HALİL PAŞA İBN-İ PİRİ VAKFİYESİ METNİ

Halil Paşa Osmanlı Devleti’nde 1595–1628 yılları arasında çakırcıbaşı, yeniçeri ağası, kaptanıderya ve sadrazam olarak hizmet etmiş bir devlet adamıdır. 1595–1623 yılları arasında katıldığı seferleri anlatan bir Gazanamesi mevcuttur. Halil Paşa İbn-i Piri Vakfiyesi İstanbul Arkeoloji Müzesi Kütüphanesinde kayıtlı olup Halil Paşa’nın memleketi ve ailesi hakkında bilgi veren önemli bir kaynaktır. Bu çalışmada vakfiyenin metninin araştırmacıların hizmetine sunulması amaçlanmıştır

HALİL PAŞA İBN-İ PİRİ VAKFİYESİ METNİ

Halil Pasha was a statesman who worked as a falconer, chief of Janissaries, admiral and grand vizier statesman in the Ottaman State between 1595–1628 years. He has got a Gazaname about the holy wars between 1595-1623 years. Halil Pasha son of Piri his waqfiyye, which is registered in İstanbul Archeology Museum Library, is an important source which gives us the information about Halil Pasha's hometown and his family. In this study, it is aimed to present the researchers the text of waqfiyye

___

  • Arşiv Belgeleri- Defterler BOA, Bab-ı Asafi Ruus Kalemi Nr: 1481
  • BOA, C. EV. Dosya No:91, Gömlek No: 4521. VGM–100–38 (Defter) Kaynak Eserler
  • Gazaname-i Halil Paşa, Haz. Meltem AYDIN, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türk Tarihi Anabilim Dalı Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul 2010.
  •  Hasan Bey-zâde Ahmed Paşa, Hasan Bey-zâde Tarihi, C.III, Haz. Şevki Nezihi AYKUT, TTK, Ankara, 2004.
  • Halil Paşa İbn-i Pirî Vakfiyesi, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Kütüphanesi El Yazma Kitap I Kataloğu Numara 1132.
  • Kâtip Çelebi, Fezleke- Tahlil ve Metin, C. II, Haz. Zeynep AYCİBİN, Basılmamış Doktora Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul Mehmed bin Mehmed, Nuhbet’üt Tevarih ve’l Ahbar, Haz. Abdurrahman SAĞIRLI, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul 2000.
  • Mehmed Halife, Tarîh-i Gılmâni, Haz. Ertuğrul ORAL, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türk Tarihi Anabilim Dalı, Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul,2000.
  • Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmanî Yahud Tezkire-i Meşâhir-i Osmaniyye, C.II, İstanbul, 1311.
  • Mustafa Safi, Zübdetü’t-Tevârih, C.I. Haz. İbrahim Hakkı ÇUHADAR, TTK, Ankara 2003, C.I.
  •  Naima Mustafa Efendi, Tarih-i Naîmâ C. II. Haz. Mehmet İPŞİRLİ, TTK, Ankara 2007.
  • Peçevi İbrahim Efendi, Peçevî Tarihi, C. II, İstanbul 1283.
  • Pirizâde Halil Paşa Vakfiyesi Sureti, Süleymaniye Kütaphanesi, Bölüm: Tercüman Numara 46 İstanbul. Selânikî Mustafa Efendi, Tarih-i Selanikî, C. II, Haz. Mehmet İPŞİRLİ, Ankara 1999.
  •  Solak-zâde Mehmed Hemdemî, Tarih-i Solak-zâde, İstanbul 1297 
  • Tâlîkî-zâde Mehmed Subhî Efendi, Eğri Seferi Şehnâmesi, Haz. Vahid ÇABUK, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yeniçağ Tarihi Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul, 1986.
  • Topçular Kâtibi Abdulkadir (Kadri) Efendi Tarihi C.I, Haz. Ziya YILMAZER, TTK, Ankara 2003. Araştırma Eserler 
  • COŞKUN, Turhan, Kapudan-ı Deryâ ve Sadrâzam Halil Paşa, (1560–1629)
  • Hayatı ve Siyasi Faaliyeti, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Mezuniyet Tezi, İstanbul 1958.
  • GÜVEN, Mustafa Salim, Çeşitli Yönleriyle Aziz Mahmud Hüdayi’nin Mektupları, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, İslâm Felsefesi Bilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1992.
  • Hammer, Devlet-i Osmaniye Tarihi, C.VIII, Müt. Mehmed ATA, İstanbul H. De Groot, “Halil Paşa- Kayserili” DİA, C.XV. İstanbul 1997, s. 324-326.
  • KURT, İsmail, Para Vakıfları Nazariyat ve Tatbikat, İstanbul 1996.
  • ÖZCAN, Tahsin, Osmanlı Para Vakıfları Kanunî Dönemi Üsküdar Örneği, TTK, Ankara 2003.
  • ÖZÇELİK, İsmail, “Kayserili Devlet Adamı Halil Paşa (1560?-1629), II.
  • Kayseri Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri, (16–17 Nisan 1998), Kayseri s.345–351
  • ŞİMŞİRGİL, Ahmet, “Kayserili Halil Paşa ve Gazanamesi”, Bir, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, S.4, İstanbul 1995, s.195–207.
  • Müracaat Eserler (Sözlükler-Kataloglar-Mealler)  Defter-i Kütüphâne-i Esad Efendi, İstanbul 1262,s. 125. 
  • DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara 1982.
  • Gustav Flügel, Die Arabischen, Persischen, Türkischen Handscriften, der Kaiserlichen und KöniglichenHofbibliothek zu Wien II, New-York 1977, s.253,254.
  • Kur’ân-ı Kerîm ve Açıklamalı Meâli, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Haz: Ali ÖZEK, Hayrettin KARAMAN, Ali TURGUT v.d, Ankara 1993.
  • PAKALIN M. Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C.III, İstanbul 1993.
  • Topkapı Sarayı Müzesi Ktp. Türkçe Yazmalar Ktg. Haz. Fehmi Edhem KARATAY, C.I, İstanbul 1961, s.380.