DEMOKRASİ İNDEKSİNE (2018) GÖRE BAZI DÜNYA ÜLKELERİNDEKİ VİCDANÎ RET UYGULAMA ÖRNEKLERİ

Vicdanî ret kısaca, kişinin inancı gereği zorunlu askerlik hizmetinden kaçınmasıdır. Hukukî açıdan uluslararası literatürde vicdanî ret, din ve vicdan özgürlüğü açısından bir insan hakkı olarak değerlendirilmektedir. Günümüzde, demokratik olarak tanımlanan pek çok ülkede vicdanî ret bir insan hakkı olarak tanımakta ve yurttaşlarına askerlik hizmetine alternatif oluşturan kamu hizmeti seçeneği sunmaktadır. Bu çalışmada, 2018 yılında Economist Dergisi tarafından yayınlanan demokrasi indeksine göre dünya üzerindeki bazı ülkelerde vicdanî ret uygulamalarının nasıl olduğu ortaya konmaya çalışılacaktır. Bu kapsamda rapora göre öncelikle işleyen demokrasinin hâkim olduğu ülke olan Almanya, kusurlu demokrasinin hâkim olduğu ülkeler olan Amerika Birleşik Devletleri, Meksika ve Şili, karma rejim hâkim olduğu ülke olan Rusya ve Türkiye son olarak otoriter rejimin hâkim olduğu ülkeler olan Angola ve Eritre’nin vicdanî retle ilgili uygulamaları ortaya konmaya çalışılacaktır.

EXAMPLES OF CONSCIENTIOUS OBJECTION IN SOME WORLD COUNTRIES ACCORDING TO THE DEMOCRACY INDEX (2018)

Conscientious objection is simply to refrain from compulsory military service as a person's belief. From a legal perspective, in the international literature, conscientious objection is considered as a human right in terms of freedom of religion and conscience. Today, in many countries which is defined democratic, that recognize conscientious objection as a human right and offer citizens the option of public service as an alternative to military service. In this study, it will be tried to show how the perception of conscientious objection in some countries around the world according to democracy index wich was published by Economist. In this context, the practices of conscientious objection of the Germany, the countries where the dominant democracy dominated, the practices of conscientious objection of United States of America, Mexico and Chile, the countries in which the defective democracy prevailed, the practices of conscientious objection of Russia and Turkey, the country in which the mixed regime prevails, and the practices of conscientious objection of Angola and Eritrea, which are the countries dominated by the authoritarian regime, will be tried to be explained.

___

  • A. / İsviçre Bn. 10640 / 83, 09.05.1984 Kararı
  • Autio / Finland, Bn. 17086/90, 06.12.1991 Kararı
  • Almanya’da Zorunlu Askerlik Kalktı, https://www.amerikaninsesi.com/a/ almanyada-zorunlu-askerlik-kalkt-124801449/897592.html; E. T: 29.01.2019.
  • Altınay, Ayşe Gül: The Myth Of The Military Nation: Militarism, Gender, And Education In Turkey, New York: Palgrave Macmillan, 2004, ss.88-89.
  • Başkent, Can: “Uluslararası Vicdanî Ret Hareketi”, İzinsiz Gösteri, Sayı 179, Temmuz-Ağustos-Eylül 2008.
  • Boyle, Kevin: “Uluslararası Hukukta Vicdanî Ret ve Osman Murat Ülke Davası”, Çarklardaki Kum: Vicdanî Ret-Düşünsel Kaynaklar ve Deneyimler, (Yayına Hazırlayanlar: Özgür Heval Çınar, Coşkun Üsterci), İletişim Yayınları, İstanbul:2008.
  • Brock, Peter: “Tolstoy and the Imprisonment of Conscientious Objectors in Imperial Russia”, Against The Draft: Essays on Conscientious Objection From the Radical, Transformation to the Second World War, University of Toronto Press Incorporated, Canada: 2006.
  • Bröckling, Ulrich: “Çarklardaki Kum 21. Yüzyılın Başında Vicdani Red”, Yay. Haz. Özgür Heval Çınar, Coşkun Üsterci, Çarklardaki Kum: Vicdani Red, İletişim, İstanbul, 2008.
  • Bröckling, Ulrich: Disiplin: Askerî İtaat Üretiminin Sosyolojisi ve Tarihi, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2001.
  • Carvallo, Pelao: “Şili’de Vicdanî ret”, Çarklardaki Kum: Vicdanî ret-Düşünsel Kaynaklar ve Deneyimler, Yayına Hazırlayanlar: Özgür Heval Çınar, Coşkun Üsterci, İstanbul, İletişim Yayınları, 2008.
  • Chazan, Guy: “Alternativniks’ Challenge Russia’a Conscript Army”, The Wall Street Journal, 10 Mayıs 2002.
  • Çınar, Özgür H.: Uluslararası İnsan Hakları Hukukunda Vicdanî Ret ve Türkiye, (çev. Defne Orhun), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul: 2014.
  • Demir, Hande: “Vicdanî Ret Hakkı”, Ankara Barosu Dergisi, sayı 4, 2011.
  • Democracy Index 2018: Me too? Political participation, protest and democracy, http://www.eiu.com/Handlers/WhitepaperHandler.ashx?fi=Democracy_Ind ex_2018.pdf&mode=wp&campaignid=Democracy2018, E.T.: 29. 01. 2019.
  • Dönmez, Volkan/Dönmez, Gökhan: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Açısından, Türkiye’nin Vicdanî Ret Pratiği, Adalet Yayınevi, Ankara, 2018.
  • Eritre’de Vicdanî Ret, https://www.wri-irg.org/tr/story/2005/eritrede-vicdani-ret, E.T.: 29.01.2019.
  • Esmer, Barış: Türkiye’de ve Dünyada Vicdanî Ret, Propaganda Yayınları, 2012.
  • Federal Almanya Cumhuriyeti Anayasası, http://www.adalet.gov.tr/duyurular/2011/eylul/anayasalar/ulkeana/pdf/08- ALMANYA%20209-276.pdf; E. T: 29.01.2019.
  • Gutmann, Matthew: “Kast Orduları: Kuzey ve Güney Amerika’da Zorunlu Askerlik, Vicdanî Ret ve Demokratik Yurttaşlık”, Yay. Haz. Özgür Heval Çınar, Coşkun Üsterci, Çarklardaki Kum: Vicdanî ret, İletişim, İstanbul, 2008.
  • http://www.Ajangiz, Rafael, “Being Influential Without Participating in The Policy Process. The case of Conscription Western Europe”, 2001. essex.ac.uk./ecpr/events/jointsessions/paperarchive/copenhagen/ws20/ ajangiz.PDF; E.T: 21.11.2018.
  • Kafkaslı, Zehra: “Her Şey Vatan İçin” (!), Güncel Hukuk, Mart 2006/03.
  • Keep, John L. H.: Soldiers of the Tsar: Army and Society in Russia 1462-1874, Oxford: 1985.
  • Kuhlmann, Jürgen: Lippert Ekkehard, “The Federal Republic of Germany: Consciencious Objection as Social Welfare”, Charles C. Moscos, John Whiteclay Chambers, The New Conscientious Objection: From Sacred to Secular Resistance, New York: Oxford University Press, 1993.
  • Meyer, Ernest L. Meyer, Day, John Day: “Hey! Yellowbacks!”, The War Diary of a Conscientious Objector, s.15, Jerome S Ozer Pub, New York: 1972.
  • Moskos, Charles C., Chambers II, John Whiteclay: “The Secularization of Conscience”, The New Conscientious Objection: From Sacred to Secular Resistance, New York: Oxford University Press, 1993.
  • Nal, Sabahattin: “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türk Hukukunda Vicdanî Ret”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2010, Cilt.7, Sayı 13.
  • O şimdi “retçi” / http://www.ainfos.ca/04/may/ainfos00302.html; E.T.: 30.01.2019.
  • “Ossi Direniyor”, Apolitika Dergisi, sayı 5, Mart 1997.
  • Peters / Hollanda, Bn. 22793 / 93, 30.11.1994 Kararı
  • Sevinç, Murat: “Türkiye'de ve Batı Demokrasilerinde, Vicdanî Ret, Zorunlu Askerlik ve Kamu Hizmeti Seçeneği”, Ankara, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi.
  • Shelton, D.: “ Consientious Objection to Religious Groups” , Flauss, J.-F. (der.), International Protection of Religious Freedom içinde, Bruylant, Brüksel, 2002.
  • Speck, Andres; “Savaş Karşıtı Uluslararası Hareket İçinde Red”, Birikim, Sayı:207, Temmuz 2006.
  • Tezcan, Durmuş/Erdem, Mustafa Ruhan/Sancakdar, Oğuz: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında Türkiye’nin İnsan Hakları Sorunu, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2002.
  • United States Selective Service System, “Conscientious Objection: Selective Service Monograph, No. 11”, Washington, D.C., GPO, 1950.
  • Üsterci, Coşkun/Yorulmaz, Uğur: “Türkiye’de Vicdanî Ret”, Yay. Haz. Özgür Heval Çınar, Coşkun Üsterci, Çarklardaki Kum: Vicdanî Ret, İstanbul: İletişim Yayınları, 2008.
  • Vicdanî Retçiler / Danimarka, Bn.7565 / 76, 07.03.1977 Kararı
  • X / Federal Almanya, Bn. 7705 / 76, 05.07.1977 Kararı
  • İsveç, Bn. 10410 / 83, 11.10.1984 Kararı