymaktadır. Kendi bilgisini de içeren iktidar, geliştirdiği söylemlerle bedene ve nüfusa yayılmakta ve neyin normal neyin anormal, neyin aynı neyin başka yada örneğin kimin namuslu kimin namussuz olduğuna karar verebilmektedir. İşte bu çalışmada düşünürün iktidar analizi; iktidarın ürettiği hakikat ve iktidarı derinleştiren, dilin desteklediği söylem ve bilgi yardımıyla açıklanmaya çalışılacaktır, ana eksen ise iktidar ilişkilerinin dönüşerek ilerlediği tezi olacaktır.

THE TRANSFORMATION OF POWER AND POWER TECHNOLOGY IN FOUCAULT

The French philosopher Michel Foucault firstly focused on the notion of “subject” in his journey to produce knowledge, and for this purpose he tried to explain the exclusions (mad, guilty, student, homosexual, etc.), the discourse that produces and reproduces them, the power to which the discourse relates, the knowledge related to power and the truth created by power. But after a while, his thought route has shifted from the concept of the subject to the notion of power. This thinker responds to the question of power, and moreover, of the power relations, instead of answering a question such as what is power. Foucault offers us the transformation of power relations, focusing on the institutions that provide closure. . He reveals the historical perspective and a philosophical basis of how is transferred from sovereignty to disciplinary power, from disciplinary power to surviallence society and lastly from surviallence society to the regulatory power (bio-power). Technological developments in capitalism are the main driving force behind such a transformation. So, we should focus on political technology, more precisely power technology, as well as industrial techniques. This paper which argues that power transformations (power technology) aims to analyze and discuss the power in detail in the thought and criticisms of Foucault.

PDF

___

Ateş Durç, S. (2012). Namus, Biyopolitika ve Şiddet. V. Tecim, Ç. Tarhan ve C. Aydın (Ed.), Dokuz Eylül Üniversitesi DEKAUM Uluslararası Kadın Konferansı (9-11 Mayıs 2012) Bildiriler Kitabı içinde, (ss. 273-282). İzmir.
Best, S.; Kellner, D. (2011). Post Modern Teori: Eleştirel Soruşturmalar. Küçük, M. (Çev.). 2. Basım. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Deveci, C. (1999). Foucault’nun İktidar Kavramsallaştırmasında Siyasal Boyutun Ayrıştırılamazlığı. Doğu- Batı, 9, 25-45.
Chitty, C. (2017, 24 Aralık). Foucault’da İktidar Kavramı ve Sosyalist Bir Yönetim Sanatı. Boren, A. (Çev.). e-skop: Sanat Tarihi, Eleştiri Dergisi, https://www.e-skop.com/skopbulten/foucaultda-iktidar-kavrami-ve-sosyalist-biryonetim-sanati/3628, (Erişim Tarihi: 12.11.2020).
Davidson, A. I. (2010). Arkeoloji, Genealoji, Etik. V. Urhan (Der.), Foucault içinde (ss. 249-267). İstanbul: Say Yayınları.
Demir, E. (2014). Foucault’da İktidarı Yeniden Düşünmek. Birikim Dergisi, https://birikimdergisi.com/guncel/541/foucault-da-iktidariyenidendusunmek, (Erişim Tarihi: 12.11.2020).
Eribon, D. (2012). Michel Foucault. Çiltaş, Ş. (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Fraser, N. (1989). Foucault on Modern Power: Empirical Insights and Normative Confusions. Unruly Practices: Power, Discourse and Gender in Contemporary Social Theory içinde (ss. 17-34), Minneapolis: University of Minnesota Press.
Foucault, M. (1995). Ders Özetleri: 1970-1982. Hilav, S. (Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Foucault, M. (2000). Michel Foucault ile söyleşi. Entelektüelin Siyasi İşlevi içinde. (ss.303-319), Ergüden, I (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Foucault, M. (2006). Hapishanenin Doğuşu. Kılıçbay, M.Ali( Çev.). Ankara: İmge Kitabevi.
Foucault, M. (2007a). İktidar ve Beden, İktidarın Gözü içinde. (ss. 38-46), Ergüden, I. (Çev.). 2. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Foucault, M. (2007b). İktidar ilişkileri bedenlerin içine nüfuz eder, İktidarın Gözü içinde. (ss. 106-116), Ergüden, I. (Çev.). 2. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Foucault, M. (2007c). İktidar ve Bilgi, İktidarın Gözü içinde. (ss. 167-185), Ergüden, I. (Çev.). 2. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Foucault, M. (2010). Cinselliğin Tarihi. Tanrıöver, H. Uğur (Çev.). 3. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Foucault, M. (2011a). Toplumu Savunmak Gerekir. Aktaş, Ş. (Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Foucault, M. (2011b). Bilginin Arkeolojisi. Urhan, V. (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Foucault, M. (2011c). Özne ve İktidar. Özne ve İktidar içinde. (ss. 57-83), Ahınkay, O. (Çev.). 3. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Foucault, M. (2011d). Hakikat Kaygısı. Özne ve İktidar içinde. (ss. 83-98), Ahınkay, O. (Çev.). 3. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Foucault, M. (2011e). İktidarın Halkaları. Özne ve İktidar içinde. (ss. 140- 162), Ergüden, I. (Çev.). 3. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Foucault, M. (2011f). Bir özgürlük pratiği olarak kendilik kaygısı pratiği. Özne ve İktidar içinde. (ss. 221-247). Ahınkay, O. (Çev.). 3. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Keskin, F. (1996). Foucault’da Şiddet ve İktidar. Cogito, 6-7, 91-105.
Keskin, F. (2005a). Michel Foucault. Özne ve İktidar içinde (ss.7-11), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Keskin, F. (2005b). Özne ve İktidar. Özne ve İktidar içinde (ss. 11-21), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Keskin, F. (2007). İktidarın Gözü. İktidarın Gözü içinde. (ss. 11-20), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Koyuncu, E. (2016). Foucault’nun Siyaset Felsefesinde Biyopolitikanın Doğuşu, Onur Kartal (Der.), Biyopolitika Cilt 2 içinde (ss.21-61), Ankara: NotaBene Yayınları.
Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. Akındağ, O. (Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları
Megill, A. (1998). Aşırılığın Peygamberleri. Birkan, T. (Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Patton, P. (1994). Foucault’s Subject of Power. Political Theory Newsletter. 6, (ss. 60-71).
Said, E.W. (1999). Michel Foucault 1926-1984. Doğu-Batı, 9, 185-195.
Sarup, M. (2004). Post Yapısalcılık ve Post Modernizm. Güçlü, A. (Çev.). 2. Baskı. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Saygılı, A. (2005). Modern Devletin Beden İdeolojisi Üzerine Kısa Bir Deneme. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 54(3), 324-339.
Urhan, V. (2007). Michel Foucault ve Bilgi/İktidar İlişkisinin Soykütüğü. Kaygı, Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 9, 99-118.
Urhan, V. (2010). Foucault. İstanbul: Say Yayınları.
Wickham, G. (1983). Power and power analysis: beyond Foucault?. Economy and Society. 12(4), (ss. 468-498), Doi: 10.1080/03085148300000003.