Şâir Bir Osmanlı hattatı: Eğrikapılı Mehmed Rasim

Mehmed Râsim XVII. yy’ın ikinci yarısı ile XVIII. asrın ilk yarısında, Osmanlının payitahtı İstanbul’da yaşamış önemli hattatlardan biridir. Hat sanatını sadece bir hobi olarak değil bizzat resmî devlet hizmeti olarak icra etmiştir. Mehmed Râsim meşhur bir hattat olması yanında iyi de bir şâirdir. Ne var ki onun hattatlığı edebî yönünü gölgede bırakmıştır. Bu nedenle bugüne kadar hattatlığı üzerinde durulmuş fakat edebiyatçılığına değinilmemiştir. Bu çalışmada hem dönemin edebiyat kaynaklarından hem de Mehmed Râsim’in edebî eserlerinden istifade edilerek onun edebî yönü ortaya konulmaya çalışılmıştır.

An Ottoman poet and calligrapher: Egrikapılı Mehmed Rasim

Mehmed Rasim is one of the important calligrapher lived in the Ottoman capital of Istanbul with the second half of seventeenth century and first half of eighteenth century. Mehmed Rasim line art not only as a hobby has conducted himself as an official state function. In addition to being a famous calligrapher Mehmed Rasim also a good poet. But his calligrapherhood owershadowed his literary aspect. For this reason, until now focused on his calligraphy but not mentioned his aspect of literature. In this study, both the literature of the period were benefiting from the works of literary sources, as well as its literary aspect of Mehmed Rasim tried to expose.

PDF

___

Aclûnî, İsmail b. Muhammed, Keşfü’l-Hafâ ve Muzîlü’l-İlbâs ‘Amme’ş-Tehara mine’l- Ehâdîs ‘alâ Elsineti’n-Nâs, (I-II), Dâr-ı İhyâü’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut 1352(1933).

Alparslan, Ali, Osmanlı Hat Sanatı Tarihi, Yapı Kredi Yay., İstanbul 1999.

Baysun, M. Cavid, “Eğrikapılı Râsim Efendi”, Tarih Dergisi, Osman Yalçın Matb., İstanbul 1954, C. VII, Sayı 10’dan ayrı basım.

Derman, M. Uğur, “Mehmed Râsim, Eğrikapılı”, DİA, Ankara 2003, XXVIII, 514-515.

Eğrikapılı Mehmed Râsim, Divançe, Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi, Yazma no: 428.

Eğrikapılı Mehmed Râsim, Divançe, İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi, Yazma no: T-9632.

İsmail Belîğ, Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdeti’l-Eş‘âr, (hzl. Abdülkadir Abdülkadiroğlu), Gazi Üniversitesi Yay., Ankara 1985.

Kazıcı, Ziya, Osmanlı’da Eğitim Öğretim, Bilge Yay., İstanbul 2004.

Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmânî (Tezkire-i Meşâhîr-i Osmâniyye), Matbaa-i Âmire, İstanbul 1311’den Gregg İnternational Publishers Limited, England 1971.

Mirza-zâde Sâlim Efendi, Tezkiretü’ş-Şu‘arâ, (hzl. Adnan İnce), AKM Yay., Ankara 2005.

Muslu, Ramazan, Osmanlı Toplumunda Tasavvuf, 18. yy., İnsan Yay., İstanbul 2003.

Müstakîm-zâde Süleyman Sadeddin, Tuhfe-i Hattâtîn, Devlet Matbaası Yay., İstanbul 1928.

Öksüz, Yılmaz, Eğrikapılı Mehmed Râsim ve Divançesi (İnceleme-Metin), (Danışman: Prof. Dr. İlhan Genç) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi SBE, İzmir 2010.

Özcan, Abdülkadir, “Beşir Ağa, Hacı” ve “Beşir Ağa, Moralı”, DİA, İstanbul 1992.

Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâ’sı (İnceleme-Tenkidli Metin-İndeks-Sözlük), (hzl. Sadık Erdem), AKM Yay., Ankara 1994.

Rado, Şevket, Türk Hattatları (XV. Yüzyıldan Günümüze Kadar Gelmiş Ünlü Hattatların Hayatları ve Yazılarından Örnekler), Yayın Matbaası, İstanbul Tarihsiz.

Serin, Muhittin, Hat Sanatı ve Meşhur Hattatlar, Kubbealtı Neşriyat, İstanbul 1999.