PISA 2015 Türkiye sonuçlarının iki düzeyli hiyerarşik doğrusal modelleme ile analizi

Eğitim alanında toplanan birçok veri yapısı, çok düzeyli yapıdadır. ller, iller bazında okullar, okullar bazında sınıflar ve son olarak sınıflardaki öğrenciler hiyerarşik bir yapı teşkil etmektedir. Hiyerarşik doğrusal modeller, birey aşamasından başlayarak, bireyler, bireylerden meydana gelen gruplar ve gruplardan meydana gelen topluluklar şeklinde devam eden hiyerarşik bir yapıya sahip veri kümesi varlığında, standart modellere göre daha doğru sonuçlar veren modellerdir. Bu çalışmada, PISA 2015 Türkiye uygulaması kapsamında 15 yaş grubu öğrencilerin okuma becerileri alanındaki genel başarıları üzerindeki okul düzeyi değişkenlerinin etkileri iki düzeyli bir hiyerarşik doğrusal model ile analiz edilmiştir. Çalışmada ailenin sosyo-ekonomik göstergeleri, ebeveynlerin eğitim düzeyleri ve okuma becerilerine ilişkin birtakım öğrenci düzeyi değişkenlerin yanı sıra, öğrencinin eğitim gördüğü okula ilişkin okul türü, okuldaki öğrenci ve öğretmen sayısı gibi okul düzeyi değişkenleri de modelleme sürecine dahil edilerek, öğrenci ve okul arasındaki hiyerarşik veri yapısı istatistiksel modele yansıtılmıştır. Modelleme sonucunda, okuma becerileri üzerinde etkisi olan değişkenler tespit edilmiştir.

An analysis of Turkey’s Pisa 2015 results using two-level hierarchical linear modelling

In the field of education, most of the data collected are multi-level structured. Cities, city based schools, school based classes and finally students in the classrooms constitute a hierarchical structure. Hierarchical linear models give more accurate results compared to standard models when the data set has a structure going far as individuals, groups of individuals and communities of groups. In this study, the effects of the school level indicators on overall reading skills performance of 15 year-old group students within PISA 2015 Turkey application, are analyzed by using a two level hierarchical linear model. In the study, apart from sex, socioeconomic indicators of family, education level of the parents and some student level indicators regarding reading skills, school level indicators such as school type, number of students and number of teachers are also integrated to modelling process to reflecting the hierarchical data structure into the statistical model. At the end of the modelling process, factors that effects the reading skills are determined.