İNSAN HAKLARI, AHLAK VE KÜLTÜR AÇISINDAN “ONUR” KAVRAMINA YAKLAŞIMIN KAVRAMIN TANIMLANMASINA ETKİLERİ

Onur, özellikle çok kültürlü ve çok dinli toplumlarda önemli olan barış,saygı, hoşgörü, insan hakları fikirleri “insanın değerli” bir varlık oluşu ile bağ-lantılı bir kavramdır. Tanımı ve içeriğini belirlemek ise oldukça zordur. Çün-kü insan onuru, tarihi süreçte içeriği değişen, sosyal, felsefi, teolojik ve hukukiboyutları olan bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Batı toplumlarında“onur” kavramının, hukuki, ahlaki ve kültürel açıdan çeşitli tanımları yapıl-makta, kavram analiz edilmektedir. Bu analiz, kavramın klasik ve modern ola-rak farklı şekillerde tanımlandığını göstermektedir. Kavramın algılanmasındasemavi dinlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Bununla birlikte bu dinlerintoplumsal barışa destek sağlaması da beklenmektedir. Dolayısıyla semavi din-lerin insana, onun haklarına verdiği değeri anlamak için, bireylerin dini dünyagörüşlerini oluşturan Kutsal kitapların yeniden gözden geçirilmesi gerekmek-tedir. Bu çalışma, Semavi dinlerin kutsal kitaplarında onur kavramını incele-me dışında bırakarak, İslam dininin kavrama yaklaşım biçiminin nasıl olmasıgerektiğini kavramın anlaşılma biçimleri doğrultusunda tartışmaktadır.

The Effects of the Approach to the Concept of “Honor” in Terms of Human Rights, Morality and Culture on the Definition of the Concept

We often hear the term “dignity” in our age. Especially in societies with multicultural and multi-faith, peace, respect, tolerance and human rights ideas are associated with human precious beings. However, understanding what dignity is and which rights it includes are difficult. Because human dignity has social, philosophical, theological and legal dimensions in which its content changes in historical process. Dignity is a term discussed in western societies and has a place in international contexts. That’s why the emphasis is on its naming in western thought and conceptualization types. The definitions of term in terms of legal, moral and cultural are analyzed. This analysis shows it is described as classical and modern with different meanings. It is thought that perceiving the term as classical far from modern meaning results from monotheistic religions. But it is also expected that these religions contribute to social peace. Therefore, in order to understand the monotheistic religions’ attitude towards human and human rights, Holy Scriptures should be reviewed. Analyzing the dignity in Holy Scriptures is out of our studies. Our purpose is to discuss how Islamic attitude towards this term should be in accordance with understanding types of the term.

PDF

___

Aldanmaz, O. (2010). “İnsan Onuru Işığında Kişisel Özerklik ve Yerellik İlkesi”, Erzincan Üniversite Hukuk Fakültesi Dergisi, C.14, S.1-2.
Arslan, K. O. (2015). “İnsan Onuru Kavramı ve Koruma Tedbirleri Bağlamında Temel Bir İlke Olarak İnsan Onurunun Korunması”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S.120.
Barker, C. (2011). Dignity in International Human Rights Law, International Write for Rights Movement, This Edition Published.
Brennan, A. ve Los Y.S (2007). “Two Conceptions of Dignity: Honour and Self Determination” Perspectives on Human Dignity: A Conversation, Edited by; Jeff Malpas and Norelle Lickiss , University of Tasmania and Sydney/ Australia Springer.
Bulut, N. (2009). Sanayi Devriminden Küreselleşmeye Sosyal Haklar. XII Levha Yay. İstanbul.
Bulut, N. (2008). “Eski Yunan’dan Aydınlanma Çağına İnsan Onuru Kavramının Gelişimine Genel Bir Bakış”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.12, S.3-4.
Dicke, K. “The Founding Function of human Dignity in The Universal Declaration of Human Rights”, The Concept of Human Dignity in Human Rights Discourse. Ed. D. Kretzmer and E. Klein, The Minerva Center for Human Rights The Hebrew Üniversity of Jerusdem, Tel Aviv Üniversity/ Kluwer Law İnternational The Hague/ London/Newyork.
Düzgün, Ş. A. (2007). “İnsan Onuru ve Toplumsal Yaşam İçin Etik”, Kelam Araştırmaları Dergisi, S:1.
Gören, Z. (2007). “Avrupa Birliği Temel haklar Şartının Ana İlkesi: Dokunulmaz İnsan Onuru”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Y.6, S.12.
Heper, A. (2010). “İnsan Onuru ve İnsan Tasarımı ve Aktüel Tartışmalar”, Prof. Dr. Rona SEROZAN’a Armağan. XII Levha Yay. C.2, N.111, İstanbul.
Heper, A. (2012). “Kültürler arası İlişki Bağlamında İnsan Onuru”, “Hukuka Felsefi ve Sosyolojik Bakışlar-V” Sempozyum- İstanbul Barosu HFSA Bildirileri/2, 13-17 Eylül, 2010 24. Kitap, HFSA, Haz. H. Ökçesiz, G. Uygur, S. Üye, İstanbul Barosu Yay. İstanbul.
Kafadar, M. F. (2013). “Hukuk, Sivil Toplum ve Demokrasi: İnsan Onuru”, Umut Vakfı Araştırma Merkezi, 3. Hukuk Gençleri Sempozyumu 11-12 Ekim 2013, Antalya.
Kuçuradi, İ. (2011). İnsan Hakları: Kavramları ve Sorunları, Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara.
Kuçuradi, İ. (2009). “ Felsefe ve İnsan Hakları”. İnsan Haklarının Felsefi Temelleri, Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara.
Lewis, M. (2007). “A Brief History of Human Dignity: İdea and Application”, Perspectives on Human Dignity: A Conversation, Ed. J. Malpas and N. Lickiss, University of Tasmania and Sydney/ Australia Springer.
Macit, M. (2014). “Yoksulluk, İnsan Onuru ve Din”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fak. Dergisi, S.41, Erzurum.
Malpas, J. (2007) .“Human Dignity and Human Being”, Perspectives on Human Dignity: A Conversation, Ed. J. Malpas and N. Lickiss, University of Tasmania and Sydney/ Australia Springer.
Ritschl, D. “Can Etical Maxims be Derived from Theologıcal Concepts of Human Dignity”, The Concept of Human Dignity in Human Rights Discourse, Ed. D. Kretzmer and E. Klein, The Minerva Center for Human Rights The Hebrew Üniversity of Jerusdem, Tel Aviv Üniversity/ Kluwer Law İnternational The Hague/ London/Newyork.
Seymen Çakar, A. “Hukuki Bir Kavram Olarak İnsan Onuru”, old.umut.org.tr/ userfiles/ Hukukdünyasi/ 2012.tambildiriler/11 ekim- N-1.a.c.pdf.
Sulmasy, D. P. (2007). “Human Dignity and Human Worth”, Perspectives on Human Dignity: A Conversation, Ed. J. Malpas and N. Lickiss, University of Tasmania and Sydney/ Australia Springer.
Shultziner, D. (2007). “Human Dignity: Functions and Meanings”, Perspectives on Human Dignity: A Conversation, Ed. J. Malpas and N. Lickiss University of Tasmania and Sydney/ Australia Springer.
Şimşek, O. (1999). Anayasa Hukukunda İnsan Onuru Kavramı ve Korunması, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimelr Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
Toprakkaya, A. (2013).“H. Jonas’ta İnsan ve Doğanın Değeri”, Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, S.15.
TDK Sözlüğü http://www.tdk.gov.tr Erişim Tarihi: 16/09/2018
Türe, F. (2014). “İnsan Haklarının Normatif Kökeni”, Muğla Sıtkı Kocaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.32, Bahar.
Ulusal, Ş. (2014). “Uluslararası Hukukta İnsan Onuru Fikrinin Gelişmesine İslam’ın Katkısı”. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, S.23.