KİŞİLERİN YAŞAMI ANLAMLANDIRMA BİÇİMLERİ VE MUTLULUĞA BAKIŞ AÇILARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Bu çalışmanın amacı, felsefe alanındaki literatürde ortaya koyulan, kişilerin yaşamı anlamlandırma biçimleri ve mutluluğa bakış açıları arasındaki ilişkilerin, nitel araştırma aracılığıyla derinlemesine irdelenmesi ve anlaşılmasıdır. Literatüre göre, iki tür mutluluk anlayışı ve iki farklı anlamlandırma biçiminden söz edilebilir. Bunlar, Hobbes’un ortaya koyduğu hazza dayanan mutluluk anlayışı ve Aristoteles tarafından geliştirilen erdeme dayalı mutluluk anlayışıdır. İki farklı anlamlandırma biçimi ise, şeyleri öznel yararla bağlantılı olarak değerlendirme ve şeylerin kendi değerini görerek değerlendirmedir. Bu çalışmada, İnsan ve Toplum Bilimleri alanında çalışan akademisyenlerin yaşamlarını anlamlandırma biçimlerinde bu ikiliğin görülüp görülmediği ve bu anlamlandırma biçimleriyle mutluluğa bakış açıları arasında nasıl bir ilişki olduğu araştırılmıştır. Katılımcıların, İnsan ve Toplum Bilimleri alanında çalışan akademisyenler olmasının nedeni, çalışma alanları dolayısıyla “mutluluk” ve “anlam” kavramları üzerine düşünme gereğinin daha fazla oluşudur. Çalışmanın amacına uygun bir şekilde, 22 katılımcıya, yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak anlam, mutluluk, amaç ve değer kavramlarıyla bağlantılı sorular yöneltilmiş ve bu kavramları nasıl içeriklendirdikleri incelenmiştir. Bu araştırmada elde edilen bulgulardan hareketle, yaşamı öznel yararları ile bağlantılı olarak anlamlandırılan katılımcıların mutluluğu hazzın varlığı olarak gördüğü, yaşamı, şeylerin kendindeki değerini görerek anlamlandıran kişilerin ise mutluluğu, erdemlere ve tür olarak insanın değerlerine dayalı bir iyi olma hali olarak gördüğü sonucuna varılmıştır. Böylece, felsefe literatüründe ortaya koyulan, yaşamı anlamlandırma biçimleri ve mutluluğa bakış açıları arasındaki ilişkilerin, katılımcı akademisyenlerin düşünüşlerindeki karşılıkları gösterilmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Anlam, Değer, Amaç, Mutluluk

THE RELATION BETWEEN THE TYPES OF MEANING ASCRIPTION TO LIFE AND APPROACHES TO HAPPINESS

___

  • Aristoteles (2015). Nikomakhos’a etik. S. Babür (Çev.), Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
  • Demirel, K. (2006). Açıklamalı insani terimler sözlüğü. İstanbul: Epsilon Yayınları.
  • Frankl, V. E. (2012). İnsanın anlam arayışı. S. Budak (Çev.), İstanbul: Okyanus Yayınları.
  • Glesne, C. (2015). Nitel araştırmaya giriş. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu (Çev.), Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Hobbes, T. (2005). Leviathan. S. Lim (Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Kuçuradi, İ. (2003). İnsan ve değerleri. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
  • Kuçuradi, İ. (2009). Nietzsche ve insan. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
  • Kuçuradi, İ. (2010). Çağın olayları arasında. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
  • Kuçuradi, İ. (2013a). İnsan ve değerleri. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
  • Kuçuradi, İ. (2013). Schopenhauer ve insan. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
  • Kuçuradi, İ. (2016). Nietzsche ve insan. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
  • Kümbetoğlu, B. (2019). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
  • Nietzsche, F. W. (2018). Bir eğitimci olarak Schopenhauer. M. Tüzel (Çev.), İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Nietzsche, F. W. (2013). Zerdüşt böyle diyordu. O. Derinsu (Çev.), İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Nietzsche, F. W. (2003). İyinin ve kötünün ötesinde. A. İnam (Çev.), İstanbul: Say Yayınları.
  • Özcan, M. (2016). İnsan felsefesi: İnsanın neliği üzerine bir soruşturma. Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
  • Schopenhauer, A. (2018). Yaşam bilgeliği üzerine aforizmalar. M. Tüzel (Çev.), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.