Posta Kartları Örneğinde Dünya Savaşında Türk ve Alman Savaş Propagandası

İlk defa öldürme endüstrisinin ürünleri olan birçok yeni silahın kitlesel olarak kullanıldığı Birinci Dünya Savaşı (1914–1918), aynı zamanda insanlık tarihindeki ilk medya savaşıydı. Yüksek baskı sayısına sahip bir basın, reklamlar ve sinemalar Birinci Dünya Savaşı'nın başlangıcından çok daha önce Avrupa ve Amerikan kültürünün yaygın bir parçası olmuştu. Bu çerçevede, Dünya Savaşı, medya sistemi üzerinde muazzam bir hızlandırıcı etkiye sahipti. Savaş, devletlerin eşgüdümündeki propaganda ile bağlantılı olarak, ilgili ülkelerde toplumsal yaşamın neredeyse her yönünü kapsamıştı. Birinci Dünya Savaşı sırasında kitaplar, gazeteler, dergiler, posterler, afişler, broşürler, resimler, madalyalar, kartpostallar, fotoğraflar, müzik ve sinema, radyo yayınları gibi medya araçları, hatta seramik ve cam objeler gibi çok farklı nesneler bile savaş propagandası amacıyla kullanıldı.Bu bildiride, Birinci Dünya Savaşı öncesi ve sırasında hem Merkezi Güçler hem de İtilaf Devletleri ve Müttefikler tarafından propaganda malzemesi olarak yaygın bir biçimde kullanılan Alman ve Osmanlı propaganda kartpostalları örnekleriyle incelemiştir. Almanya ve Avusturya'da basılan bu kartpostallarda, çoğunlukla Türk, Alman, Avusturyalı ve Bulgar çocuklar, özellikle ilgili devletlerin üstünlüğüne, savaşın doğruluğuna halkı ve özellikle çocuklarını inandırmak, savaşın acılarını ve sefaletini önemsizleştirmek için propaganda amaçlı bir motif olarak kullanılmıştır. Bu bildiride, bu kartpostallara yansıyan, Batı’ya özgü bakışa dayalı Türk imgesi de ele alınacaktır.

___

  • Duden (1989): Deutsches Universal Wörterbuch, Mannheim, Wien, Zürich: Duden Verlag.
  • Krumeich, Gerd (Hg.) (2010): Nationalsozialismus und Erster Weltkrieg, Essen: Großburgwedel © Klartext Verlag.
  • Polat, Ü. Gülsüm (2012): “Savaş, Propaganda ve Kartpostallar” in: Avrasya İncelemeleri Dergisi (AVİD), 1/2, 243–268.
  • Seiss, Barbara (2012): Propaganda im Ersten Weltkrieg, Magisterarbeit, Universität Wien.
  • wissen.ARD.de verfügbar unter: http://www.ard.de/home/wissen/Erster_Weltkrieg/629098/index.html [letztes Zugriffsdatum: 10.10.2018].
  • Kriegssammlung: verfügbar unter: https://www.fixpoetry.com/fix-zone/2014-06-11/kriegssammlung [letztes Zugriffsdatum 10.10.2018].
  • Zeitlupe: verfügbar unter: http://www.zeitlupe.co.at/werbung/propaganda1.html [letztes Zugriffsdatum: 10.10.2018].