Hermann Hesse’nin “Çarklar Arasında” Adlı Romanında Çocukluk Değerleri ve Varoluşçu İmgeler

Hermann Hesse’nin “Çarklar Arasında” adlı yapıtında, vaktinden önce olgunlaşması beklenilen çocukluğun, gerçek dışı ikinci bir çocukluk üretebileceği tehlikesini doğuran, zaman aşımına uğramış bir eğitim sisteminin eleştirisi yapılmaktadır. Bu nedenle bu yapıtın, çocukluk değerlerinin analizi ve eğitim felsefesi akımlarından varoluşçuluk açısından ele alınmasının önem taşıdığı düşünülmektedir. Bu araştırmanın amacı, Hermann Hesse’nin “Çarklar Arasında” adlı yapıtında, bir değer olarak çocukluğun varoluşsal imgelerini çözümlemektir. Yapıt, anlatı analizi (narrative analysis) tekniğiyle çözümlenmiştir. Elde edilen bulgulardan iki temaya ulaşılmıştır: Birinci tema olan, “Çocukluk Değerleri” altında; “benlik özerkliği,” “yönlendirilmemiş düşünme,” “özgür istenç” adlı kategoriler belirlenmiştir. İkinci tema olan, “Varoluşsal İmgeler” altında; “doğa,” “arkadaşlık” ve “çelişkiler” adlı kategoriler elde edilmiştir. Araştırma sonuçları, resmi ve örtük programın çocukların yaşayarak yaparak öğrenmelerine fırsat sunması, kararlarında ve eylemlerinde özerk birey olmalarını desteklemesi, onların doğayla iç içe geçirdikleri yaşantının varoluşsal açıdan değerli olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Çocukluk Değerleri, Varoluşçu İmgeler, Anlatı Analizi, “Çarklar Arasında.”

Child Self and Existentialist Images in Hermann Hesse's Novel Named "Between the Wheels"

In Hermann Hesse's work named "Between the Wheels", an outdated education system where childhood period expected to grow mature early creates a danger that the child shall begin to experience a second unrealistic childhood period is criticized. The introverted aggression of the soul, which is deprived of childhood, gradually begins to turn towards itself. In the work, it is stated that the "ideal of high achievement" is adopted by the education authorities and their families to children by alienating them from their selves, and by using a rigid and disciplinary education system and the trauma caused by this ideal on the child self and its irreparable consequences are explained. In the work, negative educational relations exposed by the children at the Maulbronn Monastery school in Schwaben, Germany are addressed. The psychic confusion of the psychic soul of Hans Giebenrath, who enrolled this school in second place under the pressure of his family and town people, but who realized later saw that this school did not give him any opportunity to develop himself, takes him away from both his nature-loving habits and his ideal of success, and he starts to dispose of working. Returning to the town, he continues his life as "the apprentice who bends the iron wheels". The work he performs with his hand skill does not make him happy. He falls into the river and his mysterious death saddens the whole people of the town. When evaluated from an educational and scientific point of view, it is thought that it is of an importance to analyze Hesse's work, in which the contradictory elements existing between the official curriculum and the hidden curriculum draw attention, in terms of the analysis of child-specific values and existential images. The aim of this research is to analyze the existentialist images of the child self in Hermann Hesse's work named "Between the Wheels". The work has been analyzed with narrative analysis technique. From the findings obtained, two themes were reached: Under "Child Self", which is the first theme; Categories named "autonomy of the self," "undirected thinking," "free will" have been identified. Under "Existential Images", which is the second theme; Categories named "nature," "friendship" and "contradictions" have been obtained. The results of the research show that the official curriculum and Hidden Curriculum should provide children with the opportunity to learn by living in line with their interests and abilities and support them to be autonomous individuals in their decisions and actions. This research shows the importance of living together with the child self and the adult self in order for the adults around the children to establish a balanced and healthy communication with the children, and the importance of the life spent by the children with nature for the healthy evolution of the child self to the higher stages.

Keywords:

Curriculum Development Child Self, Existential Images, Narrative Analysis, "Between the Wheels.”,

PDF

___

Akarsu, Bedia. Mutluluk ahlakı. Ahlak öğretileri-1. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1965.
Akkoyun, Füsun. “Transaksiyonel Analiz ve Yetişkin Olmak”. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES) 28/1 (1995), 1-11. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000343
Apple, Michael W. Eğitim ve İktidar. çev. Ergin Bulut. İstanbul: Kalkedon, 2006
Atabek, Erdal. Dürüstlük Sevgili Çocuğum. Ankara: Cumhuriyet Kitapları, 7. Basım, 2018.
Başaran, İbrahim Ethem. Eğitim Bilimine Giriş. İstanbul: Ekinoks Yayınları, 2007.
Başay, Ali Can – Öğretir Özçelik, Ayşe Dilek. “ Kaşağı Adlı Hikayenin Aile İçi İletişim ve İletişim Çatışmaları Açısından İncelenmesi”. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 6/1 (2018), 429-456.
Bensussan, Gérard - Labica, Georges. Marksizm Sözlüğü. çev: Volkan Yalçıntoklu. İstanbul: Yordam Kitap, 2016.
Budak, Gülay – Sürgevil, Olca. “Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama”. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 20/2 (2005), 95-108.
Bourdieu, Pierre. Ayrım: Beğeni Yargısının Toplumsal Eleştirisi. çev: Derya Fırat, Günce Berkkurt. İstanbul: Nika Yayınevi, 1. Basım, 2021.
Cevizci, Ahmet. Eğitim Felsefesi. İstanbul: Say Yayınları, 2. Baskı, 2012.
Cüceloğlu, Doğan. Geliştiren Anne Baba. İstanbul: Remzi Kitabevi, 36. Basım, 2016.
Çebi, Ahmet. “Küçük Prens’te Eğitbilimsel Göstergeler”. II. Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu (Gelişmeler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri (04-06 Ekim 2006). haz. Sedat Sever. 219-225. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayını, 2007.
Dönmezer, Sulhi. Sosyoloji. Ankara: Savaş Yayınları, 1984.
Demir Gürdal, Ayça. “Sosyolojinin İhmal Edilen Kategorisi Çocuklar Üzerinden Çocukluk Sosyolojisine ve Sosyolojiye Bakmak.”. “İŞ, GÜÇ” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi 15/4 (2013), 1-26. https://doi.org/10.4026/1303-2860.2013.0234.x
Dursun, Onur. (2018). Toplumu Pierre Bourdieu İle Düşünmek. Global Media Journal TR Edition 8/16 (2018), 68-123.
Elkind, David. Çocuk ve Toplum: Gelişim ve Eğitim Üzerine Denemeler. çev. Demet Öngen. Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, 1999
Ertürk, Selahattin. Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: EA Akademi, 6.Basım, 2013.
Evrensel. “Çarklar Arasında Öğütülen Genç Beyinler”. Erişim 15 Haziran 2020. https://www.evrensel.net/haber/133709/carklar-arasinda-ogutulen-br-nbsp-nbsp-nbsp-genc-beyinler
Flowers, Nancy. Pusulacık. Çocuklar İçin İnsan Hakları Eğitimi Kılavuzu. çev. Metin Çulhaoğlu. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2010.
Freire, Paulo. Yüreğin Pedagojisi. çev. Özgür Orhangazi. Ankara: Ütopya Yayınları, 2014.
Giroux, Henry A. Eğitimde Kuram ve Direniş. Bir Muhalefet Pedagojisine Doğru. Çev. Senem Demiralp. Ankara: Dost Yayınları, 2014.
Gündüz, Bülent vd. “Üniversite Öğrencilerinin Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi”. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 19 (2012), 38-55.
Hesse, Hermann. Çarklar Arasında. çev. Kamuran Şipal. İstanbul: Can Yayınları, 2017.
Hilav, Selahattin. Felsefe El Kitabı. İstanbul: YKY Yayınları, 4. Baskı, 2013.
Horkheimer, Max. Akıl tutulması. çev Orhan Koçak. İstanbul: Metis, 2018
Huizanga, Johan. Homo Ludens. Oyunun Kültür İçindeki Yeri Üzerine Bir İnceleme. çev. Orhan Düz. İstanbul: Alfa, 2018.
Jersild, Arthur T. Çocuk Psikolojisi. çev. Gülseren Günçe. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, 1972.
Jung, Carl Gustav. İnsan ve Sembolleri. çev. Hatice Mukaddes İlgün. İstanbul: Kabalcı Yayınları, 3. Basım, 2018.
Kansu, Işık. Çocukluğa Yolculuk: Öyküsel Röportajlar. Ankara: Bilgi Yayınevi, 2002.
Karabulut, Mustafa. “Edip Cansever’in “Medüza” Şiirine Varoluşçu Bir Bakış”. Erdem 61 (2011), 147-157.
Kırbaşoğlu, Filiz. “Köroğlu’nun Zuhuru Kolu’nda İletişim Çatışmaları”. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED] 43 (2010), 49-53.
Koç, Mustafa. “Din Psikolojisi Araştırmalarında Empatinin Ampirik Bilgi Bakımından Değeri Üzerine Kuramsal Açıdan Metodolojik Bir Bakış Denemesi”. EKEV Akademi Dergisi 9/22 (2005), 49-66.
Köse, M. Ruhi. “Basil Bernstein: Kültürel Üretim ve Yenidenüretim Sürecinde Eğitim, Dil ve Dil Biçimsel Farklılıklar Üzerine”. ODTÜ Gelişme Dergisi 28/3-4 (2001), 361-382.
Lone, Jana Mohr. Filozof Çocuk. çev. Gülsün Arıkan. İstanbul: Sola Yayınları, 4. Baskı, 2018.
Odabaşı, Battal. “Batılılaşma Fikri İle Kentlilik Özdeşleşmesinde Örnek Eser: Ahmet Mithat Efendi’nin Felatun Bey ve Rakım Efendi Adlı Eserinin Transaksiyonel Analiz Açıdan İncelenmesi. Yerel Politikalar 0/2 (2012), 85-115. Onur, Bekir. Gelişim Psikolojisi. Ankara: İmge Yayınları, 1994
Önkal, Güncel. “Bir yazarı anlamak: Edebiyat felsefesi açısından Hermann Hesse”. Felsefe ve edebiyat. Ed. Mustafa Günay-Ali Osman Gündoğan. 387-408. Konya: Çizgi Kitabevi, 2014.
Öztürk, M. Orhan. Psikanaliz ve Psikoterapi. İstanbul: Evrim Kitabevi, 2. Baskı, 1989.
Özsöz, Cihat. Pierre Bourdieu Sosyolojisi ve Simgesel Şiddet. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2009.
Öztan, Güven Gürkan. Türkiye’de Çocukluğun Politik İnşası. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2013.
Piaget, Jean. Çocukta Dil ve Düşünme. çev. Sabri Esat Siyavuşgil. Ankara: Palme Yayıncılık, 2017.
Postman, Neil. Çocukluğun Yokoluşu. çev. Kemal İnal. Ankara: İmge Kitabevi, 1995.
Rousseau, Jean Jacques. Emile ‘Bir Çocuk Büyüyor’. der. Ülkü Akagündüz. İstanbul: Selis Kitaplar, 2011.
Sönmez, Veysel. Öğretmen El Kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık, 2015.
Stearns, Peter N. Çocukluğun Tarihi. çev. Hilal Dikmen- Büşra Uçar. İstanbul: İnide, 2021.
Şen, Esma. Hermann Hesse’nin Çarklar Arasında (Unterm Rad) Adlı Romanı ile Michael Haneke’nin Beyaz Bant. Bir Alman çocuk öyküsü (Das Weiße band. Eine Deutsche Kindergeschichte) adlı filminde eğitim eleştirisi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
Tan, Mine. “Çağlar Boyunca Çocukluk”. Ankara üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 22/1 (1989), 71-88.
Tükel-Kanra, Yeşim. “Hermann Hesse’nin Çarklar Arasında ve Adalet Ağaoğlu’nun Ölmeye Yatmak Romanlarında Eğitim Sorunsalı ve İntihar Motifi”. Diyalog Interkulturelle Zeitschrift Für Germanistik 10/1 (2022), 55-70. https://doi.org/10.37583/diyalog.1130455
Yavuzer, Haluk. Ana-Baba ve Çocuk. Çocuk eğitiminde sorunlar ve çözümler. İstanbul: Remzi Kitabevi, 30. Basım, 2021.
Yüksel, Sedat. Örtük Program Eğitimde Saklı Uygulamalar. Ankara: Nobel Yayıncılık, 2002.