THALES VE ANAKSİMENES’İN GÜNÜMÜZDE UNUTULMUŞ ELEMENTLERİ: SU VE HAVA

Bu çalışmada, İlk Çağ’da İyonya Okulunun sorgulama konusu yaptığı arkhe tartışması sadece Thales ve Anaksimenes üzerinden ele alınacak ve günümüzdeki insan-doğa ilişkilerinin sorunsallaşmış olduğu gerçeğinden de yola çıkılarak onların arkhe olarak kabul ettikleri elementlerin şimdilerde unutulmuş olduğu meselesi gündeme getirilecektir. Hava ve su’yun kutsal olarak kabul edildiği, yaşamın kendisinin değerli görüldüğü Antik Yunan düşünüş biçiminin, yaşamı ve onun öğelerini olumsuzlayan çeşitli felsefeler ve öğretilerle temelden farklı olduğuna değinildikten sonra, bu tutumun kendisinden ve tarihsel süreçteki insan eylemlerinin de yol açtığı ekolojik krizden bahsedilecek, ve insan varlığının bu süreçle birlikte yaşama ve onun öğelerine karşı bir yabancılaşma ve unutma durumu içerisinde olduğu belirtilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Elementler, Hylozoizm, Doğa, Ekolojik kriz, Yabancılaşma, Ekofobi, Doğaya dönüş

TODAY FORGOTTEN ELEMENTS OF THALES AND ANAKSİMENES: WATER AND AIR

In this study, the Arkhe debate that the Ionian School discussed in the Antiquity will be discussed only through Thales and Anaximenes, and that today's human-nature relations are considered to be problematic, and that elements, which they regard as arkhe, are forgotten today will be raised. After mentioning that air and water are considered sacred and the ancient Greek way of thinking that life itself is deemed valuable is fundamentally different from various philosophies and teachings that negate life and its elements, the ecological crisis which is caused by this attitude itself and human actions in the historical process will be mentioned, and therefore, with this process, it will be stated that human existence is in a state of alienation and forgetting against life and its elements.

Keywords:

Elements, Hylozoism, Nature, Ecological Crisis, Alienation, Ecophobia, Back to Nature,

PDF

___

Akarsu, Bedia. Felsefe Terimleri Sözlüğü, İstanbul: İnkılap Kitapevi
Aristoteles. (2018). Metafizik, çev. Y. Gurur Sev, İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
Bookchin, Murray. (2017). Toplumsal Ekolojinin Felsefesi, çev. Rahmi G. Öğdül, İstanbul: Sümer Yayıncılık.
Çakmak, Cengiz. (1999). “Phusis’den res ekstansa’ya doğa ve teknik anlayışları”, FelsefeLogos, 6/2. s. 77-86
Denkel, Arda. (2003). İlkçağ’da Doğa Felsefeleri, Ankara: Doruk Yayıncılık.
Descartes. (2018). Meditasyonlar, İstanbul: Say Yayınları
Foster, J. Bellamy. (2012). Marksist Ekoloji, İstanbul: Kalkedon Yayınları.
Gökberk, Macit. (2018). Felsefe Tarihi, İstanbul: Remzi Kitapevi.
Heidegger, Martın (1991). Metafizik Nedir?, çev. Yusuf Örnek, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu
Heidegger, Martın. (1998). Teknik ve Dönüş, çev. Necati Aça, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Heisenberg, Werner. (1987). Çağdaş Fizikte Doğa, çev. Vedat Günyol ve Orhan Duru, Ankara; V Yayınları.
Horkheimer, Max., Adorno, T. W. (1995). Aydınlanmanın Diyalektiği I, çev. Oğuz Özügül, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Kovel, Joel. (2017). Doğanın Düşmanı, İstanbul: Metis Yayıncılık.
Kranz, Walther. (1994). Antik Felsefe – Metinler ve Açıklamalar, çev. Suad Y. Baydur, İstanbul: Sosyal Yayınlar.
Leopold, Aldo (2013). Bir Kum Yöresi Almanağı, çev. Ufuk Özdağ, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları
Malkoç, Erol. (2017-2018). “Geçmişten Günümüze Ekolojik Kriz ve Çözüm Önerileri”, DoğuBatı Düşünce Dergisi, 83/21. s. 143- 166
Nietzsche, Friedrich. (2013). Böyle Buyurdu Zerdüşt, Ankara: Panama Yayıncılık.
Nietzsche, Friedrich.(2009). Ecce Homo, çev. Can Alkor, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Platon. (1945). Theaitetos, Çev. Macit Gökberk, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Platon. (2017). Phaidon, Çev. Furkan Akderin, Say yayınları
Reece, J., Urry, L., Caın, M., Wasserman, S., Mınorsky, P., Jackson, R. (2013). Campbell Biyoloji, çev. Ertunç Gündüz ve İsmail Türkan, Ankara: Palme Yayıncılık.
Robınson, Dave. (2000). Nietzsche ve Postmodernizm, çev. Kaan H. Ökten, İstanbul: Everest Yayınları.
Russell, Bertrand. (2017). Batı Felsefesi Tarihi, 1. cilt, çev. Ahmet Fethi, İstanbul: Alfa Yayım.
Spinoza. (2011). Etika, Çev. Hilmi Ziya Ülken, Ankara: Dost Kitapevi Yayınları.
Yıldırım, Cemal. (2016). Bilim Tarihi, İstanbul: Remzi Kitapevi.
Yılmaz, Gizem. (2017-2018). “Filozofların Dilinden Elementlerin Kadim Hikayesi: Ekofobik Algı ve Element Eleştirisi”, DoğuBatı Düşünce Dergisi, 83/21. s. 109-123.