TÜRK HUKUKUNDA SUÇ OLMAKTAN ÇIKARMA VE CEZA VERMEKTEN KAÇINMA EĞİLİMİ

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ile ultia ratio prensibi uyarınca (ceza hukukunun son çare olması) karşılaştırmalı hukuktaki düzenlemelere paralel olarak, kabahatler suç olmaktan çıkarılmış ve kabahatlere ilişkin 5326 sayılı Kabahatler Kanunu yürürlüğe girmiştir. Son çare olma ilkesinin Türk hukukundaki yansıması sadece suç olmaktan çıkarma eğilimi ile sınırlı değildir. Türk Ceza Kanunu ve Ceza Muhakemesi Kanunu ile getirilen çeşitli müesseseler ile ceza vermekten de kaçınıldığı görülmektedir. TCK ve CMK’da düzenlenen erteleme, ön ödeme, hükmün açıklanmasının geri bırakılması ve uzlaşma gibi kurumlarla suç işleyen kişi hakkında mümkün olduğunca özgürlüğü bağlayıcı ceza verilmemesi veya verilen cezaların infazının engellenmesi amaçlanmaktadır. Bu müesseselerin kabulü ile hem ultima ratio prensibine uygun düzenlemeler getirilmekte hem de cezaların infazının kişi üzerinde meydana getirebileceği olumsuz etkiler önlenmektedir. Cezaların ve bu cezaların infazının en önemli amacı kişilerin sosyalleşmesini ve yeniden topluma kazandırılmasını sağlamaktır. CMK ve TCK’da ihdas edilen bu müesseselerle bu amaca da hizmet edilmiş olacaktır. Sonuç olarak TCK ve CMK’da ki söz konusu müesseselerin kabulü modern ceza hukuku bakımından isabetlidir. Bu tür müesseselerin yaygınlaştırılması ve geliştirilmesi ceza ve infazın amaçları ve bu amaçlara ulaşmak bakımından faydalıdır.

THE TENDENCY TO REMOVE FROM A CRIME AND NO PUNISCHMENT

In accordance with ultima ratio (last resort) principle and comparative law, Turkish Criminal Code numbered 5237 removed misdemeanors from the crimes, and the Code of Misdemeanors No. 5326 concerning offenses entered into force. The reflection of last resort principle in Turkish law is not only limited to the tendency to remove it from the crimes. It has also been avoided to punish with various institutions brought by the Turkish Criminal Code and the Turkish Criminal Procedure Code. The institutions regulated under Turkish Criminal Code and the Turkish Criminal Procedure Code such as sanctions precedent for sentence to shortterm imprisonment, suspension of the sentence, prepayment, the power of discretion in filing a public claim, deferment of the announcement of the verdict and conciliation are also aimed to prevent execution of the penalties or sentences. The adoption of these institutions results regulations that are in accordance with the ultima ratio principle and the negative effects of the execution of the sentences on the person are prevented. The most important goal of the punishment and the execution of these sentences are regaining and socializing these people. This purpose will be served with these establishments which were established in TCC and Turkish Criminal Procedure Code. As a result, the adoption of the relevant institutions in the Turkish Criminal Code and the Turkish Criminal Procedure Code is correct in terms of modern criminal law. The dissemination and development of such institutions are useful for criminal and executive purposes and for attaining these purposes.

PDF

___

Akbulut, Berrin: Türk Ceza Kanunu İle Kabahatler Kanununun Genel Hükümlerinin Yaptırım Hükümleri Dışında Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi, Ankara 2010.
Artuk, M. Emin/Gökcen, Ahmet/Alşahin, M. Emin/Çakır, Kerim: Ceza Hukuku Genel Hükümler, 12. Baskı, Ankara 2018.
Bacaksız, Pınar: Cezalandırma ve Topluma Yeniden Kazandırma, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 16, Özel Sayı 2014.
Baumann, Jürgen/Weber, Ulrich/Mitsch, Wolfgang: Strafrecht Allgemeiner Teil, Bielefeld 2003.
Bayraktar, Köksal: Ceza Hukukunda Suç Olmaktan Çıkarma Akımı, İÜHFM, 1984, C. 50, S. 1-4.
Demirbaş, Timur: İnfaz Hukuku, 5. Baskı, Ankara 2017.
Demirtaş, Soner: Elektronik Cihazların Kullanılması Suretiyle Şüpheli, Sanık veya Hükümlülerin Toplum İçinde İzlenmesi, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C XIX, S. 3-4.
Dönmezer, Sulhi: Suç Siyaseti, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer’e Armağan 1986-1987, Cilt 52, Sy. 1-4.
Erdem, Mustafa Ruhan: Ceza Hukukunda Cezaların Ertelenmesine İlişkin Düzenlemelere Anayasal Bakış, Anayasa Yargısı Dergisi, C. 18, 2001.
Eşitli, Ezgi Aygün: Kısa Süreli Hapis Cezası ve Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 65(1) 2016.
Güngör, Devrim/Okuyucu-Ergün, Güneş: Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 65 (4), 2016.
İçel, Kayıhan: Ceza Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2016.
İçel, Kayıhan: Çağdaş Ceza Hukukunun Evrensel İlkelerinin Kabahat Türünden Eylemler Alanındaki Boyutları, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Sayı 7.
İçel, Kayıhan: İdari Ceza Hukuku ve Kabahatleri Suç Olmaktan Çıkarma Eğilimi, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 1984, C 50, Sy. 1-4.
Kangal, Zeynel T.: Kabahatler Hukuku, 1. Baskı, İstanbul 2011.
Koca, Mahmut/Üzülmez, İlhan: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 11. Baskı, Ankara 2018.
Meier, Bernd-Dieter: Bagatellarische Tatbestände, ZStW 2017 127(2).
Özbek, Veli Özer: İnfaz Hukuku, 9. Baskı, Ankara 2017.
Özkan, Salih: Ceza Hukukunda Önemsizlik, İstanbul 2018.
Roxin, Claus: Strafrecht Allgemeiner Teil Band I: Grundlagen. Der Aufbau der Verbrechenslehre 4. Auflage 2006.
Taşkın, Ozan Ercan: Son Çare (Ultima Ratio) Olarak Ceza Hukuku, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Dergisi, Sy. 1, Haziran 2016.
Ünver, Yener: Ceza Hukukuyla Korunması Amaçlanan Hukuksal Değer, Ankara 2003.
Yenisey, Feridun: Ceza Muhakemesi Süjelerinin İradelerinin Ceza Muhakemesinin Yürüyüşüne Etkisi Sorunu, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan, Yıl 2013, Cilt 19, Sayı 2.