EVLİLİKTE DENKLİK KONULARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Fıkıh literatüründe kefaet olarak ifade edilen evlilikte denkliğin şart olup olmadığı konusunda ihtilaf edilmiştir. Evlilikte denklik şartı müçtehid imamlar döneminden sistemleştirilerek ayet ve hadisler ışığında örfün de etkisiyle bazı kriterler belirlenmiştir. Bu makalede evlilikte denklik konularıyla ilgili yaklaşımlar incelenecektir

A Review on the Matters of Equality in Marriage

In the literature on Islamic Law (fiqh), there is a dispute on the necessity of equality in marriage, known as kafa'ah. The requisite for equality in marriage was systematised into criteria in the light of the verses of the Quran and Hadiths and the tradition in the period of the Great Imams. In this article, approaches to the issues of equality in marriage are reviewed

PDF

___

Abdulhamid, Muhammed Muhyiddin, el-Ahvâlu'ş-şahsiyye fi'ş-şeriati'l-İslâmiyye, el- Mektebetü'l-Hanifiyye, İstanbul.
Adevi, Mustafa, Camiu ahkami'n-nisa, Daru İbni Affan, Kahire, 1999.
Beyhaki, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyin b. Ali, es-Sünenü'l-kübra, Daru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 2003.
Bilmen, Ömer Nasuhi, Hukukı İslâmiyye ve Istılahatı Fıkhıyye Kamusu, Bilmen Yayınevi, İstanbul, 1968.
Buhari, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail, Sahih-i Buhari, Daru İbn Kesir, Beyrut, 2002.
Buhutî, Şeyh Mansur b. Yunus b. Selahaddin el Hanbeli, Keşşâfu'l-kınâ an metni'l-İknâ, Alemü'l-Kütüb, Beyrut, 1997.
Cündî, Ahmed Nasr, el-Ahvâlu'ş-şahsiyye fi'l-İslâm, Dâru'l-Maârif, Kahire, 2001.
Dalgın, Nihat, İslâm Hukukuna Göre Müslüman Gayr-i Müslim Evliliği, Etüt Yayınları, Samsun.
Develioğlu, Ferit, Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi, Ankara, 1999.
Ebû Davud, Süleyman b. Eş'as b. İshak el-Ezdi es-Sicistani, Sünenu Ebî Davud, Mektebe- tü'l-Mearif, Riyad, ts.
Ebû Zehra, Muhammed, el-Ahvâlu'ş-şahsiyye, Daru'l-Fikri'l-Arab, 1950.
_______, Muhadarât fî akdi'z-zivâc ve eseruhu, Daru'l-Fikri'l-Arabi, ts.
Erdoğan, Mehmet, Fıkıh ve Hukuk Terimleri Sözlüğü, Ensar Neşriyat, İstanbul, 2005.
Hallaf, Abdulvehhab, Ahkâmu'l-ahvali'ş-şahsiyye fi'ş-şerîati'l-İslâmiyye, Dâru'l-Kalem, Kuveyt, 1990.
Hattab er-Ruayni, Ebû Abdullah Şemseddin Muhammed b. Muhammed b. Abdurrahman, Mevahibü'l-celil li-şerhi muhtasarı Halil, Daru'l-Alemi'l-Kütüb,ts.
İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer b. Abdülazîz ed-Dımaşki, Reddü'l-muhtâr ale'd- Dürri'l-muhtâr Şerh-i Tenvîri'l-ebsâr, Dâru Âlemi'l-Kütüb, Riyad, 2003.
İbn Hacer el-Askalani, Ali b. Ahmed, Fethu'l-bârî bi-şerhi Sahîhi'l-Buhârî, Riyad, 2001.
İbn Hazm, Ebû Muhammed b. Ali b. Ahmed b. Zahiri, el-Muhalla, İdaretü'l-Tıbaati'l- Müniriyye, ts.
İbnü'l- Hümâm, Kemâleddin Muhammed b. Abdülvahid b. Abdülhamid, Şerhu Fethi'l- kadîr, Daru'l-Kütübi'l-İlmi, Beyrut, 2003.
İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullah b. Ahmed, el-Muğnî, Daru Ale- mi'l-Kütüb, Riyad, ts.
İbn Mace, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezid er-Rebei el-Kazvini, Sünenu İbn Mace, Mektebetü'l-Mearif, Riyad, ts.
İbn Manzûr, Ebu'l-Fazl Cemalüddin, Lisanu'l-Arab, Daru'l-Mağrife, ts.
Karafi, Ebü'l-Abbas Şihabüddin Ahmed b. İdris b. Abdürrahim, ez-Zahîra, Daru'l-Ğarbi'l- İslâmî, 1994.
Karaman, Hareddin, Mukayaseli İslâm Hukuku, İz Yayıncılık, İstanbul, 1999.
Kâsânî, Ebû Bekr Alaeddin Ebû Bekr b. Mes'ud b. Ahmed el-Hanefî, Bedâiu's-sanâi' fî Tertîbi'ş-Şerâi', Mekke, 1986
Koçyiğit, Talat, Hadis Terimleri Sözlüğü, Rehber Yayıncılık, Ankara, 1992.
Komisyon, el-Mevsuatu'l- fıkhıyye, Vizaretü'l-Evkaf ve'ş-Şuuni'l-İslâmiyye, Kuveyt, 1983.
Komisyon, Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 1998.
Komisyon, İslâm Hukuku, Grafiker Yayınları, Ankara, 2012.
Maverdi, Ebü'l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habib, el-Havi'l-kebir hüve Şerhu Muhtasari'l- Müzeni, Daru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 1994.
Merdavi, Ebü'l-Hasan Alaeddin Ali b. Süleyman b. Ahmed, el-İnsaf fî ma'rifeti'r-racih mine'l-hilaf ala mezhebi'l-İmami'l-mübeccel Ahmed b. Hanbel, yy. 1957.
Mevlevi, Hasan, "el-Kefâetü fi'n-nikâh", el-Mecelletü'l-İlmiyye el-Meclisü'l-Avrubiyye li'l-İfta ve'l-Buhus, Cild VII, 2005.
Mevsılî, Abdullah b. Mahmud, el-İhtiyar li ta'lilîl-Muhtâr, Pamuk Yayınları, İstanbul, ts.
Muhammed Zeydân, Zeydân, "el-Kefâetü fî akdi'n-nikâh", Mecelletü'l-Câmiati'l-İslâmiyye, c.17, sayı:3, Ocak 2009, s.361-464.
Müslim, Ebü'l-Hüseyin el-Kuşeyri en-Nisaburi el-Haccac, Sahih-i Müslim, Daru Tayyibe, Riyad, 2006.
Nesai, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Ali b. Şuayb, Sünenü'n-Nesai, Mektebetü'l-Mearif, Riyad, ts. Ebû Zekeriyyâ Muhyiddin Yahyâ b. Şeref b. Nuri, Kitabu'l-mecmu' şerhi'l- Nevevi, Mühezzeb li'ş-Şîrâzî, Mektebetü'l-İrşâd, Cidde.
Nur, bint Hasan b. Abdulhalim, "Hükmü't-tefrîk beyne'z-zevceyni li ademi kefâeti'n- neseb", Mecelletü'l-İslâm fî Asya, c.6, sayı:2, Aralık 2009, ss.53-85
Semerkandi, Ebû Bekr Alauddin Muhammed b. Ahmed, Tuhfetu'l-fukahâ, Daru'l-Kütübi'l- İlmî, Beyrut, ts.
Serahsî, Ebû Bekr Şemsüleimme Muhammed b. Ahmed b. Sehl Serahsî, el-Mebsût, Dâru'l- Mağrife, Beyrut, ts.
Şevkânî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ali b. Muhammed el-Havlani, Neylü'l-evtâr şerhu Münteka'l-ahbar, Matbaatu Mustafa, ts.,
Şîrâzî, Ebû İshak Cemaleddin İbrâhim b. Ali b. Yusuf el-Fîrûzâbâdî, el-Mühezzeb fî fıkhi'l- İmam eş-Şâfiî, Daru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut.
Şirbînî, Şemseddin Hatib Muhammed b. Ahmed Kahiri Şafiî, Muğni'l-muhtâc ilâ ma'rifeti meâni elfâzi'l-Minhâc, Daru'l-Mağrife, Beyrut, 1997.
Tahtavi, Ahmed b. Muhammed b. İsmail el-Hanefi, Hâşiyetü't-Tahtavi ale'd-Dürri'l- muhtar, y.y.
Tirmizi, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Serve es-Sülemi, Sünenü't-Tirmizi, Mektebetü'l- Mearif, Riyad, ty.
Zeydan, Abdülkerim, el-Mufassal fî ahkâmi'l-mer'e ve'l-beytü'l-Müslim fi'ş-şeriati'l- İslâmiyye, Müessesetü'r-Risâle, Beyrut, 1992.
Zeydan, Muhammed Zeydan, "el-Kefâetü fî Akdi'n-Nikâh", Mecelletü'l-Câmiati'l- İslâmiyye, XVII/I.
Zeylâî, Ebû Muhammed Cemaleddin Abdullah b. Yusuf b. Muhammed, Nasbu'r-raye li- Ehâdîsi'l-Hidaye, Mektebetü'l-Mekkiyye, Cidde, ty.
Zuhaylî, Vehbe, el-Fıkhü'l-İslâmî ve Edilletuhu, Dârü'l-Fikr, 1985. ııı