BİR KORUMA TEDBİRİ OLARAK ARAMA

Koruma tedbirleri ceza muhakemesi hukukunda önemli bir yere sahiptir. Çalışmada, bir koruma tedbiri olan ve suçluların - suç delillerinin ele geçirilmesini sağlayan arama işlemi incelenmiştir. Bu bağlamda öğretideki görüşlere ve mahkeme içtihatlarına yer verilmiştir. Buna ek olarak çalışmada, özellikle adli arama üzerinde durulmuştur. Zira önleme araması idare hukuku içinde ele alınmaktadır. Adli arama, genel olarak Ceza Muhakemesi Kanunu’nda ve Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir. Kanun’a göre, temel hak ve özgürlüklere müdahale eden arama işlemi, ölçülülük ilkesine aykırı uygulanmamalıdır. Aksi halde devlet, kişi/kişiler lehine maddi ve manevi tazminat ödemelidir.

SEARCH AS A PROTECTION MEASURE

Protection measures have an important place in criminal procedure law. In the study, the search process which is a protection measure and which enables the capture of the criminals - criminal evidences have been examined. In this context opinions in the doctrine and the case law of the court have been given. Furthermore in the study, has been focused especially on judicial search. Because prevention search is deal with in administrative law. Judicial search, generally has been regulated in Criminal Procedure Code and Regulation for Judicial and Prevention Searches. Judicially, the search process which interferes ith the fundamental rights and freedoms should not be applied contrary to the principle of proportionality. Otherwise the state must pay pecuniary and nonpecuniary damages in favor of the person/persons.

___

  • Akyılmaz, Bahtiyar/Sezginer, Murat/Kaya, Cemil: Türk İdare Hukuku, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 8. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2017.
  • Alacakaptan, Uğur: “Haksız Tutma ve Yakalama Hallerinde Devletin Tazminat Verme Mükellefiyeti”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 18, S. 1, 1961, s. 185-221.
  • Arslan, Çetin: “Dijital Delil ve İletişimin Denetlenmesi”, Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi, C. 3, S. 2, 2015, s. 253-266.
  • Artuk, Mehmet Emin: “Ceza Kanununun Suç Siyaseti Bilimi Açısından Değerlendirilmesi”, Ceza Hukuku Dergisi, C. 1, S. 2, 2006, s. 9-18.
  • Artuk, Mehmet Emin/Gökcen, Ahmet/Yenidünya, A. Caner: Ceza Hukuku Özel Hükümler, 14. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.
  • Aydın, Murat: “Adli Aramada Hazır Bulunacak Kişiler ve Arama Tanıkları”, Ceza Hukuku Dergisi, C. 3, S. 8, 2008, s. 105-125.
  • Bouzat, Pierre: “Ceza Muhakemesi Hukuku ve Kanıtların Toplanmasında Doğruluk Kuralları” (Çeviren: Hasan İ. Bıyıklı), Yargıtay Dergisi, C. 3, S. 1, 1977, s. 85-113.
  • Centel, Nur/Zafer, Hamide: Ceza Muhakemesi Hukuku, Yenilenmiş ve Gözden Geçirilmiş 12. Bası, Beta Yayıncılık, İstanbul 2015.
  • Cihan, Erol/Yenisey, Feridun: Ceza Muhakemesi Hukuku, 2. Bası, Beta Yayıncılık, İstanbul 1997.
  • Çalışır, Kurtuluş Tayanç: Uygulamada Arama ve Elkoyma, Adalet Yayınevi, Ankara 2012.
  • Çulha, Rıfat/Demirci, Turgay/Nuhoğlu, Ayşe/Yenisey, Feridun: Ceza Muhakemesinin Soruşturma Evresindeki Süjeleri İçin CMK Cep Kitabı, 4. Baskı, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara 2015.
  • Donay, Süheyl: Ceza Yargılama Hukuku, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 2. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul 2012, (Yargılama Hukuku).
  • Donay, Süheyl: İnsan Hakları Açısından Sanığın Hakları ve Türk Hukuku, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, İstanbul 1982, (İnsan Hakları).
  • Döner, İsa: Ceza Muhakemesi Hukuku İşlemlerinden Koruma Tedbiri Olarak Arama, 3. Yılında Yeni Ceza Adaleti Sistemi (Editör: Bahri Öztürk), T.C. İstanbul Kültür Üniversitesi İKÜ Yayınevi, İstanbul 2009.
  • Feyzioğlu, Metin: Ceza Muhakemesinde Vicdani Kanaat, Yetkin Yayınları, Ankara 2002, (Vicdani Kanaat).
  • Feyzioğlu, Metin: “Tutuklamadan Doğan Zararların Giderilmesi”, Ankara Barosu Dergisi, S. 1, 1993, s. 113-141, (Tutuklama).
  • Gölcüklü, Feyyaz: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Göre Doğru Yargılama, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara 1995.
  • Gözler, Kemal: “3 Ekim 2001 Tarihli Anayasa Değişikliği: Bir Abesle İştigal Örneği”, Anayasa Mahkemesinin Kuruluşunun 40. Yıl Dönümü Uluslararası Sempozyumu, 26-27 Nisan 2002, Antalya, Anayasa Yargısı, S. 19, 2002, s. 326-354.
  • Gülşen, Recep: “Yeni Ceza Muhakemesi Kanunu’nda Arama”, Hukuki Perspektifler Dergisi, S. 3, 2005.
  • Günday, Metin: İdare Hukuku, Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 10. Baskı, İmaj Yayınevi, Ankara 2011.
  • Hafızoğulları, Zeki: “24 Mayıs 2003 Tarih ve 25117 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanarak Yürürlüğe Konan ‘Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği’ Adli Zabıt ve Aramalar Yönünden Yok Hükmündedir”, Ankara Barosu Dergisi, S. 3, 2004, s. 13-26.
  • Hakeri, Hakan: “Türk ve Alman Hukukunda Koruma Tedbirlerinden Dolayı Tazminat”, Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer Armağanı, C. 2, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi - Türk Ceza Hukuku Derneği Yayını, Ankara 2008.
  • Hampton, Celia: Criminal Procedure and Evidence, Sweet & Maxwell, London 1973.
  • Karakehya, Hakan: Ceza Muhakemesi Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara 2015.
  • Kaymaz, Seydi: Ceza Muhakemesinde Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2009.
  • Keskin Kiziroğlu, Serap: “5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda Basit Arama (Adli Arama)”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 58, S. 1, 2009, s. 139-168.
  • Kilkelly, Ursula: The Right to Respect for Private and Family Life - A Guide to the Implementation of Article 8 of the European Convention on Human Rights, Human Rights Handbooks, No. I, Council of Europe, 2003.
  • Kocaoğlu, Serhat Sinan: “Üst ve Büro Araması, Postada Elkoyma, İletişimin Denetlenmesi Gibi Çeşitli Koruma Tedbirlerinin Pasif Öznesi Olarak Kuram ve Uygulamada Avukatın Bağımsızlığı”, Ankara Barosu Dergisi, S. 1, 2012, s. 43-69.
  • Kunter, Nurullah/Yenisey, Feridun/Nuhoğlu, Ayşe: Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, 18. Bası, Beta Yayıncılık, İstanbul 2010.
  • Memiş, Emin: Genel İdare Hukuku, Güncellenmiş 2. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 2017.
  • Okay Tekinsoy, Özge: İdare Hukukunda Kamu Düzeni Kavramı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2011.
  • Örs, Cengiz Ozan: “Avukat Hakkında Arama ve Elkoyma”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 123, 2016, s. 103-146.
  • Özbek, Veli Özer: Ceza Muhakemesi Hukukunda Koruma Tedbiri Olarak Arama, Seçkin Yayıncılık, Ankara 1999.
  • Özbek, Veli Özer/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar/Tepe, İlker: Ceza Muhakemesi Hukuku Temel Bilgiler, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 8. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2017.
  • Özbek, Veli Özer/Kanbur, Mehmet Nihat/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar/Tepe, İlker: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2014.
  • Öztürk, Bahri/Eker Kazancı, Behiye/Soyer Güleç, Sesim: Ceza Muhakemesi Hukukunda Koruma Tedbirleri, Son Değişikliklerle Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2017.
  • Öztürk, Bahri/Tezcan, Durmuş/Erdem, Mustafa Ruhan/Sırma Gezer, Özge/ Saygılar Kırıt, Yasemin F./Alan Akcan, Esra/Özaydın, Özdem/Erden Tütüncü, Efser/Altınok Villemin, Derya/Tok, Mehmet Can (Öztürk ve Diğerleri): Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, Güncellenmiş 12. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018.
  • Sancakdar, Oğuz/Us, Eser/Kasapoğlu Turhan, Mine/Önüt, Lale Burcu: İdare Hukuku Teorik Çalışma Kitabı, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2015.
  • Schroeder, Friedrich Christian: “Ceza Muhakemesinde ‘Dürüst Yargılama’ İlkesi” (Çeviren: Cumhur Şahin), Prof. Dr. M. Şakir Berki’ye Armağan, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 5, S. 1-2, 1996, s. 269- 283.
  • Serim, Tuğhan: “Ceza Muhakemesi Kanunu Işığında Arama”, Yargı Dünyası, S. 174, 2010, s. 11-25.
  • Sokullu Akıncı, Füsun: “Kişinin Üzerinin Aranması ve İnsan Hakları”, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, C. 9, S. 1-3, 1988, (Arama), s. 261-269.
  • Sokullu Akıncı, Füsun: Polis - Toplumsal Bir Kurum Olarak Gelişmesi, Polis Alt-Kültürü ve İnsan Hakları, Gümüş Basımevi, İstanbul 1990, (Polis).
  • Soyaslan, Doğan: Ceza Muhakemesi Hukuku, Güncelleştirilmiş 4. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2010.
  • Şahin, Cumhur: Ceza Muhakemesi Hukuku I, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 9. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018.
  • Tan, Turgut: İdare Hukuku, Güncelleştirilmiş 5. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2016.
  • Taner, Fahri Gökçen/Öntan, Yaprak: “CMK’nın 119/4. Maddesi Uyarınca Adli Aramada Bulundurulması Gereken Tanıklar Konusunda İçtihatta Dönüşüm”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 65, S. 4, 2016, s. 2445-2469.
  • Taner, Mehmet Tahir: Ceza Muhakemeleri Usulü, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul 1955.
  • Tanör, Bülent/Yüzbaşıoğlu, Necmi: 1982 Anayasası’na Göre Türk Anayasa Hukuku, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2004.
  • Toroslu, Nevzat/Feyzioğlu, Metin: Ceza Muhakemesi Hukuku, 18. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara 2018.
  • Tozman, Önder: “Suçsuzluk Karinesi: Türk Hukukundaki Sonuçları”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 11, S. 3-4, 2007, s. 315-353.
  • Turhan, Faruk: Ceza Muhakemesi Hukuku, Asil Yayınevi, Ankara 2006.
  • Ünver, Yener: “Ceza Muhakemesinde İspat, CMK ve Uygulamamız”, Ceza Hukuku Dergisi, C. 1, S. 2, 2006, s. 103-205.
  • Ünver, Yener/Hakeri, Hakan: Ceza Muhakemesi Hukuku, Gözden Geçirilmiş ve Güncel Yargıtay Kararlarıyla Genişletilmiş 5. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2012.
  • Üzeltürk, Sultan: 1982 Anayasası ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesine Göre Özel Hayatın Gizliliği Hakkı, Beta Yayıncılık, İstanbul 2004.
  • Weigend, Thomas: “Ceza Muhakemesi Gerçeği mi Arıyor? Bir Alman Perspektifi” (Çeviren: Ali Emrah Bozbayındır), Ceza Hukuku Dergisi, C. 1, S. 2, 2006, s. 330-345.
  • Yenisey, Feridun: İnsan Hakları Açısından Arama, Elkoyma, Yakalama ve İfade Alma, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İnsan Hakları Merkezi Yayınları, Ankara 1995, (Arama).
  • Yenisey, Feridun: Uygulanan ve Olması Gereken Ceza Muhakemesi Hukuku, Hazırlık Soruşturması ve Polis, 2. Bası, Beta Yayıncılık, İstanbul 1987, (Hazırlık Soruşturması).
  • Yenisey, Feridun/Nuhoğlu, Ayşe: Ceza Muhakemesi Hukuku, Güncellenmiş 6. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018.
  • Yerdelen, Erdal/Değerli, Yavuz Selim: “Ceza Muhakemesi Koruma Tedbirlerinde Ölçülülük”, Prof. Dr. Feridun Yenisey’e Armağan, C. 1, Beta Yayıncılık, İstanbul 2014, s. 1339-1378.
  • Yıldırım, Turan/Yasin, Melikşah/Kaman, Nur/Özdemir, H. Eyüp/Üstün, Gül/Okay Tekinsoy, Özge: İdare Hukuku (Editör: Turan Yıldırım), Güncelleştirilmiş 7. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2018.
  • Yılmaz, Yeşim: “Bir Ceza Muhakemesi Hukuku İşlemi Olarak Adli Arama”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 124, 2016, s. 247-304.