Nâbî'nin "Mi'râc-nâme"si

Mi’râc-nâmeler, Peygamber Efendimizin mi’râc mucizesinin anlatıldığı edebî eserlerdir. Arap, İran ve Türk edebiyatlarında pek çok mi’rac-nâme türünde yazılmış eser bulunmaktadır. Türk edebiyatında XV. yüzyıldan itibaren görülen bu türün ilk örneği Ahmedî’ye ait olan mi’rac-nâme’dir. Mi’rac-nâmeler üzerine bir doktora tezi hazırlayan Prof. Dr. Metin Akar’ın divânlarda, kasidelerin bir bölümü olarak tespit ettiği mi’râc-nâme örnekleri bulunmakla beraber, türün müstakil olarak yazılmış örnekleri otuz civarındadır. Doktora tezinde yer almayan Nâbî’nin Mi’rac-nâme’si, mesnevî nazım şekliyle kaleme alınmış olup toplam 525 beyittir. Şairin yüz civarındaki Divân nüshasından sadece altısında yer alan bu şiir, tahminimizce Nâbî’nin son dönem eserlerindendir. Zaten Nâbî’nin, eserindeki ifadeleri de bu tezimizi doğrulamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Mi’rac-nâme, Şiir, Mu’cize, Türkçe, Edebiyat, Nâbî, Mesnevi, XVI. Yüzyıl.

Nâbî's Mi'râc-nâme

Mi’rac-nâme is a kind of poem which includes the night of the Prophet Mohammed’s miraculous journey. There is a lot of mi’rac-nâmes in the Arab, Iran and Turkish literatures. The first mi’rac-nâme was written in the XVth century in Turkish Literature. XVth century’s Turkish poet Ahmedî wrote the first mi’râc-nâme. Prof. Metin Akar who had a Ph.D about mi’râc-nâme, proved nearly 30 mi’râc-nâmes except Nâbî’s Mi’rac-nâme. This article intends to introduce Nâbî’s work. XVIIth century’s Ottoman poet Nabi besides his ten books also wrote a Mi’rac-nâme. This work is 525 couplets and written in the mesnevi form. Among Nâbî’s hundered of Divan copies, only 6 manuscripts include mi’rac-nâme. This work might be the poet’s final book.

Keywords:

Mi’rac-nâme, Poem, Miraculous, Turkish, Literature, Nâbî, Mesnevi, XVIth century.,

PDF

___

Akar, Metin (1987), Türk Edebiyatında Manzum Mi’râc-nâmeler, Ankara: Kül- tür ve Turizm Bakanlığı.
Akdoğan, Yaşar (1989), “Mi’râc, Mi’râc-nâme ve Ahmedî’nin Bilinmeyen Mi’râc-nâmesi”, Osmanlı Araştırmaları, S: 9, s. 263-310.
Bilgin, Orhan (1999), “Aşkî Mustafa Efendi ve Mi’râc-nâmesi”, Prof. Dr. Nihad M. Çetin’e Armağan, İstanbul, s. 97-116.
Eraslan, Kemal (1979), “Hâkîm Atâ ve Mi’râc-nâmesi”, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Araştırma Dergisi, Ahmet Caferoğlu Özel Sayısı, S: 10, s. 243-304.
Nâbî, Mi’râciyye, Süleymaniye Umumi Kütüphanesi, Hamidiye Böl., No: 1117, 69b-83b.
Nâbî, Mi’râciyye, Süleymaniye Umumi Kütüphanesi, Es’ad Ef. Böl., No: 2477/2, 1b-9b.
Nâbî, Mi’râciyye, Ankara Millî Kütüphanesi, Yz. A. 4635/2, 19a-25a.
Nâbî, Mi’râciyye, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi, No: 609.
Nâbî, Mi’râciyye, Avusturya Milli Kütüphanesi, Türkçe Yazmaları, N.F. 363/4.
Nâbî, Mi’râciyye, Madrid Milli Kütüphanesi Türkçe Yazmaları, B.N.M. 12099/12.
Uzun, Mustafa (2005), “Mi’râciyye”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: TDV Yay., XXX, 135-140.
Yavuz, Kemâl (1999), “Anadolu’da Başlayan Türk Edebiyatında Görülen İlk Mi’râc-nâmeler: Âşık Paşa ve Mi’râc-nâmesi”, İlmî Araştırmalar, S: 8, İstanbul, s. 247-266.